6+1 ANALİTİK YAZMA VE DEĞERLENDİRME MODELİNİN SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN YAZILI ANLATIM BECERİSİ VE ÖZ YETERLİĞİ İLE YAZMA KAYGISINA ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 771 - 786, 30.05.2022

Gül Şebnem Altuner Çoban , Seyit Ateş

https://doi.org/10.24315/tred.936588

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modeli ile öğretimin sınıf öğretmeni adaylarının yazılı anlatım becerilerine, yazılı anlatım öz yeterliklerine ve yazma kaygısına etkisini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubu, 2015-2016 öğretim yılı bahar yarıyılında Bozok Üniversitesi Eğitim fakültesi Temel Eğitim Bölümü Sınıf Eğitimi Ana Bilim Dalı ikinci sınıfta öğrenim gören 25‘i deney grubu, 24‘ü kontrol grubunda olmak üzere toplam 49 sınıf öğretmeni adayından oluşmaktadır. Verilerin toplanması, analizi ve yorumlanmasında ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama sürecinde, deney grubuna 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modeli öğretimi uygulanırken; kontrol grubu normal öğretim sürecine devam etmiştir. Çalışma, deney grubunda yedi hafta boyunca toplam yirmi bir ders saatinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda; yazılı anlatım becerileri ve yazılı anlatım öz yeterliklerine ilişkin deney grubu lehine, yazma kaygılarına ilişkin kontrol grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yazma, Yazılı Anlatım Becerisi, Yazma Kaygısı, Yazılı Anlatım Öz Yeterliği

Kaynakça

• Ahıskalı, E. E. (2020). Planlama ve yazma stratejileri öğretiminin planlama ve yazma başarısına, yazma özyeterliğine ve yazma kaygısına etkisi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Aksu, Ö. (2015). 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modeli’nin ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin performans görevlerini hazırlamalarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Applegate, A. J., & Applegate, M. D. (2004). The Peter Effect: Reading habits and attitudes of preservice teachers. The Reading Teacher, 57(6), 554-563.
• Arıcı, A. F. (2008). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 209-220.
• Aydın, İ. S., İnnalı, H.Ö., Batar, M., & Çakır, H. (2013). Öğretmen adaylarının yazılı anlatım öz yeterliklerine ilişkin ölçek geliştirme çalışması. Turkish Studies, 8(8), 139-160.
• Bağcı, H., & Başar, U. (2013). Yazma eğitimi. M. Durmuş ve A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı içinde (s.311-335). Ankara: Grafiker.
• Bayat, N. (2014). Sürece dayalı yazma yaklaşımının yazma başarısı ve kaygısı üstündeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 1123-1141.
• Blasingame, J. B. (2000). Six case studies of secondary teachers implementing the six-trait analytical model for writing instruction and assessment. Ph.D Thesis. University of Kansas, Manhattan.
• Brown, H. D. (2001). Teaching by principles: An interactive approach to language pedagogy. New York: Addison Wesley Longman.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi .
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Coşkun, E. (2007). Yazma eğitimi. A. Kırkkılıç & H. Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe Öğretim içinde (s.49-91). Ankara: Pegem Akademi.
• Coşkun, E., & Tamer, M. (2015). Yazma eğitiminde geri bildirim türleri ve kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi, 12(32), 337-372.
• Courson, D. V. (2001). Effect of single trait versus multiple trait feedback on high school students writing performance. Ph.D Thesis. Arizona State University, Tempe.
• Culham, R. (2003). 6 traits of writing: The complete guide grades 3 and up. New York: Scholastic.
• Çakır, Ö. (2003). Yazma öğretiminde süreç yaklaşımına dayalı programın yazılı anlatım becerisini geliştirmedeki rolü: Mersin Üniversitesi eğitim fakültesi örneği. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 122, 31-51.
• Çamurcu, D. (2011). Yükseköğretime yeni başlayan Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin yazma becerilerinin incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 7(29), 503-518. Demir, S. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının yazma kaygısı düzeyleri ve nedenleri: bir karma yöntemli yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Demir, T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ile yazma özyeterlik algısı ilişkisi üzerine bir çalışma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(1), 84-114.
• Demirel, Ö., & Şahinel, M. (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Doğan, Y. (2002). Türkçe öğretmenliği birinci sınıfta okuyan öğrencilerin okuma ve yazma becerileri ile genel kültür düzeyleri bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan, Ö. (2012). Süreç temelli yaratıcı yazma uygulamalarının yazılı anlatım becerisine ve yazmaya ilişkin tutuma etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan, T., & Gök, B. (2009). Türkçenin ana dili olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve bu sorunların giderilmesine yönelik öneriler: Ankara örneği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 1-16.
• Erol, H. F. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisi. F. Yıldırım ve B. Tüfekçioğlu (Ed.), Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Kuramlar-Yöntemler-Beceriler-Uygulamalar içinde (s. 177-219). Ankara: Pegem Akademi.
• Evans, J. (2001). Introduction: Learning and teaching the complexities of writing. Portsmout, NH: Heinemann.
• Faigley, L., Daly, J. A., & Witte, S. P. (1981). The role of writing apprehension in writing performance and writing competence. Journal of Educational Research, 75(1), 16-21.
• Fidalgo, R., Torrance, M., & Garcia, J. N. (2008). The Long-Term Effects of StrategyFocussed Writing İnstruction for Grade Six Students. Contemporary Educational Psychology, 33, 672–693.
• Gliner, J.A., Morgan, G.A., & Leech, N.L. (2015). Research methods in applied settings: An integrated approach to design and analysis (S. Turan, Trans.). Ankara: Nobel.
• Goodwin, L. D. (2001). Interrater agreement and reliability. Measurement in Physical education and Exercise Science, 5(1), 13-14.
• Görgüç, Ç. (2016). Analitik yazma ve değerlendirmenin 6. sınıf öğrencilerinin yazma tutumu ve yazma başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Graham, S., Schwartz, S.S., & Macarthur, C.A. (1993). Knowledge of writing and the composing process, attitude toward writing, and self-efficacy for students with and without learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 26(4), 237-249.
• Grundy, T. (1986). The Writing Program in the Beaverton School District. OSSC Bulletin, 30(2), n2.
• Güleryüz, H. (2000). Programlanmış ilkokuma yazma öğretimi kuram ve uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Güneş, F. (2014). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Güvercin, A. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretminde Tömer modeli yazma eğitimi ve süreç temelli yazma modelinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Hamzadayı, E., & Çetinkaya, G. (2011). Yazılı anlatımı düzenlemede akran dönütleri: Dönüt türleri, öğrenci algıları. AİBU eğitim fakültesi dergisi, 11(1), 147-165.
• Hyland, K. (2002). Teaching and researching writing. London: Pearson Longman.
• Jones, E. (2008). Predicting performance in first-semester college basic writers: Revisiting the role of self-beliefs. Contemporary Educational Psychology. 33, 209–238.
• Jordan, J. (2005). Seeing the trees within the forest: A teacher’s story when implementing the six plus one writing traits model in the victoria independent school district. Ph.D Thesis. The Faculty of the College of Education University of Houston, Houston.
• Kaldırım, A. (2014). 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modelinin ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Karakaya, İ., & Ülper, H. (2011). Yazma kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi ve yazma kaygısının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 691-707.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Karatay, H. (2011). 4+1 Planlı yazma ve değerlendirme modelinin öğretmen adaylarının yazılı anlatım tutumlarını ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(3), 1029-1047.
• Karatosun, S. (2014). Planlı yazma ve değerlendirme modelinin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kompozisyon yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Kaya, B. (2016). Üstbilişsel beceri odaklı yazma süreçlerinin dördüncü sınıf öğrencilerinin hikaye yazma becerisine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kılınç, A., Aytan, N., & Ünlü, S. (2016). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin yazma kaygılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Turkısh Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,11(3), 1511-1526.
• Korkmaz, G. (2015). Yaratıcı yazma yönteminin 6. sınıf öğrencilerinin yazma öz yeterlik algılarına, yazmaya ilişkin tutumlarına ve yazma becerisi akademik başarılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Köksal, K. (2001). Okuma yazmanın öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Kurbanoğlu, S. (2004). Özyeterlik inancı ve bilgi profesyonelleri için önemi. Bilgi Dünyası, 5 (2),137-152.
• Kurt, A. (2019). Türkçe eğitiminde süreç temelli yazma yaklaşımının altıncı sınıf öğrencilerinin tür odaklı yazma becerisinin gelişimine katkısı. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Landis, J, R., & Koch, G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics, 33, 159-174.
• Lee, S. Y., & Krashen, S. (1997). Writing apprehension in Chinese as a first language. ITL International Journal of Applied Linguistics, 115, 115-116.
• Locke, T. (2015). Developing writing teachers: Practical ways for teacher-writers to transform their classroom practice. New York, NY: Routledge.
• Maltepe, S. (2006). Yaratıcı yazma yaklaşımı açısından Türkçe derslerindeki yazma süreçlerinin ve ürünlerinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Martinez, C. T., Kock, N., & Cass, J. (2011). Pain and pleasure in short essay writing: factors predicting university students’ writing anxiety and writing self-efficacy. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 54(5), 351-360.
• McCarthy, P., Meier, S., & Rinderer, R. (1985). Self-efficacy and writing. College Composition and Communication, 36, 465-471.
• Mcguıre, D. W. (1995). A comparison of scores on the Kansas writting assessment for word-processed and hand-written papers of eleventh- graders. Ph.D Thesis. Kansas State University, Manhattan.
• McKensie, L., & Tomkins, G. E. (2010). Evaluating students’ writing: A process approach. Journal of Teaching Writing, 3(2), 201-212.
• Melanlıoğlu, D., & Demir Atalay, T. (2016). Yabancı dil olarak türkçe öğrenenlerin yazma öz yeterliklerinde yaratıcı yazma uygulamalarının etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 697-721.
• Nancy, P. (1997, September). Classrooms of tomorrow. Paper Presented at the Conference on Educational Technology 1997 (JET97), University of Electro-Communications, Tokyo.
• NCTE. (2008). Writing now. Policy research brief produced by the national council of teachers of English. Retrieved from http://www.ncte.org/library/NCTEFiles/Resources/PolicyResearch/WrtgResearchBrief.pdf
• Oğuz, A. (2009). Öğretmen adaylarının sözlü ve yazılı anlatım becerilerine ilişkin öz yeterlik algıları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 18-42.
• Olson, A. A. (2004). Teaching writing effectively: Using the six traits with process approach to writing. MA Thesis. The Faculty of Pacific Lutheran Universty, California.
• Özdemir, B. (2014). Analitik yazma ve değerlendirme modelinin türkçe öğretmeni adaylarının yazma becerilerine ve yazma tutumlarına etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdemir, H. N., & Erdem, İ. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma alışkanlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 102-129.
• Özdemir, B., & Özbay, M. (2016). 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modelinin Türkçe öğretmeni adaylarının yazma becerilerine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 261-276.
• Özkara, Y. (2007). 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modelinin 5. sınıf öğrencilerinin hikâye edici metin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Öztürk, E. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Öztürk, H., & Çeçen, S. (2007). The effects of portfolio keeping on writing anxiety of EFL students. Journal of Lan-guage and Linguistic Studies, 3(2), 218-236.
• Pajares, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation, and achievement in writing: a review of the literature. Reading and writing quarterly, 19, 139-158. doi: https://doi.org/10.1080/10573560308222.
• Pajares, F., & Johnson, M. J. (1994). Confidence and competence in writing: The role of writing self-efficacy, outcome expectancy, and apprehension. Research in the Teaching of English, 28, 313-331.
• Pajares, F., & Valiante, G. (1997). The predictive and mediational role of the writing self-efficacy beliefs of upper elementary students. Journal of Educational Research, 90, 353-360.
• Pajares, F., & Valiante, G. (2006). Self-efficacy beliefs and motivation in writing development. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.). Handbook of writing research. (pp. 158–170). New York: The Guilford.
• Pritchard, R. J., & Honeycutt, R. L. (2007). Best practices in implementing a process approach to teaching writing. In S. Graham, C. A. MacArtur & J. Fitzgerald (Eds.). Best practices in writing instruction. (pp. 28-49). New York: Guilford.
• Raimes, A. (1983). Techniques in teaching writing. Oxford: Oxford University.
• Rosenblum, S., Weiss, P. L., & Parush, S. (2003). Product and process evaluation of handwriting difficulties: A review. Educational Psychology Review, 15(1), 41-81.
• Rubin, N., & Henderson, S. E. (1982). Two sides of the same coin: Variation in teaching methods and failure to learn to write. Special Education: Forward Trends, 9(4), 17-24.
• Schunk, D. H., & Pajares, F. (2010). Self-efficacy beliefs. In P. Penelope, B. Eva & M. Barry (Eds.), International encyclopedia of education. (pp. 668–672). Oxford, UK: Elsevier.
• Sever, E. (2013). Süreç temelli yazma modellerinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım ve yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Sever, E., & Memiş, A. (2014). Süreç temelli yazma modellerinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım ve yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 10(3), 24-42.
• Shell, D. F., Murphy, C. C., & Bruning, R. H. (1989). Self-efficacy and outcome expectancy mechanisms in reading and writing achievement. Journal of Educational Psychology, 81, 91-100.
• Smith, M. W. (1984). Reducing writing apprehension. Urbana: NCTE.
• Şentürk, N. (2009). Planlı yazma ve değerlendirme modelinin 8. sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Tavşanlı, Ö. (2019). Süreç temelli yazma modüler programının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin yazmaya ilişkin tutum, yazılı anlatım becerisi ve yazar kimliği üzerine etkisi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Temizkan, M. (2003). Yazılı anlatım etkinliği çerçevesinde Türkçe öğretmenlerinin çalışmalarına ilişkin bir değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Tighe, M. A. (1987, March). Reducing writing apprehension in english classes. Paper presented at the Annual Meeting of the National Council of Teachers of English Spring Conference, Louisville.
• Tiryaki, E. N. (2011). Üniversite öğrencilerinin tartışmacı metin yazma becerileri ile yazma kaygısı ve eleştirel düşünme becerileri. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Top, F. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Yaratıcı Yazmanın Kullanılması. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Topuzkanamış, E. (2014). Yazma stratejileri öğretiminin Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin yazma başarısına etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(2), 274-290.
• Traughber, B. K. (1998). The effects of handwriting and word processing fonts an six-trait analytical scoring of direct writing assessment. Ph.D Thesis. University of Kansas, Manhattan.
• Tseng, M. H., & Chow, S. M. K. (2000). Perceptual motor function of school-age children with slow handwriting speed. American Journal of Occupational Therapy, 54, 83-88.
• Ülper, H. (2008). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretimi programının öğrenci başarısına etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ülper, H., Yaylı D., & Karakaya İ. (2013). Okur özyeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 85-100.
• Vygotsky, L. S. (1998). Düşünce ve dil. (S. Koray, Çev.). İstanbul: Toplumsal Dönüşüm.
• Warburton, N. (2007). The basics of essay writing. London: Routledge.
• Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ.
• Yaylı, D. (2009, Ekim). Hizmet öncesi Türkçe öğretmenleri ile bir süreç yazma uygulaması. XVIII. Ulusal Eğitim Bilim¬leri Kurultayı’nda sunulmuş bildiri, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Yazar, Ö. (2004). The significance and contribution of 6+1 traits of writing to the success of the students in English language teaching. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yavuz, E. (2020). Üstbilişsel beceri odaklı süreç temelli yazma çalışmalarıyla üstün yetenekli ilkokul öğrencisinin yazma becerisinin geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Yıldız, C. (Ed.). (2013). Yeni öğretim pogramlarına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Zorbaz, K. Z. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin yazma kaygı ve tutukluğunun yazılı anlatım becerileriyle ilişkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zorbaz, K. Z. (2011). Yazma kaygısı ve yazma kaygısının ölçülmesi. e-Journal of New World Sciences Academy. 6(3), 2271-2280.