e-Katılım Kavramı ve Süreci: Kamu Siyasa Oluşum Sürecine Vatandaş Katkısının Olabilirliği

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 17, - , 01.06.2012

Naci Karkın

Öz

Bu metin, e-devlet alanyazınında yeni tartışılmaya başlanan bir olguyu, e-katılımı ve e-katılımın kuramsal yönünü tartışmaya çalışmaktadır. İlgili alanyazında yer alan metinlerde dikkat çeken ortak nokta, yönetimden vatandaşa yönelik hizmetlerin elektronik ortama aktarılması sürecinin nasıl olduğu veya olması gerekliliğinin tespit ve tartışılmasıdır. Hâlbuki söz konusu sürecin diğer yönünün, yani e-devlet olgusu çerçevesinde sunulan elektronik hizmetlerin vatandaşlar tarafından kabulünün ve kullanımının (e-devletin talep yönünün) oldukça ihmal edilmesi söz konusudur. Benzer biçimde, alttan üste doğru işleyen bir süreç olarak e-katılım sürecinin de alanyazında ihmal edildiği görülmektedir. Aslında, vatandaşların doğrudan ve bireysel temelde yönetimi ve alacağı kararları etkileyebileceği ters yönlü işleyen (vatandaştan yönetime doğru) elektronik olanakların öncelikle kuramsal düzlemde tartışılması gerekmektedir. Bu noktada, bu metin, alanyazında oldukça yeni olan e-devletin talep yönünü, e-katılım olgusu üzerinden, vatandaşın katılımının bilişim ve iletişim teknolojileri yardımıyla taşınabilirliği boyutunu tartışmaya açmakta ve bilişim ve iletişim teknolojilerinin vatandaşın kamu siyasa oluşum ve uygulanma süreçlerine içselleştirilmesinin olanaklı olduğunu savlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Alonso, A.I. (2009), “E-Participation and Local Governance: A Case Study”, Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 3(12): 49-62.
• Arnstein, S.R. (1969), “A Ladder of Citizen Participation”, Journal of American Planning Association, 35(4), 216-224.
• Baştan, S. ve M. Ökmen (2004), “Yerel Yönetimlerde Bilgi ve İletişim Altyapısı ile İlgili Temel Sorunlar”, A. Yılmaz ve M. Ökmen (Der.), Kamu Yönetimi içinde, Ankara, Gazi Kitapevi, 183–216.
• Bertot, J.C. ve P.T. Jaeger (2008), “The E-Government paradox: Better customer service doesn’t necessarily cost less”, (Editorial), Government Information Quarterly, 25, 149-154.
• Black, J.S. ve H.B. Gregersen (1997), “Participative Decision-Making: An Integration of Multiple Dimensions”, Human Relations, 50(7), 859-878.
• Box, R.C., Marshall, G.S., Reed, B.J. ve C.M. Reed (2001), “New Public Management and Substantive Democracy”, Public Administration Review, 61(5), 608-619.
• Çalhan, H.S. ve N. Karkın (2010), “E-devlet ve E-Katılım için Bilgi katılım Sistem Modeli: SİBİYO”, O. Gökçe ve M. A. Çukurçayır (Der.), 5. Kamu Yönetimi Sempozyumu (KAYSEM-5): Türk Kamu Yönetiminin Yapısal ve İşlevsel Sorunları Bildiriler Kitabı içinde, 13-14 Mayıs 2010, Konya, 129-141.
• Çelik, F.E. (2008), “Çalışma Alanı Olarak Kamu Politikası: Tarihsel ve Düşünsel Kökler Üzerine”, Amme İdaresi Dergisi, 41(3), 41–72.
• Çevik, H. Hüseyin, (1998), “Kamu Politikaları Analizi Çalışmaları Üzerine Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, Amme İdaresi Dergisi, 31(2), 103–112.
• Çevik, H.H. (2002), “Kamu Yönetimi Başarısızlık Teorisi ve Eleştirisi”, Amme İdaresi Dergisi, 35(3), 39–53.
• Çevik, H.H. (2003), “Modern Devlette Kamu Politikası Oluşturma: Kavramlar, Aktörler ve Karar Verme, Kamu Politikası Süreci ve Türkiye Analizi”, A. Balcı, A. Nohutçu, N.K. Öztürk ve B. Coşkun (Der.) Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar: Sorunlar, Tartışmalar, Çözüm Önerileri, Modeller, Dünya ve Türkiye Yansımaları içinde, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 135–167.
• Çevik, H.H. (2004), “Türkiye’de Kamu Yönetimi Başarısızlığına Teorik Bir Yaklaşım”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59(3), 43–78.
• Diamond, L. (1995), “Demokrasinin Üç Paradoksu”, (Çev. Mehmet Turhan), L. Diamond & M.F. Plattner (Der.), Demokrasinin Küresel Yükselişi içinde, Ankara, Yetkin Yayınevi, 127–141.
• Ergun, T. (2004), Kamu Yönetimi: Kuram, Siyasa, Uygulama, Ankara: TODAİE.
• Erkul, A.K. ve R.E. Erkul (2009), “Web 2.0 in the Process of E-participation: The Case of Organizing for America and the Obama Administration”, NCDG Working Paper No. 09-001, National Center for Digital Government, University of Massachusetts Amherst, USA, 1-19.
• Hansen, H.S. ve D.C. Prosperi (2005), “Citizen Participation and Internet GIS – Some Recent Advances”, (Editorial), Computers, Environment and Urban Systems, 29, 617-629.
• Gauld, R., A. Gray ve S. McComb (2009), “How responsive is E-Government? Evidence from Australia and New Zealand”, Government Information Quarterly, 26, 69-74.
• Gauld, R., S. Goldfinch ve S. Horsburgh (2010), “Do they want it? Do they use it? ‘The Demand-Side’ of E-Government in Australia and New Zealand”, Government Information Quarterly, 27, 177-186.
• Göymen, K. (1999), “Türk Yerel Yönetiminde Katılımcılığın Evrimi: Merkeziyetçi Bir Devlette Yönetişim Dinamikleri”, Amme İdaresi Dergisi, 32(4), 67–83.
• Göymen, Korel (2000), “Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Yönetişim: Gereksinmeler, Önermeler, Yönelimler”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 9(2), 3–13.
• Güler, B.A. (1994), “Nesnesini Arayan Disiplin: Kamu Yönetimi”, Amme İdaresi Dergisi, 27(4), 3–19.
• Hrastinski, S. (2008), “The potential of synchronous communication to enhance participation in online discussions: A case study of two E-learning courses”, Information & Management, 45, 499-505.
• Ikeda, K., T. Kobayashi ve M. Hoshimoto (2008), “Does Political Participation Make a Difference? The Relationship between Political Choice, Civic Engagement and Political Efficacy”, Electoral Studies, 27, 77-88.
• Kamal, M.M. (2009), “An Analysis of E-Participation research: moving from theoretical to pragmatic viewpoint”, Transforming Government: People, Process and Policy, 3(4), 340-354.
• Karkın, N. ve H.S. Çalhan (2011), “Vilayet ve İl Özel İdare Web Sitelerinde E-Katılım Olgusu”, SDU Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2011/1(13), 2011, 55–80.
• Kayıkçı, S. (2005), “Bir Kamu Politikası Süreci Analizi: 1980 Sonrası Türkiye’de Tütün Politikası”, Mülkiye Dergisi, 29(247), <http://yonetimbilimi.politics.ankara.edu. tr/politikasureci.pdf>, 03.03.2011.
• Koçak, H. (2009), “Küreselleşme ve Yerelleşme Çağında Yerel Demokrasi ve Kentsel Yaşam”, SDU Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 133–142.
• Maier, K. (2001), “Citizen Participation in Planning: Climbing a Ladder”, European Planning Studies, 9(6), 707-719.
• Macintosh, A. (2004), “Characterizing E-Participation in Policy-Making”, Paper in Proceedings of the 37th. Hawaii International Conference on System Sciences, University of Hawai’i at Manoa, Manoa, Hawai’i, 1-10.
• Margetts, H. (2003), “Electronic Government: A Revolution in Public Administration”, G. Peters ve J. Pierre (Der.), Handbook of Public Administration içinde, Sage Publications, London, 366-376.
• Moreno, E. Araya ve Traverso, D. Barría (2010), “E-Government and Citizen Participation in Chile: The Case of Ministries Websites”, Christopher G. Reddick (Der.), Politics, Democracy and E-Government: Participation and Service Delivery içinde, Information Science Reference, IGI Global, Hershey PA – New York, 39-55.
• Moynihan, D.P. (2004), “Building Secure Elections: E-Voting, Security, and Systems Theory”, Public Administration Review, 61(5), 515-528.
• Millard, J. (2008), “eGovernment measurement for policy makers”, European Journal of ePractice, N. 4, <http://www.epractice.eu/files/4.3_0.pdf>, 02.03.2011.
• OECD (2003), Promise and Problems of E-Democracy: Challenges of On-line Citizen Engagement, OECD, Paris, <http://www.oecd.org/dataoecd/9/11/35176328 .pdf>, 02.02.2011.
• Orhan, G. (2007), “Kamu Politikalarıyla İlgili Sorunlar Nasıl Çözülür? Disiplinler Arası Bir Yaklaşım Olarak Kamu Politikaları Analizi ve Getirdiği Açılımlar”, Ş. Aksoy ve Y. Üstüner (Der.) Kamu Yönetimi: Yöntem ve Sorunlar içinde, Nobel Yayınevi, Ankara, 287–304.
• Özen, H. ve Ş. Özen (2010), “Kamu Siyasaları ve Toplumsal Hareketler: Türkiye’de Protesto Hareketlerinin Madencilik Siyasasına Etkileri”, Amme İdaresi Dergisi, 43(2), 33–64.
• Parlak, B. ve Z. Sobaci (2010), “A Comparative Analysis of Local Agenda 21 Websites in Turkey in Terms of E-Participation”, Christopher G. Reddick (Der.), Politics, Democracy and E-Government: Participation and Service Delivery içinde, Information Science Reference, IGI Global, Hershey PA – New York, 75-93.
• Rethemeyer, R.K. (2006), “Policymaking in the Age of Internet: Is the Internet Tending to Make Policy Networks More or Less Inclusive?”, Journal of Public Administration Research and Theory, 17, 259-284.
• Rowley, J. (2011), “E-Government stakeholders – Who are they and what do they want?”, International Journal of Information Management, 31, 53-62.
• Sağır, M.Ö. ve N. Karkın (2005), “Demokrasinin Güncel Sorunları ve Demokratik Paradokslar”, Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, S.10, 1–25.
• Sanford, C. ve J. Rose (2007), “Characterizing eParticipation”, International Journal of Information Management, 27, 406-421.
• Sæbø, Ø., J. Rose ve L.S. Flak (2008), “The Shape of eParticipation: Characterizing an Emerging Research Area”, Government Information Quarterly, 25, 400-428.
• Semiz, Ö. (2009), “Bir Kamu Politikası Analizi: Türkiye’de Korsanla Mücadele Odaklı Fikri Haklar Politikası”, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, Y.9, C.9, S. 2009/4, 9–40.
• Shaw, R. (2009), “Politics and the Internet: The New Zealand Research”, Political Science, 61(2), 5-19.
• Tulloch, D.L. ve T. Shapiro (2003), “The Intersection of Data Access and Public Participation: Impacting GIS Users’ Success? URISA Journal, 15, 55–60.
• Tunç, H. (2008), “Demokrasi Türleri ve Müzakereci Demokrasi Kavramı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(1–2), 1113–1132.
• Üstüner, Y. (2003), “Siyasa Oluşturma Sürecinde Ağ Yönetişimi Kuramı,”, Amme İdaresi Dergisi, 36(3), 49–65.
• Üstüner, Y. ve E.F. Keyman (1995), “Globalleşme, Katılımcı Demokrasi ve Örgüt Sorunu”, Ekonomik Yaklaşım, 6(17–18), 33–50.
• Weidemann, P.M. ve S. Femers (1993), “Public participation in waste management decision making: Analysis and management of conflicts”, Journal of Hazardous Materials, 33, 355–368.
• Woo-Young, C. (2005), “Online civic participation, and political empowerment: online media and public opinion formation in Korea”, Media, Culture & Society, 27(6), 925-935.
• Yıldırım, U. ve Ş. Öner (2004), “Bilgi Toplumu Sürecinde Yerel Yönetimlerde Eğitim – Bilişim Teknolojisinden Yararlanma: Türkiye’de E-Belediye Uygulamaları”, The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 3(1): 49-60, <http://www.tojet.net/articles/318.pdf> 13.03.2011.
• Yıldız, M. (2002), “Bir Kamu Politikası Aracı Olarak İnternet Kafeler”, Amme İdaresi Dergisi, 35(2), 77–92.