Değerli Araştırmacılar,
Tourism and Recreation, bir yazının yayınlanmasına, tutarlı ve saygın bir bilgi ağının geliştirilmesine katkı sağladığına inanarak yazarları ve hakemleri aşağıdaki etik koşulları yerine getirmeye çağırmaktadır. Tourism and Recreation, Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) önerileri ve COPE (Committee on Publication Ethics)’un editör ve yazarlar için ileri sürdüğü uluslararası standartları dikkate almaktadır. Editörler, yazarlar ve hakemler için aşağıda verilen görevler COPE (Code of Conduct for Journal Editors) izlenerek hazırlanmıştır. Tourism and Recreation’da hakem değerlendirme süreci tamamlanan yayınlar erişebilir olmaktadır. Yazarlardan, dergiye yayın gönderme sürecinden yayınlanma sürecine kadar hiçbir süreçte herhangi bir ücret alınmamaktadır.
1. Editörlerin Görevleri
Yayın Kararları: Derginin editörü, dergiye gönderilen makalelerden hangisinin yayınlanacağına karar vermekten sorumludur. Söz konusu çalışmanın geçerliliği ve araştırmacılar ve okuyucular için önemi, her zaman bu tür kararların dayanağıdır. Editör, bu kararları alırken diğer editörler veya hakemler ile görüşebilir.
Hakem değerlendirmesi: Editör, hakem değerlendirme sürecinin adil, tarafsız ve zamanında olmasını sağlar. Araştırma makaleleri tipik olarak en az iki dış ve bağımsız hakem tarafından gözden geçirilir ve gerektiğinde editör ek görüşler alabilir. Editör, ilgili alanda uygun uzmanlığa sahip hakemleri seçer ve hileli (fraudulent) ve önyargılı hakemlerin seçiminden kaçınır.
Tarafsızlık: Editör, yazarların ırkına, cinsiyetine, cinsel yönelimine, dini inancına, etnik kökenine, vatandaşlığına veya politik felsefesine bakılmaksızın, makaleleri entelektüel içerikleri açısından değerlendirir.
Gizlilik: Editör, dergiye gönderilen tüm materyallerin ve hakemlerle yapılan tüm iletişimlerin gizliliğini, ilgili yazarlar ve hakemlerle aksi kararlaştırılmadıkça koruyacaktır. Hakemler isimlerini açıklamayı kabul etmedikçe, editör hakemlerin kimliklerini gizli tutacaktır. Makalelerde yayınlanmış materyaller, yazarın açık yazılı izni olmadan editörün kendi araştırmasında kullanılamaz. Değerlendirme sürecinde elde edilen bilgi veya fikirler gizli tutulur ve kişisel avantaj için kullanılamaz.
Çıkar Çatışmaları: Editörler, ilişkilerden kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu makaleleri değerlendirmekten kaçınmalıdır.
2. Hakemlerin Sorumlulukları
Editör Sürecine Katkı: Hakem değerlendirmesi, editörün editoryal kararlar almasına yardımcı olur ve yazarla yapılan editoryal iletişimler yoluyla da yazara makaleyi geliştirmede yardımcı olabilir. Hakem değerlendirmesi, bilimsel yöntemin merkezinde yer alır. Gözden geçirenlerden genellikle yazarlara ve çalışmalarına kendilerine davranılmasını istedikleri şekilde davranmaları ve iyi gözden geçirme görgü kurallarına uymaları istenir. Makalede bildirilen araştırmayı gözden geçirme konusunda yeterli niteliğe sahip olmadığını hisseden veya hemen incelemesinin imkansız olduğunu bilen seçilmiş herhangi bir hakem, editöre haber vermeli ve inceleme sürecine katılmayı reddetmelidir.
Gizlilik: İncelenmek üzere alınan tüm yazılar gizli belgeler olarak değerlendirilmelidir. Hakemler, makaleyle ilgili incelemeyi veya bilgileri editörün izni olmadan kimseyle paylaşmamalı veya yazarlarla doğrudan iletişim kurmamalıdır. Gönderilen bir yazıdaki materyaller, yazarın açık yazılı izni olmadan bir hakemin kendi araştırmasında kullanılmamalıdır. Akran değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel avantaj için kullanılmamalıdır.
Etik Sorunlara Yönelik Duyarlılık: İncelemeyi gerçekleştiren hakem, makaledeki olası etik konulara karşı uyanık olmalı ve değerlendirilmekte olan makale ile hakemin kişisel bilgisine sahip olduğu diğer yayınlanmış makaleler arasındaki önemli benzerlikler veya örtüşmeler dahil olmak üzere bunları editörün dikkatine sunmalıdır.
Nesnellik: Gönderilen yazıların incelemeleri tarafsız bir şekilde yapılmalıdır. Hakemler, destekleyici argümanlarla görüşlerini açıkça ifade etmelidir.
3. Alan Editörlerinin Görevleri ve İş Akışı
* Sekretaryadan gelen yayınla ilgili editör gerekli kontrolleri sağlar ve çalışmanın bilimsel kapsamı dahilindeki alan editörüne makaleyi gönderir.
* Alan editörü gelen makaleyi inceler, dergi kriterlerine, alana uygun görmez veya bilimsel açıdan yeterli bulmaz ise gerekçelerini detaylı bir şekilde belirterek yazıyı reddedebilir. Uygun gördüğü takdirde ise yayın için konuda uzman iki hakem atar.
* Hakemlerden biri ret verirse makale üçüncü hakeme gönderilir.
* İki hakemden birden ret aldığı takdirde ise makaleye alan editörü tarafından RED kararı verilir.
* Makaleye iki hakemden birden düzeltme verilirse alan editörü yazıyı hakem raporları bağlamında minör/majör olmak üzere iki şekilde yazara düzeltme olarak gönderir.
* Hakemler tarafından ek dosya gönderilmiş ise bunlar kontrol edilir, dosyaların içerisinde hakem bilgileri görünüyor ise silinir ve alan editörü tarafından yazardan düzeltmeleri farklı renkte yapması ve hakemler için düzeltme dosyası hazırlayarak ayrıca yüklemesi istenir.
* Yazardan gelen düzeltme sonrasında yeniden görmek isteyen hakemler için makale görünür kılınır ve söz konusu hakemlere tekrar gönderilir.
* Hakemden gelen cevap olumlu ise yayın yazıldığı dil dikkate alınarak dil editörüne gönderilir.
* Dil editörünün herhangi bir düzeltme talebi var ise makale yazara yeniden gönderilir.
* Yazardan gelen son haliyle makaleye yazım editörü atanır.
* Yazım editörünün düzeltme isteği var ise yazardan tekrar revizyon talep edilir.
* Eksiklikleri tamamlanmış makale alan editörü tarafından son kez incelenir ve yazı uygun görüldüğü takdirde yayın sürecine alınmak üzere kabul edilir.
4. Yazarların Görevleri ve Hakları
Raporlama Standartları: Yazarlar, yapılan çalışmanın doğru bir açıklamasının yanı sıra öneminin nesnel bir tartışmasını sunmalıdır. Veriler makalede doğru bir şekilde temsil edilmelidir. Çalışma, diğer yazarların alıntılamasına izin verecek yeterli ayrıntı ve referanslar içermelidir. Hileli veya kasıtlı olarak yanlış beyanlar, etik olmayan davranışlar oluşturur ve kabul edilemez.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarlardan, araştırma verilerini sağlamaları ve/veya derginin açık veri gereksinimlerine uymaları istenebilir. Yazarlar, mümkünse bu tür verilere halkın erişimini sağlamaya hazır olmalı ve bu tür verileri yayınlandıktan sonra makul sayıda yıl boyunca saklamaya hazırlanmalıdır.
Özgünlük: Yazarlar, tamamen orijinal eserler yazdıklarından ve eğer yazarlar başkalarının çalışmalarını ve/veya sözlerini kullanmışlarsa, buna uygun şekilde alıntı yapıldığından ve gerektiğinde izin alındığından emin olmalıdır. Yazarlar her türlü intihal biçiminde sakınmalıdır.
Çoklu veya Eşzamanlı Yayın: Aynı makalenin aynı anda birden fazla dergiye gönderilmesi etik olmayan davranış oluşturur ve kabul edilemez. Genel olarak, bir yazar, daha önce yayınlanmış bir makaleyi başka bir dergide değerlendirilmek üzere sunmamalıdır.
Makale Yazarlığı: Yazarlık, rapor edilen çalışmanın kapsamına, tasarımına, yürütülmesine veya yorumlanmasına önemli katkıda bulunanlarla sınırlı olmalıdır. Önemli katkılarda bulunan herkes ortak yazarlar olarak listelenmelidir. Yazarlar çalışmanın toplu sorumluluğunu üstlenirler. Her yazar, çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğu veya bütünlüğü ile ilgili soruların uygun şekilde araştırılıp çözülmesini sağlamaktan sorumludur.
Destek Beyanı: Araştırmanın yürütülmesi ve/veya makalenin hazırlanmasına yönelik tüm mali destek kaynakları, varsa destekleyicinin çalışma tasarımındaki rolü açıklanmalıdır. Ayrıca potansiyel çıkar çatışmaları mümkün olan en erken aşamada açıklanmalıdır.
Temel Hataların Bildirilmesi: Bir yazar kendi yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık fark ettiğinde, dergi editörüne veya yayıncısına derhal haber vermek ve editör tarafından gerekli görülmesi halinde makaleyi geri çekmek için editörle işbirliği yapmak yazarın yükümlülüğüdür.
Yazar Değişikliği: Yazarlık listesindeki herhangi bir değişiklik, Editöre açık bir neden bildirilmedikçe kabul edilemez. Yazarlıkta bir değişiklik yapılması gerektiğinde, değişiklik için açık bir neden ve yazılı onay (imzalı bir mektup) dergi editörüne bildirilmelidir.
Yazar Hakları
- Belli Hakemleri Değerlendirme Süreci Dışında Tutma:
Yazar(lar) çıkar çatışması gerekçesiyle veya etik gerekçelerle çalışmasının gönderilmemesini istediği hakemleri belirleyebilir.
- Editör şu konumdaki hakemlere değerlendirme göndermemektedir:
- Yazar(lar)ın daha önce ortak çalışma yayımladığı,
- Yazar(lar)ın çalışmalarının ön okumalarında yardımcı olmuş,
- Çalışmanın yayımlanmasından finansal fayda sağlayacak,
- Yazar ile aynı kurumda çalışan (üniversitelerde aynı bölümde) hakemlere.
Geri Çekme: Yazar(lar) henüz yayımlanmamış olan çalışmalarını ön değerlendirme sürecindeyken geri çekebilir. Bununla birlikte yayın kurulu tarafından telif hakları Tourism and Recreation Dergisi gönderim aşamasında devredilmiş çalışmaların geri çekme isteği onaylanmadıkça yazarlar çalışmasını başka bir dergiye değerlendirme için gönderemezler.
Hakem Raporlarına ve Yayın Kurulu Kararlarına İtiraz: Yazar(lar) her zaman ve durumda hakem raporlarına ve editör kararlarına itiraz etme hakkına sahiptir. Bu ve benzeri durumlarda Yazar(lar)dan itirazlarını gerekçeleri ile bildirmeleri talep edilmektedir. Editörler, itiraz durumlarında gerekli görürse yeni bir değerlendirme süreci başlatabilir.
Yayımlanmış Çalışma için Tasarrufta Bulunma: Yayımlanan makalelerin ve değerlendirmelerin telif hakkı Tourism and Recreation Dergisindedir. Bununla birlikte Yazar(lar) çalışmalarının kullanımıyla ilgili taleplerini dergi Editörüne iletebilir.
Tourism and Recreation’a gönderilen çalışmalarda ayrıca yayım etiği ile ilgili şu süreçler dikkate alınmalıdır;
* Yayımlanması amacıyla değerlendirilmek üzere DergiPark sistemi aracılığıyla Tourism and Recreation’a yüklenmiş çalışma(da); yer alan ve kullanılan tüm kaynaklara, bilimsel araştırma yöntemleri ve etik ilkeler doğrultusunda atıf yapılmıştır.
* Eğer çalışma, birden fazla kişiye aitse çalışmada tüm yazarların akademik-bilimsel olarak doğrudan ve ortak katkısı vardır.
* Bu çalışma, yazar(lar)ın özgün bir çalışmasıdır.
* Bütün yazarlar gönderilen makalenin son halini görmüş ve sonuçlarını onaylamıştır.
* Çalışma makale olarak daha önceden hiçbir şekilde yayımlanmak üzere bir yere gönderilmemiş ve/veya yayımlanmak üzere kabul edilen ve/veya başka bir dergide yayımlanmak üzere bekletilen bir çalışma olmayıp, “Tourism and Recreation” dergisinin değerlendirme süreci sonuçlanıncaya kadar başka bir bilimsel dergide yayımlanması için değerlendirme sürecine gönderilmeyecektir.
* Çalışmada kullanılan denek/deneklere ilişkin herhangi bir etik ihlal yapılmamış, kullanılan tüm veri toplama yöntemlerinde bilimsel etik ilkelere göre hareket edilmiştir. (yazar/ların bağlı bulundukları kurumdan etik açıdan izin gerektiren yayınları için etik kurul belgesi almaları zorunludur)
* Çalışmanın değerlendirilmesine ilişkin tüm süreçler (hakem raporları, editör notları vb.) üçüncü kişilerle paylaşılmamış/paylaşılmayacaktır.
* Yayımlanmak üzere kabul edilen yazıların her türlü yayın hakkı dergiyi yayınlayan kuruma aittir.
* Yayınlardaki düşünce ve öneriler tümüyle yazarların sorumluluğundadır.
* Çalışma daha önceden bilimsel bir toplantıda sunulan özet veya bu tam metin bildirinin daha kısa hali ise, makalede bu durum belirtilmiştir.
* Yazar/lar yayınları üzerindeki mali hakları, özellikle işleme, çoğaltma, temsil, basım, yayım, dağıtım ve internet yoluyla iletim de dâhil olmak üzere her türlü umuma iletim haklarını Tourism and Recreation dergisine sınırsız olarak kullanılmak üzere devretmeyi kabul ve taahhüt eder/ler.
* Yayınla ilgili olarak, telif hakkı ihlali nedeniyle üçüncü şahıslarca istenecek hak talebi veya açılacak davalarda Tourism and Recreation ve ilgili kurullarının hiçbir sorumluluğu olmayıp, tüm sorumluluk yazar/lara aittir.
* Yayında, hiçbir suç unsuru veya kanuna aykırı ifade bulunmamakla birlikte, araştırma yapılırken kanuna aykırı herhangi bir yöntem kullanılmamış olup, çalışma ile ilgili tüm yasal izinler alınmış ve etik kurallara uygun hareket edilmiş olması gerekmektedir.
• Çalışmanın bilimsel araştırma ve yayın etiği açısından uygunluğuyla ilgili yukarıda belirtilmeyen tüm hususlarda “Yükseköğretim Kurumu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” hükümlerine göre hareket edilmiştir ve buna ek olarak yayın etiği etik görev ve sorumluluklarda açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan ilkeler benimsenmiştir.
Tourism and Recreation’a yayımlanması amacıyla değerlendirilmek üzere çalışma yüklemiş/göndermiş bulunan yazar/lar, yukarıda belirtilen tüm hususları okumuş ve kendi iradeleriyle taahhüt/kabul etmiş sayılır.