Financial Performance Evaluation by Fuzzy Analytic Hierarchy Process and Fuzzy TOPSIS In Banking Sector

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 1, 1 - 15, 20.04.2021

Bahadir Gülsün , Kevser Neslihan Erdoğmuş

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.639972

Cited By: 10

Öz

Due to the increased risks, uncertainties and competition in the banking sector, which has a significant impact on the country's economy, the performance evaluation studies of banks has become increasingly important day by day. In this study, the criteria which is affecting on financial performance of the banks are discussed and the criteria explanations are given in detail. On the basis of relevant criteria, according to the report which is taken from "The Banks Association of Turkey" for 2013-2018, the financial performance of the first eight banks which are ranked in accordance with size of assets, evaluated using Fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS. Within the scope of this study, a study group was established and the criteria affecting financial performance and the sub-criteria affecting these criteria were analyzed and compared with each other and the criteria importance ratios were determined by the Fuzzy AHP method. After determining the importance ratings of the criteria, the questionnaire was conducted to the relevant study group for specific criteria and the banks' performances were compared by evaluating the survey results with the Fuzzy TOPSIS and Fuzzy AHP methods. 

Anahtar Kelimeler

Bank financial performance evaluation, Fuzzy AHP, Fuzzy TOPSIS

Bankacılık Sektöründe Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık TOPSIS Yöntemleri ile Finansal Performans Değerlendirmesi

Öz

Ülke ekonomisi üzerinde önemli etkiye sahip olan bankacılık sektöründe artan riskler, belirsizlikler ve rekabetler sebebi ile bankaların performans değerlendirme çalışmaları gün geçtikçe daha çok önem kazanmaktadır. Bu çalışmada bankaların finansal performanslarını etkileyen kriterler ele alınarak kriter açıklamalarına detaylı bir şekilde yer verilmiştir. İlgili kriterler bazında, 2013-2018 yılları için Türkiye Bankalar Birliği’nden alınan raporlara göre aktif büyüklük sıralamasında ilk sekiz bankanın Bulanık AHP ve Bulanık TOPSIS yöntemleri kullanılarak finansal performans değerlendirmesi yapılmaktadır. Bu çalışma kapsamında bir çalışma grubu oluşturulmuş olup, ilgili çalışma grubu tarafından finansal performansı etkileyen kriterler ve bu kriterleri etkileyen alt kriterler birbirleri ile karşılaştırılarak analiz edilmiş ve kriter önem dereceleri Bulanık AHP yöntemi ile belirlenmiştir. Kriterlerin önem derecelerinin belirlenmesi sonrası belirli kriterler için ilgili çalışma grubuna anket çalışması uygulanmış ve anket sonuçları Bulanık TOPSIS ve Bulanık AHP yöntemleri değerlendirilerek banka performanslarının karşılaştırılması yapılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Banka finansal performans değerlendirmesi, Bulanık AHP, Bulanık TOPSIS, Performans değerlendirme

Kaynakça

• [1] Denizhan, B., Yalçıner A., Berber, Ş. 2017. Analitik Hiyerarşi Proses ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Proses Yöntemleri Kullanılarak Yeşil Tedarikçi Seçimi Uygulaması. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(1), 63-68.
• [2] Yacan, İ. 2016. Eğitim Kalitesinin Belirlenmesinde Etkili Olan Faktörlerin Bulanık AHP ve Bulanık TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli, 90s.
• [3] Sağır, H., Doğanalp. B. 2016. Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Perspektifinden Türkiye İçin Enerji Kaynakları Değerlendirmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 243-254.
• [4] Çalışkan, E., Eren, T. 2016. Bankaların Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Bilgi Teknolojileri Dergisi, 6(2), 85-107.
• [5] Doğan, M., Şişman, B. 2016. Türk Bankalarının Finansal Performanslarının Bulanık AHP ve Bulanık MOORA Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(2), 353-371.
• [6] Mandic, K., Delibasic, B., Knezevic S., Benkovic S. 2014. Analysis of the Financial Parameters of Serbian Banks Through the Application of the Fuzzy AHP and TOPSIS Methods. Economic Modelling, 43, 30-37.
• [7] Doğan, M. 2015. Comparision of Financial Performance of Participation Banks in Turkey. Journal of Economics, Finance and Accounting, 2(4), 1-4.
• [8] Anderson, D.R., Sweeney, D.J., Williams, T.A., Camm, J.D., Cochran, J.J., Fry, M.J., Ohlmann, J.W. 2013. Quantitative Methods for Business, 13. Baskı, Cengage Learning, USA, 909s.
• [9] Timor, M. 2011. Analitik Hiyerarşi Prosesi, 1. Baskı, Türkmen Kitapevi, İstanbul, 304s.
• [10] Çetişli, B. 2006. Öznitelik Seçiminde Dilsel Kuvvetli Sinir Bulanık Sınıflayıcı Kullanımı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(2), 109-129.
• [11] Vatansever, K., Uluköy, M. 2013. Kurumsal Kaynak Planlaması Sistemlerinin Bulanık AHP ve Bulanık MOORA Yöntemleriyle Seçimi: Üretim Sektöründe Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 274-293.
• [12] Erdem, M. 2012. Türkiye’de Kombine Taşımacılık İçin Liman Yerinin Bulanık AHP İle Seçimi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 111s, İstanbul.
• [13] Chang, D.Y. 1996. Applications of The Extent Analysis Method on Fuzzy AHP. European Journal of Operational Research, 95(3), 649-655.
• [14] Çiçekli, U.G., Karaçizmeli, A. 2013. Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci ile Başarılı Öğrenci Seçimi. Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Örneği. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 71-94.
• [15] Göksu, A., Güngör, İ. 2008. Bulanık Analitik Hiyerarşik Proses ve Üniversite Tercih Sıralamasında Uygulanması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 1-26.
• [16] Hwang, C.L., Yoon, K. 1981. Multiple Attribute Decision Making: Methods and Application, Springer, New York, 225s.
• [17] Demireli, E. 2010. TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 85-107.
• [18] Ünal, Y. 2011. Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Bir Takım Oyunu İçin Oyuncu Seçimi Uygulaması. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 155s, Konya.
• [19] Özçakar, N., Demir, H.H. 2011. Bulanık TOPSIS Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi. İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 22(69), 28-33.
• [20] Ayvalı, N. 2015. Banka Başarısızlıklarında Aktif Kalitesinin Değerlendirilmesi. T.C. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 184s.
• [21] Ozen, E., Yeşildağ E. 2015. TOPSIS Performans Değerleme Ölçüsü ve Finansal Oranlar ile Hisse Senedi Getiri İlişkisi. Journal of Economics, 2(4), 482-500.
• [22] Ünal, S., Yüksel R. 2017. Finansal Performans ve Hisse Senedi Getirisi İlişkisi: Bist Sürdürülebilirlik Endeksindeki Bankalar Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 264-270.
• [23] Sakarya, Ş., Aytekin, S.2013. İMKB’de İşlem Gören Mevduat Bankalarının Performansları ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkini Ölçülmesi: PROMETHEE Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Bir Uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(2), 99-109.