4. Sınıf “Sayılar ve İşlemler” Öğrenme Alanındaki Kavram Yanılgılarının İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 24 - 41, 27.06.2024

Adem Doğan , Adviye Nida Yıldız

Öz

İlkokul matematiğinde çok önemli bir yeri olan sayılar, diğer matematik konularının öğrenilmesinde en temel yapı görevini yerine getirmektedir. Matematiğin sarmal bir yapıya sahip olduğu ve konularının birbiri üzerine eklenerek devam ettiği düşünüldüğünde sayılar ve işlemler öğrenme alanının matematik öğretimindeki yeri daha iyi anlaşılacaktır. İlkokul 4.sınıf konularından olan doğal sayılar, doğal sayılarda işlemler, basamak değerleri, kesirler gibi daha birçok konunun tam olarak anlaşılması için gereken kavramsal yapıya sahiptir. Bu nedenlerden araştırmaya konu olarak sayılar ve işlemler öğrenme alanı seçilmiştir. Bu çalışmanın amacı ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin “Sayılar ve İşlemler” öğrenme alanındaki kavram yanılgılarını ve bu konularda yaptıkları hataları incelemek ve bir tasnifinin yapılmasıdır. İlkokul Matematik Öğretim Programında dördüncü sınıf “Sayılar ve İşlemler” öğrenme alanına dair 34 kazanıma yer verilmiştir. Bu kazanımlar eğitim-öğretim süreci içerisinde matematiğe ayrılan ders saatlerinin yaklaşık %56’sını oluşturmaktadır. Çalışmada doğal sayılarda basamak değeri, dört işlem ve kesirler konularındaki kavram yanılgıları analiz edilerek örneklerle açıklanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubunu dördüncü sınıftan 20 öğrenci oluşturmaktadır. Veriler üzerinde içerik analizi yapılmıştır. Çalışma sonuçları pedagojik, epistemolojik ve psikolojik etkenler bağlamında değerlendirilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde ise öğrencilerin daha çok basamak değeri kavramından kaynaklı işlemsel hatalar yaptığı ve bu hataların kaynağı olarak da pedagojik etmenlerin öne çıktığı söylenebilir

Anahtar Kelimeler

ilkokul matematik, Kavram yanılgısı, Sayılar ve işlemler

Kaynakça

• Aydemir, T. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yeni İlköğretim Matematik Dersi Programının Sayılar Öğrenme Alanı İçeriğine İlişkin Hazır Bulunuşluk Düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Bingölbali, E., Özmantar, M. F. (2015). İlköğretimde Karşılaşılan Matematiksel Zorluklar ve Çözüm Önerileri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bukova, E. (2002). Öğrencilerin Sayı Kavramını Anlamasında Karşılaştıkları Güçlükleri Belirlemesi Üzerine Bir Çalışma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Burns, M. (2007). About Teaching Mathematics: A K-8 Resource (3rd ed.). Sausalito, CA: Math Solutions.
• Cockburn, A. D. (2005). Teaching mathematics with insight, London: Falmer Press.
• Creswell, J. W. ve Clark, V. L. P. (2007). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, Sage.
• Göncü, A., Çetin, İ., & Top, E. (2018). Öğretmen Adaylarının Kodlama Eğitimine Yönelik Görüşleri: Bir Durum Çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 85-110.
• Hansen, A. (2014). Children’s errors in mathematics. Los Angeles: Learning Matters.
• Karadeniz, M. H., & Çalışkan, Y. (2023). Çok Büyük ve Çok Küçük Sayıların Bilimsel Gösterimi ile İlgili Kavram Yanılgıları Nelerdir?. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 10(2), 142-165.
• Karaoglan Yılmaz, F. G., Özdemir, B. G., & Yasar, Z. (2018). Using digital stories to reduce misconceptions and mistakes about fractions: an action study. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 49(6), 867-898.
• Kaynak, M., Narlı, S., Köroğlu, H., Çelik, A., & Alkan, H. (2001). Matematikte problem kurma ve problem çözme. IV.Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildirileri, Hacettepe Üniversitesi, 6-8 Eylül 2000, Milli Eğitim Basım Evi: Ankara.
• Ketterlin-Geller, L. R., Jungjohann, K., Chard, D. J., & Baker, S. (2007). From Arithmetic to Algebra. Educational Leadership, 65(3), 66-71.
• Koçak, A., & Arun, Ö. (2006). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim Dergisi, 4(3), 21-28.
• Krippendorff K (1980) Content Analysis: An Introduction to is Methodology, Sage, Beverly Hills.
• Leymun, Ş. O., Odabaşı, F., & Yurdakul, İ. K. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 367-385.
• MEB, (2005). İlköğretim Matematik Dersi 1-5. Sınıflar Öğretim Programı, Ankara: MEB Yayınları
• MEB, (2009). İlköğretim matematik dersi (1-5.sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB. (2018). Matematik dersi öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Basım Evi.
• Mehmetlioğlu, D. (2014). Misconceptions of elementary school students about comparing decimal numbers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 152, 569-574.
• Nesher, P. (1987). Towards an instructional theory: The role of learners’ misconception for the learning of mathematics. For the Learning of Mathematics, 7(3), 33-39. Ojose, B. (2015). Students' misconceptions in mathematics: analysis of remedies and what research says. Ohio Journal of School Mathematics, 2(72), 30-34. https://kb.osu.edu/handle/1811/78927
• Önal, A., & Aydın, O. (2018). İlkokul matematik dersinde kavram yanılgıları ve hata örnekleri. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1-9. https://dergipark.org.tr/en/pub/ekuad/issue/38280/442698
• Palabıyık, E. (2016). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin ondalık sayılar konusunda hata ve kavram yanılgılarının tespiti ve analizi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi), Ege Üniversitesi, İzmir.
• Ryan, J., & Williams, J. (2007). Children’s mathematics 4–15: learning from errors and misconceptions. Maidenhead: Open University Press. Sarı Ay, Ö., & Aydoğdu, C. (2015). Maddenin Halleri ve Isı Konusunda Kavram Yanılgılarının Giderilmesinde Kavramsal Değişim Metinlerinin Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30.
• Shuttleworth, M. (2008). Case study research design. 22 Mart 2016 tarihinde https://explorable.com/casestudy-research-design adresinden edinilmiştir.
• Smith III, J. P., Disessa, A. A., & Roschelle, J. (1994). Misconceptions reconceived: A constructivist analysis of knowledge in transition. The journal of the learning sciences, 3(2), 115-163.
• Stavy, R., & Tirosh, D. (2000). How Students(mis-)Understand Science and Mathematics. New York: Teachers Collage Press.
• TTKB. (2013). Ortaokul matematik dersi (5, 6, 7 ve 8.sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları. Türkdoğan, A., Güler, M., Bülbül, B., & Danişman, Ş. (2015). Türkiye'de matematik eğitiminde kavram yanılgılarıyla ilgili çalışmalar: Tematik bir inceleme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2). 280-283.
• Vergnaud, G. (1991). La Theorie Des Champs Conceptuels. Recherches en Didactique des Mathematiques, 10(23), 133-170. Y enilmez, K., & Yaşa, E. (2008). İlköğretim öğrencilerinin geometrideki kavram yanılgıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 461-483.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yıldız, İ., & Uyanık, N. (2004). Günümüz Matematik Öğretimi ve Yakın Çevre Etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 12(2), 437-442.
• Yin, R. (1984). Case Study Research: Design & Methods. Beverly Hills, CA: Sage.