EVALUATION OF RARE MAXILLARY SINUS PNEUMATIZATIONS WITH CBCT AND ITS RELATIONSHIP WITH PATHOLOGY

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 166 - 172, 26.06.2023

Beliz Güray , Hülya Çakır Karabaş , Sevde Göksel , Sedef Ayşe Taşyapan , İlknur Özcan

https://doi.org/10.26650/JARHS2023-1167981

Öz

Objective: This study aims to evaluate maxillary sinus pneumatizations with Cone-beam Computed Tomography (CBCT) and correlate sinus pneumatizations with pathology.
Material and Method: Maxillary sinus pneumatization can be listed as frontal process pneumatization (FPP), zygomatic process pneumatization (ZPP), nasal cavity pneumatizations (NCP), palatal process pneumatizations (PPP), orbital process pneumatization (OPP), palatal pneumatization to sphenomaxillary plate (SPP), pneumatization caused by tooth loss, and alveolar bone pneumatization (ABP). Istanbul University Faculty of Dentistry Department of Oral and Maxillofacial Radiology Volumetric Tomography images of patients entering the image region of the maxillary sinus were examined between December 2015 and December 2017 in this study. The images were examined with the software called OnDemand 3D™ (Cybermed, California, USA). CBCT device is Scanora 3Dx brand CBCT (Scanora® 3Dx, Soredex, Tuusula, Finland). It was subjected to appropriate statistical analysis retrospectively using CBCT images.
Results: Our study has revealed that some pathologies such as mucosal thickening, polypoidal mucosal thickening, partial opacification, totalopacification, and effusion are due to maxillary sinus pneumatization. Statistically significant differences were found between ABP, PPP, and ZPP with mucosal thickenings (p<0.05). Mucosal thickening is the most common which is seen with alveolar bone pneumatization statistically (36.5% on the right, 38% on the left). In addition, a significant correlation was found between ABP and total opacification on the left side (p=0.001).
Conclusion: CBCT is the most appropriate imaging method for imaging the pneumatization of the maxillary sinus. Knowing maxillary sinus pneumatizations is of great importance in terms of dentistry in order to prevent complications that may occur during and after surgical operations. Our study will make an important contribution to the dentistry literature in order to define rare maxillary sinus pneumatizations and to explain the relationship of these pneumatizations with pathology.

Anahtar Kelimeler

Pneumatization, CBCT, maxillary sinus

NADİR OLARAK GÖRÜLEN MAKSİLLER SİNÜS PNÖMATİZASYONLARININ KONİK IŞINLI BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ (KIBT) İLE RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ VE PATOLOJİ İLE İLİŞKİSİ

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (KIBT) ile maksiller sinüs pönomatizasyonlarının değerlendirilmesi ve pnömatizasyonlarının sinüs patolojileri ile ilişkilendirilmesidir.
Gereç ve Yöntem: Maksiller sinüs pnömatizasyonlarını; frontal proses pnömatizasyonları, zigomatik proses pnömatizasyonları, palatal proses pnömatizasyonları, orbital proses pnömatizasyonları, palatinalden sfenomaksiller plakaya pnömatizasyonlar diş kaybının neden olduğu pnömatizasyonlar ve alveolar kemiğe pnömatizasyon olarak sıralayabiliriz. Bu çalışmada İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş Çene Radyolojisi Anabilim Dalında 2015-2017 yılları arasında alınan, maksiller sinüsün görüntüleme alanına girdiği KIBT görüntüleri incelenmiştir. Scanora 3Dx marka KIBT cihazı (Scanora® 3Dx, Soredex, Tuusula, Finland) ile alınan görüntüler, OnDemand 3D™ (Cybermed, California, USA) adlı yazılım ile incelenmiştir. Retrospektif olarak değerlendirilen görüntüler uygun istatistiksel analize tabi tutulmuştur.
Bulgular: Çalışmamız, mukozal kalınlaşma, polipoidal mukozal kalınlaşma, parsiyel opasifikasyon, total opasifikasyon ve efüzyon gibi bazı patolojilerin maksiller sinüs pnömatizasyonlarına bağlı olduğunu ortaya çıkarmıştır. İstatiksel olarak en çok karşılaşılan alveolar kemik pnömatizasyonlarında mukozal kalınlaşmadır (%36,5 sağda ve %38 solda). Alveolar kemik pnömatizasyonu, palatal proses pnömatizasyonu ve zigomatik kemik pnömatizasyonu’nun mukozal kalınlaşmalar ile arasında istatiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<0,05). Ayrıca sol tarafta alveolar kemik pnömatizasyonu ile total opasifikasyon arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p=0,001).
Sonuç: Maksiller sinüs ile ilgili pnömatizasyonlarını görüntülemede en uygun görüntüleme yöntemi KIBT’ tır. Cerrahi operasyonlar sırasında ve sonrasında oluşabilecek komplikasyonları önlemek amacıyla maksiller sinüs pnömatizasyonlarının bilinmesi diş hekimliği açısından büyük önem arz etmektedir. Bizim çalışmamız; nadir görülen maksiller sinüs pnömatizasyonlarını tanımlamak ve bu pnömatizayonların patoloji ile ilişkisi açıklamak amacıyla diş hekimliği literatürüne önemli katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Pnömatizasyon, KIBT, maksiller sinüs

Kaynakça

• Iwanaga J, Wilson C, Lachkar S, Tomaszewski KA, Walocha JA, Tubbs RS. Clinical anatomy of the maxillary sinus: application to sinus google scholar
• Scuderi AJ, Harnsberger HR, Boyer RS. Pneumatization of the paranasal sinuses: normal features of importance to the accurate interpretation of CT scans and MR images. AJR Am J Roentgenol 1993;160(5):1101-4. google scholar
• Demir K. Polipozis Tanılı Hastalarda Endonazal Anatomik Varyasyonların Görülme Sıklığının Tespiti ve Toplum ile Karşılaştırılması (dissertation). İstanbul: İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi K.B.B. Kliniği. 2006. google scholar
• Lawson W, Patel ZM, Lin FY. The development and pathologic processes that influence maxillary sinus pneumatization. Anat Rec (Hoboken) 2008;291(11):1554-63. google scholar
• Anbiaee N, Khodabakhsh R, Bagherpour A. Relationship between Anatomical Variations of Sinonasal Area and Maxillary Sinus Pneumatization. Iran J Otorhinolaryngol 2019;31(105):229-34. google scholar
• Al-Taei JA. Computed tomographic measurement of maxillary sinus volume and dimension in correlation to the age and gender (comparative study among individuals with dentate and edentulous maxilla). J BaghColl Dent 2013;25(1):87-93. google scholar
• Sharan A, Madjar D. Maxillary sinus pneumatization following extractions: a radiographic study. Int J Oral Maxillofac Implants 2008;23(1):48-56. google scholar
• Ketenci F, Yalçın Yeler D, Koraltan M, Ünal Y. Maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon ve ilişkili faktörlerin panoramik ve kıbt görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilmesi. 7tepe Klinik 2019;15(3):339-44. google scholar
• Göçmen G, Borahan MO, Aktop S, Dumlu A, Pekiner FN, Göker K. Effect of septal deviation, concha bullosa and Haller's cell on maxillary sinus's inferior pneumatization; a retrospective study. Open Dent J 2015;9:282-6. google scholar
• Shahidi S, Zamiri B, Momeni Danaei S, Salehi S, Hamedani S. Evaluation of anatomic variations in maxillary sinus with the aid of cone beam computed tomography (CBCT) in a population in south of Iran. J Dent (Shiraz) 2016;17(1):7-15. google scholar
• De Miranda CM, de Miranda Maranhâo CP, Arraes FM, Padilha IG, De Farias LD, de Araujo Jatoba, MS. Anatomical variations of paranasal sinuses at multislice computed tomography: what to look for. Radiol Bras 2011;44(4):256-62. google scholar
• Kalavagunta S, Reddy KT. Extensive maxillary sinus pneumatization. Rhinology 2003;41(2):113-7. google scholar
• Rusu MC, Sava CJ, Stoenescu MD. Bilateral pneumatization of middle and superior nasal turbinates. Romanian Journal of Military Medicine 2019;123(3):196-201. google scholar
• Ozcan KM, Selcuk A, Ozcan I, Akdogan O, Dere H. Anatomical variations of nasal turbinates. J Craniofac Surg 2008;19(6):1678-82. google scholar
• Selcuk A, Ozcan KM, Akdogan O, Bilal N, Dere H. Variations of maxillary sinus and accompanying anatomical and pathological structures. J Craniofac Surg 2008;19(1):159-64. google scholar
• Lombardi T, Bernardello F, Berton F, Porrelli D, Rapani A, Camurri Piloni A, et al. Efficacy of alveolar ridge preservation after maxillary molar extraction in reducing crestal bone resorption and sinus pneumatization: a multicenter prospective case-control study. Biomed Res Int 2018;2018: 9352130. doi: 10.1155/2018/9352130. google scholar
• Cavalcanti MC, Guirado TE, Sapata VM, Costa C, Pannuti CM, Jung RE, Cesar Neto JB. Maxillary sinus floor pneumatization and alveolar ridge resorption after tooth loss: a cross-sectional study. Braz Oral Res 2018;32(e64):1-10. google scholar
• Nayak DR, Pujary K, Ramaswamy B, Mahesh SG, Muddaiah D. Anterior pneumatization of the maxillary sinus - Presenting as a facial swelling. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2007;59(3):277-9. google scholar
• Pelinsari Lana J, Moura Rodrigues Carneiro P, de Carvalho Machado V, Eduardo Alencar de Souza P, Ricardo Manzi F, Campolina Rebello Horta M. Anatomic variations and lesions of the maxillary sinus detected in cone beam computed tomography for dental implants. Clin Oral Implants Res 2012;23(12):1398-403. google scholar
• Yang BT, Chong VFH, Wang ZC, Xian JF, Chen QH. CT appearance of pneumatized inferior turbinate. Clin Radiol 2008;63(8):901-5. google scholar
• Timurlenk E, Eğilmez OK, Uzun L, Acar G, Kafkaslı Ç. Common cavity of pneumatized inferior turbinate and maxillary sinus: A case report. CausePedia 2014;3:1-5. google scholar