FİNANSAL OKURYAZARLIĞIN GİRİŞİMCİLİK ÜZERİNE ETKİSİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 55 - 81, 31.12.2022

Fatma Nuray Kuşcu , Fatma Özlem Yılmaz

https://doi.org/10.52736/ubeyad.1137949

Öz

Araştırmanın amacı üniversitede eğitim alan öğrencilerin finansal okuryazarlıklarının girişimcilik eğilimlerine olan etkisini incelemektir. Nicel araştırma türünden genel tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmanın amacı doğrultusunda; eğitim gören üniversite öğrencileri arasından basit seçkisiz örneklem yöntemi ile saptanan 475 öğrenci araştırmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır. Veriler çevrimiçi olarak toplanmıştır. Verilerin toplanması için, “Kişisel Bilgi Formu, “Girişimcilik Ölçeği ” ve “Finansal Okuryazarlık Tutum ve Davranış Ölçeği” kullanılmıştır. Kişisel bilgi formu öğrencilerin sosyo-demografik niteliklerinin saptanması amacıyla 6 ifadeden, “Girişimcilik Ölçeği” tek boyut ve 36 ifadeden, “Finansal Okuryazarlık Tutum ve Davranış Ölçeği” ise dört boyut ve 14 ifadeden meydana gelmektedir. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Analiz yöntemi dahilinde veri dağılımının normal olduğunun saptanmasıyla; t testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon testleri yapılmıştır. Araştırmanın neticesinde, katılımcıların finansal okuryazarlık düzeyi girişimcilik eğilimi arasında istatistiki açıdan pozitif yönlü ve anlamlı bir etki bulunmuştur. Bu kapsamda bireylerde finansal okuryazarlık düzeyi artış gösterdikçe girişimcilik eğilimi arttığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ, FİNANS, FİNANSAL OKURYAZARLIK, GİRİŞİM, GİRİŞİMCİLİK

THE EFFECT OF FINANCIAL LITERACY ON ENTREPRENEURSHIP: A RESEARCH ON UNIVERSITY STUDENTS

Öz

The aim of the research is to examine the effect of financial literacy of university students on entrepreneurial tendencies. In line with the aim of the study, which was carried out with the general survey model of the quantitative research type; The sample group of the study consists of 475 students determined by the simple random sampling method among the university students studying at the university. Data were collected online. “Personal Information Form”, “Entrepreneurship Scale” and “Financial Literacy Attitude and Behavior Scale” were used to collect data. The personal information form consists of 6 statements in order to determine the socio-demographic characteristics of the students, the "Entrepreneurship Scale" consists of one dimension and 36 statements, and the "Financial Literacy Attitude and Behavior Scale" consists of four dimensions and 14 statements. SPSS program was used in the analysis of the data. By determining that the data distribution is normal within the analysis method; t test, ANOVA, correlation and regression tests were performed. As a result of the research, a statistically positive and significant effect was found between the financial literacy level of the participants and their entrepreneurial tendency. In this context, it has been determined that the entrepreneurial tendency increases as the level of financial literacy increases in individuals.

Anahtar Kelimeler

UNIVERSITY STUDENT, FINANCE, FINANCIAL LITERACY, ENTREPRENEURSHIP, ENTREPRENEURSHIP

Kaynakça

• Acaravcı, S. K. & Bediroğlu, K. (2019). Finansal Okuryazarlık: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Üzerine Uygulama. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 7(2), 30–51.
• Alkaya, A. & Yağlı, İ. (2015). Finansal okuryazarlık-finansal bilgi, davranış ve tutum: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İİBF öğrencileri üzerine bir uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 585–599.
• Almenberg, J. & Save-Söderbergh, J. (2011). Financial literacy and retirement planning in Sweden. Journal of Pension Economics & Finance, 10(4), 585–598. doi:10.1017/S1474747211000497.
• Alparslan, A. M. & Özmen, M. (2017). Kişisel Değerlerin Girişimcilik Eğilimine Etkisi: Demografik Özelliklerin Rolü. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(2), 957-976.
• Avşar, M. (2007). Yüksek Öğretimde Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerinin Araştırılması, Çukurova Üniversitesinde Bir Uygulama. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Ballı, E., İpek, A. & Ballı, K. (2014). Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi Üniversite Öğrencilerinin Bireysel Değerleri ve Girişimcilik Eğilimleri. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 18(1), 101–121.
• Barmaki, N. & Şener, A. (2017). Financial Literacy Levels of University Students. Journal of Current Researches on Social Sciences (JoCReSS), 7(3), 67–88. doi:10.26579/jocress-7.3.5
• Bayrakdaroğlu, A. & Bilge, S. (2018). Finansal Eğitimin Finansal Okur-Yazarlık Üzerindeki Etkisi: Muğla İlinde Kadınlara Yönelik Bir Araştırma. Journal of Social Sciences and Humanities Researches Kadın Çalışmaları Özel Sayısı 2018 Cilt, 19(42), 97–119.
• Biçer, E. B. & Altan, F. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık ile İlgili Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1501–1517.
• Bozkurt, E., Toktaş, Y. & Altıner, A. (2019). Türkiye’de Tasarruf Ve Finansal Okuryazarlık Üzerine Bir Araştırma. Electronic Journal of Social Sciences, 18(72), 1580 - 1605. doi:10.17755/esosder.518727
• Bozkurt, Ö., Aslan, Z. & Göral, M. (2011). Yükseköğretimde Verilen Girişimcilik Eğitiminin Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimine Etkisi: Teknik Program ve Sosyal Program Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Uluslararası Yükseköğretim Kongresi: Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 27–29.
• Bucher-Koenen, T. & Lusardi, A. (2011). Financial literacy and retirement planning in Germany. Journal of Pension Economics & Finance, 10(4), 565–584. doi:10.1017/S1474747211000485
• Calcagno, R. & Monticone, C. (2015). Financial literacy and the demand for financial advice. Journal of Banking & Finance, 50, 363–380. doi:10.1016/J.JBANKFIN.2014.03.013
• Cournede, B., Denk, O. & Hoeller, P. (2015). Finance and Inclusive Growth. SSRN Electronic Journal, (14), 1–46. doi:10.2139/SSRN.2649801
• Cude, B., Lawrence, F., Lyons, A., Metzger, K., LeJeune, E., Marks, L. & Machtmes, K. (2006). College students and financial literacy: What they know and what we need to learn. Proceedings of the Eastern Family Economics and Resource Management Association, 102(9), 106–109.
• Ekici, E. & Turan, M. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimi: Planlanmış Davranışlar Teorisi Ve Girişimcilik Eğitiminin Rolü. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(1), 201–215.
• Er, F., Temizel, F., Özdemir, A. & Sönmez, H. (2014). Lisans Eğitim Programlarının Finansal Okuryazarlık Düzeyine Etkisinin Araştırılması: Türkiye Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 113–125. doi:10.18037/AUSBD.00957
• Erbir, M. (2020). Apartman Yöneticilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeyleri Hakkında Bir Araştırma, Yozgat İli Örneği. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 43–58. doi:10.46482/ebyuiibfdergi.824642
• Fettahoğlu, S. (2015). Muhasebe ve Finansman Dergisi Hane Halkının Finans Eğitimi ve Finansal Okuryazarlık Düzeyleri Üzerine Kocaeli’nde Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (67), 101–116.
• Goss, D. (2017). Schumpeter’s Legacy? Interaction and Emotions in the Sociology of Entrepreneurship. Entrepreneurship Theory and Practice, 29(2), 205–218. doi:10.1111/J.1540-6520.2005.00077.X
• Güler, E. & Tunahan, H. (2017). Finansal Okuryazarlık: Hane Halkı Üzerine Bir Araştırma. İşletme Bilimi Dergisi, 5(3), 79–104. doi:10.22139/JOBS.323261
• Haydari, A. N. (2018). Bireylerin Finansal Okuryazarlık, Finansal Eğitim Ve Finansal Erişim Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma: İstanbul İli Örneği. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Muğla.
• Hogarth, J. M. (2002). Financial Literacy and Family and Consumer Sciences. Journal of Family and Consumer Sciences: From Research to Practice, 94(1), 14–28.
• Huston, S. J. (2010). Measuring Financial Literacy. Journal of Consumer Affairs, 44(2), 296–316. doi:10.1111/J.1745-6606.2010.01170.X
• İşcan, Ö. F. & Kaygın, E. (2011). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 443–462.
• Kalaycı, Ş. (2017). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara:Dinamik Akademi Yayınları.
• Kara, O. (2015). Girişimciliği Oluşturan Yapısal Faktörler Kayserili Girişimciler Üzerine Bir Araştırma. Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı İşletme Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep.
• Karadeniz, E., Koşan, L., Geçgin, E. & Beyazgül, M. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeylerinin Analizi: Kafkas Üniversitesi Sarıkamış Kampüsünde Bir Araştırma. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 325–345. doi:10.18026/cbayarsos.585285
• Karataş, İ. (2018). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Kişilik Özelliklerinin Girişimcilik Eğilimleri Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi: Bartın Üniversitesi Örneği. Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Kasseeah, H. (2016). Investigating the impact of entrepreneurship on economic development: a regional analysis. Journal of Small Business and Enterprise Development, 23(3), 896–916. doi:10.1108/JSBED-09-2015-0130/FULL/XML
• Kaya, H. (2019). Finansal Okuryazarlık Ve İİBF’de Verilen Muhasebe-Finansman Derslerinin Finansal Okuryazarlık Üzerine Etkileri: Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
• Kılıç, Y., Ata, H. A. & Seyrek, İ. H. (2015). Finansal Okuryazarlık: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (66), 129–150. doi:10.25095/MUFAD.396535
• Kıraç, R., Göde, A. & Aydoğdu, A. (2020). Küreselleşmenin Sağlık Üzerine Etkileri. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 7(17), 26–33.
• Kıran, F., Bozkurt, Ö. Ç. & Tunç, H. (2018). Finansal okuryazarlık ve girişimcilik niyeti arasındaki ilişki: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, 1(1), 29–51.
• Klapper, L. F., Lusardi, A. & Panos, G. A., (2012). Financial Literacy and the Financial Crisis. National Bureau of Economic Research, 1-54. doi:10.3386/W17930
• Kocabıyık, T. & Teker, T. (2018). Finansal Okuryazarlık: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 117–144.
• Korkmaz, O. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştirma: Bülent Ecevit Üniversitesi Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 209–226.
• Kritikos, A. S. (2014). Entrepreneurs and their impact on jobs and economic growth. IZA World of Labor, 1–10. doi:10.15185/IZAWOL.8
• Küçük, O. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Bursa: Ekin Yayınları.
• Kuratko, D. F. (2011). Entrepreneurship theory, process, and practice in the 21st century. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 13(1), 8–17. doi:10.1504/IJESB.2011.040412
• Kutlu, E. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlığı: Balıkesir Üniversitesi Örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Balıkesir.
• Lusardi, A. & Mitchell, O. S. (2008). Planning and financial literacy: How do women fare? American Economic Review, 98(2), 413–417. doi:10.1257/AER.98.2.413
• Lusardi, A., Mitchell, O. S. & Curto, V. (2010). Financial Literacy among the Young. Journal of Consumer Affairs, 44(2), 358–380. doi:10.1111/J.1745-6606.2010.01173.X
• Lusardi, A. & Mitchelli, O. (2007). Financial Literacy and Retirement Preparedness: Evidence and Implications for Financial Education. Business Economics, 42(1), 35–44. doi:10.2145/20070104
• Mahdzan, N. S. & Tabiani, S. (2013). The Impact of Financial Literacy on Individual Saving: An Exploratory Study in the Malaysian Context Islamic Values and Individuals Asset Allocation and Liability Management View project Corporate fraud View project. Transformations in Business&Economics, 12(1), 41–55.
• McCaffrey, M. (2014). Entrepreneurship, economic evolution, and the end of capitalism: Reconsidering Schumpeter’s thesis. Quarterly Journal of Austrian Economics, 12(4), 3–21.
• Mimbs-Johnson, C. A. & Lewis, A. R. (2009). Consumer Economics and Family Resources: Importance of Financial Literacy. Journal of Family & Consumer Sciences Education, 27, 1–12.
• Özden, K., Temurlenk, S. M. & Başar, S. (2008). Giriimcilik Eğilimi: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi Öğrencileri üzerine bir Araştırma. Review of Social, Economic & Business Studies, 11(12), 1–20.
• Pan, V. L. & Akay, C. (2015). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Girişimcilik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Education Sciences, 10(2), 125–138. doi:10.12739/NWSA.2015.10.2.1C0637
• Peng, T. C. M., Bartholomae, S., Fox, J. J. & Cravener, G. (2007). The impact of personal finance education delivered in high school and college courses. Journal of Family and Economic Issues, 28(2), 265–284. doi:10.1007/S10834-007-9058-7/TABLES/4
• Rodríguez, C. & Jiménez, M. (2005). Emprenderismo, acción gubernamental y academia: Revisión de la literatura. Revista Innovar Journal, 15(26).
• Saptono, A. (2018). Entrepreneurshıp Educatıon And Its Influence On Fınancıal Lıteracy And Entrepreneurshıp Skılls In College. Journal of Entrepreneurship Education, 21(4), 1–11.
• Sarıgül, H. (2015). Finansal Okuryazarlık Tutum Ve Davranış Ölçeği:Geliştirme, Geçerlik Ve Güvenirlik. Journal of Management and Economics Research, 13(1), 200–218. doi:10.11611/JMER408
• Seçgin, Y. (2020). The Effect Of Entrepreneurshıp Educatıon On Entrepreneurshıp Tender: A Research On Unıversıty Students. Business & Management Studies: An International Journal, 8(1), 803–827. doi:10.15295/BMIJ.V8I1.1432
• Şenbayram, E. A. (2019). Finansal Okuryazarlık: Harran Üniversitesi Suruç Meslek Yüksekokulu Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Econharran, 3(3), 1–21.
• Seyrek, İ. H. & Gül, Ö. G. M. (2017). Finansal Okuryazarlık Ve Girişimcilik Niyeti: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(2), 103–118. doi:10.11611/yead.311824
• Tekin, E. & Hancıoğlu, Y. (2018). Genç girişimci adaylarının girişimcilik eğilimlerinin değerlendirilmesi: Uygulamalı girişimcilik kampüsü üzerine bir araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 213–246.
• Temizel, F. (2011). Finansal okuryazarlık: Anadolu Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler fakültesi öğrencilerine yönelik bir araştırma | TR Dizin. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 73–86.
• Thapa, B. S. & Nepal, S. R. (2015). Financial Literacy in Nepal: A Survey Analysis from College Students. NRB Economic Review, 27(1), 49–74.
• Tocan, M. C. (2015). Entrepreneurship in Romania-Realities and Perspectives. Ecological University of Bucharest, Department of Economics., 22–29.
• Tükel, Y., Atılgan, D. & Temel A.S. (2020). Spor lisesi öğrencilerinin girişimcilik eğilimleri (Konya İli örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(3), 450–464.
• Tuna, G. & Ulu, M. O. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12, 128–140.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). İşgücü İstatistikleri, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-IV.-Ceyrek:-Ekim-Aralik-2021 adresinden alındı.
• Türkmen, M. & İşbilir, U. (2014). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin sosyo-demografik özellikler açısından incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 18–28.
• Ulama, S. (2016). Turizm lisans öğrencilerinin girişimcilik eğilimleri üzerine bir araştırma: Sakarya Üniversitesi örneği. In International conference on eurasian economies, 741–751.
• Urbano, D., Audretsch, D., Aparicio, S. & Noguera, M. (2020). Does entrepreneurial activity matter for economic growth in developing countries? The role of the institutional environment. International Entrepreneurship and Management Journal, 16(3), 1065–1099. doi:10.1007/S11365-019-00621-5/TABLES/5
• Uygun, M., Mete, S. & Güner, E. (2012). Genç Girişimci Adayların Girişimcilik Eğilimi Ve Girişimcilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. dergipark.org.tr, 4(2), 1309–8039.
• Van Rooij, M., Lusardi, A. & Alessie, R. (2011). Financial literacy and stock market participation. Journal of Financial Economics, 101(2), 449–472. doi:10.1016/J.JFINECO.2011.03.006
• Wilson, F., Marlino, D. & Kickul, J. (2004). Our entrepreneurial future: Examining the diverse attitudes and motivations of teens across gender and ethnic identity. Journal of developmental entrepreneurship, 9(3), 177.
• Yiğitbaş, Ş., Temeloğlu, E. & Şimşek, A. (2020). Ortaöğretim çağındaki gençlerde finansal eğitimin finansal okuryazarlık üzerindeki etkisi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 411–432. doi:10.21733/ibad.798756
• Yıldız Contuk, F. (2018). Muhasebe ve Finansman Dergisi Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık Durumunu Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 77, 115–136.
• Yıldız, H. & Zehir, C. (2019). Uygulamalı girişimcilik eğitiminin girişimcilik eğilimi üzerindeki etkisi: Mühendis adayları üzerinde bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 453–476. doi:10.18657/yonveek.494050
• Yılmaz, E. & Sünbül, A. M. (2009). Üniversite Öğrencilerine Yönelik Girişimcilik Ölçeğinin Geliştirilmesi Developing Scale Of University Students Entrepreneurship. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 195–203.
• Yüceol, N. (2018). Girişimcilik Eğitimi Alan Kişilerin Girişimci Kişilik Özellikleri Ve Girişimcilik Eğilimi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yüksel, H., Cevher, E. & Yüksel, M. (2015). Öğrencilerin Girişimci Kişilik Özellikleri İle Girişimcilik Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Çankırı Karatekin University İktisadi ve İdari Bilimler Journal of The Faculty of Economics Fakültesi Dergisi and Administrative Sciences, 5(1), 143–156.
• Zahra, S. A. & Wright, M. (2016). Understanding the Social Role of Entrepreneurship. Journal of Management Studies, 53(4), 610–629. doi:10.1111/JOMS.12149
• Zorkun, M. & Dilek, S. (2020). Mali Okuryazarlık, Girişimcilik Eğilimi ve Potansiyeli Arası İlişkilerin Analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(1), 68–81. doi:10.29106/fesa.673333