Hakem Kılavuzu
Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi'nin alana özgün ve bilimsel önem taşıyan makaleleri yayınlamayı amaçlamaktadır. Bu sebeple, hakemlerden dergimize aldığımız makale başvurularının değerlendirilmesinde titizlikle yardımcı olmalarını istiyoruz.
Aşağıda başvurusu alınan makalelerin değerlendirme süreci, nasıl bir hakem olunacağı ve iyi bir incelemenin nasıl yazılacağına ilişkin öneriler verilmektedir. Ayrıca tarafsız ve yapıcı bir hakemliğin nasıl yürütüleceğine dair daha fazla bilgi sunan COPE İlkelerine dayanan hakemlik şart ve koşullarımız da yer almaktadır.
Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi’nde Çift-Kör Hakemlik sistemi benimsemiştir.

Hakemlerin Seçimi
Dergi için seçilecek hakemler, makalenin ilgili olduğu bilim alanında doktora derecesine sahip ve ilgili alanda yayın yapmış olan uzmanlar arasından seçilmektedir. Türk üniversitelerinde görev yapan uzmanların bilgilerine YÖK Akademik web sitesinden, yurt dışından seçilecek uzmanların bilgilerine ise Publons üzerinden erişim sağlanır.

Hakemlerin Görev ve Sorumlulukları
1) Objektiflik: Hakemler tarafından makale incelemeleri objektif bir biçimde yürütülmelidir. Dergi hakemleri, doğabilecek her türlü kişisel önyargının bilinciyle hareket etmeli ve bir makaleyi değerlendirirken bu düşünceyi hesaba katmalıdır. Hakemler, kararlarını destekleyici değerlendirmeleri açıkça belirtmelidir.
2) Editöryal Karara Katkı: Hakem değerlendirmesi, editörün editöryal karar vermesinde yardımcı olur ve yazara/yazarlara makaleyi farklı açılardan geliştirme imkânı da sunar. Bu kapsamda bir makaleyi inceleme ve değerlendirme konusunda kendini yetkin hissetmeyen veya kısa bir süre zarfında incelemeyi tamamıyla bitiremeyeceğini düşünen bir hakemin dergi hakemlik davetini kabul etmemesi gerektiği tavsiye edilmektedir.
3) Gizlilik: İncelenmek üzere dergiye başvurusu alınan tüm makalelerin gizli tutulması gerekmektedir. Dergi hakemleri, inceledikleri makale ile ilgili değerlendirmeleri ve bilgileri gizli tutmalı ve kimseyle paylaşmamalıdır. Hakemlerin yazar/yazarlarla doğrudan iletişime geçmemeleri önerilmektedir. Başvurusu alınan makalelerde yer alan bilgiler, yazarın/yazarların açık yazılı izni olmadan hakemler tarafından kendi araştırmalarında kesinlikle kullanılmamalıdır. Akran değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgiler veya fikirler kesinlikle gizli tutulmalı ve kişisel kazanç sağlamak maksadıyla kullanılmamalıdır.
4) Araştırma ve Yayın Etiği İhlalleri Konusunda Hassasiyet: Hakemler, incelemeye aldıkları makalelerdeki olası etik konulara karşı aşırı dikkatli olmalı ve varsa etik ihlalleri bunları editöre muhakkak rapor etmelidir.
5) Çıkar Çatışması: Bağlı olduğu kurum veya kuruluşlarla yazarların veya makalelerin olası çıkar çatışması varsa, hakemlerin bu şekilde başvurusu yapılan makaleleri incelemeyi kabul etmemesi önerilmektedir.
6) Hakeme Atıf Talebi: Bir hakem, bir yazarın, hakemin (veya onların ortaklarının) çalışmasına atıflar içermesini önerecekse, bu, hakemin atıf sayısını yükseltmek veya çalışmalarının görünürlüğünü artırmak amacıyla olmamalıdır. Hakemin bunu önermesi için gerçek bilimsel nedenlere dayandırması gerekmektedir. Detaylı bilgi için bk. Hakemler İçin Etik Kurallar.
7) İnceleme Yapma: Hakemlerin makale incelemeleri ve değerlendirmeleri kesinlikle objektif kurallar çerçevesinde olmalıdır. Hakemlik sürecinde hakemlerin aşağıda belirtilen hususları dikkate alarak değerlendirmelerini yürütmeleri beklenmektedir.
• Makale ilgili alana özgün yeni ve önemli bilgileri kapsıyor mu?
• Öz, makalenin kapsamını açık ve doğru bir biçimde tanımlamaya yeterli midir?
• Yöntem bütünsel ve anlaşılır bir şekilde açıklanmış mı?
• Makalede ifade edilen yorumlar ve ulaşılan sonuçlar bulgularla destekleniyor mu?
• Makalede alanındaki diğer çalışmalara yeterli sayıda referans verilmiş mi?
• Dil kalitesi bilimsel yeterlilikte midir?
• Özet/Abstract/anahtar kelimler/keywords makalenin içeriğini doğru bir şekilde ifade etmede yeterli midir?

Editör Kılavuzu
Editörlerin Seçimi
Dergi editörleri, derginin yayın kapsamına uygun olarak doktora derecesine sahip olan ve incelemede yetkili olduğu alanda yayını bulunan uzmanlar arasından seçilmektedir.

Türkiye Editörler Çalıştayı Grubu
Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi editörler açısından faydalı olacağı düşüncesiyle, editörlerin diğer editörlerle iletişim halinde olmalarını destekler.

Editörlerin Görev Sorumlulukları
Hakem Sürecini Koordine
Editörler, hakem inceleme ve değerlendirme süreçlerinin adil, objektif ve belirlenen sürede olmasını sağlamalı ve bu konuda gereken hassasiyeti göstermelidir. Dergiye başvurusu alınan araştırma makalelerinin en az iki harici hakem tarafından gözden geçirilmesi ve uygun bulunduğunda editör ek görüşü alınması tavsiye edilmektedir.

Hakemlerin Belirlenmesi
Dergi editörü; uygun, kapsayıcı ve çeşitli temsil ihtiyacını göz önünde bulundurarak, ilgili alanda yetkin uzmanlığa sahip hakemleri seçmelidir. Editör, hileli hakemlerin seçiminden kaçınmalı ve bunun için en iyi uygulamaları izlemelidir.

Gizliliği Koruma
Editör, ilgili makale yazarları ve dergi hakemleriyle aksi kararlaştırılmadıkça, dergiye gönderilen tüm materyallerin ve hakemlerle yapılan tüm iletişim bilgilerinin gizliliğini korumalıdır. Ancak editör, istisnai durumlar söz konusu olduğunda ve yayıncı görüşünü alarak, şüpheli araştırma suistimalini incelemek üzere gerekli gördüğü durumlarda diğer dergi editörleriyle sınırlı olmak koşuluyla bilgileri paylaşabilir. Editör, hakemlerin kimliklerini mutlaka korumalıdır. Dergiye başvurusu yapılan bir makalede yer alan bilgiler, yazarın/yazarların yazılı açık izni olmadan editörün kendi araştırmasında kullanılmaması önerilmektedir. Hakemlik süresince elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirlerin gizliliği sağlanmalı ve kişisel menfaat sağlamak amacıyla kullanılmamalıdır.

Tarafsızlık
Editör, makale yazılarını entelektüel içeriği bakımından cinsiyet, ırk, cinsel yönelim, dini inanç, etnik köken, vatandaşlık veya yazarların politik düşüncelerine bakmaksızın değerlendirmeye almalıdır.

İddiaların Araştırılması
Etik ihlaline ilişkin güçlü kanıtlara ulaşan bir editör, makalenin yeniden düzeltilmesi, başvurunun geri çekilmesi veya makalede başka bir düzeltmenin yapılması için Yayın Kurulu ve Yayıncıyla iletişime geçmelidir.

Çıkar Çatışması
Editörün, kendisinin ve aile üyeleri tarafından yazılmış makalelerle ilgili incelemelerde yer almaması tavsiye edilmektedir. Ayrıca, böyle bir makale mevcutsa, bu makale derginin tüm prosedürlerine uygun olmalıdır. Editör, yazarlar ve hakemler tarafından olası çıkar çatışmalarının ifşa edilmesi konusunda ICMJE yönergelerini uygulamayı tercih etmelidir.

Yayın Kararı
Dergi editörü, hakem değerlendirme raporlarını inceleyerek, dergiye başvurusu yapılan makalelerden hangisinin yayınlanmaya uygun olduğuna karar vermekle sorumludur. Editör, Yayın Kurulu tarafından belirlenen politikalara uymalıdır.

Dergiye Atıf Talebi
Editörün, herhangi bir derginin metriğini yapay bir şekilde değiştirip artırarak derginin sıralamasını etkilememesi önerilmektedir. Editör, bilimsel amaçlar dışında, kendi şahsi menfaatleri için dergisi veya başka bir derginin makalelerine atıfta bulunulmasını talep etmemelidir.

Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi Yayımlama
Editör, yayınlanmış bir makalede, araştırma bulgularını, yorumlarını ve sonuçlarını etkilemeyen bazı küçük hatalar tespit ederse düzeltme yayınlamayı önerebilir. Editör, makalede bulguları ve sonuçları geçersiz kılacak hatalar veya etik ihlaller tespit ederse, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Yazarların yayını kötüye kullanmaya yönelik olasılığı tespit edilirse, araştırma bulgularının güvenilir olmadığına ve yazarların bağlı olduğu kurumların soruşturmada yeterli hassasiyeti göstermediğine dair güçlü kanıtlar var veya soruşturmanın haksız veya sonuçsuz göründüğü düşünülürse, editörler endişe ifadesi yayınlamalıdır. Uygulamada düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi için COPE ve ICJME yönergeleri dikkate alınmaktadır.