Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dijital Ortamda Yazmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2024, Sayı: 38, 73 - 86, 21.02.2024

İlayda Nur Söylemez Nigar İpek Eğilmez

https://doi.org/10.29000/rumelide.1439583

Öz

Günümüzde teknoloji alanındaki hızlı gelişmeler neticesinde özellikle iletişim ve eğitim alanında büyük değişiklikler meydana gelmiştir. Duygu ve düşünceleri kalem ile kâğıt üzerine yazmanın yerini gitgide telefon, tablet, bilgisayar vb. araçlarla dijital ortamlara yazma almaya başlamıştır. Bu durum günlük yaşamı etkilediği gibi öğrenim sürecini de etkilemektedir. Buradan yola çıkarak ileride Türkçe öğretmeni olacak olan Türkçe öğretmeni adaylarının dijital ortamda yazmaya yönelik tutumlarını incelemek bu araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın örneklemini Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda öğrenim gören 1., 2., 3. ve 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının dijital ortamda yazmaya yönelik tutumlarını belirleyebilmek ve bu tutumların cinsiyet, sınıf düzeyi, sosyal medya kullanma sıklığı, yazma ortamı tercihi (kâğıt, dijital ortam), bağımsız yazma alışkanlığı (günlük, anı, şiir, hikâye), yazma sıklığı (her gün, haftada bir, nadiren, hiç), yazma amacı (ders çalışma, sosyal medya, zevk için, diğer) gibi değişkenler açısından inceleyebilmek amacıyla öğretmen adaylarına iki adet veri toplama aracı uygulanmıştır. Bunlardan birincisi “Öğrenci Bilgi Formu”, diğeri “Dijital Ortamda Yazmaya Yönelik Tutum Ölçeği”dir (Susar Kırmızı, Kapıkıran ve Akkaya, 2021). Veri toplama araçları ile elde edilen veriler, SPSS 22.0 Paket Programı ile çözümlenmiştir. Veriler çözümlenirken iki grup arasında fark olup olmadığını görmek için bağımsız örneklem t testi, ikiden fazla grup arasında fark olup olmadığını görmek için tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Fark olan gruplarda farkın kaynağını görebilmek için Tukey HSD testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, Türkçe öğretmeni adaylarının dijital ortamda yazmaya yönelik tutumları üzerinde yazma ortamı tercihlerine göre anlamlı bir fark görülürken; cinsiyete, sınıf düzeyine, yazma sıklığına göre anlamlı bir fark görülmemiştir. Bu sonuçlara dayanarak öğrencilerin yazma ortamlarını çeşitlendirmek ve farklı yazma ortamlarında yazma çalışmaları yapmak önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, yazma eğitimi, dijital ortamda yazma, Türkçe öğretmeni adayı

Kaynakça

• Abidin, M. J. Z., Pour-Mohammadi, M., Souriyavongsa, T., Tiang, C. D. B. ve Kim, N. O. L. (2011). Improving listening comprehension among Malay preschool children using digital stories. International Journal of Humanities and Social Science, 1(14), 159-164.
• Adıgüzel, A., Kumkale, Z. (2018). The effect of digital story preparation program on reading comprehension in English. Electronic Journal of Education Sciences, 7(14), 176-186.
• Baştuğ, M., Keskin, H. K. (2017). Kâğıttan dijitale yazma tutumu ölçeği güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama. 7(2), 58-72.
• Çetin, A. S. (2022). Eğitim fakültesi öğrencilerinin dijital ortamlarda yazma alışkanlıklarının incelenmesi. Okuma Eğitimi Araştırmaları, 10(2), 253-274.
• Göldağ, B., Kanat, S. (2018). Güzel sanatlar eğitimi alan öğrencilerin dijital okuryazarlık durumları. International Journal of Social Science, 70(1), 77-92. http://dx.doi.org/10.9761/ JASSS7736.
• Gündüz, N. (2019). Dijital öykü yazarlığının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel.
• Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• İşeri, K., Ünal, E., (2012). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yazma Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mersin Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 67-76.
• Karadağ, R., Kayabaşı, B. (2013). “Neden yazı yazmıyoruz?”: sınıf öğretmeni adaylarının yazmayı engelleyen etmenlere ilişkin görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-32.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları.
• Karatay, H. (2013). Süreç temelli yazma modelleri: 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modeli. Özbay M. (Ed.). Yazma eğitimi içinde (ss. 21-48). Ankara: Pegem Akademi.
• Köksal, K. (2001). Okuma yazmanın öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Lenhart, A., Arafeh, S., Smith, A., & Rankin, A. (2008). Writing technology and teens. Pew Internet & American Life Project. The National Commission on Writing.
• Maden, S., Banaz, E., Maden, A. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital ortamlardaki yazma alışkanlıkları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 103-112.
• Nas, F., Göçen, G. (2023). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital ortamlardaki yazma alışkanlıkları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 103-112.
• Özkaya, P. G. (2017). Bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımıyla öbek-anlam ilişkisinin kavranması. Yayımlanmamış doktora tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Özkaya, P. G., Coşkun, M. V. (2019). The effect of understanding phrase-meaning relationship through digital storytelling on academic achievement and retention. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 14(3), 200-236. doi: 10.29329/epasr.2019.208.10
• Susar Kırmızı, F., Kapıkıran, Ş. ve Akkaya, N. (2021). Dijital ortamda yazmaya ilişkin tutum ölçeği (DOYAT): Ölçek geliştirme çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 417-444. Doi:10.9779.pauefd.684858
• Tatlı, Z., Aksoy, D. A. (2017). Yabancı dil konuşma eğitiminde dijital öykü kullanımı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(45), 137-152.
• Türe Köse, H. B. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarında dijital hikâye anlatımının dinleme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). (2019). Milli Eğitim Bakanlığı.
• Türkiye Yeterlikler Çerçevesi. https://tyc.gov.tr/sayfa/anahtar-yetkinlikler-ifcbc98de-547c-4f58-a4ca-e29fc8eba4e8.html adresinden 23.11.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Ustabulut, M. Y. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital yazmayla ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 300-311. Doi: 10.18026/cbayarsos.889022