YAYIN POLİTİKALARI

Editöryal ve Yayın Süreci

Derginin yazar, editör, hakem ve okuyucuyu kapsayan süreçleri Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Konseyi [Intern ational Committee of Medical Journal Editors (ICMJE)], Dünya Tıbbi Editörler Birliği [World Association of Medical Editors (WAME)], Bilim Editörleri Konseyi [Council of Science Editors (CSE)], Yayın Etiği Komitesi [Committee on Publication Ethics (COPE)], Avrupa Bilim Editörleri Birliği [European Association of Science Editors (EASE)] ve Ulusal Bilgi Standartları Örgütü [National Information Standards Organization (NISO)] tarafından yayınlanan klavuzlara uygun olarak hazırlanmıştır. Ayrıca yazar, editör, hakem ve okuyucuyu kapsayan süreçleri Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık İlkeleri ve En İyi Uygulama [Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing] ve Uluslararası Bilimsel, Teknik ve Tıbbi Yayıncılar Birliği (International Association of Scientific, Technical & Medical Publishers) ilkelerine uygun olarak yürütülmektedir.

KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’nde bir makalenin yayına kabulünde orijinallik, özgünlük, bilimsel kalite ve atıf potansiyeli en önemli kriterlerdir. Yazarlar tarafından gönderilen makalelerin başka bir elektronik ya da basılı dergi, kitap veya farklı bir mecrada yayınlanmaması veya değerlendirme sürecinde olmaması gerekmektedir. Bilimsel toplantılarda sunulan çalışmaların; sunum şekli, organizasyonun tam adı, tarihi, şehri ve ülkesi ile birlikte belirtilmesi gerekmektedir.

Hakem Değerlendirme Süreci
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’ne gönderilen tüm makaleler çift-kör hakem değerlendirme sürecinden geçmektedir. Her makale tarafsız değerlendirme sürecini sağlamak için alanlarında uzman en az iki dış-bağımsız hakem tarafından değerlendirilir. Yayın Kurulu üyeleri tarafından yayın gönderilmesi durumunda harici ve bağımsız bir editör makale değerlendirme sürecini yönetmesi amacıyla davet edilir. Baş Editör, tüm gönderiler için karar verme sürecinde nihai yetkilidir.
Makale değerlendirme süreci sonrası yayınlanmaya kabul edilen makalelerin açıklık ve anlaşılırlığını sağlamak amacıyla veriler değiştirilmeden editöryal revizyonlar talep edilebilir.

Etik İlkeler
Derginin yazar, editör, hakem ve okuyucuyu kapsayan süreçleri the International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE), the World Association of Medical Editors (WAME), the Council of Science Editors (CSE), the European Association of Science Editors (EASE), the Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan ilkelere uygun olarak yapılmaktadır.
Klinik, deneysel, ilaç, araştırma makaleleri ve bazı olgu sunumları için World Medical Association Declaration of Helsinki “Ethical Principles for Medical Research Involving Human Subjects”, (amended in October 2013, www.wma.net) doğrultusunda Etik Kurul Raporu gerekmektedir. Etik Kurul Raporu veya eşdeğeri resmi onay yazısı, yazarlardan talep edilmektedir.
İnsan üzerinde yapılmış araştırmalarda, prosedür açıklanmalı ve katılımcı onayının alındığına ilişkin bir açıklamaya makalede yer verilmelidir. Araştırma örneklemine dahil edilen katılımcıların kimliklerinin gizliliğini korumak yazar(lar)ın sorumluluğundadır. Katılımcıların kimliğini ortaya çıkarabilecek durumlar için katılımcıdan ya da yasal temsilcilerinden imzalı izinlerinin alınması ve alınan izin onayının dergiye gönderilmesi, ayrıca onay alındığına ilişkin ifadenin makalenin yöntem bölümünde belirtilmesi gerekmektedir.
Hayvan üzerinde yapılmış araştırmalarda, Guide for the care and use of laboratory animals, 8. Versiyon, 2011 veya International Guiding Principles for Biomedical Research Involving Animals, 2012 doğrultusunda Etik Kurul Raporu gerekmektedir. Deneklere ağrı, acı, rahatsızlık verilmemesi gerekmekte olup bu amaçla uygulanan prosedüre makalenin yöntem bölümünde yer verilmelidir. Makalenin yöntemler bölümünde Etik Kurul Raporu (kurumun adı, onay belge numarası ve tarihi ile birlikte), hasta onamları yazılmalıdır.
Dergi editörü ve editör yardımcıları, Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kuralları (COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors), Committee on Publication Ethics (COPE) 'nin yayınladığı Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kuralları (COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors) ve yayın etiğinin kötüye kullanımı ya da ihlali ile ilgili olası durumlarda COPE tarafından geliştirilen Yayın Etiği Akış Şemaları ilkelerine dayanarak aşağıdaki etik görev ve sorumlulukları sağlayacaktır.
Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük: Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Editörlerin, makalelerle kişisel veya mali açıdan çıkar çatışması olmamalıdır. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez. Editörler, yayımlanan sayıların okuyucuya, araştırmacıya, uygulayıcıya ve bilimsel alana katkıda bulunmasına ve özgün nitelikte olmasına özen gösterir.
Bağımsızlık: Editörler, (Editör ve Yardımcı Editörler) ile yayıncı arasındaki ilişki editör bağımsızlığı ilkesine dayanmaktadır. Editörler ve yayıncı arasındaki yazılı anlaşmaya göre, editörlerin tüm kararları yayıncıdan ve dergi sahibinden bağımsızdır. Editörler, dergi politikası, yayım kuralları ve seviyesine uymayan eksik ve hatalı araştırmaları hiçbir etki altında kalmadan reddetmelidir.
Gizlilik: Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar. En az iki hakem tarafından değerlendirilen makalelerin çift taraflı kör hakemlik sistemine göre değerlendirilmesini sağlar ve hakemleri gizli tutar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları: Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar. Editörler, kabul ya da reddettiği makalelerle ilgili çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.
Basım Kararı: Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur. Editörler, makaleleri kabul etmek ya da reddetmek sorumluluk ve yetkisine sahiptir. Dolayısıyla sorumluluk ve yetkisini yerinde ve zamanında kullanmak zorundadır.
Etik Kaygılar: Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Nitekim fikri mülkiyet haklarından ve etik standartlardan ödün vermeden iş süreçlerine devam ederler. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.
Dergi Kuruluyla İşbirliği: Editörler, danışma komitesi üyelerinin tümünün yayın politikalarına ve yönergelerine uygun olarak süreçleri ilerletmesini sağlar. Danışma kurulu üyelerine yayın politikaları hakkında bilgi verir. Danışma kurulu üyelerinin çalışmalarını bağımsız olarak değerlendirmesini sağlar. Yeni danışma kurulu üyelerine katkıda bulunabilir ve uygun şekilde karar verir. Değerlendirme için danışma kurulu üyelerinin uzmanlığına uygun çalışmaları göndermelidir. Danışma kurulu ile düzenli olarak etkileşime geçer. Yayın politikaları ve dergi gelişimi için yayın kurulu ile düzenli toplantılar düzenler.
b) Yazarların Sorumlulukları
Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Yazarların başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. İntihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Genel Sağlık Bilimleri Dergisine gönderilemez. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe/fon numarası veya diğer referans numarası dâhil). Genel Sağlık Bilimleri Dergisi yayın politikası gereğince, yayınlanmak üzere dergiye gönderilen makalelerde (orjinal bilimsel araştırma makalesi, olgu sunumu ve derlemeler) gerçek anlamda katkı sağlayan kişiler yazar olarak yazılmalıdır. Makalenin yazar/yazarları, çalışma kapsamında herhangi bir kişisel ve finansal çıkar çatışması olmadığını bildirmek zorundadır. Bu bildirimi makalenin sonunda “Çıkar Çatışması/Conflicts of Interest” başlığı altında belirtmelidirler (The authors declare that they have no conflict of interest)
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak iş birliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve makale üzerinde bir dizgi hatası (erratum) düzeltmek veya makaleyi yayımdan çıkarmak için dergi editörleriyle veya yayıncılarıyla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.
Gönüllü Olur/Onam: Yazarlar kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır. Ayrıca, insan veya hayvan denek içeren tüm çalışmalar için ulusal ve uluslararası yasalara ve yönergelere uygun olmasını sağlamalı, (örneğin, WMA Helsinki Bildirgesi, NIH Laboratuar Hayvanlarının Kullanımına İlişkin Politika, Hayvanların Kullanımına İlişkin AB Direktifi) gerekli onayların alındığını onaylayabilmeli, denek mahremiyetine saygı göstermelidir.
a) Editörlerin Sorumlulukları
c) Hakemlerin Sorumlulukları
Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur. Makale ile ilgili diğer makale, eser, kaynak, atıf, kural ve benzeri eksiklerin tamamlanmasını işaret edilmelidir.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Hakemler, değerlendirdikleri makalede herhangi bir çıkar çatışması olduğundan şüphelendiklerinde değerlendirme süreci ile ilgili olarak dergi editörlüğüne bilgi vermeli ve gerekirse makale değerlendirmesini reddetmelidirler. Hakemler ile değerlendirme konusu makalenin paydaşları arasında çıkar çatışması olmamalıdır.
İntihal ve Etik Suistimaller
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’ne gönderilen makaleler, benzerlik tespiti için ı (CrossCheck tarafından iThenticate) yazılımı ile taranmaktadır. Yazarların intihalin her türünden ve etik suistimal durumlarından kaçınması şiddetle tavsiye edilmektedir. Yazarlar intihal dosyasını sisteme yüklemelidir. İntihal dosyasında çalışmanın özet, referans kısmı olmaksızın yalnızca tam metni intihal dosyası olarak sisteme yüklenmelidir. Çalışmanın intihal oranı %15'i geçmemelidir.

Yazarlık
Gönderide yazar olarak belirtilen tüm kişilerin ICMJE (www.icmje.org) tarafından önerilen 4 yazarlık kriterini karşılaması gerekmektedir. Bunlar;
1. Çalışmanın kavramsal veya tasarlanma aşamalarına ya da verilerin toplanması/işlenmesi, analizi veya yorumlanmasına önemli katkılar sunmalıdır.
2. Çalışma tasarımının hazırlanması veya içerik için önemli entelektüel/kavramsal eleştirel düzeltmeler yapmalıdır.
3. Yayına hazır hâle getirilmiş çalışmaya onay vermelidir.
4. Çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğu ve bütünlüğü ile ilgili soruların uygun şekilde araştırıldığını ve çözüldüğünü garanti ederek, çalışmanın her şeyinden sorumlu olduğunu kabul etmelidir.
Yazarlık haklarına uygun hareket etmek için yazar olarak belirtilen tüm isimlerin yazarlık kriterlerini ve niteliği taşıyor olması gerekmektedir. Yazar olarak belirtilen tüm kişilerin yazarlık kriterlerini karşılayıp karşılamadığının belirlenmesi yazarların ortak sorumluluğudur. Yazarlık kriterlerine uygun olmayan katkılar Başlık Sayfası’nda “Teşekkür” başlığı altında belirtilmelidir.
Bu doğrultuda sorumlu yazar(lar), Telif Hakkı Sözleşmesi ve Yazar Katkı Formu’nun taranmış versiyonunu makale gönderme sürecinde sisteme yüklemelidir. Yayın Kurulu tarafından makale değerlendirme sürecinde hayalet/lütuf yazarlık bakımından şüphelenmesi durumunda ilgili makale reddedilecektir.

Çıkar Çatışması Beyanı
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; potansiyel çıkar çatışmasına ya da önyargıya yol açabilecek finansal, kurumsal ve diğer ilişkiler dahil mevcut ya da potansiyel çıkar çatışmalarını beyan etmelerini talep ve teşvik eder. Bir çalışma için bir birey ya da kurumdan alınan her türlü finansal destek ya da diğer destekler editörler, yazarlar ve hakemler ile ilgili potansiyel çıkar çatışması vakaları derginin Yayın Kurulu tarafından COPE ve ICMJE rehberleri kapsamında çözülmektedir. Yayın Kurulu ve Yayıncı, yayında reklamı yapılan herhangi bir ürün, bilgi, fikir, görüş veya hizmeti garanti veya tasdik etmemektedir.
1. Araştırma sürecinde ilaç, tıbbi alet, gereç ve malzeme sağlayan veya üreten herhangi bir firmadan maddi veya manevi bir destek alınıp/alınmadığı açıkça belirtilmelidir.
2. Gönderide yer alan tüm yazarların veya aile bireylerinin komite üyeliği, danışmanlık, bilirkişilik, hissedarlık gibi çıkar çatışma potansiyeli olabilecek durumların olup/olmadığı açıkça belirtilmelidir.
3. Gönderinin veri toplama, analiz ve yazım gibi araştırma basamaklarında herhangi bir çıkar çatışması alanının bulunup/bulunmadığı açıkça belirtilmelidir.
4. Gönderinin konusu herhangi bir ticari ürün ise yazar(lar); ürün, ürün üreticisi veya dağıtıcısı ile herhangi bir çıkar ilişkisi olup/olmadığını açıkça belirtilmelidir.
5. ICMJE ilkeleri doğrultusunda hazırlanan Çıkar Çatışması Beyanı tüm yazarlar tarafından imzalanmalı ve sisteme yüklenmelidir.

Telif Hakkı ve Lisanslama
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, her gönderi için Telif Hakkı Sözleşmesi eklenmesini şart koşmaktadır. Yazar(lar), bu formu imzalayarak makalenin telif hakkını saklı tutmakta ve KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi tarafından yayınlanmak üzere kabul edilmesi hâlinde lisanslanacağını kabul etmektedir.
Alıntı, yazı, tablo, resim ve şekil gibi her türlü materyalin telif hakkıyla korunması durumunda telif hakkı sahibinden alınan ilgili izinle kullanılması gerekmektedir. Bu konudaki hukuki, mali ve cezai sorumluluk yazar(lar)a aittir.

Düzeltme ve Yayından Geri Çekme Talepleri
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi tarafından yayınlanan makaleler nihai versiyondur. Bu nedenle yayımlandıktan sonra düzeltme talepleri, Yayın Kurulu tarafından COPE yönergelerine göre değerlendirilir.
Yazar isimleri, bağlantıları, makale başlıkları, özetler, anahtar kelimeler ve dijital nesne tanımlayıcılardaki [digital object identifier (DOI)] yazım hataları, bir “erratum” ile birlikte düzeltilebilir.
Yayından geri çekme talepleri de Yayın Kurulu onayına tabidir.

Yayın Hakkı
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi'nde yayınlanan yazı, resim, şekil ve tablolar yayıncının yazılı izni olmadan kısmen veya tamamen herhangi bir vasıta ile basılamaz, çoğaltılamaz. Alıntı ve özetlemeler, kaynağı gösterilmek şartıyla bilimsel amaçlar doğrultusunda kullanılabilir. Dergide yayınlanan yazı, şekil ve resimlerden yazarları, ilan ve reklamlardan firmaları sorumludur.

Sorumluluk Reddi
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi yayınlarında ifade edilen bilgi, fikir ve görüşler Yayın Kurulu ve Yayıncı’nın bilgi, fikir ve görüşlerini değil yazar(lar)ın bilgi, fikir ve görüşlerini yansıtır. Yayın Kurulu ve Yayıncı yazarlara ait bilgi, fikir ve görüşler için hiçbir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir.

Açık Erişim Beyanı
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi içeriğine, tüm araştırmacılar internet aracılığıyla ücretsiz olarak erişebilir. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, yayın gönderiminde ve basımında herhangi bir ücret talep etmemektedir.