Pandemi Döneminde Okul Öncesi Dönem Çocukları ve Annelerinin Psikososyal Açıdan Etkilenme Durumunun Anne Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 13, 31.05.2021

Necla Tuzcuoğlu , Demet Aydın , Sezgin Balaban

https://doi.org/10.29228/mutead.1

Cited By: 7

Öz

Amaç: Tüm dünyada yaşanan COVID-19 pandemisi nedeniyle ülkeler çeşitli önlemler almıştır. Bu kapsamda uygulanan; sokağa çıkma kısıtlamaları, okulların kapatılması, sosyal yaşamın kısıtlanması, ekonomik zorluklar ve maske takma zorunluluğu gibi önlemler bireyleri psikolojik açıdan büyük ölçüde etkilemektedir. Pandemi süreci gibi beklenmedik ve hayatı olumsuz etkileyen durumların özellikle küçük çocuklar üzerinde stres ve endişe yaratabileceği bilinmektedir. Çocukların yaşadığı endişe ve stres durumlarını en aza indirmek amacı ile süreçte onları yakından gözlemleme olanağı bulunan ebeveynlerinin görüşlerine başvurmanın önemli olduğu düşünülmektedir. Alan yazın incelendiğinde okul öncesi dönem çocukları ve ebeveynlerinin pandemi döneminde psikososyal etkilenme durumunu inceleyen çalışmalar sürecin yeni olması nedeniyle sınırlıdır.
Bu çalışmada pandemi döneminde okul öncesi dönem çocukları ve ebeveynlerinin psikososyal açıdan etkilenme durumunun ebeveyn görüşleri doğrultusunda incelenmesi amaçlanmıştır. Psikososyal boyut; günlük rutin yaşamdaki değişikliklere bağlı olarak çocuk ve ebeveynlerin yaşadığı duygular ve ebeveyn-çocuk iletişimi ile sınırlandırılmıştır.
Yöntem ve Araçlar: Araştırmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu Kars ili, Merkez ilçesinde yaşayan ve 48-72 ay arası çocukları bulunan 32 ebeveynden oluşmaktadır. Araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiş, sonuçlar yorumlanmıştır.
Sonuçlar: Bu araştırmada, pandemi sürecinde okul öncesi dönem çocukları ve ebeveynlerinin psikososyal etkilenme durumu, değişen yaşam koşulları, çocuk ve ebeveyn duyguları ve ebeveyn çocuk ilişkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre pandemi sürecinin çocuklar ve ebeveynleri üzerinde psikososyal açıdan etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu etkiler, ebeveynlerin ve çocukların günlük rutin yaşamlarında, ebeveyn çocuk iletişiminde ve duygusal tepkilerinde farklılıklar olduğu yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn, Okul öncesi dönem çocukları, Pandemi süreci, Psiko-sosyal gelişim

Investigation of the Case of Pandemic’s Psychosocial Impact on Preschool Children Based on Mothers’ Views

Öz

Purpose: Due to the Covid-19 outbreak all over the world, drastic measures were taken by countries. In this context measures such as curfew restrictions, closure of schools, restriction of social life, obligation to wear masks were taken, both these measurements and economical difficulties affected people in a psychological way. It is known that preschool children might show stress and anxiety reactions in the face of difficult life events such as epidemics. it is necessary to observe and follow the changes in children to keep the anxiety and stress as low as possible When the literature is examined, it is seen that due to it being recent there are only a few studies examining the impact of preschool children and parents from the epidemic process. In this study, it was aimed to evaluate the situation of preschool children and their parents affected by the epidemic process in line with the opinions of their parents. Psychosocial Dimension: this research is limited to child and parent’s emotions and child-parent relation.
Method and Materials: Case study design was used in the study, which was built on a qualitative research method. The sample of the study consists of 32 parents with 48-72 months old children in the central district of Kars province. The data were collected through a semi-structured interview form with 32 parents and the data were collected by content analysis method.
Results: As a result of this research, it was tried to determine the psychosocial influence of preschool children and their parents during the pandemic process, changing living conditions, change in child's and parent's feelings and parent-child relationship. According to the findings, it was concluded that the pandemic process had a psychosocial effect on children and their parents. These effects are that there is a difference in the daily routine life of parents and children, parent-child communication and emotional responses. In line with the results of the research, it is recommended to provide support services to reduce the negative impact of the pandemic process on children, and to ensure coordinated work of psychologists, child development specialists, pediatricians, social workers and educators to raise awareness of parents.

Anahtar Kelimeler

parents, Preschool children, Pandemic process, Psycho-social development

Kaynakça

• Akat, M. ve Karataş, K. (2020). Psychological effects of covıd-19 pandemic on society and ıts reflections on education. Journal of Turkish Studies.1-13.
• Alisinanoğlu, F., Türksoy, E., Karabulut, R. (2020). Pandemi Sürecinde Çocukluk Dönemi Korkuları. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6 (14), 447-568.
• Alvarez, J. ve Hunt, M. (2005). Risk and resilience in canine search and rescue handlers after 9/11. Trauma Stress 2005; 18: 497–505.
• Amakiri, P. C., Ezeoke, A., Chude, C. F. & Anoka, K. (2020). Psychological effect of pandemic COVID-19 on families of health care professionals. British Journal of Psychology Research, 8(2), 1-7.
• Aral, N, Aysu, B ve Kadan, G. (2020). Covid 19 sürecinde çocuklar: gelişimsel ihtiyaçlar ve öneriler. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (2), 360-379.
• Başaran, M., Aksoy, A.B. (2020), Anne babaların korona virüs (covid-19) salgını sürecinde aile yaşantılarına ilişkin görüşleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13 (71), 667-681.
• Başkale, Hatice (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik ve Örneklem Büyüklüğü .Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, DEUHFED, 9(1), 23-28.
• Baysal, E, A., Ocak, G. ve Ocak, İ. (2020). Covid-19 salgını sürecinde okul öncesi çocuklarının eba ve diğer uzaktan eğitim faaliyetlerine ilişkin ebeveyn görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 6 (2), 185-214.
• Brown S.M., Doom, J., Watamura, S.E., Lechuga-Pena, S. Ve Koppels, T. (2020). stress and parenting during the global COVID-19 pandemic. Child abuse & neglect, 104699.
• Budak, F ve Korkmaz, Ş. (2020). Covıd-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, (1), 62-79 .
• Brooks, S. K., Webster, R. K., Smith, L. E., Woodland, L., Wessely, S., Greenberg, N., & Rubin, G. J. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. Lancet (London, England), 395(10227), 912–920.
• Çaykuş, E. ve Mutlu Çaykuş, T. (2020). Covıd-19 pandemi sürecinde çocukların psikolojik dayanıklılığını güçlendirme yolları: ailelere, öğretmenlere ve ruh sağlığı uzmanlarına öneriler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, COVID-19 Özel Sayısı. 2, 95-113.
• Demi̇rbaş, D., N. ve Koçak, S. (2020). 2-6 yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin bakış açısıyla covıd-19 salgın sürecinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7 (6) , 328-349.
• Di Giuseppe, M., Gemignani, A., & Conversano, C. (2020). Psychologicalresources against the traumatic experience of COVID-19. Clinical Neu-ropsychiatry: Journal of Treatment Evaluation, 17, 85– 8.
• Di Giorgio, E., Di Riso, D., Mioni, G., & Cellini, N. (2020). The interplay between mothers’ and children behavioral and psychological factors during COVID-19: An Italian study. European child & adolescent psychiatry, 1–12.
• Erol, R. (2020). COVID-19 enfeksiyonunun çocuklar üzerindeki psikososyal etkileri. YIU Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 109−114.
• Ghosh, R., Dubey, M., Chatterjee, S. Ve Dubey, S. (2020). Impact of COVID-19 on children: special focus on the psychosocial aspect. Minerva Pediatrica. 72(3). 226-35.
• Gümüşgül, O. ve Aydoğan, R. (2020). Yeni Tip Koronavirüs-Covid 19 kaynaklı evde geçirilen boş zamanların ev içi rekreatif oyunlar ile değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4 (1), 107-114.
• Imran, N., Zeshan, M., & Pervaiz, Z. (2020). Mental health considerations for children & adolescents in COVID-19 Pandemic. Pakistan Journal of Medical Sciences, 36 (COVID19-S4).
• Keleşoğlu, F. ve Adam, F. (2020). Covid-19 sürecinde dijital ebeveynlik ile anne-baba stresi arasında yordayıcı ilişkiler. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 7 (2), 70-102.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık
• Mart, M. ve Kesicioğlu, O. S. (2020). COVID-19 Pandemi sürecinde ailelerin evde oyun oynamaya ilişkin görüşleri. Turkish Studies. 15(4). 946-958.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Miho, A. ve Thévenon, O. (2020). Treating all children equally?: Why policies should adapt to evolving family living arrangements. Report for OECD Social, Employment and Migration Working Papers. Report No. 240.
• Olness, K., Mandalakas A. & Torjesen, K. (2015). How to Help the Children in Disasters. 4th ed. Health Frontiers, Kenyon, USA.
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, (2020). Aileler için çocuklara yardım rehberi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_03/21161548_brosur_cocuk_son.pdf adresinden erişildi.
• Pembeci̇oğlu, N. (2020). Covid-19 Medya okuryazarlığı ve çocuklar üzerine etkileri. Çocuk ve Medeniyet, 5 (9), 73-112.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
• Phelps, C., & Sperry, L. L. (2020). Children and the COVID-19 pandemic. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 12(S1), S73-S75.
• Riegler, L. J., Raj, S. P., Moscato, E. L., Narad, M. E., Kincaid, A., & Wade, S. L. (2020). Pilot trial of a telepsychotherapy parenting skills intervention for veteran families: Implications for managing parenting stress during COVID-19. Journal of Psychotherapy Integration, 30(2), 290-303.
• Şahin, G. (2014). Okul öncesi dönem çocuk kitaplarında görsel bir uyaran olarak resim. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 9(3), 1309-1324.
• Tarkoçin, S., Alagöz, N. ve Boğa, E. (2020). Okul öncesi dönem çocuklarının pandemi sürecinde (COVID-19) davranış değişiklikleri ve farkındalık düzeylerinin anne görüşlerine başvurularak incelenmesi, Turkish Studies. 15(6). 1017-1036.
• Toran, M., Sak, R., Xu, Y., Şahin-Sak, İ. T., & Yu, Y. (2021). Parents and children during the COVID-19 quarantine process: Experiences from Turkey and China. Journal of Early Childhood Research.
• UNICEF. (2020). Children at heightened risk of abuse, neglect, and violence amidst intensifying containment measures. https://www.unicef.org/press-releases/covid-19-children-heightened-risk-abuse-neglect-exploitation-and-violence-amidst adresinden erişildi.
• Yavuzer, H. (2000). Çocuğunuzun ilk 6 yılı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı) Ankara: Seçkin.
• Yıldız, S. ve Bektaş, F. (2021). COVID-19 Salgınının Çocukların Boş Zaman Etkinliklerinde Yarattığı Değişimin Ebeveyn Görüşleriyle Değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26 (1), 99-122.
• Yörükoğlu, A. (2002). Çocuk Ruh Sağlığı, İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım
• Yüksek Usta, S, Gökcan, H. (2020). Çocukların ve annelerinin gözünden Covid-19. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6 (2), 187-206.
• Wang, G., Zhang, Y., Zhao, J., Zhang, J and Jiang, F (2020). Mitigate the effects of home confinement on children during the COVID-19 outbreak. The Lancet, 395, 10228, 945-947.
• WHO (2020). Coronavirus disease (COVID-19) advice for the public. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public adresinden erişildi.