2023 Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinin Antakya ve Samandağ ilçelerindeki yapısal etkileri ve çözüm önerileri

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 4, 1260 - 1270, 15.10.2023

İsmet Vapur , İlker Fatih Kara , Emre Akın

https://doi.org/10.28948/ngumuh.1293147

Cited By: 4

Öz

06.02.2023 tarihinde Doğu Anadolu Fay Zonu (DAFZ) üzerinde yerel saat 04:17’de Mw: 7.7 büyüklüğünde ve yerel saat 13:24’de Mw: 7.6 büyüklüğünde olan Kahramanmaraş merkezli iki adet büyük şiddetli depremler meydana gelmiştir. Bu depremlerden sonra 20.02.2023 tarihinde Ölü Deniz Fayı üzerinde yerel saat 20:04’te Mw: 6.4 büyüklüğünde Hatay merkezli yıkıcı bir deprem daha meydana gelmiştir. Bu depremlerden en çok etkilenen bölgelerin başında Hatay ili gelmektedir. Bu çalışmada depremden sonra Hatay’ın Antakya ve Samandağ ilçelerinde bulunan yapılardaki hasarlar gözleme dayalı olarak değerlendirilmiştir. Oluşan hasarların sayısı göz önüne alındığında bölgedeki yapı stoğunun depreme karşı yetersiz olduğu anlaşılmaktadır. Deprem yönetmeliklerine uygun olarak yapılan binaların yıkılmadığı ve diğer binalara göre daha az hasar aldığı belirlenmiştir. Bu durum deprem tasarım yönetmeliklerinin yeterli olduğunu ancak yapıların uygulamada yönetmeliklere uygun olarak inşa edilmediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Deprem, Betonarme yapı, Taşıyıcı sistem, Hasar tipleri, Yapı davranışı

Structural effects of 2023 Kahramanmaraş and Hatay earthquakes in Antakya and Samandağ districts and solution suggestions

Öz

On 06.02.2023, two major earthquakes with a magnitude of Mw: 7.7 at 04:17 local time and Mw: 7.6 magnitudes at 13:24 local time in the center of Kahramanmaraş occurred in the Eastern Anatolian Fault Zone. Following these earthquakes, another destructive earthquake with a magnitude of Mw: 6.4 centered in Hatay occurred on February 20, 2023, at 20:04 local time, on the Dead Sea Fault. Hatay province is one of the regions most affected by these earthquakes. In this study, the damage to the structures in the Antakya and Samandağ districts of Hatay after the earthquake was evaluated based on observation. Considering the number of damages, it is understood that the building stock in the region is insufficient against earthquakes. It was determined that the buildings constructed in accordance with the earthquake regulations did not collapse and were less damaged than the other buildings. This situation shows that the earthquake design regulations are sufficient, but the structures are not built in accordance with the regulations in practice.

Anahtar Kelimeler

Earthquake, Reinforced concrete structure, Load-carrying system, Damage types, Structure behavior

Kaynakça

• T.C. İçişleri Bakanlığı, Afet ve Acil Durum Başkanlığı. https://deprem.afad.gov.tr/map, Accessed 15 March 2023.
• Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE), Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi (BDTİM). http://udim.koeri.boun.edu.tr, Accessed 15 March 2023.
• Ö. Emre, T. Y. Duman, S. Özalp, H. Elmacı, Ş. Olgun ve F. Şaroğlu, Türkiye Diri Fay Haritası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Özel Yayın Serisi-30, Ankara, 2013.
• TÜİK- Coğrafi İstatistik Portalı. https://cip.tuik.gov.tr/, Accessed 15 March 2023.
• Ö. B. Engin, Hatay Bölgesi için Deprem Tehlike Analizleri. Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Türkiye, 2010.
• T. N. Ovalı, Antakya Bölgesinin Sismik Yer Hareketinin Hasar Potansiyeli. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye, 2010.
• M. O. Özkoçak, Hatay Horst ve Graben Yapısının Amanos Dağları Altın Yatak ve Zuhurları. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 17 (1), 52-59, 1993.
• U. Tarı, O. Tüysüz, Ş. Can Genç, C. İmren, B.A.B. Blackwell, N. Lom, Ö. Tekeşin, S. Üsküplü, L. Erel, S. Altıok ve M. Beyhan, The geology and morphology of the Antakya Graben between the Amik Triple Junction and the Cyprus Arc. Geodinamica Acta, 26 (1-2), 27-55, 2013. https://doi.org/10.1080/09853111. 2013.858962
• AFAD TADAS, Türkiye İvme Veritabanı Ve Analiz Sistemi, Deprem Dairesi Başkanlığı. https://tadas.afad.gov.tr/map, Accessed 15 March 2023.
• E. Özşahin, Antakya’da (Hatay) Yer Seçiminin jeomorfolojik Özellikler ve Doğal Risk Açısından Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (23), 1-16, 2010.
• TBDY-2018, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara, Türkiye, 2018.
• B. Duman, O. Tunaboyu ve Ö. Avşar, Düşük Dayanımlı Betonun Elastisite Modülünün Belirlenmesi ve RYTEİE ile Yapılan Risk Değerlendirme Etkisi. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 32 (1), 253-264, 2017. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.300617
• DBYBHY, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 2007.
• R. A. Oyguç, 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11 (1), 140-155, 2022. https://doi.org/10.17798/ bitlisfen.1000615
• N. Çağlar, B. Bayhan, E. Avcı, S. Kocakaplan, S. Özen, E. Yıldırım ve G. B. Sakcalı, Kahramanmaraş Depremleri Pazarcık [Mw=7.7] ve Elbistan [Mw=7.6], İnceleme ve Değerlendirme Raporu. Bursa Teknik Üniversitesi Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi, Bursa, Türkiye, Şubat 2023.
• A. Salah-Eldin, H. M. Mohamed ve B. Benmokrane, Structural Performance of High-Strength-Concrete Columns Reinforced with GFRP Bars and Ties Subjected to Eccentric Loads. Engineering Structures, 185, 286-300, 2019. https://doi.org/10.1016/ j.engstruct.2019.01.143
• A. Köroğlu, Rehabilitation of Building Structures with Soft Story Irregularity via Optimal Viscous Damper Distribution. Master Thesis, Hacettepe University, Ankara, 2022.
• A. Noorifard, M. R. Tabeshpour and F. M. Saradj, New approximate method to identify soft story caused by infill walls. Structures, 24, 922-939, 2020. https://doi.org/10.1016/j.istruc.2020.01.050
• A. Doğangün, Betonarme Yapıların Hesap ve Tasarımı. Birsen Yayınevi, İstanbul, 2021.
• H. Öztürk, Betonarme Kısa Kirişlerde Kesme Dayanımının Çapraz Kesme Donatıları ile İyileştirilmesi, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye, 2016.
• E. Akın, E. Canbay, B. Binici ve G. Özcebe, Testing and analysis of infilled reinforced concrete frames strengthened with CFRP reinforcement. Journal of Reinforced Plastics and Composites, 30 (19), 1605-1620, 2011. https://doi.org/10.1177/ 0731684411424631
• E. Akın, G. Özcebe, E. Canbay ve B. Binici, Numerical Study on CFRP Strengthening of Reinforced Concrete Frames with Masonry Infill Walls. Journal of Composites for Construction, 18 (2), 2013. https://doi.org/10.1061/(asce)cc.1943-5614.0000426
• E. Akın, Effects of various parameters on CFRP strengthening of infilled RC frames. Journal of Performance of Constructed Facilities, 30 (1), 2014. https://doi.org/10.1061/(asce)cf.19435509.0000683.
• M. T. Tan, Seismic Strengthening of A Mid-Rise Reinforced Concrete Frame Using Cfrps: An Application From Real Life. Master Thesis, Middle East Technical University, Ankara, 2009.