OECD Üyesi Ülkelerde Katma Değer Vergisinin Yapısal Gelişimi ve Son Uyumlaştırma Çabalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 14 Sayı: 14, - , 01.06.2011

Ali Çelikkaya

Öz

Bu gün Amerika Birleşik Devletleri hariç OECD üyesi ülkelerin tamamı katma değer vergisini fiilen uygulamaktadır. Dünyada ise 140’ın üzerinde ülkede katma değer vergisi ya da diğer adıyla mal ve hizmet vergisi uygulaması söz konusudur. Dolayısıyla katma değer vergisi tüm dünyada hızla yayılmaktadır. Bu çalışmanın amacı katma değer vergisinin OECD üyesi ülkeler ile sınırlı olarak 1965’ten günümüze yapısal gelişimini analiz etmek ve katma değer vergisi alanındaki vergi uyumlaştırması çalışmalarında gelinen son noktayı değerlendirmektir. Zira OECD içerisinde ağırlıklı bir bölümü oluşturan AB üyesi ülkeler 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren hizmetlerin vergilendirilmesinde yeni bir dönem başlatmışlardır. EU-27’de aynı anda uygulanacak bu yeni kurallar Türkiye’nin de aralarında bulunduğu diğer OECD üyesi ülkeleri de yakından etkileyecektir. Nitekim bunun çifte vergilendirmeye yol açacağı tartışmaları çoktan başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

-

OECD Üyesi Ülkelerde Katma Değer Vergisinin Yapısal Gelişimi ve Son Uyumlaştırma Çabalarının Değerlendirilmesi

Öz

Bu gün Amerika Birleşik Devletleri hariç OECD üyesi ülkelerin tamamı katma değer vergisini fiilen uygulamaktadır. Dünyada ise 140’ın üzerinde ülkede katma değer vergisi ya da diğer adıyla mal ve hizmet vergisi uygulaması söz konusudur. Dolayısıyla katma değer vergisi tüm dünyada hızla yayılmaktadır. Bu çalışmanın amacı katma değer vergisinin OECD üyesi ülkeler ile sınırlı olarak 1965’ten günümüze yapısal gelişimini analiz etmek ve katma değer vergisi alanındaki vergi uyumlaştırması çalışmalarında gelinen son noktayı değerlendirmektir. Zira OECD içerisinde ağırlıklı bir bölümü oluşturan AB üyesi ülkeler 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren hizmetlerin vergilendirilmesinde yeni bir dönem başlatmışlardır. EU-27’de aynı anda uygulanacak bu yeni kurallar Türkiye’nin de aralarında bulunduğu diğer OECD üyesi ülkeleri de yakından etkileyecektir. Nitekim bunun çifte vergilendirmeye yol açacağı tartışmaları çoktan başlamıştır,

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Bird, R.M. and P.P. Gendron (2005), VAT Revisited a New Look at the Value Added Tax in Developing and Transitional Countries, October 2005, <http://economics.ca/2006/papers/0107.pdf>, 17.12.2010.
• Cnosen, S. (1998), “Global Trends and Issues in Value Added Taxation”, International Tax and Public Finance, 5, 399–428.
• Copenhagen Economics (2007), Study on Reduced VAT Applied to Goods and Services in the Member States of the European Union Final Report, Thursday, 21 June 2007, <http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/taxation/vat/how_vat_works/rates/study_reduced_VAT.pdf>, 06.12.2010.
• Davis, Lucas W. (2010), The Effects of Preferential VAT Rates Near International Borders: Evidence From Mexico, May 2010, <http://faculty.haas.berkeley.edu/ldavis/vat.pdf>, 21.12.2010.
• Ebrill, L.M., vd. (2001), “The Modern VAT”, International Monetary Fund, Washington DC, <http://books.google.com/books?id=qnI5E3m09d0C&printsec=frontcover&dq=The+Modern+VAT&source=bl&ots=ID83eYKefb&sig=PObhzPGg3iWXlrObKT66lJIdgmM&hl=en&ei=4kgCTe-gL4vrOfCo2KYB&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CCoQ6AEwAw#v=onepage&q&f=true>, 13.12.2010.
• Edizdoğan, N., A. Çelikkaya (2010), Vergilerin Ekonomik Analizi, Bursa: Dora Yayıncılık.
• Ernst and Young (2010), Inidect Tax in 2010, <http://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/Indirect_Tax_Alert_20Jan2010/$FILE/Global%20Indirect_Tax_Alert_20Jan2010_lowres.pdf>, 17.12.2010.
• European Commission (2010), Taxation trends in the European Union Data for the EU Member States, Iceland and Norway, 2010 Edition, <http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-DU-10-001/EN/KS-DU-10-001-EN.PDF>, 22.12.2010.
• GAO (2008), Value Added Taxes, April 2008, <http://www.gao.gov/new.items/d08566.pdf>, 21.12.2010.
• OECD (2010a), VAT Rates, <http://www.oecd.org/dataoecd/12/13/34674429.xls>, 22.12.2010.
• OECD (2010b), VAT Threshold, <http://www.oecd.org/dataoecd/12/12/34674438.xls>, 22.12.2010.
• OECD (2009), Revenue Statistics 1965-2008, OECD, Paris, <http://www.oecd-ilibrary.org/docserver/download/fulltext/2309123e.pdf?expires=1291997096&id=0000&accname=ocid56027450&checksum=14AA6B6CFA28884ECDE964DCE236D542>, 11.12.2010.
• OECD (2008), Consumption Tax Trends 2008, VAT/GTS, and Excise Rates, Trends and Administration Issues, <http://www.oecd.org/document/20/0,3343,en_2649_33739_41751636_1_1_1_1,00.html>, 06/12/2010.
• OECD (2007), “Consumption Taxes: the Way of the Future?” Policy Brief, October 2007, OECD, Paris, <http://www.oecd.org/dataoecd/45/6/39495382.pdf>, 11.12.2010.
• OECD (2006), International VAT/GST Guidelines, OECD, Paris, http://www.oecd.org/dataoecd/16/36/36177871.pdf>, 11.12.2010.
• OECD (2005), The Application of Consumption Taxes to the International Trade in Services and Intangibles, OECD, Paris, <http://www.oecd.org/dataoecd/51/32/34422650.PDF>, 11.12.2010.
• OECD (2004), Report on Consumption Tax Obstacles to Cross-border Trade in International Services and Intangibles, OECD, Paris, <http://www.oecd.org/dataoecd/56/36/32997184.pdf>, 13.12.2010.
• OECD (2001), Taxation of Electronic Commerce, OECD, Paris, <http://www.oecd.org/dataOECD/46/3/1923256.pdf>, 13.12.2010.
• Keen, M. (2007), “VAT Attacks!”, International Tax Public Finance, 14: 365–381.
• KPMG Türkiye (2010a), Dolaylı Vergiler Bülteni, 2010/1, <http://kdevtr2.lcc.ch/dbfetch/52616e646f6d4956e73ccfd701478836c4ee4a079d401765/dolayl___vergiler_b__lteni_2010.1.pdf>, 20.12.2010.
• KPMG Türkiye (2010b), Dolaylı Vergiler Bülteni, 2010/2, <http://www.kpmg.com.tr/dbfetch/52616e646f6d4956aad0b89eafa998a00f88452f5e1811a8/kpmg_dolayl___vergiler_b__lteni..pdf>, 20.12.2010.
• Pitti Z., M. Sass (2010), “Tax Competition and Coordination within the EU – The case of the EU-10, Transfer”, European Review of Labour and Research, 16(1) 37–54.
• PWC (PriceWaterhouseCoopers) (2010), The Growing Importance of VAT, <http://www.pwc.com/be/en/book/assets/A-guide-to-VAT_presentation-PwC-2010.pdf>, 17.12.2010.
• Ter-Minassian Teresa (2009), Tax Policy Options for Turkey in the wake of EU Accession, Ankara, Jan. 12-13, 2009, http://www.undp.org.tr/demGovDocs/TaxPolicy/Turkey.ppt>, 22.12.2010.
• Thirteenth Finance Commission (2009), Report of the Task force on Goods and Services Tax, 15 December 2009, <http://www.taxmanagementindia.com/pdf-files/gst/001-Task_Force_Implementation_GST.pdf>, 23.12.2010.
• Warren, N. (2008), “A Review of Studies on the Distributional Impact of Consumption Taxes in OECD Countries”, OECD Social, Employment and Migration Working Papers No. 64, June 2008, <OECD, Paris. http://www.oecd-ilibrary.org/docserver/download/fulltext/5kzhg5vv420r.pdf?expires=1291996860&id=0000&accname=guest&checksum=CDE39AA95495619BFAD5DD5C4BE1DF5A> 13.12.2010.
• White D. (2007), “The Serious Research Gap on VAT/GST: A New Zeland Perspective after 20 Years of GST”, International VAT Monitor, September/October, 2007, 343-350, < http://www.ibfd.org/portal/pdf/IVM_2007example_1.pdf>, 06.12.2010.