Mimari Dökümantasyonda Yersel Lazer Tarama Teknolojisi Kullanımı: Tarihi Sismoloji Binası Örneği

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 45 - 52, 31.03.2020

Asli Sabuncu , Haluk Özener

Öz

Yersel lazer tarama teknolojisi, geomatik mühendisliği başta olmak üzere endüstriyel tasarım çalışmaları, madencilik ve altyapı çalışmaları, şehirlerin modellenmesi ve dizaynı, mimari restorasyon ve belgeleme çalışmaları vb. birçok farklı çalışmada sıklıkla kullanılan önemli bir teknolojik gelişmedir. Gerçekleştirilmiş bu çalışmada Boğaziçi Üniversitesi Kandilli kampüsü içinde yer alan Bilim Tarihi Koleksiyonu (Tarihi Sismoloji Binası) binasının yersel lazer tarama aleti kullanılarak 3 boyutlu olarak modelinin çıkarılması ve mimari olarak dökümantasyonunun yapılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışma öncesi bina çevresinde istikşaf yapılıp yersel lazer tarama aletinin ve istasyonların konumları nokta bulutlarının birleştirilmesindeki hatayı en aza indirmek için çalışma bölgesinde homojen olarak dağılmıştır. Tarihi Sismoloji binasınının lazer tarama cihazı ile toplamda 17 istasyon noktasına kurularak ölçümü yapılmış ve elde edilen nokta bulutlarından binanın 3 boyutlu modeli oluşturulmuştur. Taramalar sonucu istasyonların dengelenmesi gerçekleştirilmiş ve yatayda 3.7 mm., düşeyde 1.5 mm. ortalama uzunlukta ise 4.1 mm. hata bulunmuş ve hata sınırları içinde kaldığı görülmüştür. Bu çalışma üniversite için başlangıç olup, üniversitenin Kandilli Kampüsü başta olmak üzere diğer kampüsleri içerisinde yer alan farklı kültür varlıklarının belgelenmesi çalışmalarında yersel tarama teknolojisine başvurulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yersel lazer tarama, Mimari dökümantasyon, Nokta bulutu, Faro, Tarihi sismoloji binası

The Use of Terrestrial Laser Scanning Technology in Architectural Documentation: A case study of Historical Seismology Building

Öz

Terrestrial laser scanning, one of the main subjects of geomatics engineering, is an important technological development that is frequently used in many different studies including industrial design studies, mining and infrastructure studies, modeling and design of cities, architectural restoration and documentation studies etc. In this study, it is aimed to modelling and documenting the architectural Science History Collection (Historical Seismology Building) building located in the Kandilli Campus of Boğaziçi University by using a terrestrial laser scanning tool. For this purpose, before the study, a reconnaissance survey was performed around the building and the positions of the terrestrial laser scanner and the stations were homogeneously distributed in the study area to minimize the error that may arise when combining point clouds. The Historical Seismology Building was measured by terrestrial laser scanning device from 17 stations and a 3D model of the building was produced from the obtained point clouds. All scanned stations of the point clouds were adjusted and errors of 3.7 mm, 1.5 mm and 4.1 mm were found in horizontal direction, vertical direction and average length, respectively. This error was found to be within the error limits. This study is just a start for the university, and it is aimed to apply terrestrial technology in the studies of documenting different cultural assets within the campuses of the university, especially Kandilli Campus.

Anahtar Kelimeler

Terestrial laser scanning, Architectural documentation, Point cloud, Faro, Historical seismological building

Kaynakça

• Altuntaş, C. (2017). Yersel lazer tarayıcı nokta bulutlarının birleştirilmesi ve jeodezik koordinat sistemine dönüştürülmesi: literatür araştırması, Selçuk Teknik Dergisi, 16(1), 12-43.
• Arca, D., Bayık, Ç., Acar, H., Alkan, M., & Şeker, D. Z. (2011, Nisan). Safranbolu Tarihi Kenti Örneğinde Dokümantasyon Çalışmalarında Fotogrametri ve CBS’nin Birlikte Kullanımı. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 13, 18-22.
• Böge, S., (2013). Tarihi ve Kültürel Varlıkların Röleve Alımı İçin Farklı Yöntemlerin Birlikte Kullanılması, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Boğaziçi Üniversitesi, (2019, Kasım 02). http://www.koeri.boun.edu.tr/new/tr/bilim_tarihi/
• Duran, Z. (2003). Tarihi Eserlerin Fotogrametrik Olarak Belgelenmesi ve Coğrafi Bilgi Sistemine Aktarılması. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• FARO Bilgi Bankası, (2019a, Ekim 10). https://www.faro.com/tr-tr/resources/makaleler/
• FARO Bilgi Bankası, (2019b, Ekim 03), https://www.faro.com/products/construction-bim/faro-focus/
• Gümüş, K. (2014). Yersel Lazer Tarayıcıların Doğruluk Araştırması ve Mühendislik Yapılarında Kullanılabilirliği: Oymapınar Barajı Örneği. Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Grussenmeyer, P., Landes, T., Voegtle, T., & Ringle, K. (2008). Comparison methods of terrestrial laser scanning, photogrammetry and tacheometry data for recording of cultural heritage buildings. International Archives of Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 37(B5), 213-218.
• Kersten, T., Mechelke, K., & Maziull, L. (2015). 3D model of al zubarah fortress in Qatar—Terrestrial laser scanning vs. dense image matching. The International Archives of Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, Vol. XL-5/W4, 1-8, https://doi.org/10.5194/isprsarchives-XL-5-W4-1-2015.
• Kıvanç, H., (2019). Kültürel Miras Belgeleme Çalışmalarında Fotogrametrik Yöntem ile Yersel Lazer Tarama Yönteminin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Konya Teknik Üniversitesi, Konya, Türkiye.
• Korumaz, A. G., Dülgerler, O. N., & Yakar, M. (2011). Kültürel mirasın belgelenmesinde dijital yaklaşımlar. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 26(3), 67-83.
• Kuçak, R., (2013). Tarihi Eserlerin Dokümantasyonunda Çeşitli Veri Toplama Yöntemlerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ulvi, A., Yakar, M., Yiğit, A. Y., & Kaya, Y. (2020). İHA ve Yersel Fotogrametrik Teknikler Kullanarak Aksaray Kızıl Kilise’nin 3 Boyutlu Nokta Bulutu ve Modelinin Üretilmesi, Geomatik Dergisi, 5(1), 22-30.