Toplumsal Tarih Akademi Etik Beyanıdır
Toplumsal Tarih Akademi dergisi yayın etiği ilkelerine sahiptir. Bu ilkeler ulusal ve uluslararası çapta tanınırlık ve geçerlilik sahibi olan etik ilke beyanlarından kaynak alır. Ulusal etik ilke beyanı olarak YÖK Üniversitelerarası Kurul Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi esas alınır. Uluslararası etik ilke beyanı olarak COPE (Committee on Publication Ethics – Yayın Etiği Komitesi) tarafından hazırlanan belgeler esas alınır.
Yayın Etiğine Aykırı Eylemler – YÖK ÜAK İlkeleri
İntihal, sahtecilik, çarpıtma, mükerrer yayım, dilimleme, haksız yazarlık başlıca yayın etiği ihlalleridir. Bunlara ek olarak araştırma desteklerini anmamak, tamamlanmamış eserlerdeki bilgileri yazarının izni olmadan kullanmak yayın etiğinin çiğnenmesi kapsamındadır. Bu ihlallere ilişkin ayrıntılar için Üniversitelerarası Kurul Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nin dördüncü maddesi esas alınır. Bu madde yazarların uyması gereken ahlaki kuralları özlü biçimde ifade ederek ortaya koymaktadır. Dergimize değerli çalışmalarını gönderen yazarlardan Üniversitelerarası Kurul Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nin dördüncü maddesine uygun hareket etmelerini beklemekteyiz. Yazarlar ilgili yönergeye aşağıdaki bağlantı üzerinden erişebilirler:
https://bit.ly/4h05Flg
Uluslararası Yayın Etiği – COPE İlkeleri
2011 senesinde Singapur’da toplanan Araştırma Dürüstlüğü Dünya Konferansı (World Conference on Research Integrity) adlı etkinlikte bir araya gelen bilim insanları hem yazarlar hem editörler için kimi etik ilkeler üzerinde ittifak etmiştir.
Yazarlar için üzerinde ittifak edilen etik ilkeler, bir önceki bölümde anılan YÖK ÜAK yönergesine paralel içerikte ancak daha ayrıntılıdır. Bu ilkeler sağlamlık-güvenilirlik, dürüstlük, denge, özgünlük, şeffaflık, yazarın ve katkı koyanların doğru bildirilmesi, hesap verebilirlik-sorumluluk, hakemlik sürecine ve yayın sözleşmesine uygun davranış, yayınla ilgili insanlar-canlılara ilişkin etik ilkeler şeklinde sıralanmaktadır. Yazarlar COPE tarafından ortaya konan yazarlık ilkelerine ilişkin ayrıntılara aşağıdaki bağlantıdan erişebilirler:
https://bit.ly/400bbON
Referans: Kleinert, S., & Wager, E. (2011). Responsible Research Publication: International Standards for Authors. A Position Statement developed at 2nd World Conference on Research Integrity, Singapore, July 22-24, 2010. Chapter 50 in: Mayer, T., & Steneck, N. (eds.) Promoting Research Integrity in a Global Environment. Imperial College Press / World Scientific Publishing, Singapore (pp. 309-16). (ISBN 978-981-4340-97-7)
COPE editör rolünü üstlenmiş olan bilim insanları için de etik ilkeler ilan etmiştir. Bunlar dergi içeriğinin sorumluluğunu taşımak, editoryal bağımsızlık ve dürüstlük, editoryal mahremiyet, yazarların eksiksiz bildirilmesini teşvik etmek, eleştirileri cevaplandırmak, adil hakemlik süreçlerini işletmek, editoryal karar alma süreçlerini doğru işletmek şeklinde sıralanır. Bu etik ilkelerin ayrıntılarına aşağıdaki bağlantıdan erişmek mümkündür:
https://bit.ly/4dDs7xH
Referans: Kleinert, S., & Wager, E. (2011). Responsible Research Publication: International Standards for Editors. A Position Statement developed at 2nd World Conference on Research Integrity, Singapore, July 22-24, 2010. Chapter 51 in: Mayer, T., & Steneck, N. (eds.) Promoting Research Integrity in a Global Environment. Imperial College Press / World Scientific Publishing, Singapore (pp. 317-28). (ISBN 978-981-4340-97-7)
Hakemlik Süreci
Toplumsal Tarih Akademi dergisi araştırma makalesi niteliğindeki yazıları editör değerlendirmesinden geçmeleri durumunda iki anonim hakeme gönderir. Anonim hakemler red, minör revizyon, majör revizyon, kabul kararlarından birini önerir. Editör iki hakem raporunu bir arada göz önünde bulundurarak red, minör revizyon, majör revizyon, kabul kararına varabilir. Bazı durumlarda editör üçüncü bir hakem davet edebilir. Toplumsal Tarih Akademi dergisi hakem raporlarını yayınlamaz.
COPE tarafından hakem rolündeki bilim insanları için de bazı ahlaki ilkeler ilan edilmiştir. Bu ilkeler, profesyonel sorumluluk, çıkar çatışmasını bildirmek, hakem raporunu zamanında hazırlayıp göndermek, hakem mahremiyetini korumak, yazarın etik ihlallerini bildirmek şeklinde sıralanabilir. Bu ilkelere ilişkin ayrıntılara aşağıdaki bağlantı üzerinden erişmek mümkündür:
https://bit.ly/3TZdHkr
Referans: COPE Council. COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers – English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.1.9