Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kapsayıcı Eğitim ile İlgili Görüşleri, Problemleri ve Çözüm Önerileri

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 27 - 40, 30.05.2023

Necla Tuzcuoğlu , Demet Aydın

https://doi.org/10.55008/te-ad.1284572

Cited By: 6

Öz

Kapsayıcı eğitim uygulamaları okul öncesi eğitim döneminden itibaren uygulanması önemlidir. Okul öncesi dönemde kapsayıcı eğitime yönelik yapılan araştırmalar ve faaliyetler incelendiğinde bu araştırmaların ve faaliyetlerin yetersiz olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı; okul öncesi öğretmenlerinin kapsayıcı eğitim ile ilgili görüşlerinin, problemlerinin ve çözüm önerilerinin incelenmesidir.
Yöntem ve Araçlar: Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubu 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Kars ili, Merkez ilçesinde görev yapan okul öncesi öğretmenlerinden oluşmaktadır. Araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanan uzman görüşü alınan yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen veri seti betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir.
Sonuçlar: Araştırma sonucunda; okul öncesi öğretmenlerinin bazılarının kendisini kapsayıcı eğitim sürecine yönelik yeterli hissetmediği, yeterli hisseden öğretmenlerin yanlış ve eksik bilgilerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenler kapsayıcı bir sınıf ortamı oluşturmak için çoğunlukla çocukların bireysel özelliklerine göre etkinlik hazırladığı, materyallerde uyarlamalar yaptığı görülmektedir. Okul öncesi öğretmenlerinin kapsayıcı eğitim ortamı oluşturmanın; en çok okul öncesi öğretmeni, ailelerin ve okul müdürünün sorumluluğunda olduğunu ifade ettikleri görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin kapsayıcı eğitim sürecinde; bilgi yetersizliğinden, maddi kaynakların yetersizliğinden, paydaşların ilişkilerinden kaynaklı problemler yaşadığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kapsayıcı eğitim, okul öncesi eğitim, okul öncesi öğretmeni

Kaynakça

• Akalın, S. (2015). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin sınıf yönetimine ilişkin görüşleri ve gereksinimleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 16 (03), 215-236.
• Altun, T. Gülben, A. (2009). Okul öncesinde özel gereksinim duyan çocukların eğitimindeki uygulamalar ve karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 253-272.
• Artiles, A. J. Kozleski, E. B. (2007). Beyond convictions: Interrogating culture, history, and power in inclusive education. Language Arts, 351-358.
• Aydın, D. Sapsağlam, Ö. (2019). “Okul öncesi eğitim kurumlarında kaynaştırma uygulamalarının incelenmesi”. EJER Congress 2019 Bildiri Kitabı, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Aydın, D. (2020) Uyarlama Eğitim Programı’nın okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma ile ilgili düşünceleri, tutumları ve endişeleri üzerindeki etkisinin karşılaştırılması. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Aydın, D.Tuğluk M.N. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecinde öğretimsel uyarlamalara yer verme düzeylerinin belirlenmesi. Ulakbilge, 47. s. 423–433.
• Başkale, Hatice (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğü. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, DEUHFED, 9(1), 23-28.
• Banerji, M. Dailey, R. (1995). A study of the effects of an inclusion model on students with specific learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 28(8), 511-522.
• Buchori, S. Dobinson, T. (2015). Diversity in teaching and learning: practitioners’ perspectives in a multicultural early childhood setting in Australia. Australasian Journal of Early Childhood, 40(1), 71–79.
• Bulut, M. Sarıçam, H. (2016). Okul öncesi öğretmen ve öğretmen adaylarında çokkültürlü kişiliğin çokkültürlü eğitim tutumları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 295-322.
• Cengiz Şayan, E. (2020). Kapsayıcı eğitime ilişkin okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Dağlıoğlu, H. Turupcu Doğan, A. Basit, O. (2017). Kapsayıcı okul öncesi eğitim ortamlarında öğretmenler çocukların bireysel yeteneklerini belirlemek ve geliştirmek için neler yapıyor?. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37 (3) , 883-910
• Eğitim Reformu Girişimi [ERG]. (2016). Türkiye’de kapsayıcı eğitimi yaygınlaştırmak için politika önerileri. https://www.egitimreformugirisimi.org/kapsayici-egitimin-durumu-ve-oneriler/ adresinden 15.12.2020 tarihinde erişildi.
• Eğitimde Birlikteyiz (2020). Aile Eğitimi Rehberi Kapsayıcı Eğitim. http://www.egitimdebirlikteyiz.org/CmsFiles/Materyaller/4/toplum_kilavuzu.pdf adresinden 15.12.2020 tarihinde erişildi.
• Eğitimde Birlikteyiz (2020). Toplum Kılavuzu. http://www.egitimdebirlikteyiz.org/ContentPage/KapsayiciEgitim adresinden 30.04.2020 tarihinde erişildi.
• Erol Sahillioğlu, D. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin “kapsayıcı eğitim” kavramına ilişkin algıları: bir metafor analizi çalışması. Journal of Inclusive Education in Research and Practice, 1(1), 24-41.
• Florian, L. Black-Hawkins, K. (2011). Exploring inclusive pedagogy. British Educational Research Journal, 37(5), 813–828.
• Gürkan, G. Koyuncu, F. Şaşmaz, A. Dinçer, M. A. (2014). Temel eğitimin kademelendirilmesi sürecinin izlenmesi. İstanbul: ERG ve TEGV Inclusive Education in Action. http://www.inclusion-in-action.org/ iea/index.php?menuid=25 adresinden 30.04.2020 tarihinde erişildi.
• Husband, T. (2018). Using multicultural picture books to promote racial justice in urban early childhood literacy classrooms. Urban Education, 54(8), 1058–1084.
• Jensen, A.S, Broström, S. Hansen, O.H. (2010). Critical perspectives on Danish early childhood education and care: between the technical and the political. Early Years, 30(3), pp.243-254.
• Kahriman Pamuk, D. ve Bal, M. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin kapsayıcı eğitimde çocukların dil gelişim sürecine yönelik görüşlerinin belirlenmesi, Millî Eğitim Dergisi Temel Eğitim Özel Sayısı, 737-754.
• Kasman, N. Kaseng, S. Hanafie, S.H. Daeng, K. (2014). The effectiveness of stimulus to the language acquisition of early age child. Journal of Language Teaching & Research, 5(6).
• Kızılaslan, A. Avşar Tuncay, A. Umar, Ç. (2021). Kapsayıcı pedagoji: kaynaştırma öğrencisinin psikopatolojik açıdan analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 1-26.
• Kpoumié, A. Damart, S. Tsoukiàs, A. (2017). Integrating Cognitive Mapping Analysis into Multi-Criteria Decision Aiding. https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01510937/document adresinden 19. 06. 2021 tarihinde erişilmiştir.
• Lemay, H. N. (2017). Administrator and Teacher Attitudes Toward Inclusion. (Doctoral Dissertation). East Tennessee State University.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Mellado, V. (1997). Preservice teachers’ classroom practice and their conceptions of the nature of science. Science & Education, 6, 331–354.
• Ojala, M. (2010). Developing multicultural early childhood education in a Finnish context. International Journal of Child Care and Education Policy. 4, 13–22.
• Özözen Danacı, M. Eran, N. Çetin, Z. Pınarcık, Ö. Bahtiyar, M. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumları. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 3 (2), 73-86.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
• Stubbs, S. (2008). Inclusive education: Where there are few resources, Oslo: The Atlas Alliance, sf.27.
• Şimşek, H. Dağıstan, A. Şahin, C. Koçyiğit, E, Dağıstan Yalçınkaya, G. Kart, M. Dağdelen, S. (2019). Kapsayıcı eğitim bağlamında Türkiye’de ilköğretim programlarında çokkültürlülüğün izleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 177-197.
• Taştekin, E. Bozkurt Yükçü, Ş. İzoğlu, A. Güngör, İ. Işık Uslu, A. Demircioğlu, H. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin çokkültürlü eğitime yönelik tutumlarının ve algılarının incelenmesi. Hacettepe Journal of Educational Research, 2(1), 0-0.
• UNESCO (2009). Policy guidelines on inclusion in education. Paris: UNESCO.
• Ünal, R. Aladağ, S. (2020). Kapsayıcı Eğitim Uygulamaları Bağlamında Sorunlar ve Çözüm Önerilerinin İncelenmesi. Journal of Interdisciplinary Education: Theory and Practice, 2 (1), 23-42.
• Watson, K. (2020): ‘I am big; he is little’: interrogating the effects of developmental discourses among children in inclusive early childhood classrooms, International Journal of Early Years Education
• Windarsih, C. Jumiatin, D. Efrizal, E. Sumini, N. Utami, Lo. (2017). Implementasi Pendidikan Anak Usia Dini Inklusif Dikota Cimahi Jawa Barat. P2m Stkip Siliwangi, 4(2), 7-11.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı) Ankara: Seçkin.