İzmit Kent Merkezi Yaya Bölgesi Durum Analizi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 237 - 249, 01.07.2021

Ezgi Şahin Elif Şişman

https://doi.org/10.30785/mbud.900085

Öz

Yaya ulaşımı, dünya üzerindeki ilk ulaşım tipidir. Hızlı kentleşme ve otomobil kullanımının artması ile birlikte kentlerimizde ulaşım neredeyse tamamen araçlara yönelik düzenlenmeye başlamış ve ulaşımda ana unsurun yaya olduğu unutulmuştur. Yaya ulaşımı kentlinin en temel haklarından biridir. Aynı zamanda bireyin yaşadığı kenti daha iyi algılaması ve orayı sahiplenmesi açısından önemli bir role sahiptir. Bu çalışmada, İzmit kent merkezinde yoğun yaya kullanıma sahip olan yaya bölgesi örnek alan olarak seçilmiştir. Araştırma kapsamında seçilen alanın mevcut durumunu ortaya koymak için alanda sörvey çalışması yapılmış peyzaj tasarım ilkeleri doğrultusunda değerlendirmeler yapılmıştır. Alanda ayrıca mevcut durum değerlendirilmesine yönelik olarak kullanıcılarla ve işyeri sahipleri ile birebir memnuniyet anketleri yapılmıştır. Elde edilen verilere göre araştırma alanının sorunları belirlenmiş çeşitli öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

yaya, yayabölgesi, yayalaştırma, İzmit

Teşekkür

Bu makale, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı’nda 2017 yılında tamamlanan Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir. Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada etik kurul izni gerekmemiştir.

Current Situation Analysis of Pedestrian Area in Izmit City Center

Öz

Pedestrian transportation is the first type of transportation in the world. With the rapid urbanization and the increase in automobiles, transportation in our cities has started to be organized almost entirely for vehicles, and it has been forgotten that the main factor in transportation is pedestrian. Pedestrian transport is one of the most fundamental rights of people living in a city. Simultaneously, it has an essential role in perceiving and owning the city where the individual lives better. In this study, the pedestrian zone, which has intensive pedestrian use, was selected as the sample area in Izmit city center. In order to reveal the current situation of the selected area within the scope of the research, surveys were carried out in the area and evaluations were made under the landscape design principles. Besides, one-to-one satisfaction surveys were conducted with users and business owners to evaluate the area’s current situation. According to the data obtained, various suggestions have been developed for the problems of the research field.

Anahtar Kelimeler

pedestrian, pedestrian areas, pedestrianization, Izmit

Kaynakça

• Aru, K., A. (1965). Yayalar, Taşıtlar, Şehir Dokusunda Yeni Ulaştırma Düzenleri, İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, İstanbul, s.219.
• Asadi-Shekari, Z.; Moeinaddini, M.; Shah, M.Z. (2015). Pedestrian safety index for evaluating street facilities in urban areas. Saf. Sci. , 74, 1–14.
• Balaban, O., Puppim de Oliveira, J.A. (2014). Understanding the links between urban regeneration and climate-friendly urban development: lessons from two case studies in Japan. Local Environment, Vol. 19, No. 8, P:868–890.
• Blaga, O.E. (2013). Pedestrian ones as important urban strategies in redeveloping the community—Case study: Alba Iulia Borough park. Transylvanian Rev. Admin. Sci., 38, 5–22
• Carr, S., Francis, M., Rivlin, L.,G. and Stone, A.M. (1992). Public Space. Cambridge University Press. 400p.
• Çalışkan, M. (2011). Kamu Yararı Bağlamında Kamusal Mekanlarda Bir Yayalaştırma Örneği: Eminönü Tarihi Yarımada (Hobyar Mahallesi ve Çevresi) Yayalaştırma Projesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çağlar, T. N. (1992). Konut Alanları ve Alış- Veriş Merkezlerindeki Kent Sokaklarının Çağdaş Tasarımları Üzerinde Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çermikli, B. (2009). Yaya Bölgelerinde Kullanım Analizi Üzerine Bir Araştırma: Beyazıt Meydanı ve Çevresi Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Dičiūnaitė-Rauktienė, R., Gurskienė, V., Burinskienė, M. ve Maliene, V., (2018). The Usage and Perception of Pedestrian Zones in Lithuanian Cities: Multiple Criteria and Comparative Analysis. Sustainability: 10, 818.
• Gehl, J. (2010). Cities for People. Island Press: Washington, DC, USA, pp. 266–278.
• Keleş, R. (1980). Kent bilim terimleri sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları, Senis Basımevi, Ankara, 188s.
• Kuntay, O. (1994). Yaya Mekanı. Ayıntap Yayıncılık, s:91, Ankara.
• Lopate P., (2011). Above Grade: On the High Line, Places Journal, November 2011. Erişim Tarihi: 22 May 2021. https://placesjournal.org/article/above-grade-on-the-high-line/
• Melia, S., Barton, H. ve Parkhurst, G. (2010). Carfree, Low Car - What's the Difference? World Transport Policy & Practice 16 (2), 24-32.
• Mulliner, E. ve Maliene, V. (2011). An introductory review to the Special Issue: Attractive places to live. Urban Des. Int. 16, 147–152.
• Neill M. J. (2002). City of abbotsford: establishing greenvvays criteria. Master of Urban and Rural Planning, Dalhousie University, Halifax, Nova Scotia, 21.
• Ornetzeder, M., Hertwich, E.G., Hubacek, K., Korytarova, K. ve Haas, W. (2008). The environmental effect of car-free housing: A case in Vienna. Ecological Economics 65 (3), 516-530.
• Rosen, S.B. (2006). The success and failure of pedestrian malls in Europe and America. Senior Project, City and Regional Planning Department California Polytechnic State University San Luis Obispo.
• Rubenstein, H.M. (1992). Pedestrian Malls, Streetscapes and Urban Spaces. John Wiley&Sons, Inc.
• Sen, S., (1999). Toward A Typology of Transportation-Related Urban Design Problems and Solutions: Case Studies of Small And Medium Sized Cities ın The Eastern United States. National Transportation Center Morgan State.
• Şişman E. ve Kırzıoğlu I. (2002). Erzurum Kent Merkezinde Yaya Bölgesi Olabilecek Kent Mekan Birimlerinin Saptanması ve Projelendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi Bilimsel Araştırma Dergisi Cilt.3, Edirne.
• Şişman E. E. ve Etli, B. (2007). Tekirdağ Kent Merkezindeki Yaya Bölgelerinin Belirlenmesi ve Projelendirilmesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi.4(3): 327-338
• Şişman E. E. (2013). Pedestrian Zones. Advances in Landscape Architecture Section 3 Urban Landscape Chapter 16 P: 401-426.
• Şenkaynak., P., (2010). Yaya Bölgelerinin Kentsel Peyzaj Planlama Açısından Önemi ve İstanbul’daki Bazı Örneklerin İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Yıldırım, A, Küçük, V. (2020). Yayalaştırılmış Bölge Kafeler Caddesi'nin (Isparta) Peyzaj Mimarlığı Açısından İrdelenmesi. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD), 5 (1), 81-92. DOI: 10.30785/mbud.669463