Universal Journal of Mathematics and Applications (UJMA)'da takip edilen yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda izlenen süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır.
Universal Journal of Mathematics and Applications, araştırma ve yayın etiği konusunda ulusal ve uluslararası standartlara bağlıdır. Basın Kanunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ne uymaktadır. UJMA, Committee on Publication Ethics (
COPE), Directory of Open Access Journals (
DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (
OASPA) tarafından yayınlanan Uluslararası Etik Yayıncılık İlkeleri’ni benimsemiştir.
Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (
COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır. COPE İş Akış Diyagramları.
Hakemli dergide bir makalenin yayımlanması uyumlu ve saygı duyulan bilgi ağının gelişmesinde gerekli bir temel yapı taşıdır. Hakemli makaleler, bilimsel metotları destekler ve şekillendirir. Bu yüzden beklenen etik davranışların standartlarında anlaşmaya varmak, yayımlama ile ilgili tüm taraflar, yazar, dergi editörü, hakem ve yayımcı kuruluşlar için önemlidir.
1. Etik İlkeler
1. Makalenin Yazarlığı ve KatkısıBelirtilen çalışmanın yazarları yalnızca fikir, tasarım, uygulama veya yorumlamaya önemli katkı sağlayan kişiler olmalıdır. Önemli katkılarda bulunan herkes ortak yazar olarak listelenmelidir. Sorumlu yazar, makaleye katkıda bulunan herkesi katkı oranlarına göre ekleyen ve makalenin son halini görmekten, onaylamaktan ve yayın için kabul etmekten sorumlu olan kişidir.
Katkıda bulunma, bilimsel sonuçların elde edilmesinde makale yazarlarının desteklenmesi sürecidir. Katkıda bulunmanın birçok farklı yolu vardır. Örneğin, bir makaleye ortak yazar olarak da katkıda bulunabilirsiniz. Bir ankete yardım ederek de katkıda bulunabilirsiniz.
Yazarlık ve katkıda bulunmanın tüm yönlerinde
COPE ilke ve tavsiyeleri takip edilmektedir.
2. Çıkar Çatışmaları
Yazarlar: Tüm yazarlar, makalelerinin sonuçlarını veya yorumunu etkilemek üzere yorumlanabilecek herhangi bir mali veya diğer önemli çıkar çatışmalarını makalelerinde açıklamalıdır. Proje için tüm finansal destek kaynakları açıklanmalıdır.
Hakemler: Derginin çift taraflı kör hakemlik politikası olduğundan, hakemler yazarların isimlerini göremezler. Ancak hakemler değerlendirdikleri makalede herhangi bir çıkar çatışmasından şüphelenirlerse editörü bilgilendirerek makalenin hakemliğinden çekilmelidirler. Çıkar çatışmasını engellemek için makale yazarlarının görev yaptığı kurumlardaki kişiler, makale için hakemlik yapamazlar.
Editörler: Editörler, yazarlar veya hakemler ile çıkar çatışması içinde olmamalıdır. Editörün makale için herhangi bir mali veya finansal desteği varsa, bu durum açıklanmalıdır. Editörün dergiye makale göndermesi durumunda, makale süreci tamamlanıncaya kadar makalesinin süreci kendisine kapatılır.
3. Veri Erişimi, Paylaşımı ve Çoğaltılabilirliği
Universal Journal of Mathematics and Applications (UJMA) tarafından, yazarların makalelerinde sunulan bulguları destekleyen ek bilgi ve veri setleri sağlamaları tavsiye edilir. Bilimsel bir makale gönderilirken, yazar(lar)ın tabi olabileceği kısıtlamalar konusunda editör bilgilendirilmelidir.
Veriler insan haklarını veya diğer gizlilik kaygılarını ihlal etmiyorsa, yazar(lar)ın bunları paylaşmaya ve kamuya açık hale getirmesi önerilir. Yazarların çalışmalarında kullandıkları her türlü veriye atıfta bulunmaları gereklidir. Atıfta bulunulan veri setleri yazar(lar) tarafından geliştirilmiş olsun ya da olmasın, makalenin referans listesinde listelenmelidir.
4. Veri Üretimi ve Tahrifatı
Veri üretimi: Bu, araştırma bulguları üretmekle ilgilidir.
Veri tahrifatı: Yanlış bir izlenim vermek için araştırma verilerinin manipüle edilmesidir. Buna görüntülerin (örneğin mikrograflar, jeller, radyolojik görüntüler) manipüle edilmesi, aykırı değerlerin veya “uygunsuz” sonuçların çıkarılması, veri noktalarının değiştirilmesi, eklenmesi veya atlanması vb. dahildir. Teknik olarak görüntü, görüntülerin okunabilirliği için iyileştirilebilir. Ancak böyle bir iyileştirme varsa makale dergiye gönderilirken editör bilgilendirilmeli ve makaleye de dahil edilmelidir.
Uygun teknik manipülasyon, dijital görüntünün tamamına (görüntünün bazı kısımlarına değil) uygulandığında kontrast ve/veya parlaklık veya renk dengesinin ayarlanması anlamına gelir.
Uygun olmayan teknik manipülasyon, bir görüntüyü koyulaştırmak, iyileştirmek, silmek ve/veya yeni unsurlar eklemek anlamına gelir.
5. Yinelenen / Çoklu Makale Gönderimleri
Yayınlanmak üzere gönderilen makaleler orijinal olmalı ve daha önce hiç yayınlanmamış olmalıdır. Yazarlar, daha önce gönderilmiş veya yayınlanmış kendi çalışmalarını gönderilen bir makale için temel olarak kullanmışlarsa, önceki çalışmalara atıfta bulunmaları gerekir. Ayrıca, sundukları makalelerde önceki çalışmalara ek olarak yeni katkıların nasıl sunulduğunu da belirtmeleri gerekir.
6. Fikri Mülkiyet Hakkı
• Yazarlar, gönderdikleri makalenin (ve herhangi destekleyici öğelerin) kendi fikri mülkiyetleri olduğunu ve telif hakkının başkalarına devredilmediğini onaylar.
Yazarlar, makalenin JSS yazarlık kriterlerine uygun olduğunu ve intihal, uydurma, tahrifat ve manipüle edilmiş alıntılar içermediğini onaylar.
• Yazar(lar) tüm makalelerin, revizyonların, taslakların ve son baskılarının mülkiyetini elinde tutar.
• Hakemlerden veya editörlerden gelen tüm etkileşimler, açıklamalar veya raporlar yazarlar, hakemler ve editörler tarafından gizli tutulacaktır.
• Makalenin son yayınlanan versiyonu hariç olmak üzere, hakemler ve editörler tüm yazıları, değişiklikleri ve taslakları gizli tutmayı kabul ederler.
7. Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
• Editörler, yayınlanan makalede sonuçlar, yorumlar veya çıktılar üzerinde etkisi olmayan küçük hatalar tespit ederlerse düzeltmeler yapabilirler.
• Bulguları ve sonuçları geçersiz kılan önemli hatalar veya ihlaller varsa editörler makaleyi geri çekebilir.
• Editörler, yazarlar tarafından suistimal edici araştırma veya yayın olasılığı varsa, bulguların güvenilmez olduğuna dair kanıtlar varsa ve yazarların kurumları olayı soruşturmamışsa veya olası soruşturma adil veya sonuçsuz görünüyorsa bir endişe beyanı yayınlayabilir. Düzeltme, geri çekme ve endişe beyanı ile ilgili olarak COPE ve ICJME kılavuzları dikkate alınır.
8. Anket ve Mülakatlara Dayalı Çalışmaların Yayınlanması
Bilimsel süreli yayınlarda etik güvence oluşturmayı amaçlayan UJMA dergisi, Yayın Etiği Komitesi (COPE) tarafından yayımlanan “Dergi Editörleri için Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama Kılavuzları” ile “Dergi Yayıncıları için Davranış Kuralları” ilkelerini benimser.
Bu kapsamda dergiye gönderilen çalışmalarda aşağıdaki hususlara uyulmalıdır:
• Etik kurul onayı gerektiren tüm disiplinlerde yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmalı ve bu onay makalede belirtilmeli ve belgelenmelidir.
• Etik kurul onayı gerektiren çalışmalarda, onaya ilişkin bilgiler (kurul adı, tarihi ve sayı numarası) bilgiler makalenin sonunda yer alan Makale Bilgi Formu'nda yer almalıdır.
Etik kurul onayı gerektiren çalışmalar aşağıdaki gibidir:
• Nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen ve katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren her türlü araştırma.
• İnsanlar üzerinde yapılan çalışmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu uyarınca retrospektif çalışmalar,
Ayrıca;
• Vaka raporlarında “bilgilendirilmiş onam formu” alındığını teyit eden bir ifade,
• Başkalarına ait ölçeklerin, anketlerin veya fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakkı düzenlemelerine uyulduğunu teyit eden beyan verilmesi.
9. Ek veya Özel Sayı Yayınlama Politikası
Dergimizde Yayın Kurulu'nun talebi üzerine yılda bir kez özel sayı yayımlanabilir. Özel sayıda yer almak üzere gönderilen makalelerin yayın süreçleri standart süreçlerle aynıdır.
• Ek veya Özel sayı: Periyodik olarak yayımlanan bir derginin normal sayılarına ek olarak yayımlanan sayıdır. Konferans bildirilerinden veya belirli bir konuya odaklanan bir dizi makaleden oluşabilir.
• Ek veya özel sayıdaki sayfa numaralandırması normal sayılardan farklıdır.
• Ek veya özel sayının baskı adedi, normal sayının üçte birinden fazla olamaz. Konferans bildiri özetlerini içeren özel sayılar bu kapsama dahil değildir.
• Ek veya özel sayıda yayımlanan olgu sunumları, derlemeler ve araştırma makalelerinin (konferans bildiri özetleri hariç) oranları, diğer sayılarda yayımlanan makalelerin oranlarına dâhil edilir.
• Armağan olarak yayımlanan sayılar ek veya özel sayı olarak kabul edilmez. Bunların sayfa numaralandırması ve organizasyonu normal sayılarla aynıdır.
Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
(YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 4)
İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlal türleri:
a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
d) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
e) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
f) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
g) Araştırmalarda mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırmalara dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
h) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
ı) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
i) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.
Yazarların Sorumlulukları ve Uyması Gereken Etik İlkeler
• Çalışmaların özgün olması ve araştırmaya dayalı olması gerekmektedir.
• Makalede ismi yazılacak olan diğer yazarların araştırmaya katkı sağladığından emin olunmalıdır. Akademik katkısı olmayan kişilerin ilave yazar olarak gösterilmesi veya katkı sırası gözetilmeksizin, unvan, yaş ve cinsiyet gibi bilim dışı ölçütlerle yazar sıralaması yapılması bilim etiğine aykırıdır.
• Çok yazarlı makalelerde yazarların makalenin hangi aşamasına hangi oranda katkı sağladıkları net bir şekilde belirtilmelidir.
• Makale aynı anda farklı dergilere gönderilmemelidir ve daha önce başka bir dergiye gönderilmiş olmamalıdır. Gönderilmesi halinde yayın süreci iptal edilecektir.
• Dergiye makale gönderen yazarların derginin yayım ve yazım ilkelerini okuduğu ve kabul ettiği varsayılır ve yazarlar bu ilkelerde kendinden beklenenleri taahhüt etmiş sayılmaktadır.
• Atıf gösterimi ve Kaynakça listesi eksiksiz olmalıdır.
• Atıf manipülasyonu, belirli bir yazarın çalışmalarına veya belirli bir dergide yayınlanan makalelere yapılan atıf sayısını artırmak için kullanılmamalıdır.
• İntihal yapılmamalı ve sahte veriye yer verilmemelidir.
• Benzerlik taraması sonucunda makalenin hakem sürecinin başlatılabilmesi için benzerlik oranı kaynakçasız %30’u geçmemelidir.
• Bir makale en fazla 2 ÖN KONTROL sürecine dâhil edilir, bu süreçte yazara iletilen hususlar düzeltilmezse makale reddedilir.
• Sorumlu yazar herhangi bir çıkar çatışması durumunda dergi editörünü bilgilendirmelidir.
Hakemliklerin Sorumlulukları ve Uyması Gereken Etik İlkeler
• Hakemler dergide yayımlanacak makalenin akademik kalitesinin en temel tespit edicisi olduklarının bilinciyle davranmalı ve akademik kaliteyi arttırma sorumluluğuyla değerlendirme yapmalıdır.
• Hakemler, yalnızca uygun bir değerlendirmeyi yapmak için gereken uzmanlığa sahip oldukları, kör hakemlik gizliliğine riayet edebilecekleri ve makaleye dair detayları her şekilde gizli tutabilecekleri makalelerin hakemliğini kabul etmelidirler.
• Makale inceleme süreci sonrasında da incelenen makaleye dair herhangi bir bilgi hiçbir şekilde başkalarıyla paylaşılmamalıdır.
• Hakemler, yalnızca makalelerin içeriğinin doğruluğunu ve akademik ölçütlere uygunluğunu değerlendirmelidir. Makalede ortaya konan düşüncelerin hakemin düşüncelerinden farklı olması değerlendirmeyi etkilememelidir.
• Hakem raporları objektif ve ölçülü olmalıdır. Hakaret içeren, küçümseyici ve itham edici ifadelerden kesinlikle kaçınılmalıdır.
• Hakemler, değerlendirme raporlarında yüzeysel ve muğlak ifadelerden kaçınmalıdır. Sonucu olumsuz olan değerlendirmelerde sonucun dayandığı eksik ve kusurlu hususlar somut bir şekilde gösterilmelidir.
• Hakemler, kendilerine tanınan süre içerisinde makaleleri değerlendirmelidir. Şayet değerlendirme yapmayacaklarsa, makul bir süre içerisinde dergiye bildirmelidirler.
Editörlerin Sorumlulukları ve Uyması Gereken Etik İlkeler
• Editörler, dergi politikasında belirtilen ilgili alanlara katkı sağlayacak makaleleri değerlendirme sürecine kabul etmelidir.
• Editörler, kabul veya ret edilen makaleler ile herhangi bir çıkar çatışması/ilişkisi içinde olmamalıdır.
• Editörler bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir.
• Hakemlerin ve yazarların isimlerinin karşılıklı olarak gizli tutulması editörlerin sorumluluğudur.
• Sadece alana katkı sağlayacak makaleler kabul edilmelidir.
• Hatalar bulunduğu zaman düzeltmenin yayımlanmasını ya da geri çekilmesini desteklemelidir.
• Dergiye gönderilen makalelerin ön inceleme, hakemlik, düzenleme ve yayınlama süreçlerinin vaktinde ve sağlıklı bir şekilde tamamlanması editörlerin görevidir.
• Editörler dergiye katkısı olmayan kişileri yayın kurulu üyesi veya yardımcı editör olarak göstermemelidir.
2. Yayın Politikası
UJMA'da yayınlanması düşünülen her makale aşağıdaki kriterleri karşılamalıdır:
- Özgünlük
- Etik ihlalleri içermemesi
- Net mesajlara sahip olması
- Makalenin alandaki araştırmacılara ne ölçüde katkı sağlayacağının ve bilimle ilgisinin ifade edilmesi
- Bilim alanındaki araştırmacıların ilgisini çeken güncel alanlar ve konular olması
- Yapısal ve mantıksal bütünlüğe sahip olması
- Bilimsel kanıtlara dayanan araştırma sonuçları içermesi
- Bilimsel yöntemin uygunluğu
Dil
UJMA İngilizce dilinde yazılmış makaleler yayınlamaktadır.
Yazar Değişikliği
UJMA Dergisi, makale yazarlarını yazının Başlık Sayfasındaki beyana göre kabul etmektedir. Bu nedenle, tam yazar sıralamasının son halini göndermek yazarların sorumluluğundadır. Makale gönderiminden sonra yazarlık değişikliğine ilişkin talepler (ör. yazarların çıkarılması/eklenmesi, sıranın değiştirilmesi vb.) editör onayına tabidir. Yayın Kurulu bu tür vakaları araştıracak ve COPE akış şemalarına göre hareket edecektir.
Yazarlık değişikliği talepleri, değişikliğin nedenlerini belirten resmi bir yazı ile Editöre iletilmelidir. Mektup tüm yazarlar tarafından imzalanmalı ve yazarlık değişikliğine ilişkin onaylarını içermelidir. Talebin Yayın Kurulu tarafından uygun görülmesi durumunda yazar değişikliği editör tarafından sistem üzerinden yapılır.
Sorumluluk Reddi
Dergide yayınlanan makalelerde ifade edilen görüşler ve fikirler UJMA Dergisi, Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı’nın değil, yazar(lar)ın bakış açılarını yansıtır. Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı bu gibi durumlar için hiçbir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir. Yayınlanan içerik ile ilgili tüm sorumluluk yazarlara aittir.
Şikayet ve İtirazlar
UJMA, şikayetleri ve itirazları aşağıdaki prosedürü izleyerek ele almaktadır. Şikayetler sadece çalışmaların incelenmesindeki uzun gecikmeler ve yayın etiği ile sınırlı olmayıp tüm şikayetler önce UJMA'nın baş editörü tarafından ele alınmaktadır. Baş editör, gerektiğinde şikâyet ve itirazları Yayın Kurulu ile birlikte inceleyebilir. Şikayet ve itirazlarla ilgili herhangi bir durum oluştuğunda, lütfen merveilkhan@duzce.edu.tr ile iletişime geçiniz.
Bir Makalenin İçeriği Hakkında Şikayetler
Baş editör, yazarların şikayetlerini ve hakemlerin raporlarını inceler ve bir karar verir:
- Makalenin reddedildiğinin teyit edilmesi,
- Yazarın itirazının dikkate alınılması,
- Bağımsız bir hakemden yeni bir görüş alınması gerekmektedir.
Baş editör nihai kararı, yazarlara bildirilmektedir. İtirazın sonuçlarına ilişkin açıklama, gerekli görüldüğünde yazarlar ile paylaşılmaktadır. Bu, UJMA’nın nihai kararıdır.
Süreçler Hakkında ŞikayetlerSüreçlerle ilgili şikayetler, baş editör tarafından ele alınmaktadır. Çalışmaların ele alınmasındaki uzun gecikmeler UJMA editörleri tarafından incelenmektedir ve gerekli görülen sorunlar baş editör ile paylaşılmaktadır. Baş editör şikayetleri değerlendirir, gerekli görüldüğünde yazarlar ile bilgi paylaşımı yapılır.
Etik İlkeler Hakkında ŞikayetlerBaş editör, yazarın veya hakemin yayın etiği hakkındaki şikayetlerini dikkate alır. Baş editör, UJMA web sitesinde yayınlanmakta olan yayın etiğini takip eder. UJMA’nın yayın kurulu, şikayetçilerin veya hakemlerin endişelerini inceler. İncelemenin detayları ve ilerleme durumu şikâyetçiler ile açık bir şekilde paylaşılmaktadır. Baş editör ya da yardımcı editör şikayetçilere eylem şekli ve nihai karar hakkında geri bildirimde bulunur.
https://publicationethics.org/guidance/Flowcharts