Türkiye'de İllerarası İşsizlik Oranı Farklılıkları, Göç ve Ekonomik Kalkınma

Yıl 2011, Cilt: 15 Sayı: 15, - , 01.09.2011

Hüseyin Yüceol

Öz

1960’lı yıllardan itibaren hızlanan ve zaman içerisinde etkisini belirgin bir şekilde gösteren göç süreci, Türkiye’de sadece kentsel nüfusların oluşumunu ve mekansal durumlarını değiştirmekle kalmamış, özellikle göç alan-göç veren kentler ve bölgelerin sosyal ve ekonomik gelişimleri açısından önemli sonuçlar doğurmuştur. Buna karşılık, bu dönemde uygulanan bölgesel gelişme çalışmaları ve politikaları başarılı olamamış, 1980’li yıllardan sonra yöntemi ve içeriği değiştirilerek uygulanan yeni politikalarla birlikte eşitsizlikler azalmamış, böylece başta işsizlik olmak üzere toplumun hayati önemde gördüğü birçok konuda düşük bir performans ortaya konulmuştur. Bu çalışma, genel olarak bölgesel gelişmişlik farklarını özel olarak da iller arası işsizlik oranı farklılıklarını ele almakta, göç ile işsizlik arasındaki ilişkiyi analiz etmektedir. Analiz, İBBS Düzey 2 Alt Bölgeler ve Düzey 3 İller bazındaki nüfus-göç rakamlarını ve işsizlik oranlarını kullanmaktadır. Çalışma, 2000 yılında yüksek işsizlik bölgelerinden düşük işsizlik bölgelerine doğru gerçekleşen korelasyon ilişkisinin, 2008 yılında işsizlik oranlarındaki büyük sıçramalar nedeniyle tersine döndüğünü ve hemen her yerde işsizlik gerçeğinin göç hareketini yavaşlattığını, boyut değiştirdiğini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Ankara Ticaret Odası (2007), “İşsizliğin ve Göçün Raporu”, Ankara Ticaret Odası, <www.atonet.org.tr>, 28.03.2011.
• Beyhan, Burak (2008), “Üst Ölçek Planların İzlenmesi ve Değerlendirilmesi Üzerine: Kentsel ve Bölgesel Gözlemevlerinin Gerekliliği”, 3. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, 27-28 Kasım, Mersin, 133-203.
• Bhattacharya, P. (1998), “Migration, Employment and Development: A Three-Sector Analisys”, Journal of International Development, 10(7), 899-921.
• Biçerli, Kemal (2007), Çalışma Ekonomisi, Beta, İstanbul.
• Blanchard, O. & L. Katz (1992), “Regional Evolutions”, Brookings papers on Economic Activity, no.1, 1-61.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2006), Türkiye’de Göç ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü,<www.hips.hacettepe.edu.tr>, 13.12.2010.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2008), Ekonomik ve Sosyal Göstergeler, <www.dpt.gov.tr>, 15.11.2011.
• Creedy, J. (1974), “Inter-regional Mobility: A Cross-Section Analysis”, Scottish Journal of Political Economy, vol.21, 41–53.
• Ekin, Nusret (1971), Gelişen Ülkelerde ve Türkiye’de İşsizlik, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İstanbul.
• Elvan, Lütfi (2003), “Türkiye’de Bölgelerarası Gelişmişlik Farklarının GSYİH (İller Arası) Esas Alınarak Karşılaştırılması”, D.P.T., <www.ekutup.dpt.gov.tr/planlama/42nciyıl/elvanl.pdf>. 12.12.2010.
• Erdoğan, Nihat (1991), Sosyolojik Açıdan Kent İşsizliği ve Anomi, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
• Fredriksson, P. (1999), “The Dynamics of Regional Labour Markets and Active Labour Market Policy: Swedish Evidence”, Oxford Economic Papers, Oxford University Press., Vol 51 (4), 623–48.
• Gronewold, N. (1997), “Does Migration Equalise Regional Unemployment Rates ? Evidence from Australia”, Papers in Regional Science, no.76, 1–20.
• Gupta, M.R. (1993), “Rural-Urban Migration, Informal Sector and Development Policies: A Theoretical Analysis”, Journal of Development Economics, vo.41, 137–151.
• Harris, J. & M. Todaro (1970), “Migration, Unemployment and Development: A Two Sector Analysis”, American Economic Review, vol.60, 126–42.
• İçduygu, Ahmet & İbrahim Sirkeci (1999), “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri”, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye İş bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• İSMMMO (2007), Türkiye´de İşsizliğin Göç Haritası, İstanbul Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası, <www.istanbulsmmmodasi.org.tr>, 23.10.2010.
• Kazaz, E. (2008), Bölgesel Gelişme Programları (Kamuda Program Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar), DPT Müsteşarlığı, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü İzleme ve Değerlendirme Dairesi.
• Kunz, Marcus (2009), “Disparities, Persistence and Dynamics of regioanal Unemployment Rates in Germany”, Institute for Employment Research, Discussion Papers 8/2009.
• Kurt, Hacı (2003), Türkiye’de Kent-Köy Çelişkisi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Lewis, W.A. (1954), "Economic Development with Unlimited Supplies of Labour", The Manchester School, May, 22, 139–191.
• Oswald, A. (1996), “A Conjuncture on the Explanation for High Unemployment in the Industrialized Countries: Part 1”, Working Paper No: 475, University of Warwick.
• Pissarides, C. & J. Wadsworth (1989), “Unemployment and inter-regional mobility of labour”, Economic Journal, vol.99, 739–755.
• Portes, A. (1978), “Migration and Underdevelopment”, Politics and Society, 8 (1), 1–48.
• Ranis, G. and John C.H. Fei (1961), “A Theory of Economic Development”, American Economic Review, vol. L1, no. 4 (September), 533–565.
• Todaro, M.P. (1969), “A Model of Labour Migration and Urban Employment in the LDCs”, American Economic Review, vol.59, 138–148.
• Todaro, Michael P. (1981), Economic Development in the Third World, Second Edition, Longman.
• Türkiye İstatistik Kurumu (1990), Genel Nüfus Sayımı, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu (1998), İşgücü Piyasası Analizleri, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2003), 2000 Genel Nüfus Sayımı Göç İstatistikleri, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2008), Göç İstatistikleri, <www.tuik.gov.tr>, 24.09.2010.
• World Bank (2006), Turkey Labor Market Study, Document of the World Bank, Report No.33254-TR, Washington DC.
• Varol, Çiğdem & Tanyel Ö. Eceral (2008), “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Çalışmalarının Uygulanma/Uygulanamama Süreçleri”, TEPAV, 3. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, 27–28 Kasım 2008, Mersin, 255–282.
• Yüceol, Hüseyin Mualla (2004), İşsizlik Kuramları ve İşsizlikle Mücadele Politikaları, Baki Kitabevi, Adana.