Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Yayın Etiği


Bilimsel üretimin gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucuların etik ilkelere uymaları gerekir. Bu kapsamda Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi’nin yayın etiği ile açık erişim politikası da Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.


Editör/ Editör Kurulunun Etik Sorumlulukları

Editör, dergiyi sürekli geliştirmek ve yayın niteliğini yükseltmek için çaba gösterir.
Editör; makalelerin yayımlanmasına karar verirken makalelerin özgün ve bilimsel olmasına ve okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterir.
Editör; yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesini ve uygulanmasını sağlar.
Editör; hakem havuzunun sürekli güncellenmesi için arayış içinde olur.
Editör, hakem değerlendirme sürecinin gizliliğine önem verir ve üçüncü kişilerle paylaşmaz.
Editör; hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını destekler.
Editör; makalenin yansız değerlendirilmesi için hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmadığını dikkate alır.
Editör, yazarlar arasında ayrım yapmaz ve dergiye gönderilen ve yayımı uygun görülen her çalışma karşısında tarafsızlığını korur.
Editör; değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlar ve yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korur.
Editör; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirl. Makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemser ve makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddeder.


Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır.
Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.
Çalışmanın intihal olduğu ya da önceden başka bir yerde yayımlandığı anlaşılması üzerine hakemler durumu editöre bildirmelidir.


Yazarların Etik Sorumlulukları
Yazar, başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makaleyi dergiye göndermemelidir.
Yazar, dergiye özgün makale göndermelidir.
Yazar, makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde atıf yapmalıdır.
Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirmek, makaleden yazar çıkartmak ve makaleye yazar eklemek için öneride bulunulmamalıdır.
Yazar; değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiğinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmelidir.
Yazar; etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir. Ayrıca olgu sunumlarında aydınlatılmış olur/onam formunun alındığına ilişkin bilgiye makalede yer vermelidir.
Yazar, veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiğinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb. uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.

Yazarlarımızın Dikkatine!
25 Şubat 2020 tarihli ULAKBİM kararıyla,"Tüm bilim dalları için (Sosyal bilimler dahil) etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı ETİK KURUL ONAYI alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir." şartı getirilmiştir. Dergimize makale gönderecek yazarların bu konuya dikkat etmeleri önemli olup, bu şartı sağlamayan çalışmalar değerlendirmeye alınmayacaktır.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir:
1. Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
2. İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dâhil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
3. İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
4. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
5. Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.

Ayrıca, olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi, başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi, kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gereklidir.

Yayın Politikası

Dergimize gönderilecek makaleler DergiPark üzerinden açılan kullanıcı hesabı ile iletilmelidir.

Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazılar, ön kontrol yapıldıktan sonra konunun uzmanı hakemlere gönderilirDergiye gönderilen makaleler çift taraflı kör hakemlik uygulamasına tabi tutulur.

Sadece ön kontrol aşamasında yazarlara makalelerini geri çekme hakkı tanınmaktadır. 

İntihale mahal vermemek adına tüm gönderiler iThenticate/Turnitin programı ile intihal taramasından geçirilmektedir. Dergimizde yayınlanmak üzere gönderilen makaleler, benzerlik kontrol yazılımı olan i-Thenticate/Turnitin ile kontrol edilmektedir. Benzerlik oranı  (Kaynakça ve dipnotlar hariç) % 20'den yüksek tespit edilen yazılar hakem sürecine dâhil edilmeden reddedilir. %10 - %20 arası benzerlik oranları ise tekrar gözden geçirmek üzere yazara gönderilir ve  %10 benzerlik oranının altına düşürülmesi talep edilir.

1.1.2020 Tarihinden sonra gönderilen makaleler, yayın ilkelerinde belirtilen hallerde Etik Kurul İznini göndermeleri durumunda değerlendirmeye alınır. Burada belirtilmeyen özellikteki makaleler için bu şart aranmaz.  

İki olumlu hakem raporu ile yazının yayımlanmasına karar verilir ve hangi sayıda yayımlanacağı çalışma sahibine bildirilir. İki hakemin olumsuz görüş belirtmesi halinde ise yazı yayımlanmaz. Aynı makale için olumlu ve olumsuz hakem raporları mevcut olduğunda yazı hakkında üçüncü hakemin görüşü doğrultusunda karar verilir.

Yayınlanmasına karar verilen yazıların hakem raporlarında “düzeltmelerden sonra yayınlanabilir” görüşü belirtilmişse yazı, gerekli düzeltmelerin yapılması için yazarına iade edilir.

Dergiye gönderilen yazıların yayımlanıp yayınlanmayacağı konusunda en geç üç ay içerisinde karar verilir ve çalışma sahibi bilgilendirilir.