Yetiştirici şartlarındaki orta Anadolu merinosu koyunlarında bazı döl verimi özellikleri

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 14 - 18, 30.04.2022

Mesut Kırbaş , Bülent Bülbül , Yavuz Kal

https://doi.org/10.31797/vetbio.1018631

Cited By: 3

Öz

Sunulan çalışmada “Halk elinde küçükbaş hayvan ülkesel ıslahı projesi” bünyesinde yürütülen “Karaman ili Orta Anadolu Merinosu Koyun Irkının Islahı-I (70OAM2011-01)” projesinde 2017-2020 yılları arasında 21505 baş koyuna ait döl verimi özelliklerinden doğum oranı, çoğul doğum oranı, kuzu verimi, koçaltı koyun başına sütten kesilen kuzu sayısı, doğuran koyun başına kuzu verimi ve doğuran koyun başına sütten kesilen kuzu sayısı incelenmiştir. Yapılan çalışmada genel olarak doğum oranı %86.9, çoklu doğum oranı %28.99, koçaltı koyuna göre kuzu verimi 1,12 ve sütten kesim kuzu verimi 1,03, doğuran koyuna göre kuzu verimi 1,30 ve sütten kesim kuzu verimi 1,19 olarak tespit edilmiştir. Çalışmada 2017, 2018, 2019 ve 2020 yıllarında sırasıyla doğum oranı %85.3, 88.0, 86.8 ve 87.5, çoklu doğum oranı %26.47, 29.84, 34.66 ve 26.59, koçaltı koyuna göre kuzu verimi 1,08, 1,14, 1,15 ve 1,11, koçaltı koyuna göre sütten kesim kuzu verimi 0,98, 1,05, 1,07 ve 1,02, doğuran koyuna göre kuzu verimi 1,27, 1,29, 1,35 ve 1,27 ve doğuran koyuna göre sütten kesim kuzu verimi 1,14, 1,20, 1,25 ve 1,17 olarak tespit edilmiştir. Yapılan çalışmada incelen tüm özellikler yönüyle yılın önemli etkisinin olduğu tespit edilmiştir (P<0.01). Sonuç olarak Orta Anadolu Merinosu ırkı koyunlarda yapılan ıslah çalışmalarıyla zaman içinde döl verimin de artışın gerçekleşebileceği ama yıl etkisinin önemli olduğu kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler

Döl verimi, koyun, Orta Anadolu Merinosu, yetiştirici şartları

Destekleyen Kurum

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı

Proje Numarası

70OAM2011-01

Teşekkür

Bu çalışmanın verileri T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından “Halkelinde Küçükbaş Hayvan Ülkesel Islahı Projesi” bünyesinde yürütülen “Karaman ili Orta Anadolu Merinosu Koyun Irkının Islahı-I (70OAM2011-01)” alt projesi kapsamında elde edilmiştir. Sunulan çalışma “Kırbaş M, Bülbül B, Kal Y (2021) Some reproductive traits in Central Anatolian Merino sheep under breeder conditions. 5th International Conference on Agricultural and Food Science, 28-30 October, p. 28.” künyesi ile kongrede özet sözlü sunum olarak sunulmuştur. Bahsedilen projenin (70OAM2011-01) 2018-2019 yıllarına ait büyüme ve yaşama gücü ile ilgili bazı verileri “Kırbaş M, Bülbül B, Kal Y, Teke BE (2019) Growth and survival traits of Central Anatolian Merino lambs in Karaman province. 1st International Livestock Sciences Congress, 31 October-3 November 2019, Antalya, Turkey, p. 287.” künyesiyle kongrede özet poster sunum olarak sunulmuştur.

Some reproductive traits in central Anatolian merino sheep under breeder conditions

Öz

In the presented study, the reproductive characteristics of birth and multiple birth rates, fecundity, fecundity at weaning, litter size and litter size at weaning of 21505 sheep between 2017 and 2020 were investigated in the Project of "Breeding of the Central Anatolian Merino Sheep in Karaman-I (70OAM2011-01)" carried out under the project "Nationwide Genetic Improvement of Small Ruminants in Farm Condition". In the study, overall birth and multiple birth rates, fecundity, fecundity at weaning, litter size and litter size at weaning were 86.9%, 28,99%, 1.12, 1.03, 1.30 and 1.19, respectively. In the study, birth rate was 85.3%, 88.0%, 86.8% and 87.5%, multiple birth rate was 26.47%, 29.84%, 34.66% and 26.59%, fecundity was 1.08, 1.14, 1, 15 and 1.11, fecundity at weaning was 0.98, 1.05, 1.07 and 1.02, litter size was 1.27, 1.29, 1.35 and 1.27, and litter size at weaning was 1.14, 1.20, 1.25 and 1.17 in 2017, 2018, 2019 and 2020, respectively. In the study, the year effect was significant in terms of all the examined features (P<0.01). As a result, it has been concluded that an increase in fertility can be achieved over time with the breeding studies carried out in Central Anatolian Merino sheep, but the effect of the year is important.

Anahtar Kelimeler

Reproduction, sheep, Central Anatolian Merino, breeder condition

Proje Numarası

70OAM2011-01

Kaynakça

• Buckrell, B.C. (1987). Management of reproduction of sheep. Can Vet J, 28, 374-377.
• Bülbül, B., Kırbaş, M., Aktaş, A.H., Köse, M., Ataman, M.B., Çoyan, K., Kan, M., Halıcı, İ., Gök, B., & Akbulut, N.K. (2014). Anadolu Merinoslarında Sık Kuzulatma Olanaklarının Araştırılması. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg. 20 (1): 19-26.
• Dixit, S.P., Dhillon, J.S., & Singh, G. (2001). Genetic and non-genetic parameter estimates for growth traits of Bharat Merino lambs. Small Ruminant Research, 42 (2), 101-104.
• Gbangboche, A.B., Adamou-Ndiaye, M., Youssao, A.K.I., Farnir, F., Detilleux, J., Abiola, F.A., & Leroy, P.L. (2006). Non-genetic factors affecting the reproduction performance, lamb growth and productivity indices of Djallonke sheep. Small Ruminant Research, 64 (1-2), 133-142.
• Kaymakçı, M., & Sönmez, R. (1996). İleri Koyun Yetiştiriciliği. İzmir: Ege Üniversitesi Basım Evi.
• Kaymakçı, M., & Taşkın, T. (2008). Türkiye Koyunculuğunda Melezleme Çalışmaları. Hayvansal Üretim, 49 (2), 43-51.
• Mandakmale, S.D., Birari, D.R., Shinde, S.D., & Sakhare P.S. (2013). Effect of non-genetic factors on reproductive performance of sangamneri strain of deccani sheep. Indian Journal of Small Ruminants, 19 (1), 83-84.
• Mokhtari, M.S., Rashidi, A., & Esmailizadeh, A.K. (2010). Estimates of phenotypic and genetic parameters for reproductive traits in Kermani sheep. Small Ruminant Research, 88 (1), 27-31.
• Notter, D.R. (2012). Genetic improvement of reproductive efficiency of sheep and goats. Animal Reproduction Science, 130 (3-4), 147-151.
• Rosa, HJD., & Bryant, M.J. (2003). Seasonality of reproduction in sheep. Small Ruminant Research, 48 (3), 155-171.
• Safari, E., Fogarty, N.M., Gilmour, A.R., Atkins, K.D., Mortimer, S.I., Swan, A.A., & van der Werf, J.H.J. (2013). Across population genetic parameters for wool, growth, and reproduction traits in Australian Merino sheep. 1. Data structure and non-genetic effects. Australian Journal of Agricultural Research, 58(2), 169-175.
• Sönmez, R., Kaymakçı, M., Eliçin, A., Tuncel, E., Wassmuth, R., & Taşkın, T. (2009). Türkiye Koyun Islahı Çalışmaları. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 23 (2), 43-65.
• Şen, M. (2000). Romanov koyun ırkında döl verimi özellikleri, büyüme, yaşama gücü ve bazı vücut ölçüleri [Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2021, Ekim 22). Küçükbaş hayvan sayıları. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=wiWb1AP1svlEhmCm6JDuCFMyCRXWMKlsltQhR3P88ghNvYig6IYHKeq5yNw2Fu5e
• Ünal, N. (1998). Orta Anadolu Merinoslarında Önemli Verim Özellikleri Ve Bunların Geliştirilmesi İçin Bir Seleksiyon İndeksinin Hesaplanması [Doktara Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Ünal, N., & Akçapınar, H. (2001). Orta Anadolu Merinoslarında Önemli Verim Özellikleri Ve Seleksiyonla Geliştirilmesi İmkanları I. Önemli Verim Özelikleri. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg. 41 (1), 45-58.
• van Wyk, J.B., Fair, M.D., & Cloete, S.W.P. (2003). Revised models and genetic parameter estimates for production and reproduction traits in the Elsenburg Dormer sheep stud. South African Journal of Animal Science, 33 (4), 213-222.
• Yalçın, B.C., Müftüoğlu, Ş., & Yutçu, B. (1972). Konya Merinoslarında önemli verim özelliklerinin seleksiyonla geliştirilme imkanları. I. Çeşitli Özellikler bakımından performans seviyeleri. Ank. Üniv. Vet. Fak. Derg. 19, 227-250.