TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ELEKTRONİK SÖZLÜK VE YAZIM KILAVUZU KULLANMA ALIŞKANLIKLARI

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 377 - 396, 31.07.2018

Sedat Maden , Aslı Maden

Öz

Dijital ortamlar, sözlük ve yazım kılavuzu gibi kaynakların kullanımını etkilemekte ve zamanla değiştirmektedir. Bugün internet üzerinden erişilen, bilgisayar ve mobil cihazlar aracılığıyla kullanılabilen sözlük ve yazım kılavuzları mevcuttur. Araştırmada, Türkçe öğretmeni adaylarının elektronik (e-) sözlük ve yazım kılavuzu kullanma alışkanlıklarının tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, nitel araştırma desenine göre yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi, bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adayları (n=80) arasından belirlenmiştir. Adayların e-sözlük ve yazım kılavuzu kullanma alışkanlarını tespit etmek için alanyazındaki ilgili araştırmalardan hareketle araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Hazırlanan form araştırmacılar tarafından örneklemdeki adaylara elden ulaştırılmış ve yüz yüze görüşme sağlanmış, sonra toplanmıştır. Elde edilen veriler üzerinde nitel analiz teknikleri kullanılarak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda; Türkçe öğretmeni adaylarının çoğunluğunun e-sözlük ve yazım kılavuzu kullandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alışkanlık, E-Sözlük, E-Yazım Kılavuzu, Türkçe Öğretmeni Adayı

Kaynakça

• Alhaysony, M. (2011). Dictionary look-up behavior of Saudi female EFL students. European Journal of Social Sciences, 26 (2), 250-267.
• Al-Smael, F. (2000). A think-aloud protocols investigation of lexico-semantic problems and problem-solving strategies among trainee English-Arabic translators (BL). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Durham Üniversitesi.
• Bağcı, H. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretleri ile yazım kurallarını Uygulayabilme düzeyi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(1), 672-684.
• Boz, E. (2006). Sözlük ve sözlükçülük sorunları. Gürer Gülsevin ve Erdoğan Boz (Ed.), Türkçenin Çağdaş Sorunları. 1-44. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Boz, E. ve Demirtaş, A.A. (2011), Türkçe Öğretmenlerinin Okul Sözlüğü Kullanma Konusundaki Tutum ve Davranışları. Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 3, 65-134.
• Budak, Y. (2000). Sözcük öğretimi ve sözlüğün işlevi. Dil Dergisi, 92,19-26.
• Can, A. ve Deniz, E. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin sözlüklere yönelik tutumları. Millî Eğitim Dergisi, 210, 320-336.
• Chen, Y. (2010). Dictionary use and EFL learning. A contrastive study of pocket electronic dictionaries and paper dictionaries. International Journal of Lexicography, 23 (3),275–306.
• Dağtaş, A. (2014). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin elektronik sözlüklere yönelik görüşleri. The Journal of Academic Social Science, 2(7),542-555
• Erkınay H. K.(2011). Türkçe öğretmenlerinin yazım kılavuzu kullanma konusundaki tutum ve görüşleri. International Journal of Social Science, 4(1),1-24.
• Göçer, A. (2009). Türkçe eğitiminde öğrencilerin söz varlığını geliştirme etkinlikleri ve sözlük kullanımı. Turkish Studies- International Periodical for theLanguages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4(4); 1025-1055.
• Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Göğüş, B. (1983). Ana dili eğitim programlarının niteliği. Türk Dili Dil Öğretim Özel Sayısı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• İbe Akcan, P. (2012). Türkçe öğretiminde sözlük kullanımı: Türkçe çalışma kitaplarında sözlüğe gönderen alıştırmalar. Ed. Aksan, M. ve Y. Aksan. Türkçe öğretiminde güncel çalışmalar (93-102). Ankara: Şafak Yay.
• İbe Akcan, P. (2015). Sözcük-kullanımbilimsel bilgi kaynağı olarak google: Basılı ve elektronik sözlüklerle karşılaştırmalı bir inceleme. 2. Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu, 3-4 Kasım 2015, İstanbul Üniversitesi.
• Karadağ, Ö.(2011). İlköğretim Türkçe sözlüklerinin hazırlanmasında temel ölçütler. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 30,193-207.
• Karadüz, A. (2008). "Yazı" ve "yazım" kavramlarının dilin ses ve anlam öğeleriyle ilişkisi. Turkish Studies- International Periodical for theLanguages, Literature and History of Turkish or Turkic, 3(6),422-448.
• Karagül, S. (2010), İlköğretim 6-8. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi öğretim programında belirtilen yazım ve noktalama kurallarını uygulayabilme düzeyi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Aksoy, Ö. (2002). Yazılı ve Sözlü Anlatım (2.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kolaç, E. (2009). Öğretmen adaylarının Türkçe Sözlük ve Yazım Kılavuzu kullanma konusundaki tutum ve görüşleri. Türk Dili (691), 50-60.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2015). Türkçe dersi (1-8.sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul öğrencilerinin sözlük kullanma alışkanlıkları: nitel bir araştırma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2 (2), 266-284.
• Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2013). Türkçe öğrenen yabancıların sözlük kullanma becerileri üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi 1(1), 13-23.
• Taylor, A. ve Chan, A. (1994). Pocket electronic dictionaries and their use. 6th EURALEX International Congress on Lexicography in Amsterdam, Netherlands. http://www.euralex.org/elx_proceedings/Euralex1994/67_Euralex_Andrew%20Taylor%20and%20Adelaide%20Chan%20%20Pocket%20Electronic%20Dictionaries%20and%20their%20Use.pdf (adresinden 09.07.2014 erişilmiştir.)
• Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (2012). Yazım Kılavuzu. Ankara: TDK Yayınları.
• Yaman, H. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sözlük kullanma alışkanlıkları üzerine bir değerlendirme. Türklük Bilim Araştırmaları Dergisi, 27, 735-751.
• Yaman, H. ve Dağtaş, A. (2014). Ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin sözlüklere yönelik tutumları: betimsel bir analiz. Turkish Studies- International Periodical for theLanguages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(3), 1581-1597.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.