ETİK KODLAR KÜLTÜRLERE GÖRE DEĞİŞİR Mİ? AMERİKA, ALMANYA VE JAPONYA’DAN ÖRNEKLER

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 150 - 157, 30.12.2021

Erman Kılınç

Öz

Bu çalışmanın amacı, örgütlerdeki etik kodların/davranış rehberlerinin farklı kültürlerde değişip değişmediğini; eğer değişiyorsa bunun ne şekilde gerçekleştiğini belirlemektir. Araştırma kapsamında Amerika, Almanya ve Japonya’da yer alan dünyanın önde gelen şirketleri incelenmiştir. Söz konusu şirketler incelenirken Fortune 500 Global–2021 listesinden yararlanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Amerika’dan Amazon ve Walmart; Almanya’dan Volkswagen ve Siemens GT ve Japonya’dan Toyota Motor Company ve Sony oluşturmaktadır. Araştırmanın yöntem bölümünde, şirketlerin resmî açıklamalarından ve yayımladıkları etik kodlar/davranış rehberlerinden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre merkezleri üç farklı kıtada konumlanmış küresel örgütlere ait etik kodların birbirlerinden belirgin bir şekilde ayrışmamaktadır. Bu durumun örgütlerin hem küresel ölçekte faaliyet göstermelerinden hem de evrensel davranış ve etik normlarını benimsemelerinden kaynaklandığı düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Etik Kod, Davranış Rehberi, Fortune Küresel 500..

DO ETHICS CODES VARY BY CULTURE? SAMPLES FROM AMERICA, GERMANY AND JAPAN

Öz

The aim of this study is to determine whether if ethical codes/behavioral guidelines change among different cultures and if it is so how it happens. Within the scope of the research, the world's leading companies in America, Germany and Japan were examined. The Fortune 500 Global–2021 list was used when examining the companies in research. The sample of the research is Amazon and Walmart from the USA; Volkswagen and Siemens GT from Germany and Toyota Motor Company and Sony from Japan. In the methodology section, the datas including ethical codes or behavior guidelines obtained from the official statements of the companies were analyzed. According to the findings, it has seen that the ethical codes of global organizations located in three different continents do not differ significantly from each other. It is thought that this situation arises from the fact that organizations operate on a global scale and that they adopt universal behavior and ethical norms.

Anahtar Kelimeler

Ethical Codes, Behavioral Guide, Fortune Global 500.

Kaynakça

• Ahmad, I. ve Gao, Y. (2018). Ethical leadership and work engagement: The roles of psychological empowerment and power distance orientation. Management Decision, 56(9), 1991-2005.
• Amazon (2021). Code of Business Conduct and Ethics Erişim 9 Ağustos 2021, https://ir.aboutamazon.com/corporate-governance/documents-and-charters/code-of-business-conduct-and-ethics/default.aspx
• Bektaş, Ç. (2008). Etik kodların otel endüstrisine katkıları ve bir alan araştırması. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-17.
• Biçer, C. (2020). Destructive leadership: “Boss from hell”, how not to be one? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 295-308.
• Dhar, R. L. (2016). Ethical leadership and its impact on service innovative behavior: The role of LMX and job autonomy. Tourism Management, 57, 139-148.
• Düger, Y. S. (2020). Etik liderlik ve çalışanların yenilikçi davranışı: Lider-üye etkileşimi ve duygusal zekânın düzenleyici aracılık modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 706-725.
• Fortune (2021). Fortune 500 List. Erişim 6 Ekim 2021, https://fortune.com/fortune500/
• Hofstede, G. (1991). Cultures and organizations: Software of the mind. New York: McGraw Hill.
• Karaoğlu, A. O. ve Saruhan, Ş. C. (2018). Etik kodların vekâlet maliyetleri üzerindeki etkisi ile ilgili bir araştırma. Öneri Dergisi, 13(50), 106-137.
• Lewis, C. W. ve S. G. Gilman (2005). The ethics challenge in public service: A problem-solving guide. San Fransisco: Jossey-Bass.
• Liao, S.H., Chen, C.C. ve Hu, D.C. (2018). The role of knowledge sharing and LMX to enhance employee creativity in theme park work team: A case study of Taiwan. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30(5), 2343-2359.
• Lynch, T. D. ve Lynch, C. E. (2009). Democratic morality: Back to the future. In Ethics and integrity in public administration: Concepts and cases (pp. 5-25). United Kingdom: Routledge.
• Mahmutoğlu, A. (2009). Etik ve ahlak; benzerlikler, farklılıklar ve ilişkiler. Türk İdare Dergisi, 81, 225-249.
• Mathieu, C., Neumann, C. S., Hare, R. D. ve Babiak, P. (2014). A dark side of leadership: Corporate psychopathy and its influence on employee well-being and job satisfaction. Personality and Individual Differences, 59, 83-88.
• Mayer, D. M., Kuenzi, M., Greenbaum, R., Bardes, M. ve Salvador, R. B. (2009). How low doesethical leadership flow? Test of a trickle-down model. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108(1), 1-13.
• McNamara, C. (2005). Complete guide to ethics management: An ethics toolkit for managers, Erişim 4 Eylül 2021, https://managementhelp.org/businessethics/ethics-guide.htm
• Özdemir, M. (2008). Kamu yönetiminde etik. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 4(7), 179-195.
• Özsungur, F., ve Karadal, H. (2020). Etik liderlik, iç girişimcilik ve hizmet inovasyon davranışı: İşe bağlılığın aracılık rolü. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 9(1), 30-54.
• Pater, A. ve Van Gils, A. (2003). Stimulating ethical decision-making in a business context: Effects of ethical and professional codes. European Management Journal, 21(6), 762-772.
• Pieper, A. (2009). Etiğe giriş, (Veysel Atayman ve Gönül Sezer, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ross, G. F. (2004). Ethics, trust and expectations regarding the treatment of disabled staff within a tourism/hospitality industry context, Hospitality Management, 23(5): 523-544.
• Sarıışık, M., Akova, O. ve Çontu, M. (2006). Otel yöneticilerinin etik politika ve yöntemlere yaklaşımları üzerine ampirik bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 22-34.
• Schwartz, M. S. (2002). A code of ethics for corporatecode of ethics. Journal of Business Ethics, 41(1), 27-43.
• Schwartz, M. S. (2004). Effective corporate code of ethics: Perceptions of code users. Journal of Business Ethics, 55, 323–343.
• Shaw, W. H. ve V. Barry (1995). Moral issues in business (6th ed.). Belmont: Wadsworth.
• Siemens (2021). Code of Ethics and Business Conduct. Erişim 25 Eylül 2021, https://www.siemensgovt.com/assets/documents/SGT-Code-of-Conduct.pdf
• Sony (2021). Sustainability Reporting. Erişim 1 Haziran, 2021, https://www.sony.com/en/SonyInfo/csr_report/compliance/
• Stevens, B. (1994). An analysis of corporate ethical code studies: Where do we go from here?. Journal of Business Ethics, 13, 63–69.
• Toyota (2020). Toyota Way 2020 / Toyota Code of Conduct. Erişim 12 Temmuz 2021, https://global.toyota/en/company/vision-and-philosophy/toyotaway_code-of-conduct/
• Usta, A. (2011). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminde etik ve ahlâk. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 39-50.
• Walmart (2021). Our Values and Our Code. Erişim 11 Ağustos 2021, https://www.walmartethics.com/content/walmartethics/en_us/code-of-conduct.html
• Weiss, J. W. (1994). Business ethics: A managerial, stakeholder approach. Belmont: Wadsworth.
• Wikipedia (2021). Fortune Global 500 of 2021 (Breakdown By Country). Erişim 13 Eylül 2021, https://en.wikipedia.org/wiki/Fortune_Global_500#Fortune_global_500_of_2021
• Wolkswagen (2021). Wolkswagen Group, Code of Conduct. Erişim 19 Eylül 2021, https://www.volkswagenag.com/presence/konzern/compliance-und-risikomanagement/compliance/Code_of_Conduct_Group_En.pdf