The Perspective of Chefs on The Phenomenon of Social Gastronomy: Izmir Earthquake Example

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 133 - 146, 16.01.2025

Burcu Kaya , Şimal Yakut Aymankuy

Abstract

Bonding through food has been seen for centuries as a way for communities to come together and support each other. The concept of social gastronomy is based on this idea and using the power of food to transform realities. When the literature was examined, it was seen that the concept of social gastronomy was addressed with various projects and applications. Based on this, the article aims to determine the chefs' perspective on the phenomenon of social gastronomy. After the earthquake that occurred in Izmir on October 30, 2020, the free food distribution carried out by the Izmir Chefs Association was determined as an exemplary practice. Since the research was based on a case study, interviews were conducted with the board members of the Izmir Chefs Association. Within the scope of data collection, semi-structured interview technique, one of the qualitative data collection methods, was utilized. Descriptive analysis was used to analyze the data obtained. Within the scope of the research, the findings that food and gastronomy are used as a healing power and that filling the stomach has positive effects on increasing awareness of social cooperation stand out. Participants stated that social gastronomy was not considered at the first stage within the scope of food distribution. However, it is among the study findings that it is realized that an application compatible with social gastronomy has been achieved with the practices carried out in the process and the plans made for the future. In this context, it is concluded that cooks are open to carrying out practices compatible with social gastronomy with an awareness of social responsibility. However, the research was conducted with limited participants as it was based on a case study. It is recommended that the subject be examined by expanding the scope of research in future academic studies.

Keywords

Social gastronomy, chefs, social responsibility, Izmir earthquake

Aşçıların Sosyal Gastronomi Olgusuna Bakış Açısı: İzmir Depremi Örneği

Abstract

Yemekler yoluyla kurulan bağlar yüzyıllardır toplulukların bir araya gelmesinde ve birbirini desteklemesinde bir yol olarak görülmüştür. Sosyal gastronomi kavramı ise olumsuzlukları dönüştürmek için gıdaların gücünün kullanılmasına dayandırılmaktadır. Literatür incelendiğinde sosyal gastronomi kavramının çeşitli proje ve uygulamalarla ele alındığı görülmüştür. Buradan hareketle, makale kapsamında aşçıların sosyal gastronomi olgusuna bakış açısının tespit edilmesi amaçlanmıştır. 30 Ekim 2020 tarihinde İzmir’de meydana gelen deprem sonrasında İzmir Aşçılar Derneği’nin ücretsiz olarak gerçekleştirdiği yemek dağıtımı örnek uygulama olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örnek olaya dayandırılması sebebiyle, görüşmeler İzmir Aşçılar Derneği yönetim kurulu üyeleriyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanması kapsamında nitel veri toplama yöntemlerinden yarı yapılandırılmış soru formu tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, yemeğin ve gastronominin iyileştirici bir güç olarak kullanıldığı ve karın doyurmanın toplumsal yardımlaşma bilincinin artırılmasında olumlu etkilere sahip olduğu bulguları göze çarpmaktadır. Katılımcılar yemek dağıtımı kapsamında ilk aşamada sosyal gastronominin düşünülmediğini aktarmıştır. Fakat süreçte gerçekleştirilen uygulamalar ve geleceğe yönelik yapılan planlamalarla sosyal gastronomiyle uyumlu bir uygulama gerçekleştirildiğinin fark edildiği belirtilmiştir. Bu kapsamda aşçıların sosyal sorumluluk bilinciyle sosyal gastronomiyle uyumlu uygulamalar gerçekleştirmeye açık olduğu sonucuna varılmaktadır. Ancak araştırma bir örnek olaya dayandırılması sebebiyle sınırlı sayıda katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Gelecekte gerçekleştirilecek akademik çalışmalarda araştırma kapsamı genişletilerek konunun incelenmesi önerilmektedir.

Keywords

Sosyal gastronomi, aşçılar, sosyal sorumluluk, İzmir depremi

References

• AFAD. (2020, Kasım 4). İzmir Seferihisar depremi-duyuru 63. https://izmir.afad.gov.tr/izmir-seferihisar-depremi-duyuru-63-04112020---0020
• BDTİM. (2020). 30 Ekim 2020 Ege Denizi depremi basın bülteni. http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/wp-content/uploads/2020/10/20201030_izmir_V1.pdf
• Blackley, S., Reid, D. (2022). Perspective: Gastronomy. D. Szanto, A. D. Battista, I. Knezevic (Ed.) Food studies: matter, meanıng, movement içinde. Food Studies Press.
• Cargill. (2018, Ocak 23). Cargill and Gastromotiva to drive social and economic impact through the power of food. https://www.cargill.com/2018/cargill-and-gastromotiva-to-drive-social-and-economic-impact
• CE Holmes Consulting (2018, Haziran 22). Tailored facilitation helps social gastronomy movement go global. http://www.ceholmesconsulting.com/stories/2018/06/22/social-gastronomy-movement/
• Damasceno, R. R., Bonvini, O., Martins, N. S., Bastos, R. M. S., Garcez, T. C. N. A., Carneiro, A. P.G., Costa, E. A. (2023). How can gastronomy impact the social change of a vulnerable population assisted by social programs? The case of Brazilian social gastronomy. International Journal of Gastronomy and Food Science, 32 (2023), 100728. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2023.100728
• Demirören Haber Ajansı. (2023, Haziran 7). Gastronominin Nobel’ini Türkiye’ye taşıyan ilk şef Ebru Baybara Demir oldu. https://www.dha.com.tr/kultur-sanat/gastronominin-nobelini-turkiyeye-tasiyan-ilk-sef-ebru-baybara-demir-oldu-2262789
• Edres, N. (2020). Connecting through cooking: Kitchen hubs as spaces for bringing local community and newcomers together. F. Baban, K. Rygiel (Ed.), Fostering pluralism through solidarity activism in Europe içinde (s. 217–241). Palgrave.
• Erbaş, E. (2022). The power of social gastronomy entrepreneurship in transforming a terror-stricken city into a tourism destination: A case study practice. Turizm Akademik Dergisi, 9 (2), 553–566.
• Eriş, E. D. (2023). Social gastronomy for sustainable food system. Novel Techniques in Nutrition and Food Science, 7 (1), 000655, https://crimsonpublishers.com/ntnf/pdf/NTNF.000655.pdf
• Eris, E. D., Pirnar, I., Celebi, D. (2022). Experimental social entrepreneurship model in gastronomy: The case of Ebru Baybara Demir as a social gastronomy entrepreneur. International Journal of Gastronomy and Food Science Food Science, 27, 100474. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2022.100474
• İnce, N. Y. (2023, Şubat 24). Şefler tek yürek. Milliyet. https://www.milliyet.com.tr/ege/sefler-tek-yurek-6908170
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62–80.
• King, R. (2018, Mayıs 22). Social gastronomy: Can food change society? Finedining Lovers: https://www.finedininglovers.com/article/social-gastronomy-can-food-change-society
• Lara, L. G., Pereira, L. M., Ravera, F., Jiménez-Aceituno, A. (2019). Flipping the tortilla: Social-ecological innovations and traditional ecological knowledge for more sustainable agri-food systems in Spain. Sustainability, 11(5), 1222. https://doi.org/10.3390/su11051222
• McBride, A. E., Flore, R. (2019). The changing role of the chef: A dialogue. International Journal of Gastronomy and Food Science, 17, 100157. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2019.100157
• Mollaoğulları, B. F., Temel, R. (2017). Social entrepreneurship in Turkey: Social solution for refugee problem. International Journal of Contemporary Economics and Administrative Sciences, 7 (3-4), 139–157.
• Navarro-Dols, J., González-Pernía, J. L. (2020). Gastronomy as a real agent of social change. International Journal of Gastronomy and Food Science, 21, 100240. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2020.100240
• Navarro-Dols, J., González-Pernía, J. L., Georgantzis, N., Ashta, A. (2022). Team profiles and roles in Social Gastronomy: A qualitative study in Spain. International Journal of Gastronomy and Food Science, 27, 100457. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2021.100457
• Oma's Soep. (2024). Our mission. https://omassoep.nl/en/onze-missie/
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323–343.
• Özden, O., Sünnetçioğlu, S., Özkök, F. (2018). Gastronomideki umut: Bir sosyal girişimcilik örneği olarak Hayata Sarıl Lokantası. Journal of Awareness, 3(Special), 41–52.
• Pinheiro, R. H., Silva, M. S. (2018). A gastronomia como alternativa para a redução da desigualdade social: Estudo de caso sobre o projeto social gastromotiva. Revista Desafios, 5(3), 85¬93. https://doi.org/10.20873/uft.2359-3652.2018v5n3p85_
• Saldamlı, A., Can, İ. I. (2019). Bilimsel araştırma ve sunum teknikleri (3. baskı). Detay Yayıncılık.
• Saran, M., Coşkun, G., Zorel, F. İ., Aksoy, Z. (2011). Üniversitelerde sosyal sorumluluk bilincinin geliştirilmesi: Ege Üniversitesi topluma hizmet uygulamaları dersi üzerine bir araştırma. Journal of Yasar University, 22(6), 3732–3747. https://doi.org/10.19168/jyu.06006
• Social Gastronomy Movement. (2023). Who we are. https://www.socialgastronomy.org
• Torlak, Ö. (2018). Sorumluluk kavramları ve işletmelerin sosyal sorumlulukları. Ö. Torlak, F. Dalyan (Ed.) İşletmelerde sosyal sorumluluk ve etik içinde (s. 2–27). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2022, Kasım 27). Güncel Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/
• UNEP. (2020, Eylül 29). Massimo Bottura. https://www.unep.org/people/massimo-bottura
• Vural, Z. B., Coşkun, G. (2011). Kurumsal sosyal sorumluluk ve etik. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi,1 (1), 61–87.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• World Central Kitchen (2024). Our story. https://wck.org/story