LİSE ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRENCİ MERKEZLİ ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİNİ KULLANMAYA YÖNELİK TUTUMLARI İLE STANDART TESTLERE YÖNELİK İNANÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Sayı: 71, 1 - 25, 31.07.2024

Murat Yiğittekin , Erkan Atalmış

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1267865

Öz

Bu araştırmanın amacı lise öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutum (ÖMÖYTKYT) ile standart testlere yönelik inanç (STYİ) düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Nicel bir çalışma olan araştırma, ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın evrenini 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kahramanmaraş ilinde yer alan liselerde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen 585 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Koç (2014) tarafından geliştirilen “Öğretmenlerin Öğrenci Merkezli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanmaya Yönelik Tutum Ölçeği”, Magee ve Jones (2012) tarafından geliştirilen ve İlhan, Çetin ve Kinay (2015) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Standart Testlere Yönelik İnanç Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada ÖMÖYTKYT ile STYİ düzeyleri arasındaki ilişkiyi bulmak için Pearson Korelasyon Analizi uygulandıktan sonra ilişkinin anlamlı, negatif yönde ve orta düzeyde olduğu sonucu bulunmuştur. Çalışmanın sonunda araştırma bulguları alan yazındaki bulgularlarla ilişkilendirilip davranışçı ve yapısalcı yaklaşım çerçevesinde tartışılmış ve ardından politika geliştiricilere, uygulayıcılara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci merkezli, standart testler, merkezi sınavlar, öğretim yöntemleri

EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN HIGH SCHOOL TEACHERS' ATTITUDES TOWARDS USING STUDENT-CENTERED TEACHING METHODS AND TECHNIQUES AND BELIEFS ABOUT STANDARDIZED TESTS

Öz

Anahtar Kelimeler

student-centered, standardized tests, high-stake tests, teaching methods

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Atalay, D. (2024). Öğretmen adaylarının çocuk sevme durumlarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını yordama düzeyi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (35), 447-466.
• Buldur, S. & Acar, M. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin merkezi sınavlara yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 319–330.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (26. Baskı.). Ankara: Pegem Akademi.
• Çetin, A. (2020). Öğretmenlerin bireysel yenilikçilikleriyle öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 1–20.
• Doğru, M. & Çepni, S. (2023). Karşılaştırmalı olarak geleneksel çoktan seçmeli ve bağlam temelli başarı testi hazırlama çalışması: 7. sınıf ışığın madde ile etkileşimi ünitesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 6(1), 74-101.
• Dönmez, İ. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğrenme ortamlarının öğrenci merkezli eğitim açısından değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Gullo, D.F. (2005). Understanding assessment and evaluation in early childhood education. New York: Teachers College Press.
• Güler, N. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi
• Gürel, S. (2022). Değerlendirme ve not verme. B. Çetin (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (s.333 - 350). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hamarat, E. (2019). 21. yüzyıl becerileri odağında Türkiye’nin eğitim politikaları. SETA Yayınları, [Çevrim-içi: https://setav.org/assets/uploads/2019/04/272A.pdf], Erişim tarihi: 01.02.2024.
• Hursen, Ç. & Birkollu, S. S. (2019). Öğretmenlerin süreç odaklı ölçme araçlarının kullanımına yönelik tutum ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Folklor/edebiyat, 25(97), 440-454.
• İlhan, M., Çetin, B., & Kinay, İ. (2015). Standart testlere yönelik inanç ölçeği'nin (STYİÖ) Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 161-189.
• İnce, M. (2018). Öğretimin planlanması ve genel öğretim ilkeleri. Al. Arslan ve C. Eker (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri içinde (ss. 3–27). Ankara: Nobel Yayınevi.
• İncik, E. Y. & Tanrıseven, I. (2012). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının ve öğretmen adaylarının öğrenci merkezli eğitime ilişkin görüşleri (Mersin Üniversitesi örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 172-184.
• Jorgenson, O. (2012). What we lose in winning the test score race. Principal, 91(5), 12-15.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kayan, M. F. (2023). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutumları. Genç Mütefekkirler Dergisi, 4(2), 347-360.
• Kinay, İ. & Ardiç, T. (2017). Investigating teacher candidates' beliefs about standardized testing. Universal Journal of Educational Research, 5(12), 2286-2293.
• Kline, R. B. (2015). Principles and Practise of Structural Equation Modeling. Guilford Press.
• Koç, C. (2014). Öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 150–170.
• Maden, S., Durukan, E., & Akbaş, E. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretime yönelik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 255–269.
• Magee, R. G. & Jones, B. D. (2012). An instrument to assess beliefs about standardized testing: Measuring the influence of epistemology on the endorsement of standardized testing. Australian Journal of Educational and Developmental Psychology, 12, 71–82.
• Marston, D., Deno, S., & Tindal, G. (1983). A comparison of standardized achievement tests and direct measurement techniques in measuring pupil progress (Res. Rep. No. 126). Minneapolis: University of Minnesota, Institute for Research on Learning Disabilities (ERIC document reproduction service no. ED236198).
• MEB. (2003). Öğrenci merkezli eğitim uygulama modeli. Ankara: Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Orhaner, E. & Tunç, A. (2003). Ticaret ve turizm eğitiminde özel öğretim yöntemleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Özgüven, İ.E. (2011). Psikolojik testler. Ankara: PDREM Yayınları.
• Öztürk, M. A., & Erdem, M. (2020). Sınıf öğretmenlerinin iş yükü algısı ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 926-958.
• Polat, S. (2018). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 23(39), 83–94.
• Rose, M. 2015. School reform fails the test. The American Scholar, 84 (1), 18–30.
• Sarpkaya, R. & Yılmaz, T. (2021). Öğrenci merkezli eğitimde öğretmenin yeri ve pandemi sürecine ilişkin bir değerlendirme. Eleştirel Pedagoji, 68, 75 - 79.
• Senemoğlu, N. (2020). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Anı Yayınları
• Sivri, H. (2019). Okul yöneti̇ci̇leri̇ i̇le öğretmenleri̇ni̇n öğrenci̇ merkezli̇ eği̇ti̇m ilkeleri̇ni̇ beni̇mseme düzeyleri̇ ve okul etki̇li̇li̇ği̇ne yöneli̇k görüşleri̇ arasındaki̇ ili̇şki̇ (Yayınlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sünbül, A. M. (2010). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Eğitim Akademi.
• Yılmaz, H. (2002). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Çizgi Yayınevi.
• Yılmaz, S. & Bülbül, T. (2017). Merkezi sınavların okul kültürüne yansımalarının değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 578–578. doi:10.24315/trkefd.315491
• Yılmaz, M. (2023). Coğrafya öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretimi destekleyen öğretim yöntemlerini kullanımı: 9. sınıf örneği. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (50), 63-81.