BOSNIAKS IN TURKEY AND A STUDY ON THE CULINARY CULTURE

Yıl 2021, , 407 - 428, 10.06.2021

Çağla Özer , Aslı Albayrak , Cansu Ağan

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.834049

Cited By: 1

Öz

Culinary culture is a tradition of food and beverage in the cooking and consumption process of food in different societies and it is all of the traditions consisting of beliefs and practices developed within this scope. It is one of the most important constituents in cultural heritage and it is a cultural richness that reflects the characteristics of the geography in which societies lived throughout history. Bosniaks, most of whom live in Bosnia-Herzegovina, are a society that continued their life under Ottoman rule for many years. The Bosniaks have established their settlement in different regions of Turkey by coming through immigration. This interaction has brought together many civilizations with Turkish peoples and provided the feature of being one of the nation’s holding an important place these civilizations. In this study, the characteristics of cuisine culture, which have an important role in reflecting the cultural identity of Bosniaks, have been tried to be revealed through an exploratory research. In this context, special days and meals prepared on these days, traditional dishes and cultural interactions of Turkish cuisine have been addressed. A semi-structured interview form which is one of the qualitative research methods was used in the study. According to the findings of the research, it was observed that an important part of Bosniaks living in Turkey tried to sustain rituals and meals which are belong their culinary culture, however these meals were being forgotten by the new generations.

Anahtar Kelimeler

Bosniaks, Bosniak cuisine, Culinary culture, Ethnic culture

TÜRKİYE’DE YAŞAYAN BOŞNAKLAR VE MUTFAK KÜLTÜRÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Mutfak kültürü, farklı toplumlarda yemeğin pişirilme ve tüketilme sürecinde yeme içme geleneği ve bu çerçevede gelişen inanış ve uygulamalardan oluşan geleneklerin tümüdür. Kültürel miras içerisinde en önemli yapıtaşlarından biri olup toplumların tarih süresince yaşadığı coğrafyanın özelliklerini yansıtan kültürel bir zenginliktir. Çoğunluğu Bosna-Hersek’te yaşayan Boşnaklar, uzun yıllar boyunca Osmanlı egemenliğinde yaşamını devam ettirmiş bir toplum olup göçlerle Türkiye’nin farklı bölgelerine yerleşmiş ve köyler kurmuşlardır. Bu etkileşim Türklerle pek çok medeniyeti bir araya getirdiği gibi bu medeniyetler içinde önemli yer tutan milletlerden biri olma özelliğini sağlamıştır. Bu çalışmada Boşnakların kültürel kimliğini yansıtmakta önemli payı olan mutfak kültürüne ait özellikler keşifsel bir araştırmayla ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda özel günleri ve bu günlerde yapılan yemekler, geleneksel yemekler ile Türk mutfağı kültürel etkileşimleri ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışma sonucunda Türkiye’de yaşayan Boşnakların önemli bir kısmının mutfak kültürlerine ait yemekleri ve kültürel ritüellerini devam ettirmeye çalıştıkları ancak bu yemeklerin yeni kuşaklarda unutulmaya başlandığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Boşnaklar, Boşnak mutfağı, Etnik kültür, Mutfak kültürü

Kaynakça

• Aksoy, Ö. (2015). Bosna Hersek Ve Boşnak Folkloru İle İlgili Türkiye’de Yapılan Çalışmalar Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 5(10), 111-129.
• Atilla, N. (2016). Boşnak Mutfağı. Https://Www.Bosnakmedya.Com/Bosnak-Mutfaginin-Temel-Ozellikleri/ Erişim Tarihi: 15.04.2020.
• Bayraktar, Z. (2014). Geleneğin Aktarımında Ve Yaşatılmasında Göçmen Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü: İzmir Bosna Sancak Kültür Ve Yardımlaşma Derneği Örneği. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat Ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, 1(3), 193-206.
• Berg, L. B. (2001). Qualitative Research Methods For Social Science. Boston: Allyn And Bacon Inc.
• Celep, A. (2019). Cumhuriyet Sonrası Türkiye’ye Göç Eden Boşnakların Yeni Kimlik İnşası (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çengiç, A. (2019). Türkiye’de Yaşayan Boşnakların Halk Müziği Ve Oyunlarının Halkbilimi Açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Dervisevic, A. (2006). Bosnjaci U Dijaspor. Sarajevo: Knjiga Prvo.
• Eker, S. (2006). Bosna’da Etno-Linguistik Yapı Ve Türk Dili Ve Kültürü Üzerine. Milli Folklor, 72(18), 71-84.
• Emgili, F. (2011). Bosna-Hersek’ten Türkiye’ye Göç (1878-1934) (Yayımlanmış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Emgili, F. (2012). Boşnakların Türkiye’ye Göçleri 1878-1934. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Emgili, F. (2020). Yugoslavya Döneminde Boşnak Göçleri. Atatürk Ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi, 6(Kış), 5-34.
• Https://Www.Bosnakmedya.Com/Bosnak-Yemek-Kulturunde-Osmanli-Etkisi/ Erişim Tarihi:20.04.2020.
• Https://Www.Bosnakmedya.Com/Travnikin-Meshur-Yerbasmaz-Armudu-Tursusu/ Erişim Tarihi: 20.04.2020.
• İyiyol, F. (2010). The Effect Of Turkish Culture On Bosnian Culture Exemplified By Food Culture. 2nd International Symposium On Sustainable Development, 8-9 June 2010, Sarajevo.
• İyiyol, F., Ve Çatoviç, A. (2012). Sevdalinkalarda Türk-Boşnak Halk Kültürünün Ortak Unsurları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(1), 246-264.
• Karpat, K. H. (2004). Balkanlar’da Osmanlı Mirası Ve Ulusculuk. İstanbul: İmge.
• Kırbaç, A. (2012). Tarih Ve Gelenek Bağlamında Türkiye’de Boşnaklar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 696-711.
• Özdamar, F. (2015). Türk Kültürünün Yeni Pazar Boşnak Kültürüne Etkisi Yiyecek İçecek Örneği. IV. Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu. 07-08 Kasım 2015, 321-334, İzmir.
• Özder, A. (2012). Bosna-Hersek Cumhuriyeti’nde Coğrafyanın Halk Kültürüne Etkisi. Marmara Coğrafya Dergisi, (25), 213-237.
• Peštek, A., Ve Činjarević, M. (2014). Tourist Perceived İmage Of Local Cuisine: The Case Of Bosnian Food Culture. British Food Journal, 116(11)1821-1838. Doi: 10.1108/BFJ-01-2014-0046.
• Pırlanta, İ. (2016). Balkanlardan Bozok Bölgesi’ne Göç Eden Boşnaklar (Boğazlıyan Örneği). I. Uluslararası Bozok Sempozyumu. 05-07 Mayıs 2016. Yozgat.
• Poyraz Tacoğlu, T., Arıkan, G., Ve Sağır, A. (2012). Boşnak Göçmenlerde Göç Ve Kültürel Kimlik İlişkisi: Fevziye Köyü Örneği. Electronic Turkish Studies, 7(1), 1942-1965.
• Şahin, I., Ve Şahin, C. (2014). Avusturya'nın Bosna-Hersek'i İşgalinden Sonra Anadolu'ya Yapılan Boşnak Göçleri: Eskişehir Lütfiye Köyü Örneği. Karadeniz Araştırmaları, (42), 131-154.
• Ünal, S. (2012). Kimliğin Tarihsel Ve Kültürel İnşası: Türkiye’de Balkan (Rumeli) Göçmenleri, Milli Folklor, 94, 27-40.
• Yalçın Çelik, S. D. (2008). Kosova’da Çağdaş Türk Edebiyatı (1951-2008). Prizren: Doğru Yol Türk Kültür Sanat Derneği.
• Yayla, Y. (2001). Kanuni Sultan Süleyman Devri Osmanlı Devleti'nde Bürokratik Yapı (1520-1566). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.