BibTex RIS Kaynak Göster

Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 13, - , 01.12.2010

Tuncay Çelik , Muhittin Kaplan

Öz

Türk bankacılık sektörü, 2001 yılında yaşanan krizin ardından hızlı bir toparlanma süreci yaşamıştır. Kriz döneminde azalan karlar yeniden yükselmiş ve sektöre yabancıların ilgisi artmaya başlamıştır. Yabancı firmaların sektördeki sayısı ve payları artmaya başlamış, teorik olarak azalması beklenen ilk beş banka yoğunlaşma oranları (CR5) ise artış göstermiştir. Türk bankacılık sektöründe 2002–2007 döneminde etkinlik ve rekabet ilişkisini Panzar ve Rosse (1987) modeliyle incelediğimiz bu çalışmada, 2005 ve 2006 yıllarında sektörde etkin banka sayısının diğer yıllara göre daha fazla olmasına bağlı olarak sektörde rekabetin de yüksek olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Dönem içindeki diğer yıllarda etkinlik skorları ile birlikte rekabet düzeyinin de düşük olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • Aghion, P. ve P. Howitt (1998), Endogenous Growth Theory, MIT Press, Cambridge and London.
  • Aghion, P., N. Dewatripont ve P. Rey (1999), “Competition, Financial Discipline and Growth”, Review of Economic Studies, 66, 825–52.
  • Aydınlı, İ. (1996), Türk Bankacılık Sistemi Piyasa Yapısı: 1991–1994, Ankara: SPK Yayınları, No: 40.
  • Aydoğan, K., G. Çapoğlu (1989), Bankacılık Sisteminde Etkinlik ve Verimlilik: Uluslararası Bir Karşılaştırma, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Yayın No: 397.
  • Aysan A.F., A. Güneş ve O.F. Abbasoğlu (2007), “Concentration, Competition, Efficiency and Profitability of the Turkish Banking Sector in the Post-Crisis Period”, Boğaziçi University, Dep. of Economics, Research Paper, ISS/EC 2007–20, İstanbul.
  • Bain, J.S. (1951), “Relation of Profit Rate to Industry Concentration: American Manufacturing, 1936–1940”, Quarterly Journal of Economics, 65, 293–324.
  • Bain, J.S. (1956), Barriers to New Competition: Their Character and Consequences in Manufacturing Industries, Chambridge, MA: Harvard University Pub.
  • BDDK (2001), Yıllık Rapor, Ankara.
  • BDDK (2004), Türk Bankacılık Sektörü Raporu, İzmir İktisat Kongresi, İzmir.
  • Bikker, J.A. ve J.M. Groeneveld (2000), “Competition and Concentration in the EU Banking Industry”, Kredit und Capital, 33, 62–98.
  • Bikker, J.A. ve K. Haaf (2002), “Competition, Concentration and their Relationship: An Empirical Analysis of the Banking Industry”, Journal of Banking and Finance, 26, 2191–2214.
  • Bikker, J.A., L. Spierdijk ve P. Finnie (2006), “Misspecification in the Panzar-Rosse Model: Assessing Competition in the Banking Industry”, DNB Working Paper, 114.
  • Casu, B. ve C. Girardone (2006), “Bank Competition, concentration and Efficiency in the Single European Market”, The Manchester School, 74(4), 441–468.
  • Charnes, A., W.W. Cooper ve E. Rhodes (1978), “Measuring Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operational Research, 2, 429–449.
  • Cingi, S. ve A. Tarım (2000), “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü: DEA-Malmquist TFP Endeksi Uygulaması”, TBB Araştırma Tebliğleri Serisi, Sayı: 2000–01.
  • Claessens, S. ve L. Leaven (2004), “What Drives Bank Competition? Some International Evidence”, Journal of Money, Credit and Banking, 36, 563–584.
  • Coccorese, P. (2004),“Banking Competition and Macroeconomic Conditions: A Disaggregate Analysis”, International Financial Markets, Institutions and Money, 14, 203–219.
  • Çelik, T. ve Ç. Ürünveren (2009),” Yabancı Banka Girişlerinin Türk Bankacılık Sektörüne Rekabet Etkisi: 2002–2007”, N.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 2(2), 42–59.
  • Çolak, Ö.F., Ş. Altan (2002), “Toplam Etkinlik Ölçümü: Türkiye’deki Özel ve Kamu Bankaları İçin Bir Uygulama”, İşletme ve Finans, 196, 45–55.
  • Çukur, S. (2005), “Türk Ticari Bankacılık Sisteminde Etkinlik Analizi”, İktisat İşletme ve Finans, 233, 17–27.
  • De Bandt, O. ve E.P. Davis (2000), “Competition, Contestability and Market Structure in European Banking Sectors on the Eve of EMU”, Journal of Banking and Finance, 24, 1045–1066.
  • Demsetz, H. (1973), “Industry Structure, Market Rivalry and Public Policy”, Journal of Law and Economics, 16(1), 1–9.
  • Emek, U. (2005), “Bankacılık Sisteminde Rekabet ve İstikrar İkileminin Analizi: Türkiye Örneği”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Farrell, M.J. (1957), “The Measurement of Productive Efficienc”, Journal of Royal Statistical Society Series A (General), 120, 253–281.
  • Fillipaki, N.K. ve C. Staikouras (2006), “Competition and Concentration in the new European Banking Landscape”, European Financial Management, 12(3), 443–482.
  • Gelos, R.G. ve J. Roldos (2004), “Consolidation and Market Structure in Emerging Market Banking Systems”, Emerging Markets Review, 5, 39–59.
  • Günalp, B. ve T. Çelik (2006), “Competition in the Turkish Banking Industry”, Applied Economics, 38 (1), 1335–1342.
  • Hondroyiannis, G., S. Lalos ve E. Papapetrou (1999), “Assessing Competitive Conditions in the Greek Banking System”, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 9, (4), 377–391.
  • Isik, I. ve M.K. Hassan (2002), “Technical, Scale and Allocative Efficiences of Turkish Banking Industry”, Journal of Banking & Finance, 26, 719–766.
  • Kaplan, M. ve T. Çelik (2007), “Türk Sigortacılık Sektöründe Etkinlik ve Etkinliği Belirleyen Faktörler”, İktisat, İşletme ve Finans, 253, 97–114.
  • Kasman, A. (2003), “Finansal Kriz Döneminde Bankaların Etkinliği”, İMKB Dergisi, Yıl: 7, 25–26, 83–97.
  • Kasman, A. (2001), “The Profit-Structure Relationship in the Turkish Banking”, <http://eab.ege.edu.tr/pdf/2/c1-s2-m8.pdf>, 25.10.2009.
  • Lovell, C.A.K. (1993), “The Measurement of Productive Efficiency: Techniques and Applications Production Frontiers and Productive Efficiency”, içinde, H. Fried, C.A.K. Lovel ve S.S. Smith (Eds), New York, Oxford University Press.
  • Matousek, R., D. Selim ve S. Bruno (2008), “The Efficiency of Turkish Banking System during 2000–2005”, Int. J. Economics Policy in Emerging Economies, 1(4), 341–355.
  • Mercan, M. ve R. Yolalan (2000), “Türk Bankacılık Sisteminde Ölçek ve Mülkiyet Yapıları ile Finansal Performans İlişkisi”, İMKB Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 15, 1–26.
  • Mercan, M., A. Reisman, R. Yolalan ve A.B. Emel (2003), “The Effect of Scale and Mode of Ownership on the Financial Performance of the Turkish Banking Sector: Results of a DEA-based Analysis”, Socio-Economic Planning Sciences, 37, 185–202.
  • Molyneux, P., L. Williams ve J. Thornton (1994), “Competitive Conditions in Europen Banking”, Institute of Europen Finance, 1994.
  • Nathan, A. ve E.H. Neave (1989), “Competition and Contestability in Canada’s Financial System: Emprical Results”, Canadian Journal of Economics, 22(3), 1989: 576–593.
  • Nickell, S.D. ve D. Nicolitsas ve N. Dryden (1997), “What Makes Firms Perform Well?”, European Economic Review, 41, 783–796.
  • Panzar, J.C. ve J.N. Rosse (1987), “Testing for Monopoly Equlibrium”, The Journal of Industrial Economics, 35(4), 443–445.
  • Prasad A. ve S. Ghosh (2007), “Competition in Indian Banking”, <http://sae.sagepub.com/cgi/content/refs/8/2/265>, 12.03.2009.
  • Shaffer, S. (1982), “A non Strucrural Test for Competition in Financial Markets”, FRB of Chiago, 225–243.
  • Smırlock, M. (1985), “Evidence on the (Non) Relationship between Concentration and Profitability in Banking”, Journal of Money, Credit and Banking, 17, (1), 69–83.
  • Türk Bankalar Birliği (TBB), Bankalarımız, 2002–2007.
  • Vesala, J. (1995), Testing for Competition in Banking: Behavioral Evidence from Finland, Helsinki: Bank of Finland Studies E:1.
  • Weill, L. (2004), “On the Relationship Between Competition and Efficiency in the EU Banking Sector”, Kredit und Capital, 37, (3), 329–352.
  • Yayla, M., Y.T. Kaya ve İ. Ekmen (2005), “Bankacılık sektörüne Yabancı Girişi: Küresel Gelişmeler ve Türkiye”, BDDK ARD Çalışma Raporları, No: Eylül 2005/6, Ankara.
  • Yıldırım, K., R. Eşkinat ve A. Kabasakal (2005), Endüstriyel Ekonomi, Ekin Kitabevi, Bursa.

Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 13, - , 01.12.2010

Tuncay Çelik , Muhittin Kaplan

Öz

Türk bankacılık sektörü, 2001 yılında yaşanan krizin ardından hızlı bir toparlanma süreci yaşamıştır. Kriz döneminde azalan karlar yeniden yükselmiş ve sektöre yabancıların ilgisi artmaya başlamıştır. Yabancı firmaların sektördeki sayısı ve payları artmaya başlamış, teorik olarak azalması beklenen ilk beş banka yoğunlaşma oranları (CR5) ise artış göstermiştir. Türk bankacılık sektöründe 2002–2007 döneminde etkinlik ve rekabet ilişkisini Panzar ve Rosse (1987) modeliyle incelediğimiz bu çalışmada, 2005 ve 2006 yıllarında sektörde etkin banka sayısının diğer yıllara göre daha fazla olmasına bağlı olarak sektörde rekabetin de yüksek olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Dönem içindeki diğer yıllarda etkinlik skorları ile birlikte rekabet düzeyinin de düşük olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • Aghion, P. ve P. Howitt (1998), Endogenous Growth Theory, MIT Press, Cambridge and London.
  • Aghion, P., N. Dewatripont ve P. Rey (1999), “Competition, Financial Discipline and Growth”, Review of Economic Studies, 66, 825–52.
  • Aydınlı, İ. (1996), Türk Bankacılık Sistemi Piyasa Yapısı: 1991–1994, Ankara: SPK Yayınları, No: 40.
  • Aydoğan, K., G. Çapoğlu (1989), Bankacılık Sisteminde Etkinlik ve Verimlilik: Uluslararası Bir Karşılaştırma, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Yayın No: 397.
  • Aysan A.F., A. Güneş ve O.F. Abbasoğlu (2007), “Concentration, Competition, Efficiency and Profitability of the Turkish Banking Sector in the Post-Crisis Period”, Boğaziçi University, Dep. of Economics, Research Paper, ISS/EC 2007–20, İstanbul.
  • Bain, J.S. (1951), “Relation of Profit Rate to Industry Concentration: American Manufacturing, 1936–1940”, Quarterly Journal of Economics, 65, 293–324.
  • Bain, J.S. (1956), Barriers to New Competition: Their Character and Consequences in Manufacturing Industries, Chambridge, MA: Harvard University Pub.
  • BDDK (2001), Yıllık Rapor, Ankara.
  • BDDK (2004), Türk Bankacılık Sektörü Raporu, İzmir İktisat Kongresi, İzmir.
  • Bikker, J.A. ve J.M. Groeneveld (2000), “Competition and Concentration in the EU Banking Industry”, Kredit und Capital, 33, 62–98.
  • Bikker, J.A. ve K. Haaf (2002), “Competition, Concentration and their Relationship: An Empirical Analysis of the Banking Industry”, Journal of Banking and Finance, 26, 2191–2214.
  • Bikker, J.A., L. Spierdijk ve P. Finnie (2006), “Misspecification in the Panzar-Rosse Model: Assessing Competition in the Banking Industry”, DNB Working Paper, 114.
  • Casu, B. ve C. Girardone (2006), “Bank Competition, concentration and Efficiency in the Single European Market”, The Manchester School, 74(4), 441–468.
  • Charnes, A., W.W. Cooper ve E. Rhodes (1978), “Measuring Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operational Research, 2, 429–449.
  • Cingi, S. ve A. Tarım (2000), “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü: DEA-Malmquist TFP Endeksi Uygulaması”, TBB Araştırma Tebliğleri Serisi, Sayı: 2000–01.
  • Claessens, S. ve L. Leaven (2004), “What Drives Bank Competition? Some International Evidence”, Journal of Money, Credit and Banking, 36, 563–584.
  • Coccorese, P. (2004),“Banking Competition and Macroeconomic Conditions: A Disaggregate Analysis”, International Financial Markets, Institutions and Money, 14, 203–219.
  • Çelik, T. ve Ç. Ürünveren (2009),” Yabancı Banka Girişlerinin Türk Bankacılık Sektörüne Rekabet Etkisi: 2002–2007”, N.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 2(2), 42–59.
  • Çolak, Ö.F., Ş. Altan (2002), “Toplam Etkinlik Ölçümü: Türkiye’deki Özel ve Kamu Bankaları İçin Bir Uygulama”, İşletme ve Finans, 196, 45–55.
  • Çukur, S. (2005), “Türk Ticari Bankacılık Sisteminde Etkinlik Analizi”, İktisat İşletme ve Finans, 233, 17–27.
  • De Bandt, O. ve E.P. Davis (2000), “Competition, Contestability and Market Structure in European Banking Sectors on the Eve of EMU”, Journal of Banking and Finance, 24, 1045–1066.
  • Demsetz, H. (1973), “Industry Structure, Market Rivalry and Public Policy”, Journal of Law and Economics, 16(1), 1–9.
  • Emek, U. (2005), “Bankacılık Sisteminde Rekabet ve İstikrar İkileminin Analizi: Türkiye Örneği”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Farrell, M.J. (1957), “The Measurement of Productive Efficienc”, Journal of Royal Statistical Society Series A (General), 120, 253–281.
  • Fillipaki, N.K. ve C. Staikouras (2006), “Competition and Concentration in the new European Banking Landscape”, European Financial Management, 12(3), 443–482.
  • Gelos, R.G. ve J. Roldos (2004), “Consolidation and Market Structure in Emerging Market Banking Systems”, Emerging Markets Review, 5, 39–59.
  • Günalp, B. ve T. Çelik (2006), “Competition in the Turkish Banking Industry”, Applied Economics, 38 (1), 1335–1342.
  • Hondroyiannis, G., S. Lalos ve E. Papapetrou (1999), “Assessing Competitive Conditions in the Greek Banking System”, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 9, (4), 377–391.
  • Isik, I. ve M.K. Hassan (2002), “Technical, Scale and Allocative Efficiences of Turkish Banking Industry”, Journal of Banking & Finance, 26, 719–766.
  • Kaplan, M. ve T. Çelik (2007), “Türk Sigortacılık Sektöründe Etkinlik ve Etkinliği Belirleyen Faktörler”, İktisat, İşletme ve Finans, 253, 97–114.
  • Kasman, A. (2003), “Finansal Kriz Döneminde Bankaların Etkinliği”, İMKB Dergisi, Yıl: 7, 25–26, 83–97.
  • Kasman, A. (2001), “The Profit-Structure Relationship in the Turkish Banking”, <http://eab.ege.edu.tr/pdf/2/c1-s2-m8.pdf>, 25.10.2009.
  • Lovell, C.A.K. (1993), “The Measurement of Productive Efficiency: Techniques and Applications Production Frontiers and Productive Efficiency”, içinde, H. Fried, C.A.K. Lovel ve S.S. Smith (Eds), New York, Oxford University Press.
  • Matousek, R., D. Selim ve S. Bruno (2008), “The Efficiency of Turkish Banking System during 2000–2005”, Int. J. Economics Policy in Emerging Economies, 1(4), 341–355.
  • Mercan, M. ve R. Yolalan (2000), “Türk Bankacılık Sisteminde Ölçek ve Mülkiyet Yapıları ile Finansal Performans İlişkisi”, İMKB Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 15, 1–26.
  • Mercan, M., A. Reisman, R. Yolalan ve A.B. Emel (2003), “The Effect of Scale and Mode of Ownership on the Financial Performance of the Turkish Banking Sector: Results of a DEA-based Analysis”, Socio-Economic Planning Sciences, 37, 185–202.
  • Molyneux, P., L. Williams ve J. Thornton (1994), “Competitive Conditions in Europen Banking”, Institute of Europen Finance, 1994.
  • Nathan, A. ve E.H. Neave (1989), “Competition and Contestability in Canada’s Financial System: Emprical Results”, Canadian Journal of Economics, 22(3), 1989: 576–593.
  • Nickell, S.D. ve D. Nicolitsas ve N. Dryden (1997), “What Makes Firms Perform Well?”, European Economic Review, 41, 783–796.
  • Panzar, J.C. ve J.N. Rosse (1987), “Testing for Monopoly Equlibrium”, The Journal of Industrial Economics, 35(4), 443–445.
  • Prasad A. ve S. Ghosh (2007), “Competition in Indian Banking”, <http://sae.sagepub.com/cgi/content/refs/8/2/265>, 12.03.2009.
  • Shaffer, S. (1982), “A non Strucrural Test for Competition in Financial Markets”, FRB of Chiago, 225–243.
  • Smırlock, M. (1985), “Evidence on the (Non) Relationship between Concentration and Profitability in Banking”, Journal of Money, Credit and Banking, 17, (1), 69–83.
  • Türk Bankalar Birliği (TBB), Bankalarımız, 2002–2007.
  • Vesala, J. (1995), Testing for Competition in Banking: Behavioral Evidence from Finland, Helsinki: Bank of Finland Studies E:1.
  • Weill, L. (2004), “On the Relationship Between Competition and Efficiency in the EU Banking Sector”, Kredit und Capital, 37, (3), 329–352.
  • Yayla, M., Y.T. Kaya ve İ. Ekmen (2005), “Bankacılık sektörüne Yabancı Girişi: Küresel Gelişmeler ve Türkiye”, BDDK ARD Çalışma Raporları, No: Eylül 2005/6, Ankara.
  • Yıldırım, K., R. Eşkinat ve A. Kabasakal (2005), Endüstriyel Ekonomi, Ekin Kitabevi, Bursa.
Toplam 48 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Tuncay Çelik

Muhittin Kaplan

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2010
Gönderilme Tarihi 12 Aralık 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2010 Cilt: 13 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Çelik, T., & Kaplan, M. (2010). Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007. Sosyoekonomi, 13(13). https://doi.org/10.17233/se.05313
AMA Çelik T, Kaplan M. Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007. Sosyoekonomi. Aralık 2010;13(13). doi:10.17233/se.05313
Chicago Çelik, Tuncay, ve Muhittin Kaplan. “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Ve Rekabet: 2002-2007”. Sosyoekonomi 13, sy. 13 (Aralık 2010). https://doi.org/10.17233/se.05313.
EndNote Çelik T, Kaplan M (01 Aralık 2010) Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007. Sosyoekonomi 13 13
IEEE T. Çelik ve M. Kaplan, “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007”, Sosyoekonomi, c. 13, sy. 13, 2010, doi: 10.17233/se.05313.
ISNAD Çelik, Tuncay - Kaplan, Muhittin. “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Ve Rekabet: 2002-2007”. Sosyoekonomi 13/13 (Aralık 2010). https://doi.org/10.17233/se.05313.
JAMA Çelik T, Kaplan M. Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007. Sosyoekonomi. 2010;13. doi:10.17233/se.05313.
MLA Çelik, Tuncay ve Muhittin Kaplan. “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Ve Rekabet: 2002-2007”. Sosyoekonomi, c. 13, sy. 13, 2010, doi:10.17233/se.05313.
Vancouver Çelik T, Kaplan M. Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007. Sosyoekonomi. 2010;13(13).
 Kapak Resmi İndir