Teacher Perceptions Scale of School Principals on Performance Evaluation

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 38, 5091 - 5124, 15.06.2021

Ayşe Hünerli , Meltem Acar Güvendir

https://doi.org/10.26466/opus.801411

Öz

The aim of this study is to develop valid and reliable evaluation method for performance evaluation process in order to assess teacher perceptions by school principals. The study was conducted on 537 teachers from 2015-2016 academic year in Cerkezkoy, Tekirdag. In order to determine teachers’ individual skills and characteristics, an information survey was prepared. The measurement tool developed consists of 70 items. Kaiser Meyer Olkin (KMO) coefficient was used for the sufficiency of the sample size of the data obtained in the study, and Bartlett test was used for multivariate normality control.KMO coefficient was found to be .93 and Barlett test was found to be significant.In this case, the assumptions of the exploratory factor analysis are provided.Exploratory and confirmatory factor analyzes were conducted to reveal the factor structure of the scale.During the exploratory factor analysis process of the scale, principal component analysis and vertical rotation technique were applied to the items in the scale.Using the Varimax vertical rotation technique, 10 items with factor loads below .40 and values close to each other were removed from the scale.The goodness of fit values obtained in the confirmatory factor analysis performed to verify the obtained factor structure on another group indicate sufficient fit. The item-total correlations ranged between .66 and .90. The Cronbach alpha internal consistency and reliability coefficients of the whole scale were .95, .94, .95, .94, .93, and .90 from the first factor to the sixth factor, respectively.As a result, the validated and reliable scale consisting of 6 factors and 60 items has been developed and used to determine teacher perceptions of school principals for the performance evaluation process.

Anahtar Kelimeler

Performance, performance evaluation, performance evaluation of teacher, school manager, school manager, scale development.

Okul Müdürlerinin Performans Değerlendirme Sürecine İlişkin Öğretmen Algıları Ölçeği

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin performans değerlendirme sürecine ilişkin öğretmen algılarını belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesinde görev yapan 537 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerin kişisel özelliklerini belirlemek amacıyla bilgi formu hazırlanmıştır. Bilgi formu ile birlikte sunulan ölçme aracı 70 maddeden oluşmaktadır. Çalışmada öncelikli olarak elde edilen verilerin örneklem büyüklüğünün yeterliği için, Kaiser Meyer Olkin (KMO) katsayısı ve çok değişkenli normallik kontrolü için, Bartlett testi kullanılmıştır. KMO katsayısı .93 ve Barlett testi anlamlı bulunmuştur. Bu durumda açımlayıcı faktör analizinin varsayımları sağlanmıştır. Ölçeğin faktör yapısını ortaya koyabilmek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Ölçeğin açımlayıcı faktör analizi sürecinde ölçekte yer alan maddelere temel bileşenler analizi ve dik döndürme tekniği uygulanmıştır. Varimaks dik döndürme tekniği kullanılarak faktör yükleri .40’ın altında olan ve birden fazla faktörde birbirine yakın faktör yükleri veren 10 madde ölçekten çıkartılmıştır. Elde edilen faktör yapısını başka bir grup üzerinde doğrulamak amacıyla yapılan doğrulayıcı faktör analizinde elde edilen uyum iyiliği değerleri, yeterli uyuma işaret etmektedir. Madde-toplam korelasyonlarının .66 ile .90 oranında değiştiği saptanmıştır.Ölçeğin bütününe ait Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayıları birinci faktörden altıncı faktöre doğru sırasıyla .95, .94, .95, .94, .93 ve .90’dır. Sonuç olarak, okul müdürlerinin performans değerlendirme sürecine ilişkin öğretmen algılarını belirlemeye yönelik, geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış toplamda altı faktörlü ve 60 maddeden oluşan bir ölçek elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Performans, performans değerlendirme, öğretmen performans değerlendirme, okul müdürü, ölçek geliştirme.

Kaynakça

• Akgül, M. Ş. (2018). İlkokul 3. ve 4. Sınıf öğrencilerinin çocuk hakları konusundaki bilinç düzeylerinin belirlenmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75-93.
• Bülbül, T., Acar Güvendir, M., Tunç, B. ve Özdem, G. (2015) Yönetim uygulamaları ölçeğinin türkçeye uyarlanması, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (29) 121-141.
• Büyüköztürk, Ş.(2003). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (15. baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Can, A. (2014). Spss ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Veri Analizi, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lisrel uygulamaları (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Fırıncıoğulları Bige, E. (2014). İlkokul müdürlerinin ders denetimleri ile ilgili öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Gür Erdoğan, D. ve Horzum, M. B. (2019). Öğretmen gelişim modeli öğretmen performansı üzerine değerlendirme. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Raporu.
• Johnson, R. A. ve Wichern, D. W. (1982). Applied multivariate statistical analysis. New Jersey: PrenticeHall, Inc. Kış, A. ve Yeşil, D. (2015). Okul müdürlerinin ders denetimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 27-45.
• MEB. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, 29329 Sayılı Resmi Gazete. MEB-EARGED. (2001). Öğretmenlerin performans değerlendirme modeli ve sicil raporları. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB-EARGED. (2006). Okulda performans yönetimi modeli. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Van Koç İlköğretim Okulu Denetim ve Performans Değerlendirme Bilgilendirme Toplantısı Sunuları. Edinildiği Tarih: 16.04.2018.
• Meşeci, F. (2007). İngiltere’de ilköğretim performans değerlendirme sistemi ve Türkiye için öneriler. Değerler Eğitimi Dergisi. 5 (14), 79-105.
• Özmen, F. ve Batmaz, C. (2004). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmen denetimindeki etkililikleri- cinsiyet ve yaş değişkenine göre öğretmen görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya
• Özmercan, C. (2016). Performans değerlendirme sistemleri ve sürdürülebilir performans: milli eğitimde bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans), Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karabük.
• Sezgin, F., Tınmaz, A., ve Tetik, S. (2017). Performans kriterlerine göre öğretmenlerin değerlendirilmesine ilişkin okul müdürü ve öğretmen görüşleri. Journal of Human Sciences, 14(2), 1647-1668.
• Sabuncuoğlu, Z. (2013). Uygulama örnekleriyle insan kaynakları yönetimi, İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
• Sakıcı, A. E. (2011). Öğretmenlerin performansa dayalı değerlendirilmesinde uygulanabilecek ölçütlere ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. veMüller, H. (2003). Evaluatingthe fit of structural equation models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research, 8(2), 23-74.
• Soydan, T. (2012). Eğitim alanında performans değerlendirme sisteminin geçerliği üzerine yönetici ve öğretmen görüşlerine dayalı bir araştırma. Ege Eğitim Dergisi 13(1), 1–251.
• Sürer, M. (2016). Öğretmenlerin performans değerlendirme kriterlerine göre kendilerini değerlendirmeleri (Denizli ili çal ilçe örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri, Denizli.
• Süzen, A. Z. (2007). İnsan kaynakları yönetim süreçleri çerçevesinde öğretmen değerlendirmesinde performans değerlendirme; özel bir ilköğretim okulundaki sınıf öğretmenlerinin görüşü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Şengül, Y. (2010). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin 360derece performans değerlendirme sistemine ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumları ölçme ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Pegem Yayınları.
• Yılmaz, K. (2009). Okul müdürlerinin denetim görevi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 19-35.
• Yurdagül, H. ve Bayrak, F. (2012). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerlik ölçüleri: Kapsam geçerlik indeksi ve Kappa istatistiğinin karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 264-271.