Bodrum İlçesi Örnekleminde Çevresel Grafik Tasarımında Temel Tipografik Sorunlar ve Çözümleri

Yıl 2017, Sayı: 18, 87 - 97, 11.07.2017

Mustafa Akman

Öz

Yaşanılan çevrede, bilinçli ya da bilinçsizce bir çok görsel mesaja maruz kalınmaktadır. Bu görsel mesajların büyük bir kısmını çevresel grafik tasarım oluşturmaktadır. Grafik tasarımda çok önemli bir yere sahip olan tipografi, çevresel grafik tasarımda kullanım şekliyle, mesajın karşı tarafa en etkili bir şekilde doğru ve kısa bir sürede aktarılmasını sağlamaktadır. Tipografinin yanlış kullanılmasıyla mesajın alıcıya iletilmesinde sorunlar oluşmaktadır. Dahası tipografinin yanlış kullanı-mı yazı dilinin toplum tarafından yanlış bir şekilde öğrenilmesine sebep olmaktadır. İnceleme için seçilen Bodrum kentine kısaca şöyle değinilebilir: Bölgenin, Türkiye’yi dışarıda örnek olarak temsil etmesi, bünyesinde farklı insan profilleri ba-rındırması ve gelişmekte olan bir kültür - sanat kenti olmasıdır. Kısaca bu çalışma Bodrum ilçesi özelinde çevresel grafik tasarımı tipografik açıdan incelemeyi ve yapılan hataları, yazarak, sorgulayarak tekrar tartışmaya açmayı önermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Bodrum, Çevresel Grafik Tasarım, Grafik Tasarım, Tipografi, Bilgilendirme Tasarımı, Yönlendirme Tasarımı, Açıkhava Tasarımı

The Basic Typographic Problems and Solutions on Environmental Graphic Design in the Sample of Bodrum

Öz

In the environment we live, consciously or unconsciously, we are exposed to many visual messages. The environmental graphic design makes up a large part of these visual messages. The typography has a very important place in graphic design. With its use of environmental graphic design provides the most effective way to transfer the message right in a short time on the other side. Any problem occurs while the message is communicated to the recipient with the incorrect use of typography. Moreover, using typography in a wrong way leads the society to learn the use of writing language in an improper way. The city of Bodrum, which is examined in this paper, can be briefly mentioned as follows: The region is an example of Turkey as an outside repre-sentative, having different human profiles in its own right, and being a developing culture and arts city. This paper intends to examine the environmental graphic design and re-discuss the typographic mistakes by questioning the samples in the town of Bodrum.

Anahtar Kelimeler

Bodrum, Environmental Graphic Design, Graphic Design, Typography, Information Design, Wayfinding Design, Out-door Design

Kaynakça

• Ambrose, G. & Harris, P. (2010). Görsel Grafik Tasarım Sözlüğü, Din-Schrift (B. Barhana, Çev.), İstanbul: Literatür Kitapevi.
• Durmaz, Ö. (2006). “Jonathan Barnbrook ile Röportaj”, Grafik Tasarım Dergisi (02), İstanbul: Yaysat.
• Durmaz, Ö. (2008). “Emre Becer ile Röportaj”, Grafik Tasarım Dergisi (17), İstanbul: Yaysat.
• İstek, R. (2004). Görsel İletişimde Tipografi ve Sayfa Düzeni, İstanbul: Pusula Yayıncılık.
• Karamustafa, S. (2003). “21. Yüzyıl Türkiye’sinde Görsel İletişim Tasarımı Eğitimi”, Yayımlanmamış̧ Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Sarıkavak, N.K. (2004). Çağdaş Tipografinin Temelleri, İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
• Tokgöz, F. (2011). “Grafik Tasarımda Espas Sorunları”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Toy, E. (2015). “Günümüz Grafik Tasarımında Özgünlük Kavramı Üzerine Bir İnceleme”, M.S.K.Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi, Uluslararası Sanat Sempozyumu, Muğla, M.S.K.Ü. Matbaası.
• Turgut, E. (2013). Grafik Dil ve Anlatım Biçimleri, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Uçar, T.F. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım, İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Aktuğ, Ç. (2011). “Human & Typeface Anatomy” https://www.behance.net/gallery/3672107/Human-Font- Anatomy Erişim Tarihi: 15.10.2015.
• Altunoğlu, Ö. S. (2013). “Tipografiye Giriş: Tipografi, Font, Typeface Nedir?” http://serdara.com/tipografi-font-tasarim Erişim:10.08.2016
• Creamer, D. (2003).” Computer Typography Basics, I.D.E.A.S.” http://www.ideastraining.com/PDFs/TypographyBasics.pdf Erişim Tarihi: 12.08.2016.
• Çapa, E. (2015). “Türk Hamamlarında Suyun Kaldırma Kuvveti Neden Yok” http://www.cnnturk.com/video/guncel/emin-capa-turk- hamamlarinda-suyun-kaldirma-kuvveti-neden-yok Erişim Tarihi: 12.10.2015.
• Çevik, S. (2012). “+1T Gazete Tasarım Günleri” h t t p s : / / v i m e o . c o m / 4 6 4 7 7 5 1 6 Erişim Tarihi: 18.09.2015.
• Çevik, S. (2013). “Biz Hayata Bakarken, Hattat - Kaligraf Sanatçısı Savaş Çevik Hoca ile Sohbet”
• https: //ww w.youtube.com/watch? v=toC- uxmMg TM Erişim Tarihi: 20.07.2016.
• Korkmaz, Ö. (2014). “Bizim İçin Tipografi, ‘Yazıtipi’ Değil, Suistimal Edilmiş Bir Terimdir” http://blog.designedbysherpa.com/2014/12/bizim-icin- tipografi-yazitipi-degil-suistimal-edilmis-bir-terimdir/ Erişim Tarihi: 08.08.2016.
• Öçalan, O. (2013). “Türkçe Tipografi Topluluğu, “Memleketin Tipografisi” http://www.turkcetipografitoplulugu.org/yazilar memleketin-tipografisi/ Erişim Tarihi: 26.09.2015.
• Öçalan, O.; Durmaz Ö.; Kırayoğlu, A. (2015). “Türkçe Tipografi Topluluğu, ‘Uyumlama’” http: //www.turkcetipografitoplulugu.org/sozluk/ uyumlama/ Erişim Tarihi: 08.08.2016.
• Studio Binocular (2016). “Adelaide Wayfinding” http://www.studiobinocular.com/2016/01/adelaide- wayfinding/ Erişim Tarihi: 29.12.2016.
• Taşçıoğlu, M. (2015) “Çevresel Grafik Tasarım ve Kentte Grafik Kirlilik”, Architects Meet in İstanbul https: //www.youtube.com/watch?v=8w4GGJnBYLQ Erişim Tarihi: 12.07.2016.
• Uyan Dur, B. İ. (2011). “Çevresel Grafik Tasarımın Uygulama Alanları”, G.Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat ve Tasarım Dergisi http: //dergipark.ulakbim.gov .tr/ sanatvetasarim/article/view/5000137004/5000125960 Erişim Tarihi: 08.08.2016. Fotoğraf 1. Bir yönlendirme tabelası, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 2. Human & Typeface Anatomy, (Aktuğ, 2011).
• Fotoğraf 3. ‘Ğ’nin şapkasının başka bir yazı karakterinden uydurulması, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 4. Bir bilgilendirme tabelası, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 5. Bir bilgilendirme tabelası, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 6. Bir yönlendirme tabelası, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 7. Bodrum - Gümbet araç bilgilendirmesi 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 8. Araç plakaları, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 9. Almanya’da yol işaretlerinde kullanmak üzere tasarlanan Din-Schrift yazı karakteri (Ambrose& Harris, 2010, 62).
• Fotoğraf 10. Bir bilgilendirme yazısı, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 11. Billboard örnekleri, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 12. Bir esnafın bilgilendirme yazısı, 2015 (Fotoğraf: Mustafa Akman).
• Fotoğraf 13. Adelaide şehri yönlendirme tasarımları, (Studio Binocular, 2016).