İmkân ve Zorluklarıyla Gençlik Dönemi Din Eğitimi

Yıl 2022, Sayı: 13, 25 - 46, 22.06.2022

Ali Kemal Acar

https://doi.org/10.53112/tudear.1054146

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada gençliği anlamada göz önünde bulundurulması gereken etkenler ve bu dönemin din eğitiminde dikkat edilmesi gereken hususlar ele alınmıştır. Gençleri etkileyen hususlar dış ve iç etkenler ayrımıyla tasvir edilmeye çalışılmıştır. Dış etkenler; sosyal bilimlerde bugünü tanımlarken kullanılan kavram ve olguların yanı sıra aile, okul, toplum gibi kurumlardan oluşmaktadır. İç etkenler ise psikolojik yönleri ile gençlik dönemi gelişim özellikleridir. Sonrasında gençlerin din eğitimine yönelik algı, tutum ve davranışları değerlendirilmiştir. Gençlik dönemi din eğitimini etkileyen aile, okul, arkadaş gibi kurumlarla birlikte din ve hayatın anlamı, dindarlık ile maddi manevi sağlık arasındaki ilişki, gençlerin dinden uzaklaşmalarında etkili olan hususlar ele alınmıştır. Nihayetinde din eğitimi merkezde olarak gençlik dönemi için önerilere yer verilmiştir. Gençlik dönemi ve bu dönem din eğitiminde öne çıkan hususların tespitinde; zorluk ve olumsuzluklarla birlikte imkân ve fırsatların da dikkate alındığı bir bakış açısı sunulmaya çalışılmıştır. Gençlik döneminin, hayatın bütününün bir parçası olduğuna vurgu yapılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, doküman incelemesi ile veriler elde edilmiş ve verilerin içerik analizleri yapılmıştır. Karşılaştırma, yorum, varsayım ve değerlendirmelere gidilerek düşünce ve fikirler, eldeki veriler çerçevesinde yorumlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Gençlik, Gençlik Dönemi, Gençlik Dönemi Din Eğitimi, Din Eğitiminde Gençlik

Destekleyen Kurum

---

Proje Numarası

---

Teşekkür

---

Youth Period Religious Education With Its Opportunities And Challenges

Öz

In this study, the factors that should be considered in understanding the youth and the issues that should be considered in the religious education of this period are discussed. The issues affecting young people were tried to be described with the distinction of external and internal factors. External factors; It consists of institutions such as family, school, society, as well as the concepts and phenomena used in defining today in social sciences. Internal factors are the psychological aspects and the developmental characteristics of the youth period. Afterwards, the perceptions, attitudes and behaviors of young people towards religious education were evaluated. Along with institutions such as family, school, friends, which affect the religious education of youth, religion and the meaning of life, the relationship between religiosity and material and spiritual health, the issues that are effective in the departure of young people from religion are discussed. Finally, suggestions for the youth period are given, with religious education at the center. In determining the prominent issues in the youth period and religious education in this period; It has been tried to present a perspective in which opportunities and opportunities are taken into account along with difficulties and negativities. It was emphasized that the youth period is a part of the whole of life. Qualitative research method was used in the study, data were obtained by document analysis and content analysis of the data was made. By making comparisons, comments, assumptions and evaluations, thoughts and ideas were tried to be interpreted within the framework of the available data.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Youth, Youth Period, Youth Period Religious Education, Youth in Religious Education

Proje Numarası

---

Kaynakça

• Adler, A. (2019). İnsanı tanıma sanatı. (K. Şipal, Çev.) Ankara: Say.
• Akdemir, C. (2010). Nurettin Topçu - Necip Fazıl Kısakürek - Sezai Karakoç’ta ideal gençlik tasavvuru. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Armaner, N. (1980). Din psikolojisine giriş-I. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• Avcı, Ö. (2010). Bir özneleşme örneği olarak İstanbul’da dindar üniversite gençliği. (Doktora Tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Aydın C. (2017). Üniversite öğrencilerinin dini tutum ile hayattaki anlam düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6 (4).
• Bağcı, İ. (2020). Modernleşme sürecindeki Türkiye’de gençliğin siyasal ve sosyal analizi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 15 (22).
• Bahçekapılı, M. (2011). Din ve ahlak eğitiminin ergenlerin kişilik gelişimine katkısı. Değerler Eğitimi Dergisi 9 (22).
• Başkurt, İ. (2003). Gençlik, madde bağımlılığı ve korunma yolları. İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi (8).
• Bayhan, V. (2011). Hedonist ve püritan etik sarmalında postmodern gençlik. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi.
• Benlisoy, F. (2003). Öğrenci hareketinin güncelliği. Toplum ve Bilim (97).
• Bilgin, N. (1994). Sosyal bilimler kavşağında kimlik sorunu. İzmir: Ege.
• Binark, M. & Sütcü, G. B. (2007). Küreselleşme, tüketim kültürü ve internetdeki gençlik siteleri. Yeni Medya Çalışmaları içinde. Ankara: Dipnot.
• Binark, M. & Sütcü, G. B. (2007). Teknogünlüklerdeki çok(lu) sessiz yaşamlar: yeni medyanın sessiz enstrümanları - yeni orta sınıf gençlik. Yeni Medya Çalışmaları içinde. Ankara: Dipnot.
• Büyükbayraktar, Ç. G. & Bozgeyikli, H. & Kesici Ş. (2018). Gençlerin psikolojik ihtiyaçları nelerdir? Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi (Gençlik Araştırmaları Özel Sayısı).
• Can, N. (2008). Gençlik sorunlarında medyanın etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (2).
• Ceylan, Y. (2010). Lise öğrencilerinin din algısı. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çapak, İ. & Ferah, N. (2013). Şiddet suçlarına sürüklenen ergenlerde dini potansiyeller. İslami İlimler Dergisi 8 (2).
• Çapçıoğlu, İ. (2014). Gençlik dönemi ‘kimlik arayışı’nın demokratik değerlerin ve iletişim becerilerinin gelişimine etkisi. Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (2).
• Çayır, C. (2008). Türkiye’de din değiştirip hıristiyanlığa geçişin psiko-sosyal etkenleri. (Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çayır, C. (2014). Ergenlerin dini inanç, şüphe ve dini tutumları üzerine bir araştırma. Bilimname (27).
• Çelik, K. (2013). Genç olmak zor iş: Türkiye’de genç olmayı etkileyen bazı unsurlar. Gençlik Araştırmaları Dergisi 1 (1).
• Çelik, T. Y. (2016). Sosyal medya ve gençlik. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çınar, F. (2019). Gençlik değerler ve bağımlılık profilleri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (43).
• Çınar, S. & Asutay, H. (2020). Sorun odaklı gençlik yazınında çevre ve genç. Humanitas (16).
• Çiçekli, A. (2019). Boşanmalar üzerine sosyolojik bir araştırma: Van örneği (2001-2016). (Doktora Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çimen, L. K. (2019). Eğitim fakültesi öğrencilerinin rol model tercihleri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 8 (1).
• Dal, N. E. (2017). Tüketim toplumu ve tüketim toplumuna yöneltilen eleştiriler üzerine bir tartışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (19).
• David Harvey, D. (2014). Postmodernliğin durumu: kültürel değişimin kökenleri, (S. Savran, Çev.) İstanbul: Metis.
• Dere, M. (2014). İdeal gençlik arayışı. Somuncubaba (170).
• Dinç, M. (2015). Teknoloji bağımlılığı ve gençlik. Gençlik Araştırmaları Dergisi (3).
• Düzgüner, S. (2015). Değişen dünyada gençlik ve değerler. Gençlik Araştırmaları Dergisi (3).
• Ekşioğlu, H. (2011). İnanç veya dünya görüşüne sahip olma tarzıyla psikolojik iyi olma arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erjem, Y. & Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik: yerli dizilerin gençlerin model alma davranışı üzerindeki etkisi. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi 30(1).
• Ersoy, E. (2013). Değişen dünyada değerlere değmek. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi (23).
• Güllü, İ. (2010). Gecekondulaşma, gençlik ve dindarlık -kayseri argıncık örneği-. (Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gülver, Ö. (2015). Gençlik ve değerleri. (Doktora Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Günay, İ. (2003). Kur’an-ı Kerim’de gençlik tipolojileri. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Günay, İ. (2013). Kur’ân-ı Kerim’de gençlerin sosyal gelişimi ve eğitimi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 6 (7).
• Gündüz, T. (2002). İslâm eğitim sisteminde gençlik dönemi din ve ahlâk eğitimi. (Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güner, B. (2016). Günümüzde gençlik sorunları tutum ve davranışları: Tunceli örneği. (Doktora Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gürses, İ. & Kuruçay, Y. (2018). Ergenlerde anlamsızlık ile ilgili problemlere dinin etkisi üzerine değerlendirmeler. İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (1).
• Gürsu, O. (2015). Ergenlik dönemi dindarlığı ile ruh sağlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (34).
• Güzel, M. Küreselleşme, internet ve gençlik kültürü. Küresel İletişim Dergisi (1).
• Hökelekli, H. & Çayır, C. (2006). Gençlerin din değiştirip Hıristiyan olmasında etkili olan psiko-sosyal etkenler. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (1).
• Işıklı, S. (2020). Bağımlılık odağında gençlerde teknoloji kullanımı. Gençlik ve Dijital Çağ içinde. Ankara: Hacettepe.
• İmamoğlu, A. & Ferşadoğlu, S. (2013). Psikolojik açıdan ergenlerde dini tutum ve davranışların tahlili. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (1).
• Jameson, F. (1994). Postmodernizm: ya da geç kapitalizmin mantığı. (N. Plümer, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1973). Gençlerin tutumları, kültürlerarası bir karşılaştırma. Ankara: ODTÜ Geliştirme Vakfı.
• Kalın, İ. (2013). Akıl ve erdem. İstanbul: Küre.
• Kara, F. (2016). Aynı kan farklı dünyalar: muhafazakar aile ve gençleri. (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karslı, N. (2020). Üniversite öğrencilerinde hayatın anlamı ve dindarlık ilişkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (48).
• Kaya, M. (2019). Gençliğin ruhsal problemleri çerçevesinde Hz. Peygamber’in eğitim anlayıșı ve uygulama örnekleri. Diyanet İlmî Dergi (55).
• Kırboğa, Z. (2016). Toplumsal tezahürleri bağlamında zihniyet değişimi ve din. (Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kırık, A. M. (2013). Yeni medya çağı çerçevesinde türkiye’de televizyondan internete dönüşüm ve sosyal paylaşım ağlarında gençlerin konumu. (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Koç, M. (2003). Ergenlik döneminde dua ve ibadet psikolojisi üzerine teorik bir yaklaşım. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (1).
• Koç, M. (2006). Din psikolojisi açısından ergenlik döneminde dini yaşam. Diyanet İlmi Dergi (3).
• Korkmazer, B. Vd. (2019). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının depresyon ve anksiyete ile ilişkisi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 13 (4).
• Kurt, S. (2006). Hayek’in özgürlük ve adalet teorisi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi (3).
• Malkoç, M. (2019). Gençliği dini değerlerden uzaklaştıran sebepler. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (16).
• Memiş, M. (2012). Türkiye’de gençlik sürecinde marjinal gruplar: emo örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Merter, M. (2020). Cep telefonu bağımlılığı ve nefs psikolojisi. M. Atak içinde, Maneviyat Psikolojisi IV. Gençliğin Durumu ve Gelecek. Kayseri: Kimlik Yayınları.
• Meydan, H. & Aydın, S. (2020). Üniversite gençliğinin kurumsal ve öznel dindarlığa bakışı ve etkileyen faktörler üzerine nitel bir araştırma. Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (2).
• Meydan, H. vd. (2019). Sosyal medya ve gençlik değerleri: Zonguldak’ta liselerde öğrenim gören gençler üzerine bir inceleme. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi (7).
• Neyzi, L. (2011). Türkiye’de kamusal söylemde gençlik kurgusunun değişimi. Katılımın "e-hali": Gençlerin Sanal Alemi içinde. İstanbul: Alternatif Bilişim Derneği.
• Okumuş, E. (tarihsiz). Ahlâk boyutuyla sosyal medya ve gençlik. https://docplayer.biz.tr/124851207-Ahlak-boyutuyla-sosyal-medya-ve-genclik.html. Erişim tarihi: 15.11.2021
• Özensel, E. (2004). Türk gençliğinin değerleri (liseli gençlik üzerine bir araştırma). (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özer, Y. E. (2011). Gençlerin toplumsal yaşama katılımı ve yerel yönetimlerin rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 26 (1).
• Özmete, E. & Yavuz, S. (2012). Türkiye’de genç bireyler ve ebeveynleri arasında yaşanan sorunların “aile yapısı araştırması” sonuçlarına göre değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları (29).
• Öztürk, B. H. (2019). Türkiye’de gençliğin değer dönüşümü. (Doktora Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Öztürk, M. S. (2020). Gençlerde internet bağımlılığı araştırması. Gençlik ve Dijital Çağ içinde. Ankara: Hacettepe.
• Pakdemirli, M. N. (2016). Genç bireylerin din eğitimine ilişkin tutum ve eylemleri açısından din öğretimi planlamaları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (Özel Sayı).
• Paker, İ. B. T. (2017). Yeni muhafazakar gençlik kültürü: (İzmir’deki üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma). (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Saygılı, A. (2011). Gençlerin tüketim davranışlarını etkileyen sosyo-kültürel faktörler: Sakarya üniversitesi ve Kırgızistan – Türkiye Manas Üniversitesi örneği. (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şahin, M. C. (2005). Türkiye’de gençliğin toplumsal kimliği ve popüler tüketim kültürü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi (2).
• Şahin, M. C. (2007). Sanayi toplumundan sanayi sonrası topluma farklılaşan gençlik hallerinin sosyolojik görünümü. Sosyal Bilimler Araştırmaları (2).
• Şanlı, E. & Ersanlı, K. (2015). Sürüklendiğimiz varoluşsal boşluk ve değerler. Eğitimde Gelecek Arayışları: Dünden Bugüne Türkiye’de Beceri, Ahlak Ve Değerler Eğitimi Uluslararası Sempozyumu. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Şentürk, Ü. (2013). Milenyum gençliğinin dijital yaşamı: küresel gençlik kültürünü sosyal medyada okumak. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi (23).
• Şimşek, S. (2018). Ortaöğretim öğrencileri arasında yaygınlaşan ateizm ve deizm düşüncesini önlemede din eğitiminin önemi. (Yüksek Lisans Tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Taşkın, O. (2018). Gençlere göre ideal din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeni. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 7 (4).
• Timur, K. (2017). Kural tanımayan bir ideoloji: postmodernizm. Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi (7).
• Turan, İ. (2013). Gençlik döneminde görülen ahlaki sorunlar karşısında din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin yeri. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (40).
• Twenge, J. M. (2013). Ben nesli. İstanbul: Kaknüs.
• Uludağ, Z. (2005). Savater’e göre eğitim ve özgürlük. Değerler Eğitimi Dergisi (10).
• Ünverdi, M. (2020). Din karşıtı yayınlar ve gençlerde ateistik eğiliminin nedenleri. İlahiyat Akademi Dergisi (12).
• Vatandaş, C. Vd. (2015). Türkiye’de gençlik ve uyuşturucu madde sorunu. İstanbul: Sekam.
• Yalaki, Z. (2011). Çocukluk ve gençlik dönemindeki özkıyım girişimlerinin değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi (2).
• Yamaç, M. (2020). Sosyal medyada dini topluluklar. Kocaeli İlahiyat Dergisi (1).
• Yamanoğlu, M. A. (2008). Kent yoksulu gençlerin tüketim toplumunda yaşama deneyimleri: Ankara örneği. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yapıcı, A. (2020). Şüphe ve inanç kıskacında gençlerin din ve dindarlık algıları. İlahiyat Akademi Dergisi (12).
• Yavuzer, H. (2005). Gençleri anlamak (ana-babaların en çok sorduğu sorular ve cevaplarıyla). İstanbul: Remzi.
• Yıldız, M. & Çapar, B. (2010). Orta öğretim öğrencilerinde benlik saygısı ile dindarlık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 10 (3).
• Yörükoğlu, A. (2004). Gençlik çağı. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Yüksel, Z. (2020). Gençliğin anlam arayışında din eğitiminin katkısının incelenmesi. ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (1).
• Zavalsız, Y. S. (2012). Türkiye 'de Hristiyan olan Müslümanlar: psikososyolojik bir araştırma (1990-2010). Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi.