Gelişmekte Olan Ülkeler ve Parasal Kriz Teorileri Üzerine Bazı Değerlendirmeler

Yıl 2005, Cilt: 2 Sayı: 2, - , 01.12.2005

Ömer Emirkadı

Öz

1980’li yıllardan itibaren giderek artan bir biçimde, sermaye hesaplarının kuralsızlaştırılması sürecine uygun olarak yürütülen ekonomi politikaları, özellikle gelişmekte olan ülkeleri finansal kriz tehditleri ile karşı karşıya bırakmıştır. Yaşanan parasal/finansal krizler, bu tip ülkelerde büyüme, enflasyon ve işsizlik gibi pek çok makroekonomik göstergeleri de olumsuz yönde etkilemiştir. Bu çalışmada gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye ekonomisi üzerinde etkili olan parasal krizler tarihsel bir bakış açısı ile geçmişten günümüze doğru ele alınarak değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Alper, C. E. (2001), “The Turkish Liquidity Crisis of 2000” Russian and East European Finance and Trade. Aremonk: Nov/Dec. 2001, Vol: 37, Iss: 6.
• Akalın, D. (2001), “Sıcak Para Hareketleri ve Makroekonomik Etkileşim”, Vergi Dünyası, Sayı: 328, Haziran, İstanbul, s. 123.
• Akerlof, G. (1970), “The Markets For Lemons: Quality, Uncertainity and The Market Mechanism, Quarterly Journal Of Economics, Vol: 84, Number: 12, s. 488.
• Alp, A. (1999), “Döviz Kriz Olası mı? Ekonomik Göstergelerimizdeki Gelişmeler Ne Durumda?, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, Yıl: 1 Sayı: 5, Şubat –Mart, s. 35.
• Aslantaş, M. ve Odyakmaz, N. (1998), “Para Krizleri” www.dtm.gov.tr/ead/DTDERGİ/mart98/parakr.htm 03.05.2004, s. 2-3.
• Bağımsız Sosyal Bilimciler/İktisat Grubu. (2001), Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı Üzerine Değerlendirmeler, TMMOB Yayınları, Haziran, Ankara, s. 12.
• Başoğlu, U. Ölmezoğulları, N. ve Parasız İ., (2001), Dünya Ekonomisi, Küreselleşme, Finansal Kurumlar ve Küresel Makro Ekonomi Gen. 2. Baskı, Ezgi Kitapevi, Bursa, s. 109.
• Boratav, K., (2003), “Yabancı Sermaye Girişlerinin Ayrıştırılması ve Sıcak Para: Tanımlamalar, Yöntemler, Bazı Bulgular”, İktisadi Kalkınma Kriz ve İstikrar, İktisat Üzerine Yazılar II, Oktar TÜREL’e Armağan, Der: A.H.KÖSE; F. ŞENSES ve E. YELDAN, İletişim yayınları 1. Baskı, Araş.İnc. Dizisi: 151, İstanbul, s. 28.
• Boratav, K. , (2003), Türkiye İktisat Tarihi 1908 – 2002, İmge Kitapevi, 7. Baskı, Ekim Ankara, s. 183.
• Broner, A. F, Guido, L. ve Schmukler, S. , (2003), Why Do Emerging Markets Borrow Short Term ?, 11 July 2003, s.1.
• Calvo, G. (1994), The Management of Capital Flows: Domestic Policy and International Cooperation, International Monetary and Financial Issues for the 1990, Vol: IV, UNCTAD, s. 57-75.
• Calvo, G. ve Reinhart, C. (1996), Capital Flows to Latin America: Is There Evidence Contagion Effects ? Private Capital Flows to Emerging Markets, Institute for International Economics, Washington D.C, s. 151-171.
• Calvo, G. ve Vegh C. A. (1999), “Inflation, Stabilization and BOP Crises in Developing Contries” www.nber.org/papers/w6925.pdf 12.05.2004, s. 1531-1614.
• Corsetti, G. Pericoli. M ve Massimo, S. (2002), “Some Contagion, Some Interdependence, More Pitfalls in Test of Financial Contagion”, CEPR Discussion Paper, No: 3310.
• Delice, G. (2003), “Finansal Krizler: Teorik ve Tarihsel bir Perspektif” Erciyes Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, Sayı. 20, Ocak-Haziran.
• Diamond, D. W. ve Phillip, H. Dybving., (1983), “Bank Runs, Deposit Insurance and Liqudity, Journal of Political Economy, Vol: 91, No: 31.
• Dikkaya, M. (2001), “Farklı Döviz Kuru Sistemlerinde Para ve Maliye Politikaları, Analizi ve Optimum Para Alanları”, http: //www.liberal-dt.org.tr/dergiler/ldsayı16/1613htm , 12.05.2004, s.1.
• Dornbusch, R., (1987), ‘‘Collapsing Exchange Rate Regimes”, Journal of Development Economics, 27.
• Dornbusch, R. ve Fischer, S., (1994), Macroeconomics, 6th. Ed. Mc. Graw Hill Inc. New York, s. 168.
• Dornbusch, R. ve Fischer, S., (1998), Makroekonomi, Çev: S. Ak, M. Fisunoğlu, E.Yıldırım, R, Yıldırım, Mc Graw Hill-Akademi Yayın, Mart, 1998, İstanbul, s. 72.
• Edwards, S. (1996), “Exchange Rate Anchors, Credibility, Inertia: a Tale of Two Cities Chile and Mexico”, American Economic Revie, Papers and Proceedings, 86 (2), Mai.
• Eichengreen. B, Andrew. K, Rose ve C, Wyplosz. , (1996), “Contagious Curency Crises” NBER Working Paper, No: 5681, www.papers.nber.org/papers/&w5681.pdf 02.06.2004.
• Eğilmez, M. ve Kumcu. E. (2004), Ekonomi Politikası, Remzi Kitapevi, 5. Baskı, İstanbul, s. 387.
• Emirkadı, Ö. (2003), “Türkiye’nin Cari İşlemler Dengesi Açıkları ve IMF’ye Olan Bağımlılığı”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: XXII, Sayı: 1, Haziran, s. 36.
• Ertürk. K. (2001), ‘‘On The Changing Nature of Currency Crises” www.newscool.edu/cepa/papers/workshop/erturk-0304.pdf 07.04.2004, s.1.
• Ertürk, K. (2003), “Parasal kriz Teorileri Üzerine Notlar” İktisadi Kalkınma Kriz ve İstikrar, İktisat Üzerine Yazılar II, Oktar TÜREL’e Armağan, Der: A.H.KÖSE; F. ŞENSES ve E. YELDAN, İletişim yayınları 1. Baskı, Araş.İnc. Dizisi: 151, İstanbul, s. 226.
• Eser, K. (1995), “1994 Finans Krizi ve Finans Kesiminde Reform Arayışları” , İşletme – Finans Dergisi, Eylül, Sayı: 114, s. 52.
• Feldstein, M. (2002), “Economic and Financial Crises in Emerging Markets Economies: Overwiev of Prevention and management” WP 8837, March, NBER, Jel No: F3, F4 01, http: //www.nber.org/papers/w8837, 26.12.2003.
• Gil – Diaz, F. ve Carsten, A. (1996), “One Year of Solitude: Some Pilgrims Tales Abaout Mexico’s 1994-95 Crisis”, American Economic Review Papers and Proceedings, 86 (2), Mai.
• İmer, E. (2003), “Genel Kabul Gören Gözlemler Açısından Türkiye Ekonomisindeki Krizler ve Krizlerin Bulaşıcılığı Üzerine Bir Uygulama”, Uzmanlık Yeterlik Tezi, TCMB Piyasalar Genel Müdürlüğü, Eylül, Ankara, s. 22.
• Kaminsky, G. Lizondo, S.ve Reinhart. C, M. (1998), “Leading Indicators of Currency Crises”, IMF Staff Papers , Vol: 45, No: 1 March, s.4.
• Kaminsky, G. ve Reinhart. C, M. (2000), “On Crises, Contagion and Confusion”, Journal of International Economics, Vol: 51, Issue: 1, Amsterdam, s. 145-168.
• Kar, M. ve Kara, M. A. (2002), “Türkiye’ye Yönelik Sermaye Hareketleri ve Krizler”, Dış Ticaret Dergisi, 70-71, Ankara, s. 70-71.
• Karabulut, G. (2002), Gelişmekte Olan Ülkelerde Finansal Krizlerin Nedenleri, Der Yayınları, No: 328, İstanbul, s. 86.
• Kansu, A. (2004), Türkiye 1994 ve 2001 Krizleri , Der’in Yayınları, No: 48, İstanbul, s. 159.
• Kepenek, Y. ve Yentürk, N. (2003), Türkiye Ekonomisi, 14. Basım, Remzi Kitapevi, s. 484.
• Kibritçioğlu. A. (2002), ‘‘Türkiye’de Ekonomik Krizler ve Hükümetler, 1969-2001” www.econturk.org/Turkiyeekonomisi/ytd, kibritcioglu.pdf 04.05.2004.
• Komulainen. T. (2001), “Currency Crises in Emerging Markets: Capital Flows and Herding Behaviour, BOFIT Discussion Papers, No: 10, s. 8.
• Krugman, P. (1978), “A model of Balance Of Payments Crises” , Journal of Money Credit and Banking , August, s. 311-319.
• Krugman, P. (2001), “Crises: The Next Genaration?”, http: //econ.tav.ac.il/research/sapir/krugman.pdf 16.06.2004, s. 7.
• Mishkin, S. F. (1999), “Global Financial Instability: Framework, Events, Issues” , Journal of Economic Perspectives, Vol: 13, Number: 4 –Fall, s. 4-5.
• Ongun, M. Tuba. (2002), Türkiye’de Cari Açıklar ve Ekonomik Krizler, Kriz ve IMF Politikaları, Ed. Ö. Faruk ÇOLAK, Alkım Yayınevi, İstanbul, s. 58.
• Özatay, F. (1999), The Currency Crises in Turkey, Policy Reform 1 (1), s. 1-26.
• Paya, M. (2002), Para Teorisi ve Para Politikası, 3.Baskı, Filiz Kitapevi, İstanbul, s. 140.
• Rebelo, S. ve Carlos, A. Vegh. (2002), “When Is Optimal to Abandon a Fixed Exchange Rate?, http://www.econ.ucla.edu/cvegh/papers/rebelo-vegh-April302002.pdf 07.05.2004, s. 1-2.
• Salant, A. ve Henderson, D. (1978), “Market Anticipation of Government Gold Policies and the Price of Gold” , Journal of Political Economy, August, s. 629.
• Seyidoğlu, H. (2003), Uluslar arası İktisat Teori, Politika ve Uygulama, Gel. 15. Baskı, Güzem Can Yayınları, No: 20, İstanbul, s. 513 , Unctad World Trade Development Report, 1998.
• Yay. G. (2001), “2001 İstikrar Politikaları ve Ekonominin Sorunları: Mali Sektör” , İktisat Dergisi (410-411), s. 33-59.
• Yay. T, Yay. G. ve Yılmaz. E. (2004), ‘‘Finansal Krizler, Finansal Regülasyon ve Türkiye’’ , İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No: 30, Mart, s. 102.
• Yeldan, E., (2001) (a), Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi-Bölüşüm Birikim ve Büyüme, 1. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul, s. 40.
• Yeldan, E., (2001) (b), “Türkiye’de IMF Destekli Enflasyonla Mücadele Programı, Bir İstikrar ve Düzen Programı mı, Yoksa Fakirleşme ve Mali Kaos Reçetesi mi?”, Yeni Türkiye, Yıl: 7, Sayı: 41, Eylül-Ekim, s. 580.