Suriyeli Öğrencilerin Fen Bilimleri Dersine Yönelik Motivasyonlarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 121 - 134, 30.07.2021

Rabia Acemioğlu , Yakup Doğan , Muhammed Şahin

Öz

Bu çalışmada, Suriyeli öğrencilerin fen bilimleri dersine yönelik motivasyonlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma betimsel tarama modeli ile yürütülmüştür. Çalışmanın verilerini toplamak için 23 maddeden oluşan 5’li likert tipi “Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Kilis il merkezinde bulunan devlet ortaokullarının 5, 6 ve 7. sınıflarında öğrenim gören toplam 250 Suriyeli öğrenciden toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, Mann-Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre Suriyeli öğrencilerin cinsiyet değişkeni açısından kız öğrenciler lehine, kampta kalıp kalmama değişkeni açısından kampta kalmayanlar lehine motivasyon ölçeğinden alınan puan ortalamalarına göre gruplar arasında istatistiki olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Fakat sınıf düzeyi, yaşantılarını en uzun süre geçirdikleri yer, baba eğitim düzeyi ve anne eğitim düzeyi değişkenlerine göre öğrencilerin motivasyon ölçeğinden aldıkları puanlar açısından gruplar arasında istatistiki olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Suriyeli öğrenciler, fen eğitimi, motivasyon

Kaynakça

• Ağır, O. (2018). Türkiye’deki Suriyelilere sağlanan kamusal hizmetlere yönelik bir değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 111-128.
• Akpınar, B., Batdı, V., ve Dönder, A. (2013). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi öğrenimine yönelik motivasyon düzeylerinin cinsiyet ve sınıf değişkenine göre değerlendirilmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(1), 15-26.
• Alkan, İ. & Bayri, N. (2017). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ile fen başarısı arasındaki ilişki üzerine bir meta analiz çalışması. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 865-874. DOI: http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.1853
• Altiparmak, T., & Eryilmaz-Mustu, Ö. (2021). The effects of scamper technique activities in the 8th grade simple machines unit on students' academic achievement, motivation and attitude towards science lessons. International Journal of Educational Methodology, 7(1), 155-170. DOI:10.12973/ijem.7.1.155
• Arslan, A. & Tasgın, A. (2019). Ortaokul öğrencileri için “Türkçe dersine yönelik motivasyon ölçeği” geliştirme çalışması. Journal of Computer and Education Research, 7(14), 228-249. DOI:10.18009/jcer.565717
• Aslan, S., & Kan, S. (2021). Suriyeli öğrencilere yönelik tutum ölçeği geliştirme geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 193-206.
• Aydın, B. (2007). Fen bilgisi dersinde içsel ve dışsal motivasyonun önemi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Azizoğlu, N. ve Çetin, G. (2009). 6 ve 7. Sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri, fen dersine yönelik tutumları ve motivasyonları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 171-182.
• Balcı, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (13.baskı). Ankara: Pegem Akademi.DOI: 10.14527/9789756802403
• Bursal, M. (2017). SPPS ile temel veri analizleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Cavas, P. (2011). Factors affecting the motivation of turkish primary students for science learning. Science Education International, 22(1), 31-42.
• Ceylan, E., Sağırekmekçi, H., Tatar, E., & Bilgin, İ. (2015). Ortaokul öğrencilerinin merak, tutum ve motivasyon düzeylerine göre fen bilgisi dersi başarılarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 39-52.
• Coşkun, L. (2018). İlkokul 4. sınıflarda fen bilimleri dersinin araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımıyla işlenmesi: bir eylem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Çeliker, H. D., Tokcan, A., & Korkubilmez, S. (2015). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon bilimsel yaratıcılığı etkiler mi?. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 167-192.
• Dede, Y., & Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
• Demir, R., Öztürk, N., & Dökme, İ. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine yönelik motivasyonlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 1-21.
• Demirel, Ö., & Dinçer, S. (2017).Öğretmenlerin öğrenme-öğretme anlayışları, öğretme motivasyonları ve öğrenci başarısı üzerine yapısal eşitlik modellemesi. Yıldızlı. H, Saban, A ve Baştuğ. M (Ed.), Eğitim bilimlerinde nitelikler ve yenilik arayışı (s. 209-223) içinde. Ankara: Pegem Akademi
• Derya-Atay, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerinin ve üstbilişsel farkındalıklarının incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Dönüş-Coşgun, Ö., & Karamustafaoğlu, O. (2017). İlkokul üçüncü ve dördüncü sınıf mülteci öğrencilerin madde kavramına ilişkin düşünceleri. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 525-540.DOI: 10.19126/suje.321729
• Erdoğan, M.M. (2019). Türkiye’deki Suriyeli mülteciler. Ankara: Konrad Adenauer Stiftung.
• Ergün, Ö.R. (2018). Geçici koruma statüsündeki Suriyeli çocukların eğitim sürecindeki toplumsal uyum sorunları: Burdur örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Eroğlu, M. A., Kocadağ-Ünver, T., Ünver, M., Yazıcı, L., & Ağar, M. (2018) Mülteci öğrencilerin teknolojiye yönelik tutumlarının incelenmesi: Tokat örneği. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 83-92.
• Fortus, D., & Toutio, I. (2021). Changes to students’ motivation to learn science. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 3(1), 1-14. DOI: 10.1186/s43031-020-00029-0
• Freedman, M. P. (1997). Relationship among laboratory instruction, attitude toward science, and achievement in science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 343-357.
• George, R. (2006). A cross-domain analysis of change in students’ attitudes toward science and attitudes about the utility of science. International Journal of Science Education, 28(6), 571-589.
• Güllüce, E.S. (2019). Okul öncesi eğitime devam eden bölge çocukları ve Suriyeli mülteci çocukların sosyal becerilerinin ve problem davranışlarının psikometrik özelliklerine göre incelenmesi (Şanlıurfa ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Güvercin, Ö. (2008). ınvestigating elementary students’ motivation towards science learning: a cross age study. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
• Güvercin, Ö., Tekkaya, C. ve Sungur, Ö. (2010). A cross age study of elementary students’ motivation towards science learning. Hacettepe University Journal of Education, 39, 233-243.
• Halimoğlu, G. (2019). Ortaokul öğrencilerinin fen bilimlerine karşı merak, motivasyon ve fen okuryazarlık düzeylerine etki eden faktörlerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Karakaya, F., Avgın, S. S., & Yılmaz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarının incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 359-374.
• Karip, E. (2007). Sınıf yönetimi(Ergün. M, Ed.). Pegem Yayıncılık.
• Kaypak, Ş., & Bimay, M. (2016). Suriye savaşı nedeniyle yaşanan göçün ekonomik ve sosyokültürel etkileri: Batman öğrneği. Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(1), 84-110.
• Kılıç, K., & İnce, M. L. (2017). Revize edilmiş yarışma durumluk kaygı envanterinin kendine güven alt ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 135-142.
• Kıroğlu, K., & Elma, C. (2019). Eğitime giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Kirk, J., & Cassity, E. (2007). Minimum standards for quality education for refugee youth. Youth Studies Australia, 26(1), 50-56.
• Lee, O. (1989). Motivation to learning science in middle school classrooms. University Microfilms International. [Unpublished doctoral dissertation]. Michigan State University.
• Lee, O., & Brophy, J. (1996). Motivational patterns observed in sixth-grade science classrooms. Journal of Research in Science Teaching, 33(3), 585-610.
• Levent, F., & Çayak, S. (2017) Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri.. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 21-46.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Hayat boyu öğrenme genel müdürlüğü göç ve acil durumlarda eğitim daire başkanlığı. Erişim adresi: https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_05/23115755_21-05-2018__Ynternet_BYlteni.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Hayat boyu öğrenme genel müdürlüğü göç ve acil durumlarda eğitim daire başkanlığı. Erişim adresi: http://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_03/18104635_Mart_internet_bulteni_.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). İlköğretim kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü., & Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Sert-Çıbık, A. (2014). Investigation of primary education second level students' motivations toward science learning in terms of various factors. In Asia-Pacific Forum on Science Learning & Teaching, 15(2).
• Simpson R., & Steve-Oliver J. Attitudes towards science and achievement motivation profiles of male and female students in grade six through ten. Science Education, 69(4), 511–525.
• Tekin, A.D., & Yıldırım, M. (2020). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine ve fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına etkisinin incelenmesi. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 5(2), 58-71.
• Tuan, H. L., Chin, C.C., & Shieh, S.H. (2005). The development of a questionnaire to measure students' motivation towards science learning. International journal of science education, 27(6), 639-654.
• Tseng, C.H., Tuan, H.L., Chin, C.C. 2009. Investigating the influence of motivational factors on conceptual change in a digital learning context using the dual-situated learning model. International Journal of Science Education, 32(14), 1853-1875.
• Uzun, E. M., & Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Yaratan, H. (2017). Sosyal bilimler için temel istatistik. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yenice, N., Saydam, G., ve Telli, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 231-247.
• Yıldırım, H.İ., & Karataş, F. (2018). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonları üzerine bir araştırma. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 7(3), 241-268. DOI: 10.30703/cije.423383