PSYCHOLOGY EDUCATION IN EUROPEAN COUNTRIES, AMERICA AND TURKİYE

Yıl 2024, Cilt: 32 Sayı: 1, 105 - 131, 30.06.2024

Seyyide Şifa Göktaş , Lütfiye Sevde Yiğit , Ekmel Geçer

https://doi.org/10.29228/mjes.456

Öz

Although psychology education, as a discipline, in undergraduate and graduate levels is mostly similar across universities in Europe and America, practical and theoretical education in its sub-domains (clinical, social, developmental, etc.) may differ. While the relationship of Psychology with other disciplines is relatively more rigid in Turkiye, in the America and European context it has a more multidisciplinary structure and course contents are more flexible. This article, following a review of the relevant literature and a textual analysis in a theoretical framework, aims to give a comparative view of Psychology education in Turkiye, America and Europe. The European side of psychology education is mostly analysed through practices and theories in Austria. However, because not all European countries were included in this study, it can be assumed that the educational forms and practices in other European countries may be different from the Austrian ones. In this regard, the study concludes that there are fewer active or interactive psychology laboratories used in psychology education in Turkiye compared to America and Europe. The results also suggest that the basic debates (legal, curricular) on the functioning and development of psychology as a science are still heated. We believe that the article will contribute to the discussions and practices regarding psychology education in Turkiye and the multidisciplinary nature of psychology around the world.

Anahtar Kelimeler

Psychology, Education and Application, Austria, Turkiye, Europe, America.

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE, AMERİKA’DA VE TÜRKİYE’DE PSİKOLOJİ EĞİTİMİ VE UYGULAMALARI

Öz

Psikoloji eğitimi, bir bilim dalı olarak Amerika ve Avrupa’da lisans ve lisans üstü seviyede üniversiteler arasında çoğunlukla benzerlikler gösterse de alt dallarındaki (klinik, sosyal, gelişim vd.) uygulama ve teorik eğitim farklılık arz edebilmektedir. Söz gelimi Psikolojinin diğer bilim alanlarıyla teması Türkiye’de görece daha katı olsa da Amerika ve Avrupa’nın bazı okullarında daha multidisipliner bir yapıda olduğu ve ders içeriklerinin daha esnek olduğu gözlemlenmektedir. Bu makale, ilgili literatürün taranmasının akabinde, daha çok teorik bir çerçeve içinde metin analizi yaparak Türkiye, Amerika ve Avrupa’daki Psikoloji eğitimini karşılaştırmalı bir şekilde almaya çalışmaktadır. Psikoloji eğitiminin Avrupa tarafı, Avusturya’daki uygulamalar ve teoriler üzerinden değerlendirilmiştir. Ne var ki, çalışmanın sınırları içerisine dahil edilmediği için diğer Avrupa ülkelerindeki eğitim biçimlerinin ve pratiklerin Avusturya uygulamalarından farklı olacağı düşünülebilir. Bu bağlamda, çalışmanın sonuçları; Türkiye’de Psikoloji eğitiminde kullanılan özellikle aktif yahut interaktif psikoloji laboratuvarlarının Amerika ve Avrupa’ya kıyasla daha az gözlemlendiğini göstermekte ve psikolojinin bir bilim olarak işleyişi ve gelişimine yönelik temel tartışmaların (yasal, müfredat) etkin bir biçimde devam ettiğine işaret etmektedir. Makalenin Türkiye’deki psikoloji eğitimine dair tartışma ve uygulamalara, psikolojinin multidisipliner yapısına katkı sunacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikoloji, Eğitim ve Uygulama, Avusturya, Türkiye, Avrupa, Amerika.

Kaynakça

• Acar, D. ve Taşkale, N. (2021) “Sağlık psikolojisi eğitimi: Türkiye değerlendirmesi”, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(41):1421-1456.
• Akınoğlu, O. (2005) “Türkiye’de Uygulanan ve Değişen Eğitim Programlarinin Psikolojik Temelleri”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22:31-45.
• Akyıl, Y., Üstünel, A., Alkan, S., ve Aydın, H. (2015) “Türkiye’de çift ve ailelerle çalışan uzmanlar: Demografik özellikler, eğitim ve klinik uygulamalar”, Psikoloji Çalışmaları, 35(1):57-84.
• Altmaier, E. ve Hall, J. (2008) Global Promise: Quality Assurance and Accountability in Professional Psychology, Oxford: Oxford University Press.
• American Psychological Association. (2013) APA guidelines for the undergraduate psychology major (Version 2.0), http://www.apa. org/ed/precollege/undergrad/index.aspx (16 Nisan 2024).