Fen Bilimleri Dersi Duyu Organları Konusu İle İlgili 7. Sınıf Öğrencilerinin Geliştirdikleri Argümanların Analizi

Yıl 2018, Cilt: 37 Sayı: 1, 249 - 263, 25.06.2018

Nuray Çorbacı , Mehmet Yakışan

Öz

Bu çalışma 7. sınıf
öğrencilerinin Fen Bilimleri dersi Duyu Organları konusunda argüman
oluşturabilme becerilerinin Toulmin Argümantasyon Modeli kapsamında analiz
edilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Samsun ilinde bir ortaokulda
gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya, 7. sınıfta öğrenim gören 28 öğrenci
katılmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması ile
yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından hazırlanan,
açık uçlu soruların yer aldığı Duyu Organları konusu ile ilgili 4 etkinlikten
oluşan çalışma yaprakları kullanılmıştır. Etkinlikler öncesi, öğrenciler 5
gruba ayrılmıştır. Etkinlikler esnasında öğrencilerden, önce bireysel olarak
çalışma yapraklarındaki açık uçlu soruları cevaplandırmaları istenmiştir. Daha
sonra grup arkadaşları ile etkinliklerdeki sorulara verdikleri cevaplarını
tartışmaları istenmiştir. Öğrencilerin vermiş oldukları yazılı cevapları,
Argümantasyon Modeli öğelerini içerme durumlarına göre kodlanmıştır. Veriler
analiz edildiğinde öğrencilerin etkinliklerle ilgili iddialar ortaya
atabildikleri, ancak iddialarını savunacakları kanıt ve gerekçeler üretmekte
güçlük çektikleri anlaşılmıştır. Ayrıca çok az sayıda öğrencinin diğer öğrencilerin
iddiaları ile ilgili çürütücü ifadeler kullandıkları tespit edilmiştir. Bazı
etkinliklerde ise öğrencilerin çoğunun iddialarını duyu organları konusu
dışında bir konu ile bilimsel olarak doğru olmayan gerekçelerle ispatlamaya
çalıştıkları görülmüştür. Bu verilere göre 7. Sınıf öğrencilerin duyu organları
ile ilgili argüman oluşturma becerilerinin çoğunlukla düşük ve orta seviyede
olduğu, çok az sayıda öğrencinin ise yüksek düzeyde argüman geliştirebildikleri
söylenebilir. Ayrıca bazı öğrencilerin tartışmaya katılmaktan çekindikleri,
cevaplarında grup arkadaşlarının etkisinde kaldıkları görülmüştür. Bu sonuçlara
göre farklı önerilerde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Argümantasyon, Fen Eğitimi, Duyu Organları, 7 Sınıf Öğrencileri

Kaynakça

• Akgün, A., Çinici, A., Deniz, Ş. M., Herdem, K., Karabiber, H. L., & Özden, M. (2014). Kavram karikatürleriyle desteklenmiş argümantasyon temelli uygulamaların etkinliğinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (18), 572-596.
• Akpınar, E., Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kuramda fen öğretmeninin rolü. İlköğretim Online, 4 (2), 55-64.
• Ardaç, D., Erduran, S., & Yakmacı Güzel, B. (2006). Learning to teach argumentation: case studies of pre-service secondary science teachers. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 2 (2), 1-14.
• Aslan, S. (2012). Fen sınıflarında argümantasyonun kullanımına ilişkin bir çalışma. I. Cyprus International Congress of Educational Reseach. Girne-Kuzey Kıbrıs, 06-09 December 2012.
• Aslan, S. (2014). Öğrencilerin yazılı bilimsel argüman oluşturma ve değerlendirme becerilerinin incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 10 (1), 41-74.
• Aymen Peker, E., Apaydın, Z., & Taş, E. (2012). Isı yalıtımını argümantasyonla anlama: ilköğretim 6. sınıf öğrencileri ile durum çalışması. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (8), 79-100.
• Berland, L. K., & Reiser, B. J. (2011). Clasroom communities' adaptations of the practice of scientific argumentation. Science Education, 95 (2), 191-216.
• Bingham, J. (2014). Bilimsel Deneyler. Feryal Halatçı (Çev.). TÜBİTAK yayınları.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design. Sage Publications, Thousand Oaks, London.
• Çetin, P. S. (2013). Explicit argumentation instruction to facilitate conceptual understanding and argumentation skills. Research in Science and Technological Education, 31 (1), 1-20.
• Çetin, P. S., Kutluca, A. Y., & Kaya, E. (2013). Öğrencilerin argümantasyon kalitelerinin incelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(1).
• Dawson, V. M., & Venville, G. J. (2009). High school students' informal reasoning and argumentation about biotechnology: an indicator of scientific literacy?. International Journal of Science Education, 31 (11), 1421-1445.
• Erduran, S., Simon, S., & Osborne, J. (2004). Tapping into argumentation: developments in the application of toulmin's argument pattern for studying science discourse. Science Education, 88 (6), 915-933.
• Erduran, S. & Jimenez-Aleixandre, M. P. (2007). Argumentation in Science Education: an Overview. In S. Erduran & M. P. Jimenez-Aleixandre (Eds.), Argumentation in Science Education: Perspectives from classroom-based research, Dordrecht, s. 3-27. Springer.
• Ersoy, N. (2014). Örnek olay temelli grup çalışmalarının öğrencilerin bilimsel kanıtları anlama ve kullanmalarına, argümantasyon becerilerine ve kavramsal anlamalarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kabataş Memiş, E. (2014). İlköğretim öğrencilerinin argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımı uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22 (2), 401-418.
• Kaya, O. N., & Kılıç, Z. (2010). Fen sınıflarında meydana gelen diyaloglar ve öğrenme üzerine etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (1), 115-130.
• Kaya, E., Çetin, P. S., & Erduran, S. (2014). İki argümantasyon testinin Türkçe'ye uyarlanması. İlköğretim Online, 13 (3), 1014-1032.
• Kuhn, D. (1991). The skills of argument. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Kuhn, D. (1997). Constraints or guideposts? Developmental psychology and science education. Review of Educational Research, 67, 141-150.
• Kuhn, D. (1999). A developmental model of critical thinking. Educational Researcher, 28(2), 16-26.
• Kuhn, D., Black, J., Keselman, A., & Kaplan, D. (2000). The development of cognitive skills to support inquiry learning. Cognition and Instruction, 18 (4), 495-523.
• MEB. (2013). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara.
• MEB. (2015). PISA 2012 Araştırması Ulusal Nihai Rapor. Ankara.
• MEB. (2016). PISA 2015 Araştırması Ulusal Raporu. Ankara.
• Next Generations Science Standards (NGSS) (2012). http://www.nextgenscience.org
• Öğreten, B., & Uluçınar Sağır, Ş. (2014). Argümantasyona dayalı fen öğretiminin etkililiğinin incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1, 75-100.
• Sadler, T. D. & Fowler, S. R. (2006). A thershold model of content knowledge transfer for socioscientific argumentation. Science Education, 90, 6, 986-1004.
• Sampson, V. & Clark, D. B. (2008). The impact of collaboration on the outcomes of scientific argumentation, www interscience.wiley.com, 5 November 2008.
• Sampson, V., Grooms, J. & Walker, J. (2011). Argument-driven inquiry as a way to help students learn how to participate in scientific argumentation and craft written arguments: An exploratory study. Science Education, 95 (2), 217-257.
• Simon, S., Erduran, S. & Osborne, J. (2006). Learning to teach argumentation: research and development in the science classroom. International Journal of Science Education, 28 (2-3), 235-260.
• Şekerci, A. R. (2013). Kimya laboratuvarında argümantasyon odaklı öğretim yaklaşımının öğrencilerin argümantasyon becerilerine ve kavramsal anlayışlarına etkisi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Thoron, A. C., & Myers, B.E. (2012). Effects of ınquiry-based agriscience instruction and subject matter-based instruction on student argumentation skills. Journal of Agricultural Education, 53 (2), 58-69. doi: 10.5032/jae.2012.02058.
• Toulmin, S. E. (1958). The uses of argument. Cambridge: Cambridge University Pres.
• Tümay, H., & Köseoğlu, F. (2011). Kimya öğretmen adaylarının argümantasyon odaklı öğretim konusunda anlayışlarının geliştirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8 (3), 105-119.
• Türkoğuz, S., & Cin, M. (2013). Argümantasyona dayalı kavram karikatürü etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 155-173.
• Watson, J.R., Swain, J.R.L. & McRobbie, C. (2004). Students' discussions in practical scientific inquiries. International Journal of Science Education, 26 (1), 25-45.