Ortaokul Öğrencilerinin Günlük Tutma Alışkanlıkları ile Yazmaya Karşı Tutum ve Yazma Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: 242, 997 - 1022, 01.05.2024

Şerife Akpınar , Aliye Nur Ercan Güven , Zeynep Yiğit

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1236608

Öz

Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin günlük tutma alışkanları ile yazma tutumu ve yazma kaygıları arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Nicel araştırma deseninde gerçekleştirilen çalışmada, tarama modeli ve ilişkisel model bir arada kullanılmıştır. Veriler, 2021-2022 eğitim öğretim yılı içerisinde Konya’da öğrenim gören ortaokul düzeyindeki öğrencilerden elde edilmiştir. Verilerin toplandığı Konya’nın merkez ilçeleri olan Meram, Selçuklu ve Karatay’da öğrenim gören toplam 492 ortaokul öğrencisi çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Öğrencilerin 107’si 5. sınıf, 129’u 6. sınıf, 153’ü 7. sınıf ve 103’ü 8. sınıf düzeyindedir. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu, Can ve Topçuoğlu-Ünal (2017) tarafından hazırlanan “Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Yazma Tutum Ölçeği” ile Karakuş-Tayşi ve Taşkın (2018) tarafından hazırlanmış olan “Ortaokul Öğrencileri için Yazma Kaygısı Ölçeği” kullanılmıştır. Toplanan veriler SPSS 22.0 programı yardımıyla analiz edilmiştir. Ulaşılan bulgular, sadece %10 gibi düşük bir oranda da olsa ortaokullarda düzenli olarak günlük tutan öğrencilerin varlığını göstermektedir. Ortaokul öğrencilerinin günlük tutma alışkanlıklarının cinsiyetlerine, sınıf düzeylerine ve okunan kitap sayısına göre anlamlı şekilde farklılaştığı belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin yazma tutumları genellikle olumlu olmasına rağmen kaygının bazı alt boyutlarında kaygılandıkları görülmüştür. Günlük tutma alışkanlığının yazmaya karşı tutumla ilişkisi pozitif yönlüyken günlük tutma alışkanlığı ile yazma kaygıları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Öğrencilerin yazmaya karşı tutumları ile yazma kaygıları arasında zayıf bir ilişki vardır. Çalışma sonunda ortaokul öğrencilerinin günlük yazmanın getireceği faydalar hakkında bilgilendirilmesi ve öğrencilerin günlük tutmaya teşvik edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

ortaokul öğrencileri, günlük tutma, yazmaya karşı tutum, yazma kaygısı

Kaynakça

• Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 469-483.
• Aşılıoğlu, B. ve Özkan, E. (2013). Ortaokul öğrencilerinin yazma kaygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi: Diyarbakır örneği. International Journal of Social Science, 6 (6), 83-111. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1527 Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatıma ve yazılı anlatım derslerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. (Tez No: 206909) [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Baştuğ, M. ve Keskin, H. K. (2017). Kâğıttan dijitale yazma tutumu ölçeği güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7 (2), 58-72. https://doi.org/10.17943/etku.291009
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (28. baskı). Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Erkan Akgün Ö., Karadeniz Ş. ve Demirel F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (29. baskı). Pegem.
• Can, E. ve Topçuoğlu-Ünal, F. (2017). Ortaokul öğrencilerine yönelik yazma tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5 (3), 203-212. http://dx.doi.org/10.18298/ijlet.2026 Daly, J. A. ve Wilson, D. A. (1983). Yazma anlayışı, benlik saygısı ve kişilik. İngilizce Öğretiminde Araştırma, 17 (4), 327-341.
• Deniz, H. (2018). Öğrencilerin yazma kaygılarının yazma eğilimleriyle ilişkisi. (Tez No: 517194) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Deniz, H. ve Demir, S. (2020). Öğrenciler yazma kaygılarının yazma eğilimleriyle ilişkileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1), 124-144. http://dx.doi.org/10.17556/erziefd.520894
• Eminoğlu, N. ve Bağçeci, B. (2020). Öğrencilerin okuma ve yazma tutumlarını geliştirmeye yönelik sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (1), 31-41.
• Göçer, A. (2016). Yazma eğitimi dersinin Türkçe öğretmeni adaylarının yazmaya karşı tutumlarına etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (2), 343-352.
• Graham, S., Berninger, V. ve Fan, W. (2007). Birinci ve üçüncü sınıf öğrencilerinde yazma tutumu ile yazma başarısı arasındaki yapısal ilişki. Çağdaş Eğitim Psikolojisi, 32 (3), 516-536. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2007.01.002
• Green, S. B., and Salkind, N. J. (2005). Using SPSS for Windows and Macintosh-Analyzing and understanding the data. Pearson.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. and Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective (7. baskı). Pearson.
• Kana, F., Özbaşı, D. ve Ünlü, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin yazma eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnsan Bilimleri Dergisi, 12 (2), 909-931.
• Karakoç-Öztürk, B. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 59-72.
• Karakuş-Tayşi, E. ve Taşkın, Y. (2018). Ortaokul öğrencileri için yazma kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7 (2), 1172-1189.
• MEB (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
• Morgan, G. A., Leech, L. N., Gloeckner, G. W. and Barrett, K. C. (2011). IBM SPSS for ıntroductory statistics-use and ınterpretation (4. baskı). Routledge.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-1: SPSS – MINITAB (4. baskı). Kaan Kitabevi.
• Sönmez, V. ve Alacapınar F. G. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (7. baskı). Anı Yayıncılık.
• Tağa, T. ve Ünlü, S. (2013). Yazma eğitiminde karşılaşılan sorunlar üzerine bir inceleme. Turkish Studies, 8 (8), 1285-1299. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5175 Türk Dil Kurumu (2022). Günlük. Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlük. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022. https://sozluk.gov.tr/
• Temel, S. ve Katrancı, M. (2019). İlkokul öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri, yazmaya yönelik tutumları ve yazma kaygıları arasındaki ilişki. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7 (17), 322-356. https://doi.org/10.33692/avrasyad.590688
• Temizkan, M. ve Sallabaş, M. E. (2009). Öğretmen adaylarının okuma ve yazmaya yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (27), 155-176.
• Tosun, N. (2015). Bir yaşam grafiği: Günlükler. Hece: Aylık Edebiyat Dergisi: Günlük özel sayısı, 30, 13-20.
• Türkben, T. (2021). Ortaokul öğrencilerinin yazma becerileri, yazmaya yönelik tutumları ve yazma motivasyonları arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (3), 900-922. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.64908-788146 Uçgun, D. (2014). Altıncı sınıf öğrencilerinin yazma eğilimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39 (175), 227- 238. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.1176
• Ulu, H. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yazma eğilimleri, tutumları ile yazma başarıları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26 (5), 1601-1611. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2171
• Ürün-Karahan, B. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma kaygıları ile yazma alışkanlıkları arasındaki ilişki. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (5), 3065-3075.
• Yaman, H. (2010). Türk öğrencilerinin yazma kaygısı: Ölçek geliştirme ve çeşitli değişkenler açısından yordama çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 2 (1), 267-289.
• Yılmaz, N. (2019). Ortaokul öğrencilerinin yazma kaygısı düzeyleri ve nedenlerinin belirlenmesi: Elazığ örneği. (Tez No: 552028) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Zorbaz, K. Z. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin yazma kaygı ve tutukluğunun yazılı anlatım becerileriyle ilişkisi (Tez No: 278202) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Zorbaz, K. Z. (2011). Yazma kaygısı ve yazma kaygısının ölçülmesi. e‐Journal of New World Sciences Academy, 6 (3), 2271‐2280.
• Zorbaz, K. Z. ve Habeş, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (4), 1737-1756.