Petrol Fiyatlarındaki Hareketliliğin Temel Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 45, 121 - 138, 30.07.2020

Murat Aykırı

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2020.03.08

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, 2007-2018 dönemi Türkiye ekonomisinin aylık verileri kullanılarak petrol fiyatlarının temel makroekonomik göstergeler üzerindeki uzun dönem etkisinin ekonometrik açıdan belirlenmesi amaçlanmıştır. Uzun dönem ilişkinin tespiti için Johansen Eşbütünleşme, uzun dönem katsayıların hesaplanması için ise FMOLS, DOLS ve CCR yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen amprik sonuçlar; petrol fiyatlarının temel makroekonomik göstergelerle uzun dönemde birlikte hareket ettiğini, petrol fiyatlarındaki hareketliliğin faiz, enflasyon, üretim, kur ve istihdam değişkenlerini pozitif, cari açığı ise negatif etkilediğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Petrol Fiyatları, Makroekonomik Göstergeler, Eşbütünleşme

The Effect of Oil Prices Mobility on Basic Macroeconomic Indicators

Öz

In this study, it has been aimed to determine the effect of oil prices on basic macroeconomic indicators econometrically by using the monthly data of the Turkish economy of the 2007-2018 period. Johansen Cointegration method has been used to determine the long-term relationship, and FMOLS, DOLS, and CCR methods have been used to calculate the long-term coefficients. According to the empirical results, oil price mobility is cointegrated with the main macroeconomic indicators in the long run, and have a positive effect on the interest rate, inflation, industrial production index, real effective exchange rate and employment and a negative effect on the current account deficit.

Anahtar Kelimeler

Oil Prices, Macroeconomic Indicators, Cointegration

Kaynakça

• Ertuğrul, H. M. (2011), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi Büyüme İlişkisi: Dinamik Analiz”, Enerji, Piyasa ve Düzenleme, Cilt 2, 49-73.
• Sağlam, Y. & Güreşçi, G. (2018), “Petrol Şoklarının Makroekonomik Göstergeler Üzerine Etkileri: OPEC İçin Yapısal VAR Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar dergisi, Haziran 2018, 27-47.
• Jimenez-Rodriguez, R. & Sanchez, M. (2008), “Oil Price Shocks and Business Cycles in Major OECD Economies”, (http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi= 10.1.1.357.5343 &rep=rep1&type=pdf), (Erişim tarihi: 08.03.2019).
• Cologni, A. & Manera, M. (2008), “Oil Prices, Inflation and Interest Rates in A Structural Cointegrated VAR Model for The G-7 Countries”, Energy Economics, 30, 856–888.
• Hamilton, J. (1983), “Oil and the Macroeconomy since World War II,” Journal of Political Economy, April 1983, 228-248 (https://digidownload.libero.it/rocco.mosconi/Hamilton1983.pdf), (Erişim tarihi: 16.01.2019).
• Hamilton, J. (1996), “This is What Happened to the Oil Price Macroeconomy Relationship,” Journal of Monetary Economics, vol 38, no2, October, 215-220. (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304393296012822) (Erişim tarihi: 16.01.2019).
• Erkan, B., Şentürk, M., Akbaş, Y. E., & Bayat, T. (2011). Uluslararası Ham Petrol Fiyatlarındaki Volatilitenin İşsizlik Göstergeleri Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği Üzerine Ampirik Bulgular. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 10(2), 715 -730.
• Saraç, Ş. & Yağlıkara, A. (2018), “Petrol Fiyatları Ve İstihdam İlişkisi: G7 Ülkeleri Örnekleminde Panel Veri Analizi”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2018, Cilt:18, Yıl:18, Sayı: 3, 18: 31-47.
• Özaytürk, G. & Alper, A. E. (2017), “Petrol İthalatının Cari Açık Üzerine Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 72, No. 3, 2017, 513 – 524.
• Demir, M. (2013), “Enerji İthalatı Cari Açık İlişkisi, Var Analizi İle Türkiye Üzerine Bir İnceleme”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Yıl 5 - Sayı 9 – Kasım 2013.
• Öztürk & Kılıç (2018), “Petrol Fiyatları ve iktisadi Büyüme: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: Nisan 2018 Cilt-Sayı: 11(2), 138-149.
• Granger, C.W.J. & Newbold, P. (1974). “Spurious regressions in econometrics”. Journal of Econometrics, 2(2), 111-120.
• Gujarati, D. N. (2009). Basic Econometrics (Fifth Edition), The McGraw Hill Companies, Hill Comapnies, New York.
• Korkmaz, T., Zama, S. & Çevik, E. İ. (2008). “Türkiye’nin Avrupa Birliği ve yüksek dış ticaret hacmine sahip ülke borsaları ile entegrasyon ilişkisi”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (8), 14-44.
• Tarı, R. (2015), Ekonometri (11. Baskı). Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Temurlenk, M. S. & Oltulular, S. (2007), “Türkiye’nin Temel Makroekonomik Değişkenlerinin Bütünleşme Dereceleri Üzerine Bir Araştırma”, Türkiye Ekonomi ve İstatistik Kongresi, 24, 25.
• Zivot, E. & Andrews, D. W. K. (2002), “Further Evidence on the Great Crash, The Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistics, 20 (1), 25-44.