Bilim ve Sanat Merkezleri Müzik Öğretmenlerinin Müzik Yeteneğinin Tanılanması ve Bunun Öğretim Süreçleri Üzerindeki Etkilerine Yönelik Görüşleri

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: 241, 241 - 276, 01.02.2024

Belgin Bağrıaçık , Altay Eren , Ahmet Serkan Ece

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1201420

Öz

Bu çalışma, Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM) müzik öğretmenlerinin, 2018 yılından önce ve 2018 yılından itibaren müzik yeteneğinin tanılanması amacıyla gerçekleştirilen uygulamalara ilişkin görüşleriyle, bu uygulamaların öğretim süreçleri üzerindeki etkilerinin öğretmenler tarafından nasıl algıladığını, karşılaştırmalı bir bakış açısıyla incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmada betimleyici olgu bilimsel desen kullanılmış ve araştırmanın katılımcılarını, ölçüt örnekleme yöntemi aracılığıyla seçilen 30 BİLSEM müzik öğretmeni oluşturmuştur. Veriler, yarı-yapılandırılmış görüşmeler ve araştırmacılar tarafından geliştirilen bir görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Tutarlılık, basitlik ve kapsayıcılık ilkelerinden hareketle, bir dizi içerik analizi gerçekleştirilmiş ve araştırmanın bulguları söz konusu analizler sonucunda elde edilen temalar ve kategorileri kapsamında yorumlanmıştır. Bulgular, öğretmenlerin, 2018 yılından önce ve 2018 yılından itibaren gerçekleştirilen tanılama uygulamalarına ilişkin görüşlerinin, genel görüşlerini içeren temalar ve kategorilere ek olarak, öğrenci özellikleri, bu uygulamaların zayıf ve güçlü yönleri ile zayıf yönlerin nasıl güçlendirilebileceğine ilişkin önerilerini içeren temalar ve kategorilerle tanımlanabildiğini göstermiştir. Bulgular, öğretmenlerin, 2018 yılından önce ve 2018 yılından itibaren gerçekleştirilen tanılama uygulamalarının öğretim süreçleri üzerindeki etkilerine yönelik görüşlerinin, öğretim stratejileri, yöntemleri, teknikleri, materyalleri ve etkinliklerine yönelik temalar ve kategorilerle birlikte, öğrencilerin talepleri ve bunların karşılanma düzeyleriyle ilgili temalar ve kategorilerle betimlenebildiğini de göstermiştir. Öğretmenlerin, 2018 yılından önce ve 2018 yılından itibaren gerçekleştirilen tanılama uygulamalarına ilişkin görüşlerinin önemli farklılar içerdiği de gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özel Yetenek, Müzik Yeteneği, Bilim ve Sanat Merkezleri, Tanılama, Öğretmen Görüşleri, Özel Yetenek, Müzik Yeteneği, Bilim ve Sanat Merkezleri, Tanılama, Öğretmen Görüşleri

Kaynakça

• Ataman, A. (2003). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Akarsu, F. (2001).Üstün yetenekli çocuklar, aileleri ve sorunları, Ankara: Eduser Yayınları.
• Amend, E. R., and Beljan, P. (2009). The antecedents of misdiagnosis: When normal behaviors of gifted children are misinterpreted as pathological. Gifted Education International, 25(2), 131-143.
• Andreasen, F. (2018). Gifted young musicians poised for advanced training: Selection measures. International Journal for Talent Development and Creativity, 6(1), 95-102.
• Antonini Philippe, R., Kosirnik, C., Vuichoud, N., Clark, T., Williamon, A., and McPherson, G. E. (2020). Conservatory musicians’ temporal organization and self-regulation processes in preparing for a music exam. Frontiers in Psychology, 11, 89.
• Aysu, O. (2017). Finlandiya, Fransa, İngiltere ve Türkiye’de okul öncesi ve zorunlu eğitimde (ilkokul, ortaokul ve lise kademeleri) uygulanan müzik derslerinin temel boyutlarıyla incelenmesi, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bilgili, A. E. (2004). Üstün yetenekli çocukların eğitimi sorunu. İstanbul: I.Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Seçilmiş Makaleler Kitabı.
• Bogdan, R. C., and Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education: Introduction and methods. Allyn and Bacon.
• Coleman, M. R., and Hughes, C. E. (2009). Meeting the needs of gifted students within an RtI framework. Gifted Child Today, 32(3), 14-17.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research. Pearson.
• Çelikten, Y. (2017). Üstün yetenekli çocuklar ve BİLSEM, Turkish Journal of Educational Studies, 4.
• Çuhadar, C, H. (2017). Müziksel zeka, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 26, Sayı 3.
• Dai, D. Y., Moon, S. M., and Feldhusen, J. F. (1998). Achievement motivation and gifted students: A social cognitive perspective. Educational Psychologist, 33(2-3), 45-63.
• Diamantopoulos, A., and Siguaw, J. A. (2006). Formative versus reflective indicators in organizational measure development: A comparison and empirical illustration. British journal of management, 17(4), 263-282.
• Dorhout, A. (1982). Identifying musically gifted children. Journal for the Education of the Gifted, 5(1), 56-66.
• Ece, A,S., Eren,A., Okay, H,H., Kilmen, S., (2018). TC Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Eğitim Merkezleri 2018 Yılı müzik alanı öğrenci tanılama testi bilimsel araştırma raporu, Bolu.
• Ece, A,S. ve Kaplan, S. (2008). Müziksel algılama (işitme, okuma, yazma) ses ve çalgı yeteneği arasındaki ilişkilerin farklı değişkenler açısından incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:16, No:1.
• Ece A.S., Okay H.H., Zeybel S., Satıcı Ş. (2022) A technological transformation in music talent exams: a start for smart technology with the BILSEM music diagnostic exam post-2018. In: Ben Ahmed M., Boudhir A.A., Karaș İ.R., Jain V., Mellouli S. (eds) Innovations in Smart Cities Applications Volume 5. SCA 2021. Lecture Notes in Networks and Systems, vol 393. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-94191-8_62
• Eren,A., Kurtuldu, M,K., Göksu,S., Uysal, İ., Akbaba, Bozok, B., Zeybel, S., Kılıç, H. (2022). Bilim ve Sanat Merkezleri müzik yetenek alanı müzikal yatkınlık ön tanılama testi, bilimsel araştırma raporu, Ankara.
• Fasko Jr, D. (2001). An analysis of multiple intelligences theory and its use with the gifted and talented. Roeper Review, 23(3), 126-130.
• Fugate, C. M., Zentall, S. S., and Gentry, M. (2013). Creativity and working memory in gifted students with and without characteristics of attention deficit hyperactive disorder: Lifting the mask. Gifted Child Quarterly, 57(4), 234-246.
• Gardner, H. (1983). Artistic intelligences. Art Education, 36(2), 47-49.
• Gembris, H. (2008). Musikalische Entwicklung im Erwachsenenalter. Musik im Alter. Soziokulturelle Rahmenbedingungen und individuelle Möglichkeiten, 95-129.
• Göğüş, G. (1999). Müzik yeteneğinin tanımı, ölçümü ve" deneme yetenek testi".
• Gökdemir, S. (2017). Ülkemizde özel yetenekli öğrencilerin tanılama sürecinin öğretmen veli ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hartnett, D. N., Nelson, J. M., and Rinn, A. N. (2004). Gifted or ADHD? The possibilities of misdiagnosis. Roeper Review, 26(2), 73-76.
• Hayes, K. J. (1962). Genes, drives, and intellect. Psychological reports, 10(2), 299-342.
• Heller, K. A., and Hany, E. (2004). Identification of gifted and talented students. Psychology Science, 46(3), 302-323.
• Hunt, T. (1928). The measurement of social intelligence. Journal of Applied Psychology, 12(3), 317.
• Ishak, N. M., and Bakar, A. Y. A. (2017). Identification process of young gifted learners: The Malaysian experience. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 5(2), 71-81.
• Karabulut, R. (2010). Türkiye’de üstün yetenekliler eğitiminin tarihi süreci, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Keskin, M. Ö., Samancı, N. K., & Aydın, S. (2016). Bilim Ve Sanat Merkezleri: mevcut durumları, sorunları ve çözüm önerileri. Üstün Yetenekliler Eğitimi Ve Araştırmaları Dergisi (UYAD), 1(2).
• Kronborg, L. (2018). Avustralya ve Yeni Zelanda'da üstün yetenekliler eğitimi.
• Kovačič, B. and Rozman, J, Č. (2013). Musically Talented Pupils in Slovene Elementary Schools: Gender and Age Differences in the Area of Musical Abilities, Croatian Journal of Education, Vol.16; No.4.
• Laine, S., and Tirri, K. (2016). How Finnish elementary school teachers meet the needs of their gifted students. High Ability Studies, 27(2), 149-164.
• Maker, C.J. (1992). Intelligence and creativity in multiple intelligences: Identification and development. Educating Able Learners. 17, 12-19
• Manturzewska, M. (1996). of Musical Talent. Fostering the Growth of High Ability: European Perspectives, 271. Mayring, P. (2011). Nitel sosyal araştırmaya giriş. (Adnan Gümüş and M. Sezai Durgun, Trans.). Bilgesu Yayıncılık.
• MEB. (2007). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma (S. Turan, Trans. Ed.). Nobel.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2021). https://www.meb.gov.tr/bilim-ve-sanat-merkezleri-gucleniyor/haber/21827/tr#:~:text=Halen%2081%20ilde%20182%20B%C4%B0LSEM,bin%20%C3%B6%C4%9Frenci%2 0bu%20merkezlerden%20yararlan%C4%B1yor. Adresinden 19.09.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Mumcu, Ö. (2006). Anadolu güzel sanatlar liselerine öğretmen ve öğrenci seçme sınavı kriterlerinin karşılaştırılması (Doctoral dissertation, DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Otacıoğlu, S. ( 2009). “Müzik öğretmeni adaylarının duygusal zeka ve akademik ve çalgı başarı düzeyleri arasındaki ilişki”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s. 85- 96.
• Öznacar, M. D., Bildiren, A. (2016). Üstün zekalı öğrencilerin eğitimi ve eğitsel bilim etkinlikleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün and S. B. Demir, Trans. Eds.). Pegem.
• Phillips, N., and Lindsay, G. (2007). Motivation in gifted students. High Ability Studies, 17(1), 57-73.
• Piirto, J. (1999). Implications of postmodern curriculum theory for the education of the talented. Journal for the Education of the Gifted, 22(4), 324-353.
• Porter, L. (2020). Gifted young children: A guide for teachers and parents. Routledge.
• Radel, R., Sarrazin, P., Legrain, P., and Wild, T. C. (2010). Social contagion of motivation between teacher and student: Analyzing underlying processes. Journal of Educational Psychology, 102(3), 577.
• Renzulli, S.J. (2000). The enrichment model (In Fundamentals of Gifted Education: Considering Multiple Perspectives by C.M. Callahan & H.L. Hertberg-Davis). New York, NY:Routledge.
• Révész, G. (2013). The psychology of a musical prodigy. Routledge.
• Sak, U. (2020). Üstün zekalılar özellikleri, tanılanmaları, eğitimleri. Ankara: Vize Akademik.
• Schunk, D. H., and DiBenedetto, M. K. (2020). Motivation and social cognitive theory. Contemporary Educational Psychology, 60, 101832.
• Shaklee, B. D. (1992). Identification of young gifted students. Journal for the Education of the Gifted, 15(2), 134-144.
• Silverman, L.K. (1990). Social and emotional education of the gifted: The discoveries of Leta Hollingworth. Roeper Review, 12, 3, 171-178.
• Smedsrud, J. (2020). Explaining the variations of definitions in gifted education. Nordic Studies in Education, 40(1), 79-97.
• Smith, J. A., and Eatough, V. (2007). Interpretative phenomenological analysis. In E. Lyons and A. Coyle (Eds.), Analysing qualitative data in psychology (p. 35). Sage.
• Sternberg, R. J. (2000). Images of mindfulness. Journal of Social Issues, 56(1), 11-26.
• Strauss, A. L., and Corbin, J. M. (1998). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage.
• Şahin, F. (2018). Özel yeteneklilerin eğitimi. Ankara: Nobel.
• TBMM Raporu (2012). Üstün Yetenekli Çocukların Keşfi, Eğitimleriyle İlgili Sorunların Tespiti ve Ülkemizin Gelişimine Katkı Sağlayacak Etkin İstihdamlarının Sağlanması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyon Raporu https://acikerisim.tbmm.gov.tr/bitstream/handle/11543/129/ss427.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden 25/07/2022 tarihinde erişilmiştir.
• Tebliğler Dergisi. (2001). Bilim sanat merkezleri yönergesi, Sayı: 2530, Cilt: 669,670.
• Uluğbay, S. (2013). Müzik eğitiminin çocuk zekâsina olan etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1025-1034.
• Urhan, G.(2022). Bilsem müzik sınavında öğrencilerin ve velilerin sınava ilişkin farkındalıklarını arttırmaya yönelik bir çalışma (Aksaray İli Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (63), 422-443.
• Willis, D. G., Sullivan-Bolyai, S., Knafl, K., and Cohen, M. Z. (2016). Distinguishing features and similarities between descriptive phenomenological and qualitative description research. Western journal of nursing research, 38(9), 1185-1204.
• Winebrenner, S. and Brulles, D. (2008). What do gifted students need.
• Winner, E. ve Martino, G. (2000). Akademik olmayan alanlarda üstün yeteneklilik: Görsel sanatlar ve müzik örneği. Uluslararası üstün zekalılık ve yetenek el kitabı, 2, 95-110.