THE RESTORATION OF PAINTING “NUDE” BY SAİP TUNA FOUND IN COLLECTION OF THE ANKARA STATE MUSEUM OF PAINTINGS AND SCULPTURES

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 2, 315 - 331, 30.10.2017

Berna Çağlar Eryurt , Bekir Eskici

https://doi.org/10.29135/std.307299

Cited By: 1

Öz

Oil painting conservation is a conservation field which is considerably sensitive and requires different fields of specialization from storage to exhibition, from transportation to packaging, from cleaning to retouching. In our country, the fewness of specialists and insufficiency of researches and publications in this field is noticeable and it is observed that the few works that are conducted are not based on scientific foundations. In our museums, many artworks which were subject to false applications by non-specialists or which were harmed because they were not kept in appropriate conditions are encountered. One of these artworks is the oil painting titled “Nu” by one of the important Republican artists, Saip Tuna (1904-1974) found in the storage room of Ankara State Museum of Paintings and Sculptures. In this study, examination and documentation procedures along with conservation and restoration methods carried out with scientific methods on this painting are discussed.

Within this scope, the painting in question was examined by non-destructive (visual and microscopic) methods, the deteriorations and previous restorations in the constituting layers of the painting were detected with the help of inclined light, illumination from behind and ultraviolet light. It was observed that the previous restoration treatments made by using materials/methods, such as an intense varnishing application and a faulty retouching, which are not suitable for the original structure of the artwork along with the problems arising from the unfavourable storing conditions had caused deteriorations/damages on the artwork. Restoration works of the painting were carried out according to the detected deteriorations and damages. The data obtained through this work exhibit the importance of the field specialization in the success of conservation and restoration applications as much as the necessity of detection and diagnosis based on scientific research and examination.

Anahtar Kelimeler

Ankara State Museum of Paintings and Sculptures, Saip Tuna, Restoration of Painting, restoration, paintings

ANKARA DEVLET RESİM VE HEYKEL MÜZESİ KOLEKSİYONUNDA BULUNAN, SAİP TUNA’YA AİT “NÜ” İSİMLİ TABLONUN RESTORASYONU

Öz

Yağlı boya tablo konservasyonu, depolamadan sergilemeye, taşımadan paketlemeye, temizlikten rötuş yöntemlerine değin oldukça hassas ve farklı uzmanlık alanı gerektiren bir koruma dalıdır. Ülkemizde bu alanda uzman sayısının azlığı, araştırma ve yayınların yetersizliği dikkat çekmekte, yapılan sayılı çalışmanın ise genelde bilimsel esaslara dayalı olmadığı gözlenmektedir. Müzelerimizde, özel koleksiyonlarda uzman olmayan kişilerce hatalı uygulamalara maruz bırakılmış veya uygun koşullarda saklanmadıkları için zarara uğramış pek çok eserle karşılaşılmaktadır. Bu eserlerden biri de çalışmamıza konu olan, Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nin deposunda bulunan, Cumhuriyet Dönemi’nin önemli ressamlarından Saip Tuna’ya (1904-1974) ait “Nü” isimli yağlı boya tablodur. Bu çalışmamızda söz konusu tablo üzerinde bilimsel yöntemlerle gerçekleştirilen inceleme, belgeleme işlemleri ile koruma ve onarım yöntemleri ele alınmıştır.

Bu kapsamda söz konusu tablo tahribatsız (görsel ve mikroskobik) yöntemlerle incelenmiş; eğimli ışık, arkadan aydınlatma ve mor ötesi ışık yardımıyla tabloyu oluşturan katmanlardaki bozulmalar ve önceki onarımlar tespit edilmiştir. Yoğun vernik uygulaması, hatalı rötuş gibi, eserin özgün yapısına uygun olmayan malzeme/yöntemler kullanılarak yapılmış önceki onarım müdahaleleri ile elverişsiz depolama koşullarından kaynaklanan sorunların eserde bozulmalara/hasarlara yol açtığı gözlenmiştir. Tespit edilen bozulmalar ve hasarlar doğrultusunda tablonun onarım çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışma ile elde edilen veriler, koruma ve onarım uygulamalarının başarısında alan uzmanlığının önemi kadar, bilimsel araştırma ve incelemeye dayalı tespit ve teşhisin de gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Saip Tuna, tablo restorasyonu, resim, restorasyon, koruma ve onarım

Kaynakça

• Adil, F. (18 Eylül 1953), İki Pompier Ressam: Saip Tuna ve Ahmet Uzelli, Yeni İstanbul Gazetesi, 4.
• Aksel, M. (1942), Üçüncü Devlet Resim ve Heykel Sergisi. Güzel Sanatlar Dergisi, 4, 18-23.
• Alpagut, L. (2012), Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu ve Ankara’da Anıtsal Bir Yapı: Türk Ocakları Merkez Binası, Ankara Resim ve Heykel Müzesi (Ed. Zeynep Yasa-Yaman), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Baroni, S. (2003), Manuale Pratico- Restauro e Conservazione dei Dipinti, Perugia: Fabbri Editori.
• Başkan, S. (1991), On Dokuzuncu Yüzyıldan Günümüze Türk Ressamları, Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Büyükişliyen, Z. (1991), Türk Resminde Ankara’lı Sanatçılar, Ankara: Sanat Yapım Yayıncılık.
• Canadian Conservation Institute. (1993), Condition Reporting-Paintings. Part II: Examination Techniques and a Checklist, (10/7), Ottawa: Canadian Conservation Institute.
• Clifton, J. (1988), The Conservation and Restoration of Paintings, An Introduction. North Carolina: Mc Farland.
• Emre, G. (2010), Yağlı Boya Tabloların Bozulma Nedenleri ve Laboratuvar Ortamında Çözüm Önerilerinin Araştırılması, Feyhaman Duran Resim Koleksiyonunun Değerlendirilmesi ve Çözüm Önerileri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Hackney, S. (2004), Paintings on Canvas: Lining and Alternatives. Tate’s Online Research Journal, 2, 1-12.
• Kaptan, C. (2009), Tuval Resmi Restorasyonunda Yanlış Uygulamalar ve Önermeler, (Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi), Marmara Üniversitesi/Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
• Keskin, C. (2012), Yurdu Gezen Ressamlar. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 141-151.
• Köksal, A. H. (2012), Ankara’da Bir Resim ve Heykel Müzesi Kuruluş Öyküsü, Ankara Resim ve Heykel Müzesi (Ed. Zeynep Yasa-Yaman). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Nicolaus, K. (1999), The Restoration of Paintings, Slovenia: Könemann.
• Oldale, P. (1999), Practical Picture Restoration. Wiltshire: The Crowood Press.
• Pascual, E., Patino M. (2003), O Restauro De Pintura, Lisboa: Editorial Estamba.
• Taçyıldız, M. (2011), Saip Tuna Tabloları ve Restorasyon Problemleri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Üren, E. (1942), Ankara Halkevi Yedinci Resim Sergisi. Ülkü, 17 (2), 23.
• Üren, E. (1974), Enstantaneler LXV: Saip Muallâ Tuna. Ankara Sanat, 101, 5.
• Yasa-Yaman, Z. (Ed.) (2012), İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Sanat, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.