YETİŞKİN BOŞANMAYA UYUM ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ
Yıl 2021,
Sayı: 57, 336 - 361, 30.01.2021
Serap Nazlı
,
Derya Halisdemir
,
Hamide Deniz Gülleroğlu
,
Semra Kiye
Öz
Bu çalışmanın amacı, boşanma sürecindeki bireylerin boşanmaya uyum düzeylerini ölçmek amacıyla kullanılabilecek bir ölçek geliştirmektir. Yetişkin Boşanmaya Uyum Ölçeği (Yetişkin BUÖ), yasal boşanma süreci başlayan ve yasal olarak boşanmış yetişkinlere uygulanmak amacıyla geliştirilmiştir. Ölçek geliştirme çalışmasına boşanmış veya boşanma aşamasında olan toplam 234 yetişkin katılmıştır. Ölçeğin geçerliliğini belirlemek için yapı ve ölçüt geçerliliği çalışmaları yapılmıştır. Analiz sonuçları, 5’li likert derecelendirmeye sahip ölçme aracının 17 madde ve 3 boyuttan oluştuğunu göstermiştir. Ölçüt geçerliği için Yetişkin BUÖ ile Psikolojik Sağlamlık Ölçeği arasındaki ilişki .73, Yetişkin BUÖ ile Yaşam Doyumu Ölçeği arasındaki ilişki ise .73 olarak bulunmuştur. Güvenirlik hesaplamasında ölçeğin alt boyutları için Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayılarının .84 ile .87 arasında değiştiği, ölçeğin tümü için ise .90 olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ölçme aracının geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.
Kaynakça
- Amato, P. R. (2000). The consequences of divorce for adults and children. Journal of marriage the family, 62, 1269-1288.
- Amato PR., and Booth, A. (2001). Parental predivorce relations and offspring postdivorce wellbeing. Journal of Marriage the Family, 63, 197-212.
- Anderson, J. C., and Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173.
- ASAGEM, (2009). Boşanma Nedenleri Araştırması. Ankara: Başbakanlık Aile ve Araştırma Kurumu Yayınları.
- Arıkan, Ç. (1992). Yoksulluk, Evlilikte Geçimsizlik ve Boşanma. Ankara: Şafak Matbaası.
- Arıkan, Ç. (1996). Halkın boşanmaya ilişkin tutumları araştırması. Ankara: Başbakanlık Aile ve Araştırma Kurumu Yayınları.
- Arslan, G. (2015). Yetişkin Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin psikometrik özellikleri. Ege Eğitim Dergisi, 16 (2), 344-357.
- Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004). Güdülenme ve öğrenme statejileri ölçeğinin türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4 (2), 210-239.
- Child, D. (2006). The essentials of factor analysis. (3rd Edition). New York: Continuum.
- Dağlı, A., ve Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Electronic Journal of Social Sciences, 15(59).
- Demirci, M. S. (2015). Toplumsal Cinsiyet Açısından Yeniden Evlenmeler: Kadın ve Erkekler Gözünden Niteliksel Bir İnceleme (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Ekici, Y. F. (2014). Türk aile yapısının değişim ve dönüşümü ve bu değişim ve dönüşüme etki eden unsurların değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 30, 209-224.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., and Tahtam, R. L. (2006). Multivariate data analysis. Pearson Education LTD, New Jersey, USA.
- Hughes R. J., and Kirby, J. J. (2000) Streghening evaluation stratagies for divorcing family support services: perspectives of parent educators, mediators, attorneys and judges. Family Relation, 49, 53-61.
- George, D. and Mallery, P (2001) SPSS for windows: Step by step. Allyn, Bacon, USA
- Greenstein, N., and Davis, N. (2006). Cross-national variations in divorce: Effects of women's power, prestige and dependence. Journal of Comparative Family Studies, 37, 253-273 ·
- Kalaycı, Ş. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayınevi.
- Kalmijn, M., and Monden, C. (2006). Are the negative effects of divorce on well-being dependent on marital quality. Journal Of Marriage and Family, 68 (1), 1197-1213.
- Kaya, T. (2016). İstanbul'da yaşayan boşanmış kadın ve erkeklerin boşanma deneyimleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (46), 409-430.
- Kline, R. B., 2005. Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
- Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeyinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Kubilay, S. (2013). Eğitim kurumlarında görev yapan yöneticilerin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi: Niğde ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Nazlı, S. (2018). Aile danışmanlığı uygulamaları, 2. Baskı. Ankara: Anı.
- Sevim Y., Güldeste, ve Öner C. (2016) Boşanan erkeklerin sorunları üzerine sosyolojik bir araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 26 (2), 312-293.
- Smyth, B.M., and Weston, R.E. (2000). Financial living standards after divorce: A recent snapshot. Melbourne: Australian Institute of Family Studies.
- Soylu, Y. (2018). Boşanmış kadınlarda psikolojik sağlamlığı açıklamaya yönelik bir model geliştirme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49), 81-100.
- Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
- Turner, H. A. (2006). Stress, social resources, and depression among never-married and divorced rural mothers. Rural Sociology, 71, 479–504.
- Öztürk, M. (2008). 99 sayfada boşanmış ailelerde çocuk. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Walczak, Y., and Burns, S. (2004). Boşanma ve çocuk üzerine etkileri. (2.Basım). (İ. Ersevim, Çev.). İstanbul: Özgür.
- Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Pearson Education.
- Tein, J.Y., Sandler, I.N., MacKinnon, D.P., and Wolchik S.A. (2004). How did it work? Who did it work for? Mediation and mediated moderation of a preventive intervention for children of divorce. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 72, 617–624.
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2019). Boşanma İstatistikleri. Web: http://www.resmiistatistik.gov.tr/?q=tr. 20.
- Yılmaz, A.E., and Fışıloğlu, H. (2006). Psychometric properties of the fisher divorce adjustment scale in a Turkish divorced sample. Journal of Divorce and Remarriage, 45 (1-2), 149-169.
- Yörükoğlu, A. (2000). Değişen Toplumda Aile ve Çocuk. İstanbul: Özgür Yayınları.
- Yörükoglu, A. (1997). Aile ve Çocuk. İstanbul: Özgür.
- Yörükoğlu, A. (2003). Çocuk Ruh Sağlığı. (26. Baskı). İstanbul: Özgür Yayınevi.