Yayın Etiği
Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi’nin (International Journal of Business and Economic Studies) yayın süreçleri, bilimsel yöntemlerle bilginin tarafsız bir şekilde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılmasını esas alır.

Hakemli makaleler, bilimsel yöntemin uygulanmasını ve tarafsızlığı sağlayan çalışmalardır. Bilimsel üretimin gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenleri; yayınevi, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucular etik ilkelere uymakla yükümlüdür. Bu bağlamda, Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'nin yayın etiği ve açık erişim politikası, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından açık erişim olarak yayımlanan yönergeler ve politikalara (Örneğin, “Committee on Publication Ethics (COPE) Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors”, “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) uygun olarak hazırlanmış olup, yayın sürecindeki tüm bileşenlerin etik ilkelere uymasını zorunlu kılar.

Makalelerde manipülasyon, çarpıtma ve uydurma veri kullanımı gibi durumlar tespit edilirse, bu durum makale yazarının çalıştığı kuruma bildirilecek ve makale reddedilecektir. Dergimiz, editör ve/veya hakemlerin geri bildirimine bağlı olarak yazarlardan analiz sonuçlarına ait çıktı dosyalarını talep etme hakkına sahiptir.

Creative Commons

Creative Commons lisansı, bir telif hakkı eserinin veya çalışmasının ücretsiz dağıtımına izin veren bir kamu telif hakkı lisansıdır. Bir yazar, yarattığı eserin paylaşılması veya üzerinde değişiklik yapılması hakkını vermek istediğinde CC lisansını kullanır.

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'nde yayımlanan tüm çalışmalar, Creative Commons (CC) Attribution 4.0 International Licence (CC BY 4.0) ile lisanslanmıştır.

Açık erişim, disiplinler arası gelişimi pekiştiren ve farklı disiplinler arasında iş birliğini teşvik eden bir yaklaşımdır. Bu nedenle makalelere daha fazla erişim sağlanması ve daha şeffaf bir hakemlik süreci sunulması ile alanına katkı sağlamaktadır. Bilimsel bir çalışmayı sunan tüm paydaşların (yazar, editör, hakem, yayınevi ve okuyucu) bilimin doğru ilerlemesine katkı sunması hedeflenmektedir. Bu hedefe uygun hazırlanan bilimsel çalışmalarda bilimsel etik ilkelere uyum önemlidir.

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi, hakemli bir dergidir.

Dergiye gönderilen makaleler, çift kör hakemlik sürecinden geçirilerek değerlendirilir ve ücretsiz olarak elektronik ortamda yayımlanır. Aşağıda, yazarların, dergi editörünün, hakemlerin ve yayınevinin etik sorumlulukları, rolleri ve görevleri belirtilmiştir. Aşağıdaki etik ilkeler ve kurallar, Committee on Publication Ethics (COPE) yönergelerine (https://publicationethics.org/) uygun olarak hazırlanmıştır.

Yayınevi Etik Sorumlulukları

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi, Mesut DOĞAN tarafından yayımlanmaktadır. Mesut DOĞAN gerçek bir kişidir. Yayınevinin etik sorumlulukları şunlardır;

• Yayınevi, bir makalenin yayımlanma sürecinde hakemlik sürecinin ve karar verme sürecinin editöre ait olduğunu kabul eder.

• Yayınevi, derginin web sayfasında dergiye açık, elektronik ve ücretsiz erişim sağlar.

Yazarların Etik Sorumlulukları

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'ne gönderilen makalelerin, derginin çalışma alanlarıyla örtüşen konularda orijinal çalışmalar olması gerekmektedir. Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'ne makale başvurusu yapan yazar(lar)ın etik sorumlulukları şunlardır:

• Yazar(lar), daha önce başka bir yerde yayımlanan veya yayımlanmak üzere gönderilen ya da aynı anda birden fazla makale göndermemelidir.

• Yazar(lar), Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'ne orijinal bir makale sunmalıdır.

• Yazar(lar), makale yazımında kullandıkları kaynakları etik ilkelere uygun şekilde referans göstermelidir.

• Makaleye katkı sağlamayan kişilerin yazar olarak belirtilmemesi gerekir ve makale için yazar sırasının değiştirilmesi, bir yazarın çıkarılması veya eklenmesi gibi bir öneri yapılmamalıdır.

• Makale ile ilgili çıkar çatışması olan kişiler, editörlere bildirilmelidir.

• Değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan bilgi veya ham veri istenirse, beklenen bilgiler editörlere sunulmalıdır.

• Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım hakkını elde ettiklerini, araştırma-analiz için gerekli izinleri veya araştırmaya katılan kişilerin onaylarını belgelemelidir.

• Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasında veya elektronik ortamda yayımlanan bir makalede hata fark ettiklerinde editörle iletişime geçmeli, düzeltme veya geri çekme işlemi yapmalıdır.

• Yazar(lar), anketler, ölçekler, mülakatlar, gözlemler ve odak grup çalışmaları gibi nicel veya nitel yöntemlerle veri toplama gerektiren araştırmalar için etik kurulu onayı almış olmalıdır; etik kurul adı, karar tarihi ve numarası, makalenin ilk ve son sayfasında ve yöntem kısmında belirtilmeli, etik kurul kararını gösteren belge makale başvurusu ile sisteme yüklenmelidir. Ayrıca, makalede, araştırma raporlarında yer alan bilgilere dair onam/izin formunun alındığına dair bilgi verilmelidir.

• Yazar(lar), makalelerinde, veri toplama sürecinde etik ilkelere uygun hareket ettiklerini gösteren deliller sunmalıdır (örneğin, diğer kişilerin belgelerini kullanma izni almak gibi). Araştırma ve yayın etik ve telif hakkı düzenlemelerine uygun hareket edildiği belirtilmelidir. Eğer araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde yapılmışsa, uluslararası belgeler, yönergeler vb. uygun şekilde bildirilmelidir.

• Etik kurul onayı, dergiye inceleme makaleleri için gerekli değildir. Ancak, etik kurul kararı gerekmeyen makalelerde, makalenin ilk ve son sayfasında ve yöntem kısmında etik kurul kararının gereksiz olduğu belirtilmelidir.

• Makalelerde kullanılan tüm kaynaklar (yazarlar, çevrimiçi sayfalar, kişisel görüşmeler vb.) doğru ve uygun şekilde alıntılanmalıdır.

• Makaleye entelektüel katkıda bulunmayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.

• Gönderilen makale ile ilgili çıkar çatışmaları belirtilmeli ve nedeni açıklanmalıdır.

• Yazarlar, hakem değerlendirme süreci sırasında çalışmalarına dair ham verileri editoryal kurula sunmak zorunda kalabilirler, bu durumda yazarlar ham verilerini editoryal kurulla paylaşmalıdır. Yazarlar, yayımlanmış bir makalenin verilerini 5 yıl boyunca saklamakla yükümlüdür.

• Yazarlar, çalışmalarında bir hata fark ettiklerinde, editör ve editoryal kurulu bilgilendirerek düzeltme veya geri çekme sürecine işbirliği yapmalıdır.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'ne gönderilen tüm makaleler, çift kör hakem değerlendirme sürecine tabi tutulmaktadır. Çift kör hakemlik, hakemlerin ve yazarların kimliklerinin gizli tutulmasını sağlayarak tarafsız, objektif ve bağımsız bir değerlendirme süreci sağlar. Makaleler, dergi yönetim sistemi üzerinden hakemlere değerlendirme için gönderilmektedir. Hakemlerin, değerlendirdikleri makale için bir değerlendirme formunu doldurmaları gerekmektedir. Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi hakemlerinin etik sorumlulukları ve rolleri şunlardır:

• Hakemler yalnızca kendi uzmanlık alanlarına ilişkin makaleleri değerlendirmelidir.

• Hakemler, çıkar çatışması olmayan makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir. Hakemler, çıkar çatışması fark ettiklerinde editöre bilgi vererek ilgili makaleyi değerlendirmeyi reddetmelidir.

• Hakemler, makaleleri tarafsız ve objektif bir şekilde değerlendirmelidir.

• Hakemler, değerlendirdikleri makaleler için Hakem Değerlendirme Formu'nu doldurmak zorundadır ve formda adlarını belirtmemelidirler, böylece çift kör hakemlik süreci zarar görmez. Bu formda, hakemler, değerlendirdikleri makalenin yayımlanıp yayımlanamayacağına ilişkin kararlarını ve gerekçelerini belirtmelidir.

• Hakemlerin önerilerinde kullandıkları dil, kibar, saygılı ve bilimsel olmalıdır. Hakemler, saldırgan, saygısız ve subjektif kişisel yorumlardan kaçınmalıdır. Eğer hakemlerin böyle bilimsel olmayan yorumlar yaptığı tespit edilirse, editör veya editoryal kurul tarafından yorumlarını gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri istenebilir.

• Hakemler, kendilerine verilen süre içinde değerlendirmelerini tamamlamalı ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymalıdır.

• Hakemler, değerlendirmelerini tarafsızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilkeye dayanarak, değerlendirdikleri makaleleri değerlendirme süreci sonrasında imha etmeli ve yalnızca yayımlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Değerlendirmeye yapılan müdahalede, milliyet, cinsiyet, dini inanç, politik inanç ve ticari çıkarlar değerlendirmeyi etkileyemez.

• Hakemler, kabul ettikleri makale değerlendirmelerini verilen süre içinde yapmalıdırlar.

Editörler ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları

Editörün Yayın Etiği Komitesi (COPE - https://publicationethics.org/) tarafından yayımlanan "COPE Dergi Editörleri İçin Etik Davranış Kodu ve En İyi Uygulamalar Kılavuzu" (Dergi Editörleri İçin Davranış Kodu ve En İyi Uygulamalar Kılavuzu - COPE - https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf) ve "COPE En İyi Uygulamalar Kılavuzu" (https://publicationethics.org/files/u2/Best_Practice.pdf) ile belirlenen etik sorumlulukları aşağıda sıralananlarla uyumlu olmalıdır.

Editör, dergide yayımlanan tüm makalelerden sorumludur. Editörün etik görev ve sorumlulukları şunlardır:

• Editörler, hakemler, yazarlar, araştırmacılar, uygulayıcılar ve okuyucuların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya çalışır, gerekirse geri bildirim sağlar ve yayımlama sürecinde düzeltme ve açıklama gereken durumlarda açıklık ilkesine göre hareket ederler.

• Editörler, makaleleri yayımlayıp yayımlamama kararını verirken, makalelerin özgünlüğüne ve bilimsel literatüre katkı sağlamasına dikkat ederler.

• Editörler, makalelerin özgün değerini, alanlarına katkısını, araştırma yönteminin geçerliliğini ve güvenilirliğini, anlatımın açıklığını ve derginin amaç ve kapsamını göz önünde bulundururlar.

• Editörler, başvuru yapılan makaleleri ön değerlendirme aşamasına alırken, makalelerde önemli sorunlar olmadığı sürece olumlu hakem görüşlerini dikkate alır ve önceki editör(ler) tarafından alınan kararları, ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmezler.

• Editörler, derginin yayımlama politikaları arasında yer alan kör hakemlik ve değerlendirme süreçlerini uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar ve her makalenin tarafsız ve zamanında değerlendirilmesini sağlarlar.

• Editörler, makaleleri hakemlerin ve editörlerin uzmanlık alanları dikkate alınarak gönderir ve tarafsız ve bağımsız değerlendirmeleri desteklerler.

• Editörler, makale değerlendirmesinin tarafsız olabilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasında çıkar çatışması olup olmadığını değerlendirir.

• Editörler, geniş bir hakem yelpazesi bulundurmayı ve bu hakemleri sürekli olarak güncellemeyi hedefler.

• Editörler, akademik etik kurallarına ve bilimsel olmayan değerlendirmelere engel olurlar.

• Editörler, derginin yayımlama süreçlerinin yayımlama politikalarına ve kılavuzlara uygun olarak işlemesini sağlar, yayımlama politikalarındaki gelişmeleri sorumlu kişilere bildirir ve gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.

• Editörler, yayımlama sürecine dahil olan herkesle etkili bir iletişim kurar ve düzenli aralıklarla toplantılar organize ederler.

• Editörler, değerlendirmeye alınan makalelerde kişisel verilerin korunmasını sağlar; yazarlar, hakemler ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.

• Editörler, makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterir, makale katılımcılarının açık rızasını belgeleme konusunda duyarlıdır, etik kurul onayı olmayan makaleleri reddeder ve deneysel araştırmalar için izin belgesi alındığından emin olurlar.

• Editörler, usulsüzlükle karşılaşıldığında, şikayetleri objektif bir şekilde inceleyip ilgili bulguları paylaşırlar.

• Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık veya yanlış yönlendirmeleri düzeltilmesini sağlarlar.

• Editörler, yayımlanan makalelerin fikri mülkiyet haklarını korur ve derginin ve yazar(lar)ın haklarını ihlal durumunda savunurlar; ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin diğer yayımların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi için gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik kontrolü yaparlar.

• Editörler, dergide yayımlanan makalelere yapılan eleştirileri dikkate alır ve eleştirilen makale yazarlarına yanıt verme hakkı tanırlar.

• Editörler, negatif sonuçlarla ilgili çalışmalar da dikkate alırlar.

• Editörler, dergiye yapılan şikayetleri inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.

Ahlaki Kurallar ve Etik Olmayan Davranışlar

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'ne gönderilen tüm makaleler, basılmadan önce Turnitin (https://www.turnitin.com/) yazılım programı ile taranmaktadır. Benzerlik oranı %20 veya daha düşük olan makaleler yayımlanmak üzere kabul edilmektedir. Bu oranı aşan makaleler detaylı bir şekilde incelenir ve gerekirse yazarlarına revizyon veya düzeltme için geri gönderilir, ya da tespit edilirse intihal veya etik dışı davranış nedeniyle yayımlanmaz.

Aşağıda bazı etik dışı davranışlar sıralanmıştır:

• Çalışmaya entelektüel katkı yapmayan kişileri yazar olarak belirtmek.

• Çalışmaya entelektüel katkı yapan kişileri yazar olarak belirtmemek.

• Makalenin yazarın yüksek lisans/doktora tezinden ya da bir projeden türetilip türetilmediğini belirtmemek.

• Bir çalışmadan birden fazla makale yayımlamak (parçalama).

• Gönderilen makalelerde çıkar çatışmasını bildirmemek.

• Çift kör hakem değerlendirme sürecini çözmek.

• Destekle yapılan araştırmalarda, bu desteği veren kişi, kurum veya kuruluşların katkılarını belirtmemek.

• Henüz sunulmamış ya da savunulmamış tez veya çalışmaları sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak.

• İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak.

• Bilimsel araştırmalar için sağlanan veya tahsis edilen kaynakları, yerleri, tesisleri ve cihazları kötüye kullanmak.

• Akademik atama ve terfilerde bilimsel araştırma ve yayınlarla ilgili yanlış veya yanıltıcı beyanlar yapmak.

• İntihal: Başkalarının orijinal fikirlerini, yöntemlerini, verilerini veya çalışmalarını, bilimsel kurallara uygun şekilde atıfta bulunmadan, tamamen veya kısmen, kendi çalışması olarak sunmak.

• Dolandırıcılık: Bilimsel araştırmalarda mevcut olmayan veya uydurulmuş verileri kullanmak.

• Çarpıtma: Araştırma kayıtlarını veya elde edilen verileri çarpıtmak, araştırmada kullanılmayan cihaz veya malzemeleri kullanılmış gibi sunmak, destek veren kişi ve kurumların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını çarpıtmak veya şekillendirmek.

• Yeniden Yayınlama: Çift yayımlanmış çalışmaların ayrı yayınlar olarak sunulması.

• Parçalama: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü ihlal edecek şekilde parçalara ayırarak ayrı yayınlar olarak sunmak.

• Haksız Yazarlık: Aktif katkı yapmayan kişileri yazarlara dahil etmek veya katkı yapanları dahil etmemek, yazarlık sırasını haksız ve uygunsuz şekilde değiştirmek, aktif katkı sağlayanların adlarını sonraki baskılarda eserin dışına almak, katkı sağlamadıkları halde etkilerini kullanarak isimlerini yazarlar arasında yer almak.

Etik İlkelerle Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi

Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi'nde değerlendirme sürecinde, erken görünümde veya yayımlanmış bir makale ile ilgili editörler, hakemler, yazarlar açısından etik ilkelere uymayan bir durumla karşılaşıldığında, mesutdogan07@gmail.com adresine bir mesaj gönderilerek durumu bildirilmesi gerekmektedir.



İletişim: mesutdogan07@gmail.com
Website: https://dergipark.org.tr/en/pub/uiecd