A Longitudinal Study on Primary School Students’ Reasons for Liking and Disliking Children’s Books

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 24, 30.06.2023

Hülya Kartal , Reis Beşer

https://doi.org/10.35233/oyea.1116591

Öz

The love of reading can be gained through qualified children's books and bringing them together with children. With this in mind, a longitudinal study was conducted to determine the children's books that primary school students like and dislike and why they like and dislike them. The study was conducted in accordance with the case study method, a qualitative research design that emphasises 'why' questions in line with the purpose of the study. The research group consisted of students studying in a primary school in a district of Bursa. The same students were interviewed in the second and fourth grades. The research data were collected in the spring semesters of 2017 and 2019 through the responses given by the students two years apart to two open-ended questions prepared in line with the purpose. The findings of the research indicated that Keloğlan series of books in the second grade and Levent series of books in the fourth grade were the most liked books among the primary school students. Among the reasons for liking books, both in the second and fourth grades of the primary school students participating in the research, the most common reasons were the characteristics related to the subject and fiction of the books. Among the reasons for not liking books at all or liking them very little, the students, both in the second and fourth grades, most frequently stated in the first place that books did not allow them to laugh, get excited and dream. The results of the research indicated that the books that primary school students liked the most were the books that made them laugh, get excited and dream in both the second and fourth grades. It is thought that taking these results into consideration in the organization of the classroom and school libraries will increase the desire to read and the frequency of reading.

Anahtar Kelimeler

Primary school students, children, reasons for liking, reasons for disliking, longitudinal study.

İlkokul Öğrencilerinin Sevdikleri/Sevmedikleri Kitaplar ve Bunları Sevme/Sevmeme Nedenleri Üzerine Boylamsal Bir Araştırma

Öz

Okuma sevgisi, nitelikli çocuk kitapları ve bunların çocuklarla buluşturulmasıyla kazanılabilir. Bu düşünceyle ilkokul öğrencilerinin sevdikleri ve sevmedikleri çocuk kitapları ve bunları neden sevdikleri ve sevmediklerini belirlemek amacıyla boylamsal bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma, çalışmanın amacı doğrultusunda “neden” sorularına önem verilen nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yöntemine göre yürütülmüştür. Araştırma grubu, Bursa’nın bir ilçesindeki ilkokulda öğrenim gören öğrencilerden oluşmaktadır. Aynı öğrencilere ikinci ve dördüncü sınıftayken ulaşılmıştır. Araştırma verileri, amaç doğrultusunda hazırlanan iki açık uçlu soruya öğrencilerin iki yıl arayla verdikleri yanıtlar aracılığıyla 2017 ve 2019 bahar yarıyılında toplanmıştır. Araştırma bulguları, ilkokul öğrencilerinin en çok sevdikleri kitaplar arasında ilk sırada, ikinci sınıftayken Keloğlan kitaplarının dördüncü sınıftayken ise Levent serisinde yer alan kitapların olduğunu göstermektedir. Kitapları sevme nedenleri arasında araştırmaya katılan ilkokul öğrencilerinin hem ikinci hem de dördüncü sınıftayken ilk sırada kitapların konu ve kurgusuna yönelik özellikler bulunmaktadır. Kitapları hiç sevmeme veya çok az sevme nedenleri arasında ise ilk sırada hem ikinci hem de dördüncü sınıftayken öğrencilerin en sıklıkla kitapların çocuğun gülmesi, heyecanlanması ve düş kurmasına olanak sağlamaması belirtilmiştir. Araştırma sonuçları, ilkokul öğrencilerinin en çok sevdikleri kitapların hem ikinci hem de dördüncü sınıfta onların gülmesi, heyecanlanması ve düş kurmasına olanak sağlayan kitaplar olduğunu göstermektedir. Sınıf kitaplıkları ve okul kütüphanelerinin düzenlenmesinde bu sonuçların göz önünde bulundurulmasının okuma isteği ve sıklığının artmasını sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul öğrencileri, çocuk kitapları, sevme nedeni, sevmeme nedeni, boylamsal araştırma

Kaynakça

• Alex-Nmecha, J. C. ve Horsfall, M. N. (2019). Reading culture, benefits, and the role of libraries in the 21st century. Library Philosophy and Practice (e-journal). 2836. https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/2836/
• Awais, S. ve Ameen, P. (2013). The reading preferences of primary school children in Lahore. Pakistan Journal of Information Management and Libraries, 14(14), 38-43.
• Aydın, G. ve Ayrancı, B. B. (2018). Reading preferences of middle school students. World Journal of Education, 8(2), 127-139.
• Bano, J., Jabeen, Z. ve Qutoshi, S. B. (2018). Perceptions of teachers about the role of parents in developing reading habits of children to improve their academic performance in schools. Journal of Education and Educational Development, 5(1), 42-59.
• Bayat, N. ve Çetinkaya, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve tercihleri. Elementary Education Online, 17(2). 984-1001. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.419349
• Bayraktar, A. (2021). Value of children's literature and students' opinions regarding their favourite books. International Journal of Progressive Education, 17(4), 341-357.
• Bilik, N. (2018). İki Hunza masalı ile bazı Keloğlan masal varyantlarındaki benzer motifler. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (40), 149-158. https://doi.org/10.21497/sefad.515241
• Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. Sage Publications. 061221 https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=_rfClWRhIKAC&oi=fnd&pg=PR6&dq=Boyatzis,+R.+E.+(1998).+Transforming+qualitative+information:+Thematic+analysis+and+code+development.&ots=EBpNEehn6g&sig=AMuda6Q8OIXpLBYFuN_l0Bm10sQ&redir_esc=y#v=onepage&q=Boyatzis%2C%20R.%20E.%20(1998).%20Transforming%20qualitative%20information%3A%20Thematic%20analysis%20and%20code%20development.&f=false.
• Bozkurt, M. (2016). Sınıf öğretmenlerinin çocuk kitaplarının seçimine yönelik görüşleri. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-71. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijhar/issue/52029/678476
• Browning, E. B. (1872). Aurora Leigh: And other poems. http://public-library.uk/ebooks/12/52.pdf.
• Brookshire, J., Scharff, L. F. V. ve Moses, L. E. (2002). The influence of illustrationson children’s book preferences and comprehension. Reading Psychology, 23(4), 323-339.
• Boraks, N., Hoffman, A. ve Bauer, D. (1997). Children's book preferences: patterns, particulars, and possible implications, Reading Psychology: An International Quarterly, 18(4), 309-341. https://doi.org/10.1080/0270271970180401.
• Chapter, B. U. ve Theta, P. L. (1974). Children's reading interests classified by age level. The Reading Teacher, 27(7), 694-700.
• Chokron, S. ve De Agostini, M. (2000). Reading habits influence aesthetic preference. Cognitive Brain Research, 10(1-2), 45-49.
• Coles, M. ve Hall, C. (2002). Children's reading choices. Routledge.
• Covey, Sean. (1998). The seven habits of highly effective teens. Simon ve Schuster, Inc.
• Creswell, J. W. (2019). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. (Kolektif, çev., 2.Baskı). Edam.
• Daley, M. (2020). Kitap okuyan çocuk yetiştirmek. (Murat Sır, çev.; 1. baskı). Orenda Kitap. (Orijinal metin basım tarihi 2019).
• Derman-Sparks, L. (2016). Guide for selecting anti-bias children’s books. Teaching for Change Books. https://www.tosasallcityread.com/wp-content/uploads/2020/03/Guide-for-Selecting-Anti-Bias-Books.pdf
• Dilidüzgün, S. (2018). Çağdaş çocuk yazını: Yazın eğitimine atılan ilk adım (3.baskı). Tudem.
• Erdal, K. (2016). Keloğlan masallarında çocukların eğitimine yönelik iletiler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1805-1822.
• Florence, F., O, Adesola, O. A., Alaba, H., B. ve Adewumi, O. M. (2017). A survey on the reading habits among colleges of education students in the information age. Journal of Education and Practice, 8(8), 106-110.
• Galyani-Moghaddam, G. ve Taheri, P. (2021). Public library circulation records: What do they reveal about users’ reading preferences?. Journal of Librarianship and Information Science, 53(2), 328-337. https://doi.org/10.1177/0961000620949643
• Gbadamosi, T. (2007). Library Reading Culture and students’ academic performance in secondary schools in Oyo State. Middle Belt Journal of Library and Information Science, 7(2), 42-58.
• Griva, E., Alevriadou, A., ve Semoglou, K. (2012). Reading preferences and strategies employed by primary school students: Gender, socio-cognitive and citizenship issues. International Education Studies, 5(2), 24-34. http://dx.doi.org/10.5539/ies.v5n2p24
• Giorgis, C., Johnson, N. J., Bonomo, A., Colbert, C., Conner, A., Kauffman, G. ve Kulesza, D. (1999). Children's books: Visual literacy. The Reading Teacher, 53(2), 146-153. http://www.jstor.org/stable/20204765
• Gunobgunob-Mirasol, R. (2020). A survey of grade 5 and 6 pupils’ attitudes toward reading. Reading Psychology, 41(3), 229-239. https://doi.org/10.1080/02702711.2020.1768982
• Gönen, M., Katrancı, M., Uygun, M. ve Uçuş, Ş. (2011). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının, içerik, resimleme ve fiziksel özellikleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 250-265.
• Gönen, M., Uygun, M., Erdoğan, Ö. ve Katrancı, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 42(196), 258-272.
• Harkrader, M. A., ve Moore, R. (1997). Literature preferences of fourth graders. Literacy Research and Instruction, 36(4), 325-339.
• International Literacy Association (2018). The case for children’s rights to read. International Literacy Association: Newark, DE, USA, 1-26. https://www.literacyworldwide.org/get-resources/childrens-rights-to-read
• Ives, S. T., Parsons, S. A., Parsons, A. W., Robertson, D. A., Daoud, N., Young, C. ve Polk, L. (2020). Elementary students’ motivation to read and genre preferences. Reading Psychology, 41(7), 660-679. https://doi.org/10.1080/02702711.2020.1783143
• İnce Samur, A. Ö. (2017). Okuma kültürü edinme sürecinde “İlkokul dönemi (6-10Yaş)”. Journal of Faculty of Educational Sciences, 50(1), 209-230. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001393
• Jalongo, M. R. (2004). Young children and picture books. (Second edition). National Association for the Education of Young Children. http://resourcebinderecse.weebly.com/uploads/2/0/1/3/20133951/naeyc_importance_of_picture_books.pdf.
• Karatay, H. (2018). Çocuk edebiyatı metinlerinde bulunması gereken özellikler. T. Şimşek (ed.), Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı: El kitabı içinde (5. baskı, s. 79-125). Grafiker.
• Karatay, H. ve Dilekçi, A. (2020). Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerine göre okuma alışkanlığı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1269-1290. https://doi.org/10.16916/aded.782219
• Kartal, H. ve Çağlar Özteke, H. (5-7 Ekim, 2011). Çocuk gözüyle okuma kültürünü edinememenin kaynağındaki sorunlar [Sözlü bildiri], 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
• Kartal, H., Güner, F., Çelik, C., Soyuçok, M. ve Beşer, R. (2019). İlkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma tercihleri ve kütüphanelerden beklentileri üzerine nitel bir inceleme. Türk Kütüphaneciliği, 33(4), 267-281. https://doi.org/10.24146/tk.597718
• Kauffman, S. (2005). Story Elements: Which impact children's reading interests?  [Master's thesis] Bowling Green State University. http://rave.ohiolink.edu/etdc/view?acc_num=bgsu1120575730.
• Kaya, M. (2014). Okuma kültürü ve çocuk edebiyatı. Türk Dili, 756, 608-622. https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/608.pdf
• Livy, S., Muir, T., Trakulphadetkrai, N. V. ve Larkin, K. (2023). Australian primary school teachers’ perceived barriers to and enablers for the integration of children’s literature in mathematics teaching and learning. Journal of Mathematics Teacher Education, 26, 5-26. https://doi.org/10.1007/s10857-021-09517-0
• Loh, C. E., Ellis, M., Paculdar, A. A. ve Wan, Z. H. (2017). Building a successful reading culture through the school library: A case study of a Singapore secondary school. IFLA journal, 43(4), 335-347.
• Lukens, R. J., Smith, J. J. ve Coffel, C. M. (2018). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış (Cenk Pamay, çev., ed.; 1. baskı). Erdem. (Orijinal metin basım tarihi 2012).
• Maden, A. ve Önal, A. (2020). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin öğrencilerin okuma eğilimlerine göre değerlendirilmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 30-41. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkegitimdergisi/issue/54397/695426.
• Mead, M. (2012). Reading motivation: The difference between boys and girls and their reading preferences. Education Masters. Paper 206.
• Majid, S. (2018). Leisure reading behaviour of young children in Singapore. Reading Horizons: A Journal of Literacy and Language Arts, 57 (2), 56-81. https://scholarworks.wmich.edu/reading_horizons/vol57/iss2/5
• Majid, S., Hazel, K.J.Ng. ve Ying, S. (2017). Leisure reading preferences of bilingual female students in Singapore. LIBRES, 27(1), 1-12. https://doi.org/10.32655/LIBRES.2017.1.1
• Male, H., Angelianawati, L. ve Sudirman, A. (2021). A Study of students online reading habits and preferences. D E G R E S, 20(1), 172–183. https://doi.org/10.1877/degres.v20i1.57
• Manguel, A. (2015). Okumanın tarihi. (Füsun Elioğlu, çev., 7. baskı). Yapı Kredi. (Orijinal metin basım tarihi 1997).
• McKool, S.S. (2007). Factors that influence the decision to read: An investigation of fifth grade students' out-of-school reading habits. Reading Improvement. 44(3), 111 -120.
• Merga, M. K. (2017a). Interactive reading opportunities beyond the early years: What educators need to consider. Australian Journal of Education, 61(3), 328-343. https://doi.org/10.1177/0004944117727749
• Merga, M. K. (2017b). What would make children read for pleasure more frequently?. English in Education, 51(2), 207-223. https://doi.org/10.1111/17548845.2017.11912607
• Mohr, K. A. (2006). Children's choices for recreational reading: A three-part investigation of selection preferences, rationales, and processes. Journal of Literacy Research, 38(1), 81-104. https://doi.org/10.1207/s15548430jlr3801_4
• Nas, R. (2014). Örneklerle çocuk edebiyatı (3. Baskı). Ezgi.
• Neuman, S. B. (1999). Books make a difference: A study of access to literacy. Reading Research Quarterly, 34(3), 286–311. http://www.jstor.org/stable/748065
• Nonte, S., Hartwich, L. ve Willems, A. S. (2018). Promoting reading attitudes of girls and boys: A new challenge for educational policy? Multi-group analyses across four European countries. Large-scale Assessments in Education, 6(1), 1-22. https://doi.org/10.1186/s40536-018-0057-y
• Okur, A. ve Arı, G. (2014). Öğrencilerin ilköğretim 100 temel eseri okuma durumu. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 173 (173), 307-328. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tsadergisi/issue/21486/230317
• Oakhill, J. V. ve Petrides, A. (2007). Sex differences in the effects of interest on boys' and girls' reading comprehension. British Journal of Psychology, 98(2), 223-235.
• Özcan, K. (2020). TÜBİTAK’ın yayımladığı sorun odaklı çocuk kitaplarının biçim-içerik ve okunabilirlik açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• Özkan, N. ve Yılmaz, B. (2001). Çocuk kitaplarında dil sorunu. Bilgi Dünyası, 2(2), 147-168.
• Pennac, D. (2019). Roman gibi. (Mustafa Kandemir, çev., 4. baskı). Metis. (Orijinal metin basım tarihi 1992).
• Sanders, B. (2016). Öküzün A’sı. (Şehnaz Tahir, çev., 4. baskı). Ayrıntı (Orijinal metin basım tarihi 1994).
• Sethy, S. (2018). Promoting reading habits and the role of library. International Journal of Library and Information Studies, 8(1), 367-375.
• Sever, S. (2018). Sanatsal uyaranlarla dil öğretimi. (1. baskı). Tudem.
• Sever, S. (2021). Çocuk ve Edebiyat. (11. Baskı). Tudem.
• Shen, L. (2006). Computer technology and college students’ reading habits. Chia-Nan Annual Bulletin, 32, 559-572.
• Suskind, D. (2020). Otuz milyon kelime. (Dr. Esra Eret ve Barış Satılmış, çev., 9. baskı). Buzdağı. (Orijinal metin basım tarihi 2015).
• Şahin Çakır, Ç. (2019). Gelişimsel araştırma yöntemi. H. Özmen ve O. Karamustafaoğlu (Yay. Hazl.), içinde Eğitimde araştırma yöntemleri (ss. 344-366.) Pegem Akademi.
• Şahin Taşkın, Ç. ve Aygün Esen, H. (2017). İlkokul öğrencilerinin okuma tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elementary Education Online, 16(3), 1120-1136. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330246
• Şimşek, E. (2017). Türk Masallarının Millî Tipi: Keloğlan. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 5(11), 41-57. https://doi.org/10.31126/akrajournal.328047
• Şirin, M. R. , Kaya, M. ve Kaya, M. (2018). April Whatley Bedford: “Çocuk Edebiyatı İlkokul Eğitim Programının Temelini Oluşturmalıdır”. Çocuk ve Medeniyet, 3 (6), 21-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cm/issue/57212/807890
• Tekindal, M. ve Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20 (1), 153- 182. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uobild/issue/58856/813813
• Trim, M. (2004). Growing and knowing: A selection guide for children's literatüre. Die Deutsche Bibliothek. https://vdoc.pub/download/growing-and-knowing-a-selection-guide-for-childrens-literature-6m9lebhqm160
• Ulusu, B. (2020). Mustafa Orakçı’nın çocuk kitaplarındaki eğitsel iletiler üzerine bir inceleme. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Ülper, H. (2011). Öğrenci açısından okumaya güdüleyici etmenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 941-960.
• Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2016). Çocuk edebiyatı (8. Baskı). Akçağ.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin.
• Yıldız, M., Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E., Ayaz, E. ve Aklar, S. (2017). Bazı çocukların kitap okumayı sevmeme nedenleri. The Journal of Academic Social Sciences Studies, 55, 507-524. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS6909
• Yılmaz, N. (5-7 Ekim 2011). Yaratıcı okuma programı: Okuyorum oynuyorum[Sözlü Bildiri]. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
• Yurtbakan, E. ve Erdoğan, T. (2020). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının belirlenmesi: Bir karma yöntem. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 240-257. https://doi.org/10.16916/aded.650972