Türkiye’de Aile Terapisi Uygulamalarının Kültürel Bağlamda Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 25 - 32, 02.10.2024

Süreyyanur Kitapçıoğlu , Selin Tutku Tabur

Öz

Bu çalışma, Türkiye'de aile terapisi uygulamalarını kültürel bağlamda değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Aile yapısının sosyokültürel değerler ve geleneklerle şekillendiği, aile terapisi süreçlerinde kültürel farklılıkların dikkate alınması gerektiği vurgulanmaktadır. Çalışmada, Türk kültüründe aile yapısının tarihsel ve sosyokültürel değişimleri, aile içi iletişim dinamikleri ve sosyal roller ele alınmaktadır. Türk toplumunda aile bireyleri arasındaki ilişkilerde saygı, bağlılık ve dayanışmanın önemi vurgulanmakta ve bu unsurların aile terapisi sürecindeki etkileri incelenmektedir. Ayrıca, çocuk yetiştirme ve aile bağları konularında kültürel duyarlılığın önemi üzerinde durulmaktadır. Aile terapistlerinin, aile üyeleri arasındaki etkileşimlerde kültürel değerlerin etkisini göz önünde bulundurmaları gerektiği belirtilmektedir. Bu değerlendirmeler, Türkiye'de aile terapisi uygulamalarının etkinliğini artırmayı ve ailelerin kültürel farkındalıklarını geliştirmeyi hedeflemektedir. Sonuç olarak, Türk aile yapısının psikolojik işlevselliği sosyokültürel değerler ve gelenekler tarafından büyük ölçüde etkilenmektedir. Aile terapisi yaklaşımlarında bu değerlerin ve kültürel dinamiklerin göz önünde bulundurulması, terapötik sürecin etkinliği ve başarısı için hayati önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aile terapisi, kültürel değerler, sosyal roller, iletişim, türk aile yapısı

Kaynakça

• Akçabozan, N. B. ve Sümer, Z. H. (2016). Adler yaklaşımında aile danışmanlığı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 6(46), 87-101. https://doi.org/10.1080/09515070.2016.1160567
• Carr, A. (2019). Family therapy: Concepts, process and practice. Wiley-Blackwell.
• Chuang, S. S. ve Tamis-LeMonda, C. S. (2009). Gender roles in immigrant families: Parenting views, practices, and child development. Springer Science & Business Media.
• Doğan, S. (2000). The historical development of counseling in Turkey. International Journal for the Advancement of Counselling, 22(1), 57-67.
• Eurostat. (2023, Eylül 4). In the EU, on average, people leave the parental home at 26.4 years old. European Commission. https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-202309041#:~:text=In%20the%20EU%2C%20on%20average,at%2025.4%20years%20in%202022
• Goldenberg, I. ve Goldenberg, H. (2012). Family therapy: An overview (8th ed.). Cengage Learning.
• Gurman, A. S. ve Kniskern, D. P. (2014). Handbook of family therapy. Routledge.
• Güvenç, B. (1994). Türk kimliği: Kültürel antropoloji ve etnografya açısından. Remzi Kitabevi.
• Henrich, J., Heine, S. J. ve Norenzayan, A. (2010). The weirdest people in the world? Behavioral and Brain Sciences, 33(2-3), 61-83. https://doi.org/10.1017/S0140525X0999152X
• Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing cultures: The Hofstede model in context. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1), 8-26. https://doi.org/10.9707/2307-0919.1014
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1983). Aile ve insan gelişimi: Kültürel psikoloji. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). Ailede değişim ve süreklilik: Karşılaştırmalı bir bakış. İnsan Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2007). Family, self, and human development across cultures: Theory and applications. Psychology Press.
• Kılıç, Z. (2013). Türkiye'de aile yapısı ve değişimi. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 16(1), 77-100.
• Kleinman, A. (2019). The illness narratives: Suffering, healing, and the human condition. Basic Books.
• Metcalf, L. (2011). Marriage and family therapy: A practice-oriented approach. Springer Publishing Company. https://doi.org/10.1891/9780826106827
• Minuchin, S. (2018). Families and family therapy. Routledge.
• Nichols, M. P. (2017). The essentials of family therapy (6th ed.). Pearson.
• Ortaylı, İ. (2008). İmparatorluğun en uzun yüzyılı. Timaş Yayınları.
• Pearce, E. ve Mulzac, A. (2009). Strategies for working with culturally diverse couples in the hope-focused couples approach. Regent University Hope Project.
• Poyrazlı, S. (2003). Validity of Rogerian therapy in Turkish culture: A cross‐cultural perspective. The Journal of Humanistic Counseling, Education and Development, 42(1), 107-115. https://doi.org/10.1002/j.2164-490X.2003.tb00172.x
• Sunar, D. (2002). Change and continuity in the Turkish middle class family. Autonomy and dependence in family: Turkey and Sweden in critical perspective içinde, 11, 217-238.
• Sunar, D. ve Fişek, G. O. (2005). Contemporary Turkish families. Ç. Kağıtçıbaşı (Ed.), Families in global perspective içinde (ss. 169-183). Pearson Education. Yavuzer, H. (2013). Çocuk eğitimi el kitabı. Remzi Kitabevi.
• Yılmazçoban, İ. (2008). Aile ve toplum: Türkiye'de aile yapısı ve işlevleri. Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 45-58.