OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN KAPSAYICI EĞİTİMDE ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM SÜRECİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, TEMEL EĞİTİM, 737 - 754, 30.12.2019

Deniz Kahriman Pamuk , Mazhar Bal

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi dönemde uyarlamalarla gerçekleştirilen ve kapsayıcı eğitimle
ilişkilendirilen dil gelişim sürecine yönelik öğretmen görüşlerinin belirlenmesidir. Çalışma, nitel
araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile desenlenmiştir. Çalışmanın katılımcılarını 45 okul
öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu
kullanılmıştır. Veriler, içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin
öğrenme sürecinde dil gelişimini destekleyen uyarlamalar konusunda daha yeterli olduğu; kapsayıcı
eğitim konusunda ise yeterli bilgi ve donanıma sahip olmadıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin,
kapsayıcı eğitiminin gerekliliğine inanmakla birlikte, kapsayıcı eğitimi özellikle dil gelişim
süreciyle ilişkilendirme konusunda zorluk yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin,
kapsayıcı eğitim ile ilgili bilgiye ve uygulamaya dönük eğitimlere ihtiyaç duyduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dil gelişimi, kapsayıcı eğitim, okul öncesi eğitim, öğretmen görüşleri

Kaynakça

• Abercrombie, D. D. (2009). The effects of institutional variables, teacher background variables, teacherpreparedness, and teachers’ performance drivers on teachers’ attitudes toward students with learning disabilities in the inclusive classroom. University of South Alabama, ProQuest Disser- tations.
• Arduin, S.(2015). A review of the values that underpin the structure of an education system and its approach to disability and inclusion. Oxford Review of Education, 41(1), 105–121.
• Barthelemy, R. S., McCormick, M., & Henderson, C. (2016). Gender discrimination in physics and astronomy: Graduate student experiences of sexism and gendermicroaggressions. Physi- cal Review Physics Education Research, 12(2), 0201191-020119114.
• Bayır, Ö. G. (2019). Dezavantajlı gruptaki çocuklarla eğitim süreci: Sınıf öğretmeni adaylarının görüşleri. Eskisehir Osmangazi Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 451-464.
• Birleşmiş Milletler. (1948). İnsan hakları evrensel bildirgesi http://www.un.org/en/documents/ udhr/#atop adresinden erişildi.
• Birleşmiş Milletler. (1989). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf adresinden erişildi.
• Boyaci, A. (2017). Sürdürülebilir Kalkınma Sürecinde Kapsayıcı Eğitim ve Öğretmenlik. İnsani ve Kültürel Kalkınma Temelinde Eğitim ve Öğretmen Yetiştirmeyi Yeniden Düşünmek Paneli Yükseköğretim Kurulu 26.12.2017 (YÖK), Ankara.
• Creswell, J.W. (2013) Qualitative ınquiry and research design: Choosing among five approaches, 3rd edition, Thousand Oaks, CA: Sage.
• Dağlıoğlu, H. E., Doğan, A. T., & Basit, O. (2017). Kapsayıcı okul öncesi eğitim ortamlarında öğretmenler çocukların bireysel yeteneklerini belirlemek ve geliştirmek için neler yapıyor?. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 883-910.
• Düşkün, Y. (2016). Türkiye’de ortaöğretimde kapsayıcı eğitim durum analizi. Eğitim Reformu Girişimi.İstanbul: İmak.
• Erdogan, T., Altinkaynak, S. O., & Erdogan, O. (2013). An analysis of the literacy activities provided by preschool teachers. Elementary Education Online, 12(4), 1188-1199.
• Florian, L.(2008). Special or inclusive education: Future trends. British Journal of Special Education, 35(4), 202-208.
• Glazzard, J., Stokoe, J., Hughes, A., Netherwood, A., & Neve, L. (2010). Teaching primary special educational needs. Trowbridge: Cromwell.
• Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş (Çev. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gürkan, T., & Koran, N. (2014). Examination of the pre-school education program for children aged 36-72 months in terms of including children’s right to participation. Journal of Teac- her Education and Educators, 3(2), 203-226.
• Haug, P. (2017). Understanding inclusive education: ideals and reality. Scandinavian Journal of Disability Research, 19(3), 206-217.
• Kaysılı, A., Soylu, A., & Sever, M. (2019). Exploring major roadblocks on inclusive education of Syrian refugees in school settings. Turkish Journal of Education, 8(2), 109-128. https://dx. doi.org/10.19128/turje.496261
• Keskinkılıç Kara, S. B. K., & Çalık, T. (2012). Sokakta çalışan çocukların eğitim ihtiyaçları. GaziÜniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3),673-695.
• Merriam, S. B. (2002). Introduction to qualitative research. Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis, 1(1), 1-17.
• Miles M., & Huberman, M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis (2nd. Ed.). CA: Sage.
• Monika, R., Vats, N., & Kour, S. (2015). Inclusive education. dimensions of ınnovations in education. (Ed. A. Mathur, S. J. Kaur, Y. Sharma, ve J. Padmanabhan). In Dimension of Innovations in Education (pp.123-131). New Delhi: New Delhi Publishers.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods (2nd ed.). Newbury Park, CA: Sage.
• Rozenfelde, M. (2016). Inclusive learning environment for pupils with specia needs in general educational institution. Social welfare: interdisciplinary approach, 2(6), 148-158.
• Sarıcı Bulut, S., Sabancı, O., Şahin, M. G., Dağlıoğlu, H. E., Turupçu Doğan, A., Ömeroğlu, E., Karataş, S. Kurul, V. & Kılıç Çakmak, E. (2018). Üstün Yetenekli Ve Zekâlı Öğrencilerin Bulunduğu Kapsayıcı Eğitim Ortamlarında Eğitimsel Uygulamalar Ölçeğinin geliştirilmesi-İlkokul Öğretmen Formu. Electronic Turkish Studies, 13(11), 1153-1172.
• Singh, J. D. (2016). Inclusive education in India–concept, need and challenges. Scholarly Research Journal for Humanity Science & English Language, 3(13), 3222-3232.
• Şahin, M. G., Ömeroğlu, E., Turupcu Doğan, A., Dağlıoğlu, H. E., Sarıcı Bulut, S., Sabancı, O., Kukul, V., Kılıç, E.,& Karataş, S. (2018). Development of “A Scale of Parent Involvement in Inclusive Education Environments for Gifted and Talented Children”. Bartın University Journal of Faculty of Education, 7(3), 1007-1034.
• UNESCO (1994). The Salamanca Statement and Framework for Action on Special Needs Education, UNESCO, Paris.
• United Nations (1982). World Programme of Action Concerning Disabled Persons. http://www. un.org/esa/socdev/enable/diswpa00.htm adresinden erişildi.
• United Nations. (1993). The Standard Rules on the Equalization of Opportunities for Persons with Disabilities. http://www.un.org/esa/socdev/enable/dissre00.htm adresinden erişilmiştir.
• Usta, M. E., Arıkan, İ., Şahin, Y., & Çetin, M. S. (2018). Suriyeli eğitimcilerin geçici eğitim merkez- lerinde karşılaştıkları sorunların incelenmesi. Mukaddime, 9(1), 173-188.
• Whitehead, M. (2007). Developing language and literacy with young children. London: Sage.
• Yaşar, M. R., & Amaç, Z. (2018). Öğretmen adaylarının dezavantajlı öğrencilere eğitim verme deneyimleri: Zorluklar ve fırsatlar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 611-634.
• Yavuz, Ö., & Mızrak, S. (2016). Acil durumlarda okul çağındaki çocukların eğitimi: Türkiye’deki Suriyeli mülteciler örneği. Göç Dergisi, 3(2), 175-199.
• Yıldırım, E. (2017). Sosyal bilgiler dersinde sığınmacılara yönelik kapsayıcı eğitimin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.