Sergey Rahmaninov’un Çeşitli Piyano Yapıtlarında Dies Irae Motifinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 214 - 226, 30.06.2020

Başar Can Kıvrak

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.830832

Öz

Bu araştırmada Dies Irae temasının kökeni ve Rus besteci Sergey Rahmaninov’un bu temayı kullandığı piyano eserlerinden bazı örnekler incelenmiştir. Dies Irae teması müzik tarihi boyunca birçok besteciye ilham kaynağı olmuş, yüzyıllardır her kuşaktan bestecinin ilgisini çekmiş, dini veya dindışı birçok eserde kullanılmıştır. Romantik Dönem’e kadar genellikle dini eserlerde kullanılmış olan Dies Irae teması Romantik Dönem’le beraber Hector Berlioz, Franz Liszt, Sergey Rahmaninov gibi bestecilerin dini konulu olmayan eserlerinde de sıklıkla yer almaya başlamıştır.
Dies Irae temasını veya bu temanın küçük motiflerini eserlerinde en sık kullanan bestecilerden biri Rahmaninov olmuştur. Rahmaninov bu temayı hem piyano yapıtlarında hem de orkestral ve vokal eserlerinde bazen gizleyerek, bazen de açık olarak kullanmıştır. Tüm bu bilgiler ışığında Rahmaninov’un Dies Irae temasına karşı özel bir ilgisi olduğu açıktır. Rahmaninov’un yapıtlarından örnekler verilerek Dies Irae temasını kullanımının incelenmesi, bestecinin müzikal yaklaşımını araştırmak açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada bestecinin ağırlıklı olarak solo piyano yapıtlarından örnekler verilmekte, iki piyano ve orkestra eşlikli piyano eserlerinden birer örnek incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sergey Rahmaninov, Dies Irae, Rus Besteciler

An Analysis Of The Dies Irae Motif In Various Piano Works By Sergei Rachmaninoff

Öz

This study involves an exploration of the origin of the Dies Irae theme, together with the analysis of several piano works by Sergei Rachmaninoff in which the theme has been incorporated. The Dies Irae theme has been a source of inspiration for many musicians throughout the history of music, and has attracted the attention of generations of composers for centuries, finding place in both sacred and secular music. Having largely been incorporated in sacred music until the Romantic era, the Dies Irae theme has increasingly appeared in secular compositions during this period in the works of Hector Berlioz, Franz Liszt, Sergei Rachmaninoff, and many others. Sergei Rachmaninoff is among the leading composers who have most frequently incorporated the theme or its small motifs in their works. Whether explicitly or subtly, he has used the theme in his works for piano as well as orchestral and vocal music. Altogether, it is beyond doubt that Sergei Rachmaninoff has nourished a special interest in the Dies Irae theme. The analysis of the utilization of this theme through examples selected from his works is thought to be an important step in enlightening his musical approach. In this respect, the examples selected for the study are mostly his works for solo piano; a composition for two pianos and one piano work with orchestral accompaniment.

Anahtar Kelimeler

Sergei Rachmaninoff, Dies Irae, Russian Composers

Kaynakça

• Chase, R. (2003). Dies Irae A Guide to Requiem Music. (1. Baskı). Maryland: Scarecrow Press.
• Haupt, P. (1919). The Prototype of The Dies Irae. The Society of Biblical Literature, 38 (3/4), 142-151.
• Gitz. R. J. (1990). A Study of Musical and Extra-Musical Imagery in Rachmaninoff ’s “Etudes-Tableaux”, Opus. 39. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Loisiana: Louisiana State University.
• Glover, A. (2003). An Annotated Catalogue of the Major Piano Works of Sergei Rachmaninoff. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Florida, Florida State University.
• Norris, G. (1994). Master Musicians: Rachmaninoff, (2. Baskı). Oxford: Oxford University Press.
• Plaskin, G. (1983). Horowitz: A Biography of Vladimir Horowitz. (1. Baskı). New York: William Morrow and Company.
• Radiushina, M. (2008). A Performer’s Perspective on Technical Challenges And Interpretive Aspects of Sergei Rachmaninoff ’s Etude-Tableaux Op.39. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Miami: University of Miami.
• Woodard, S. J. (1984) The Dies Irae As Used By Sergei Rachmaninoff: Some Sources, Anectecendents, And Applications. Yayımlanmamış Doktora Tezi. The Ohio State University.
• Yoshikawa, M. C. (2004). Rachmaninoff ’s Intergrative Technique and Structural Organization: A Schenkerian Analysis of Allegro Moderato, from Piano Sonata No.1 in D Minor, Opus 28. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Arizona: Arizona State University.