Tarsus Koşullarında Yetiştirilen Domat, Gemlik ve Sarı Ulak Zeytin Çeşitlerinin Farklı Tozlayıcı Koşullarındaki Pomolojik Özellikleri

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: Ek sayı (Additional issue), 938 - 949, 31.12.2020

Cansu Dölek Gencer , Mücahit Taha Özkaya

https://doi.org/10.29133/yyutbd.776531

Cited By: 1

Öz

Zeytin yetiştiriciliğinde, meyve iriliği özellikle sofralık açıdan değerlendirme yapıldığında önem taşımaktadır. Bununla birlikte üreticiler hem verimin hem de kalitenin yüksek olmasını istemektedir. Bu durumda bahçe içerisinde verim artışı için mevcut çeşitlerin hem kendine hem de karşılıklı uyuşur olmaları avantaj sağlayacaktır. Çalışma Domat, Gemlik ve Sarı Ulak zeytin çeşitleri kullanılarak yürütülmüştür. Her çeşit için serbest, kendine ve yabancı tozlama uygulamaları yapılmıştır. Bu çeşitlerin karşılıklı birbirini tozlama durumlarının yüksek olduğu varsayılmış ve pomolojik özellikleri bu çalışma ile ortaya konulmak istenmiştir. Çalışmanın sonucuna göre; serbest tozlanmanın meyve özelliklerini arttırdığı ve farklı tozlayıcı kullanımının kaliteyi etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

zeytin, tozlama, meyve, kalite

Destekleyen Kurum

Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

18L0447008

Teşekkür

Bu çalışma Ankara Üniversitesi BAP 18L0447008 kod nolu proje ile desteklenmiştir. Tez sürecine katkı sağlayan Prof. Dr. Sinan ETİ’ye ve Şenay KARABIYIK’a ve tez çalışmamı yürütmemi sağlayan bahçe sahibi Barış GÜRBÜZ’e, teşekkür ederiz.

Pomological Features In Different Pollinating Conditions of Domat, Gemlik and Sarı Ulak Cultivars Cultivated in Tarsus Conditions

Öz

In olive cultivation, fruit size is important especially when it is evaluated from the table point of view. However, producers want both efficiency and quality to be high. In this case, both self-compatible and cross-compatible status of olive cultivar provide an advantage to increase the yield of the varieties in the orchard. The study was conducted using olive varieties of Domat, Gemlik and Sarı Ulak. Open, self and cross pollination applications were made for all cultivars. These cultivars are assumed to have high cross pollination conditions. Pomological properties were also intended to be revealed with this study. According to the result of the study; It has been found that open pollination increases fruit properties and the use of different pollinators affects quality.

Anahtar Kelimeler

Quality, Fruit, Pollination, Olive

Proje Numarası

18L0447008

Kaynakça

• Çetin, Ö., Mete, N., Şahin, M., Sefer, F., Kaya, H., Güloğlu, U., Hakan, M. & Uluçay, N. (2016). Memecik x Uslu Melezi (F1) Zeytin Genotiplerinin Pomolojik Özellikleri. Zeytin Bilimi 6 (1), 9-14.
• Dölek, B. (2003). Erdemli, Silifke Ve Mut İlçelerinde Yetiştiriciliği Yapılan Sofralık Ve Yağlık Zeytin Çeşit Ve Tiplerinin Morfolojik, Fenolojik Ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana, 80s.
• Farinelli, D., Boco, M. & Tombesi, A. (2006). Results of four years of observations on self – sterility behaviour of several olive cultivars and significance of cross - pollination. – Proceedings Second International Seminar Olivebioteq 2006, Mazara del Vallo (TP), 5-10 November, pp: 275-282. Ferrara, E., Papa, G. & Lamparelli, F. (2002). Evaluation of the Olive Germplasm in the Apulia Region: Biological and Technological Characteristics. Acta Hort. 586: 159-162.
• Gezerel, Ö. (1980). Zeytinlerde Boğma ve Bilezik Alma Uygulamalarının Verim, Kalite ve Yapraklardaki Bitki Besin Maddeleriyle Karbonhidrat Düzeylerine Etkisi. Doçentlik Tezi, Adana, 115s.
• Gündoğdu M. A. & Şeker M. (2011). BazıYerli ve Yabancı Zeytin Çeşitlerinin Pomolojik ve Biyokimyasal Özelliklerinin İncelenmesi. Ulusal Zeytin Kongresi, 22-25 Şubat 2011, s: 374-384.
• Hoffmann G. (1989). The Chemistry of Edible Fats. In: Taylor S. L., Eds. The chemistry and technology of edible oils and fats and their high fat products. Academic Press, London. 1-28.
• Kaleci, N., Gündoğdu, M. A., Doğan, E. & Nergis, O. (2016). BazıYabancıKökenli Zeytin Çeşitlerinin Olgunlaşma Süresince Pomolojik ve Bazı Biyokimyasal Özelliklerindeki Değişimlerin İncelenmesi. Zeytin Bilimi 6 (2) 2016, 119-124.
• Karadağ, S., Yaman, A., Tahtacı, S. A., Ulusaraç, A. & Aksu, Ö. (2007). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Zeytinde Adaptasyon. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Yayın No: 23. Erişim Tarihi: 10.03.2019. http://arastirma.tarim.gov.tr/afistik/Belgeler/Taranan%20yay%C4%B1nlar/gda%20zeytin%20adaptasyonu%20yay%C4%B1n%20no%2023%20001.pdf
• Kaya, H. & Tekintaş, F. E. (2006). Aydın İlinde Yetiştirilen Yamalak Sarısı Mahalli Zeytin Çeşidinin Fenotipik Özelliklerinin Tanımlanması. ADÜ Ziraat Fak. Dergisi 3(2):69–76.
• Özkaya, M. T., Ergülen, E., Ülger S. & Özilbey, N. (2004). "Genetic and biologic characterization of some olive (Olea europaea L.) cultivars grown in Turkey". Tarım Bilimleri Dergisi 2004, Cilt 10, Sayı 2.
• Özkaya, M. T., Tunalıoğlu, R., Eken, S., Ulaş, M., Danacı, A., İnan, N. & Tibet. U. (2010). Türkiye Zeytinciliğin Sorunları ve Çözüm Önerileri. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, 13-15 Ocak, Cilt 25, Ankara, 2:89-99.
• Padula, G., Giordani, E., Bellini, E., Rosati, A., Pandolfi, S., Paoletti, A., Pannelli, G., Ripa, V., De Rose, F., Perri, E., Buccoliero, A. & Mennone, C. (2008). Field Evaluation of New Olive (Olea europaea L.) Selections and Effects of Genotype and Environment on Productivity and Fruit Characteristics. Adv. Hort. Sci 22:87–94.
• Şeker, M., Gündoğdu, M. A., Gül, M. K. & Kaleci, N. (2012). Doğu Karadeniz Bölgesi Bazı Yerli Zeytin Çeşitlerinin Pomolojik Özellikleri. Zeytin Bilimi 3 (2) 2012, 91-97.
• Ulaş M. & Gezerel, Ö. (2001). Çukurova Bölgesinde Yaygın Bazı Sofralık ve Yağlık Zeytin Çeşitlerinin Morfolojik, Fizyolojik ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1-87s, Adana.
• Zohary, D. & Hopf, M. (2000). Domestication of Plants In The Old World. 3rd Ed., Oxford University Pres, Oxford, 316p.