Okul Öncesi Öğretmenlerinin Ödül ve Ceza Kullanımına İlişkin Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 4, 21 - 28, 15.10.2019

Tuğçe Güzelyurt , Fidan Tok Çiğdem Tümas Şuhade Uruğ

Öz

Okul
öncesi eğitimin yaygınlaşması ile okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden
öğrenci sayısı da artmaktadır. Sınıflardaki öğrenci sayısının artmasıyla sınıf
yönetimini zayıflatacak davranışların azaltılması ya da istendik davranışların
kazandırılması için öğretmenlerin kullandıkları sınıf yönetim stratejileri
farklılaşmaktadır. Sınıf yönetiminin en önemli paydaşı öğretmenlerdir.
Öğretmenlerin kullandıkları stratejiler olumlu veya olumsuz durumlara göre
değişmektedir. Sınıf yönetim stratejilerinden en çok kullanılan yöntemler ödül
ve cezadır. Öğretmenlerin kullandığı ödül veya ceza gibi sınıf yönetim
stratejileri çocuğun yaşamında kalıcı olumsuz etkiler bırakabilmektedir. Çocuğa
istendik davranışların kazandırılabilmesi için öğretmenlerin sınıf yönetimi stratejilerinin
kullanımı hakkında yetkin olması gerekmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda
çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetim stratejilerine,
ödül ve ceza kullanımına yönelik farkındalık düzeylerinin belirlenmesidir.
Araştırmanın çalışma grubu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Şırnak ilinin,
Silopi ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında
görev yapan 41 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veriler
araştırmacılar tarafından oluşturulan görüşme formuyla toplanmıştır. Elde
edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi tekniğiyle analiz edilmiştir.
Sonuç olarak okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetim stratejileri konusunda
yeterli bilgiye sahip olmadıkları belirlenmiştir. Bununla birlikte sınıflarında
uyguladıkları ödül ve ceza yöntemlerinin iç motivasyonu ve kalıcı öğrenmeyi
engellediği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf Yönetim Stratejileri, Okul Öncesi Eğitim, , Ödül ve Ceza, Öğretmen Görüşü

Pre-school Teachers' Opinions on Award and Punishment

Öz

With
the spread of pre-school education, the number of students attending pre-school
education institutions is increasing. In order to reduce the behaviors that
will weaken the classroom management with the increasing number of students,
the classroom management strategies used by the teachers are differentiated.
Teachers are the most important stakeholders of classroom management. The
strategies used by the teachers vary according to the positive or negative
situations. Classroom management strategies such as the reward or punishment
used by the teachers can have lasting negative effects on the child's life.
Teachers need to be competent about the use of classroom management strategies
in order to give the child the desired behavior. In accordance with this
information, the aim of the study is to determine awareness levels of preschool
teachers about class management strategies, reward and punishment. The study
group of this research consists of 41 pre-school teachers employed in the
2018-2019 school year in Silopi, Şırnak, Turkey. Interviews were used to
collect data for the study. The data were analyzed with descriptive analysis
technique and content analysis technique. As a result, it was determined that
preschool teachers do not have enough knowledge about classroom management
strategies. At the same time, their reward and punishment methods are thought
to obstruct internal motivation and permanent learning.

Anahtar Kelimeler

Classroom Management Strategies, Pre-School Education, Reward and Punishment, Teacher Opinion

Kaynakça

• Akgün, E., Yarar, M. ve Dinçer, Ç. (2011). Okul öncesi öğretmenlerin sınıf içi etkinliklerde kullandıkları sınıf yönetimi stratejilerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 1-9.
• Bolat, Ö. (2016). Beni ödülle cezalandırma. Doğan Kitap.
• Bulut, M. S. ve İflazoğlu, A. (2007). Anasınıfı öğretmenleri ile öğretmen adaylarının sınıfta karşılaştıkları problem davranışlar ve bu davranışlara yönelik geliştirdikleri stratejiler: nitel bir çalışma örneği. Avrupa Birliği Sürecinde Okul Öncesi Eğitimin Bugünü ve Geleceği Sempozyum Kitabı, N. Aral ve B. Tuğrul (Ed.). Ankara: Ya-Pa Yayınları.
• Buz, S. ve Ülküer, N. S. (1988). 5-6 yaş arasındaki çocukların ana-babalarının ödüllendirme ve cezalandırma yöntemleri. Eğitim ve Bilim, 12(69).
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çelik, V. (2002). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Dinçer, Ç. ve Akgün, E. (2015). Okul öncesi öğretmenleri için sınıf yönetimi becerileri ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerinin çeşitli değişkenlerle ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 40(177).
• Miles, M. B., Huberman, A. M., Huberman, M. A., ve Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Ölçer, S. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında öğretmen çocuk etkileşimi. Y.D. Ertürk, A. A. Gül, B.U. Nalcıoğlu, N.P. Öcel (Ed.). II. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi “İletişimin Çocuğa Etkisi.” (ss.1071-1094). İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Özdoğan, B. (2001). Altı-on iki yaşlarındaki çocukların eğitimi ve okul başarıları. Eğitim ve Bilim, 26(120). 3-7.
• Öztürk, Y. ve Gangal, M. (2016). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin disiplin, sınıf yönetimi ve istenmeyen davranışlar hakkındaki inançları. HAYEF Dergisi, 31(3), 593-608.
• Sadık, F. (2004). Okul öncesi sınıflarda gözlenen problem davranışlar ve bu davranışlarla baş etmede öğretmenlerin kullandıkları yöntemler. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13, 88-97.
• Sarıtaş, M. (2003). Sınıf yönetimi ve disiplinle ilgili kurallar geliştirme. L. Küçükahmet, (Ed.). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Şentürk, H. ve Oral, B. (2008). Türkiye’de sınıf yönetimi ile ilgili bazı araştırmaların değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 1-26.
• Tümkaya, S. ve Gülaçtı, F. (2014). Erken çocukluk eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Uyanık Balat, G. (2011). Sınıf yönetimi kavramı ve sınıf yönetim modelleri. Okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi (ss. 1-14), Uyanık Balat, G. ve Bilgin, H. (Ed.) Ankara: Eğiten.
• Uysal, H., Altun, S. A. ve Akgün, E. (2010). Okulöncesi öğretmenlerinin çocukların istenmeyen davranışları karşısında uyguladıkları stratejiler. İlköğretim Online, 9(3).
• Yiğit, M. (2003). Öğretmenlerin ödül ve cezaya ilişkin algıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.