Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’ne (PAÜSBED) yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaların içeriği, derginin amacı ve kapsamı ile uyumlu olmalıdır. PAÜSBED, “orijinal araştırma” niteliğindeki yazıları yayınlamaya öncelik vermektedir. Bununla birlikte PAÜSBED’e, orijinal olmak şartıyla, betimsel çalışmalar, sistematik literatür analizleri, meta-analizler ve araştırma notları da değerlendirilmek üzere kabul edilir.
Etik İlkeler
PAÜSBED’e gönderilecek çalışmaların daha önce başka bir dergide yayımlanmamış veya yayın programına dâhil edilmemiş ve yayımlanmak üzere değerlendirme aşamasına girmemiş olması gerekmektedir. Bu koşulu sağlayan çalışmaların değerlendirilebilmesi için değerlendirme öncesinde sorumlu yazar tarafından benzerlik tarama raporunun (iThenticate veya Turnitin) çalışma ile birlikte PAÜSBED sistemine yüklenmesi gerekmektedir.
PAÜSBED, yayın etiğini uygulamada Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından belirlenen standartları benimser. Bu çerçevede kötüye kullanım veya yayın etiğinin ihlali durumlarında COPE tarafından geliştirilen yayın etiği akış şemalarını referans alır.
PAÜSBED, benimsemiş olduğu kör hakem süreci gereği, değerlendirmeye alınan çalışmaların hakem değerlendirmesi sürecinde, yazarların ve hakemlerin anonimliğini garanti altına alır.
Çalışmaların yazar(lar)ına dair bilgilerin gizliliği PAÜSBED’in sorumluluğundadır. Ancak bu bilgiler, olası suiistimalleri soruşturmak amacıyla olası bir soruşturmada paylaşılabilir. PAÜSBED, olası suiistimal durumlarına ilişkin ilkelerini COPE tarafından oluşturulan yönergeler çerçevesinde tanımlar ve paydaşlarıyla PAÜSBED web sitesinden paylaşır.
Bir çalışmaya ait bölümlerin, belirtilmediği halde, yazar(lar)a ait birden çok yayında kullanılması durumu olan metin geri dönüşümü, PAÜSBED açısından kabul edilebilir değildir. Böyle durumlarda PAÜSBED, COPE tarafından belirlenmiş olan ilgili yönergeleri uygular.
PAÜSBED, ifade özgürlüğünü her koşulda savunur ve gözetir. Buna ek olarak PAÜSBED; ırkçı, cinsiyetçi, ayrımcı her tür içeriği nefret söylemi içinde değerlendirir ve bu içerikteki çalışmaları değerlendirme sürecine almadan reddetme hakkını kullanır.
PAÜSBED, bir çalışma ile ilgili çıkar çatışması durumunda, açık bir biçimde, entelektüel ve etik standartlardan yana taraf olur; konu ile ilgili olarak yazarların, hakemlerin, editörlerin ve alan editörlerinin yükümlü olduğu etik ilkeleri tanımlar. Ortaya çıkan bir çıkar çatışması durumunda PAÜSBED, belirsizlik giderilene kadar çalışmanın değerlendirme sürecini askıya alır. Bu bağlamda PAÜSBED, başvuru yapan yazar(lar)dan çalışması ile ilgili Etik Kurul İzni, Görüşmeci Rıza Formları ve ibraz edilmesi gereken belgeleri talep etme yetkisine sahiptir.
PAÜSBED; düzeltme, açıklama, özür, tekzip niteliğindeki içerikleri yayınlamak konusunda sorumlu ve hassas davranır.
PAÜSBED baş editörü ve alan editörleri, bir çalışmada oluşan yinelemelerin, yani başka bir yayınla arasındaki çakışmaların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmesi durumunda, yasal tavsiyelere uymakla yükümlüdür.
Telif Hakkı Düzenlemesi ve Çıkar Çatışması İlkesi
Yazar(lar), kendi eser(ler)i üzerinde telif hakkına sahiptir ve çalışmasının ilk kez yayınlanma PAÜSBED’e aittir. Creative Commons Attribution ilkeleri gereğince çalışmasının, yazar ve PAÜSBED kaynak gösterilerek paylaşılmasına izin verir.
PAÜSBED, paydaşları arasındaki olası çıkar çatışmalarının bilimsel yayın etiğine zarar vereceğini düşünür. Dergi, çıkar çatışmalarını tespit etmek ve önlemek amacıyla tüm paydaşları için yükümlülüklerine göre ve sorumlu davranmasını bekler. Bu anlamda sorumlu yazar, çalışmasını PAÜSBED sistemine yüklerken ayrıca Telif Hakkı Devir Formu’nu imzalı bir şekilde sisteme yüklemek zorundadır.
Genel İlkeler
PAÜSBED yazım kurallarına uygun şekilde hazırlanarak gönderilen çalışmalar, ilk olarak dergi sekreteryası tarafından ön değerlendirmeye alınır ve PAÜSBED Baş editörüne ve/veya alan editörüne yönlendirilir. Baş editör ve/veya alan editörü tarafından özgünlükleri, metodolojileri, çalışmada ele alınan konunun önemi ve PAÜSBED’in kapsamına uygunluğu açısından değerlendirilir. Baş editör ve alan editörleri, makaleleri, yazarların etnik kökeninden, cinsiyetinden, cinsel yöneliminden, uyruğundan, dini inancından ve siyasi felsefesinden bağımsız olarak değerlendirir. İçerik veya nitelik olarak uygun görülmeyen çalışmalar, değerlendirilmek üzere hakemlere gönderilmez ve reddedilir.
Baş editör ve/veya alan editörü, gönderilen çalışma biçimsel esaslara uygun ise, çalışmayı yurtiçinden ve/veya yurtdışından en az iki hakemin değerlendirmesine sunar. Hakemler gerek gördükleri takdirde yazar(lar)dan çalışmada birtakım değişiklikler isteyebilir ve ancak bu değişiklikler yazar(lar) tarafından yapıldıktan sonra çalışmanın PAÜSBED’te yayınlanmasına onay verir.
Çalışma değerlendirilmek üzere PAÜSBED sistemine yüklendikten sonra yazarlardan hiçbirinin ismi, tüm yazarların yazılı izni olmadan yazar listesinden silinemez, yeni bir isim, yazar olarak eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez.
Bilimsel toplantılarda sunulan özet bildiriler, çalışmada belirtilmesi koşulu ile kaynak olarak kabul edilir.
Yayına kabul edilmeyen çalışma ve eklentiler, yazar(lar)a iade edilmek zorunda değildir.
Açık Erişim İlkesi
PAÜSBED’in tüm içeriği açık erişimlidir ve Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) olarak lisanslıdır (Lisanslama işlemleri devam etmektedir). Başka bir deyişle PAÜSBED’in tüm içeriği, online biçimde ve ücretsiz olarak sunulur. Okurlar, ticari amaç haricinde, yayıncı ya da yazar(lar)dan izin almadan dergi makalelerinin tam metnini okuyabilir, indirebilir, kopyalayabilir, arayabilir ve tam metnine link sağlayabilir.
İşlemleme Ücreti
PAÜSBED’in tüm giderleri, Pamukkale Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır. PAÜSBED’te değerlendirmeye alınması için gönderilen çalışmalardan gönderim ücreti veya değerlendirme süreçlerinin yürütülebilmesi amacıyla işlemleme ücreti alınmaz. Ayrıca PAÜSBED’te yayına kabul edilmiş bir çalışma için yayın ücreti de alınmamaktadır.
Hakem Süreci
PAÜSBED, çift-kör hakem değerlendirme sürecini benimsenmiştir. Ayrıca bu süreçte, yazar ve hakem birbirinin kimliğinden habersizdir.
Baş editör ve/veya alan editörü, gönderilen çalışma biçimsel esaslara uygun ise, gelen yazıyı çalışmayı yurtiçinden ve/veya yurtdışından en az iki hakemin değerlendirmesine sunar.
Yayın kararı, hakemlerin talepleri doğrultusunda yazar(lar)ın gerçekleştirdiği düzenlemelerin ve hakem sürecinin sonrasında baş editör tarafından verilir.
Hakemler, çalışmayı olduğu haliyle kabul etme, küçük veya büyük düzeltme isteme veya ret tavsiyelerinde bulunabilirler. Hakemler arasında görüş ayrılığı olduğu takdirde çalışma, başka hakem(ler)e yönlendirilebilir.
Hakemlerin değerlendirmeleri objektif olmalıdır. Hakem süreci sırasında hakemlerin aşağıdaki hususları dikkate alarak değerlendirmelerini yapmaları beklenir.
• Çalışma belirtilen makale türüne uygun mudur?
• Çalışmanın bilime katkısı yönünden özgün değeri var mıdır?
• Çalışma konu ve içerik itibarı ile akademik bir dergide yayımlanmaya uygun mudur?
• Çalışmada içerik- başlık uyumu bulunmakta mıdır?
• Özetin çalışmayı yansıtma düzeyi nedir?
• Türkçe ve İngilizce özetlerin uyumluluğu var mıdır?
• Makalenin bilimsel özgünlük seviyesi nedir?
• Giriş bölümünde çalışmanın konu amaç ve öneminin vurgulanmış mıdır?
• Çalışmada kullanılan yöntemlerin uygunluk derecesi nedir?
• Çalışmanın organizasyonu ve sunumu yeterli midir?
• Çalışma, dil ve ifade yönünden yeterli midir?
• Şekil resim ve tabloların anlaşılırlığı uygunluk ve gereklilik derecesi nasıldır?
• Kaynakların yeterliliği, gereklilik ve güncellik derecesi yeterli midir?
Hakemler, gönderilen çalışmalara ilişkin tüm bilginin, çalışma yayınlanana kadar gizli kalmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar. Hakem, çalışma konusu hakkında kendini vasıflı hissetmiyor ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dahil etmemesini istemelidir.
Değerlendirme sürecinde editör, hakemlere gözden geçirme için gönderilen çalışmaların, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir.