Evaluation of Turkey's Geographical Indicated Cheeses in the Scope of Functional Foods

Year 2024, , 107 - 134, 26.03.2024

Gülçin Özbay , Vildan Sarıca

https://doi.org/10.18657/yonveek.1288409

Abstract

The main purpose of this research is to evaluate Turkey's geographically indicated cheeses within the scope of functional foods. For this purpose, using the Turkish Patent and Trademark Office, Turkey's 18 geographically marked cheeses were examined, and information was given about the production methods of cheeses, the functional properties of the milk used in its production, health benefits, minerals and heavy metals in its content. Among the cheeses examined within the scope of the research, the cheese varieties with the lowest salt content were Antakya künefelik cheese with 0.02% and Urfa cheese with 0.09-0.30%, Erzurum Gögermiş with 1.0-5.5% of the leanest cheese type, and Van herbed cheese when considering the richness of mineral substances. and Diyarbakir knitted cheese were found to be the richest cheese varieties. As a result of the research, the production methods of especially Van herbed cheese, Antakya Sürkü, Erzincan tulum, Ezine cheese, Kargı tulum cheese, Kırklareli white cheese, Kars cheddar, Malkara old cheddar cheese and Erzurum civil cheeses, the mineral substances in their content, their positive effects on health, the characteristics of the milk used. It has been concluded that, it can be evaluated within the scope of functional foods due to the spices and various herbs added to it.
Key Words: Cheese, Geographical Indication, Functional Foods
JEL Classification: M31

Keywords

Cheese, Geographical Indication, Functional Foods

Türkiye’nin Coğrafi İşaretli Peynirlerinin Fonksiyonel Gıdalar Kapsamında Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı Türkiye’nin coğrafi işaretli peynirlerini fonksiyonel gıdalar kapsamında değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan faydalanılarak Türkiye’nin 18 adet coğrafi işaretli peyniri incelenmiş, peynirlerin üretim yöntemleri, yapımında kullanılan sütlerin fonksiyonel özellikleri, sağlığa faydaları, içeriğindeki mineral ve ağır metaller hakkında bilgi verilmiştir. Araştırma kapsamında incelenen peynirler arasında en düşük tuz oranına sahip olan peynir çeşitlerinin %0.02 oranla Antakya künefelik peynir ve %0.09-0.30 ile Urfa peyniri, en yağsız peynir çeşidinin %1.0-5.5 oranla Erzurum göğermiş peyniri, mineral maddelerinin zenginliği dikkate alındığında ise Van otlu peyniri ve Diyarbakır örgü peynirinin en zengin peynir çeşitleri olduğu ortaya çıkarılmıştır. Araştırma sonucunda özellikle Van otlu peyniri, Antakya sürkü, Erzincan tulumu, Ezine peyniri, Kargı tulum peyniri, Kırklareli beyaz peyniri, Kars kaşarı, Malkara eski kaşar peyniri ve Erzurum civil peynirlerinin üretim şekilleri, içeriğindeki mineral maddeler, sağlık üzerindeki olumlu etkileri, kullanılan sütün özellikleri, içerisine eklenen baharat ve çeşitli otlar sebebiyle fonksiyonel gıdalar kapsamında değerlendirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Peynir, Coğrafi İşaret, Fonksiyonel Gıdalar
JEL Sınıflandırması: M31

Keywords

Peynir, Coğrafi İşaret, Fonksiyonel Gıdalar

Bewertung der geografisch gekennzeichneten Käsesorten der Türkei im Bereich der funktionellen Lebensmittel

Abstract

Der Hauptzweck dieser Forschung besteht darin, die geografisch gekennzeichneten Käsesorten der Türkei im Rahmen von funktionellen Lebensmitteln zu bewerten. Dazu wurden unter Zuhilfenahme des türkischen Patent- und Markenamtes 18 geografisch gekennzeichnete Käsesorten der Türkei untersucht und Informationen über die Herstellungsverfahren der Käsesorten, die funktionellen Eigenschaften der zur Herstellung verwendeten Milch, gesundheitliche Vorteile, Mineralstoffe und Schwermetalle gegeben in seinem Inhalt. Unter den im Rahmen der Untersuchung untersuchten Käsesorten war die Käsesorte mit dem niedrigsten Fettgehalt Antakya künefelik-Käse mit 0,02 % und Urfa-Käse mit 0,09–0,30 %, Erzurum Gögermiş mit 1,0–5,5 % der magersten Käsesorte und Van Kräuterkäse in Anbetracht des Reichtums an Mineralstoffen und Diyarbakir-Strickkäse wurden als die reichsten Käsesorten befunden. Als Ergebnis der Forschung wurden die Produktionsmethoden, Mineralstoffe in ihrem Gehalt, positive Auswirkungen auf die Gesundheit, Eigenschaften von insbesondere Van-Kräuterkäse, Antakya Sürkü, Erzincan-Tulum, Ezine-Käse, Kargı-Tulum-Käse, Kırklareli-Weißkäse, Kars-Cheddar, Malkara alter Cheddar-Käse und Erzurum-Zivilkäse Es wurde festgestellt, dass er aufgrund der ihm zugesetzten Gewürze und verschiedenen Kräuter im Rahmen von funktionellen Lebensmitteln bewertet werden kann

Keywords

Käse, geografische Angabe, funktionelle Lebensmittel

Évaluation des fromages à indication géographique de la Turquie dans le cadre des aliments fonctionnels

Abstract

L'objectif principal de cette recherche est d'évaluer les fromages à indication géographique de la Turquie dans le cadre des aliments fonctionnels. À cette fin, en utilisant l'Office turc des brevets et des marques, 18 fromages de Turquie marqués géographiquement ont été examinés et des informations ont été fournies sur les méthodes de production des fromages, les propriétés fonctionnelles du lait utilisé dans sa production, les bienfaits pour la santé, les minéraux et les métaux lourds. dans son contenu. Parmi les fromages examinés dans le cadre de la recherche, la variété de fromage avec la plus faible teneur en matières grasses était le fromage Antakya künefelik avec 0,02% et le fromage Urfa avec 0,09-0,30%, Erzurum Gögermiş avec 1,0-5,5% du type de fromage le plus maigre et Van le fromage aux fines herbes compte tenu de la richesse en substances minérales et le fromage tricoté de Diyarbakir se sont révélés être les variétés de fromage les plus riches. À la suite de la recherche, les méthodes de production, les substances minérales dans leur contenu, les effets positifs sur la santé, les propriétés notamment du fromage aux herbes Van, Antakya Sürkü, Erzincan tulum, Ezine cheese, Kargı tulum cheese, Kırklareli white cheese, Kars cheddar, Malkara fromage cheddar fort et fromage civil Erzurum Il a été conclu qu'il peut être évalué dans le cadre des aliments fonctionnels en raison des épices et des diverses herbes qui y sont ajoutées.

Keywords

Fromage, Indication géographique, Aliments fonctionnels

Оценка географически обозначенных сыров Турции в сфере функциональных продуктов питания

Abstract

Основная цель этого исследования - оценить географически указанные сыры Турции в рамках функциональных продуктов питания. С этой целью с помощью Турецкого ведомства по патентам и товарным знакам было исследовано 18 географически отмеченных сыров Турции, и была дана информация о методах производства сыров, функциональных свойствах молока, используемого при его производстве, пользе для здоровья, минералах и тяжелых металлах. в его содержании. Среди сыров, исследованных в рамках исследования, сортом сыра с наименьшим содержанием жира были сыр Антакья кюнефелик с 0,02% и сыр Урфа с 0,09-0,30%, Эрзурум Гёгермиш с 1,0-5,5% самого постного типа сыра и Ван сыр с травами по богатству минеральными веществами и диярбакырский вязаный сыр оказались самыми богатыми сортами сыра. В результате исследования были определены методы производства, минеральные вещества в их содержании, положительное влияние на здоровье, свойства особенно сыров с травами Ван, Антакья Сюркю, Эрзинджан тулум, сыр Эзин, сыр Каргы тулум, белый сыр Кыркларели, Карс чеддер, Малкара. старый сыр чеддер и гражданский сыр Эрзурум.Сделан вывод о том, что он может быть оценен в рамках функциональных пищевых продуктов благодаря добавленным в него специям и различным травам.

Keywords

Сыр, Географическое указание, Функциональные продукты

References

• Ah, J. & Tagalpallewar, G. P. (2017). Functional Properties of Mozzarella Cheese for Its End Use Application. Journal of Food Science and Technology, 54, 3766-3778.
• Akçay, B. ve Yılmaz, H. Ö. (2019). Bazı Fonksiyonel Besinlerin Sağlık Üzerindeki Koruyucu Etkileri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(2), 9-19.
• Arslan, N. (2020). Erzurum Küflü Civil Peynirinin (Göğermiş Peynir) Laktik Asit Bakteri Mikrobiyotası ile Bazı Mikrobiyolojik ve Fizikokimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Arslaner, A. ve Türkmen, Ö. (2020). Erzincan Tulum Cheese. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 8(4), 932-940.
• Aslaner, A. (2008). Geleneksel Yöntem ve Farklı Sütlerden Isıl İşlem Uygulanarak Üretilen ve Farklı Ambalaj Materyallerinde Olgunlaştırılan Erzincan Tulum Peynirinde Bazı Kalite Niteliklerinin Tespiti. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi.
• Aşkın, B. (2019). Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(11), 1748-1753.
• Aşkın, B. (2020). Some Properties of Kirklareli Ripened White Cheese: Ripened White Cheese. Milk Science International-Milchwissenschaft, 73(3), 16-22.
• Ayar, A., Akın, N. ve Sert, D. (2006). Bazı Peynir Çeşitlerinin Mineral Kompozisyonu ve Beslenme Yönünden Önemi. 9. Gıda Kongresi, Bolu, Türkiye.
• Ayyash, M. M. & Shah, N. P. (2011). The Effect of Substitution of NaCl with KCl on Chemical Composition and Functional Properties of Low-Moisture Mozzarella Cheese. Journal of Dairy Science, 94(8), 3761-3768.
• Baykal, F., Ataberk, E. ve Alparslan, H. (2020). Kentsel Ekoturizm: Arka Plandaki Aktörler ve Başarı Örnekleri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 31(3), 217-227.
• Büyükyörük, S. (2007). Geleneksel Olarak Hazırlanmış İzmir Tulum Peynirinden Lactococcus Lactıs (Lactococcus Lactıs Alttür Lactıs ve Alttür Cremorıs) Suşlarının İzolasyonu, Fenotipik ve Moleküler Teknikler ile İdentifikasyonu. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Canözer, C. (2020). Geleneksel ve Endüstriyel Yöntemle Üretilen Diyarbakır Örgü Peynirinin Bazı Karakteristik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Coşkun, T. (2005). Fonksiyonel Besinlerin Sağlığımız Üzerine Etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 48, 69-84. (http://www.cshd.org.tr/uploads/pdf_CSH_133.pdf)
• Cömert, M. ve Gün, A. (2020). Fonksiyonel Gıda Olarak Mor Ekmek. Journal of International Social Research, 13(74), 463-474.
• Cruz, A. G., Buriti, F. C. A., Souza, C. H. B., Faria, J. A. F. & Saad, S. M. I. (2009). Probiotic Cheese: Health Benefits, Technological and Stability Aspects. Trends in Food Science ,& Technology, 20(8), 344-354.
• Çakır, Ç. A., Bedir, T. ve İstanbullu Paksoy, Ö. (2021). Determination of Some Chemical, Textural and Microbiological Properties of Kargı Tulum Cheese. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences International Indexed and Refereed, 8(17), 127-134.
• Çakır, Y. & Çakmakçı, S. (2018). Some Microbiological, Physicochemical and Ripening Properties of Erzincan Tulum Cheese Produced with Added Black Cumin (Nigella Sativa L.). Journal of Food Science and Technology, 55(4), 1435-1443.
• Çakmakçı, S. (2016). Erzincan Tulum Peyniri Üretim Teknolojisi ve Özellikleri. Uluslararası Erzincan Sempozyumu, Erzincan, Türkiye.
• Çakmakçı, S. ve Salık, M. A. (2021). Türkiye'nin Coğrafi İşaretli Peynirleri. Akademik Gıda, 19(3), 325-342.
• Çelik, M. N., Vural, A. ve Erkan, M. E. (2019). Diyarbakır Yöresindeki Çiğ Koyun Sütlerinin Mikrobiyolojik, Fiziko-Kimyasal ve Organoleptik Özelliklerinin Araştırılması. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16(3), 178-183.
• Çiçek, M. (2014). Urfa Peynirinin Tekstürel ve Mikroyapısal Özellikleri Üzerine Haşlama Sıcaklığı ve Süresinin Etkilerinin Araştırılması. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Demirci Orel, F., Bozdemir, M. ve Demirkılıç, N. (2017). Tüketim Değerleri, Satın Alma Niyeti ve Satın Alma Davranışı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Fonksiyonel Gıdalar Üzerine Bir Çalışma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(3), 241-256.
• Demirci, M. (1981). Sütün Mineral Maddeleri ve İnsan Beslenmesindeki Önemi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1), 195-207.
• Demirel, M. (2009). Farklı Sıcaklıklarda Depolanan Urfa Peynirinin Raf Ömrünün Tehlike Analizi Yöntemi ile Saptanması. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Demirgül, F. ve Sağdıç, O. (2018). Fermente Süt Ürünlerinin İnsan Sağlığına Etkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (13), 45-53.
• Dinçoğlu, A. H. ve Ardıç, M. (2012). Peynir Altı Suyunun Beslenmemizdeki Önemi ve Kullanım Olanakları. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 1(1), 54-60.
• Dinkçi, N., Ünal, G., Akalın, S. A., Varol, S. ve Gönç, S. (2012). Kargı Tulum Peynirinin Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özellikleri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 49(3), 287-292.
• Doyon, M. ve Labrecque, J. (2008). Fonksiyonel Gıdalar: Kavramsal Bir Tanım. İngiliz Gıda Dergisi, 110(11).
• Duman Aydın, B. (2007). Erzincan Tulum Peyniri Üretiminde Alternatif Yöntemlerin Araştırılması. Kafkas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Durmaz, H., Tarakçı, Z., Sağun, E. ve Aygün, O. (2004). Sürkün Kimyasal ve Duyusal Nitelikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(2), 85-90.
• Durusoy, Y. Y. (2017). Coğrafi İşaretli Gastronomik Ürünlerin Bölge Halkı Tarafından Algılanması Üzerine Analitik Bir Araştırma: Kars Kaşarı Örneği. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Dülgeroğlu, C. ve Aksoy, A. (2017). Erzincan Tulum Peyniri Mayasında Katkı Maddesi Olarak Kullanılan Bitkiler. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 156-167.
• Edirne Ticaret ve Sanayi Odası (2022). Edirne Beyaz Peyniri, https://etso.org.tr/site/edirne/edirneye-ozgu-degerler/edirne-beyaz-peyniri adresinden 23.04.2022 tarihinde alınmıştır.
• Elçioğlu, Ö. (2010). Kargı Tulum Peynirinden İzole Edilen Laktik Asit Bakterilerinin Starter ve Probiyotik Kültür Özelliklerinin Belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Elmalı, G. ve Uylaşer, V. (2012). Geleneksel Gıdalardan Çeçil Peynirinin Üretimi ve Özellikleri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1), 83-92.
• Emirmustafaoğlu, A. ve Coşkun, H. (2012). Keçi Sütü, İnek Sütü ve Bu Sütlerin Karışımından Yapılan Otlu Peynirlerde Olgunlaşma Boyunca Meydana Gelen Değişmeler. Gıda, 37(4), 211-218.
• Erenoğlu Son (2019). Fonksiyonel Gıdalar. Ankara: Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları.
• Ergan, K., Kızılırmak, İ. ve Ergan, S. (2020). Gastronomik Ürünlerin Destinasyon Seçimine Olan Etkisi: Edirne İli Örneği. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 1-10.
• Erik, S. ve Ormancı, F. S. (2022). Probiyotik Kültür ile Üretilen Peynirler. Akademik Et ve Süt Kurumu Dergisi, (3), 43-54.
• Erzincan Valiliği (2023). http://www.erzincan.gov.tr/erzincan-tulum-peyniri adresinden 27.01.2023 tarihinde alınmıştır.
• Esen, Y. (2021). Sürk Mikrobiyotasının Belirlenmesi ve Uygun Suşlar Kullanılarak Üretilen Sürklerin Olgunlaşma Periyodu Boyunca İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi.
• Fox, P. F., Guinee, T. P., Cogan, T. M., McSweeney, P. L., O’Callaghan, Y. C., O’Connor, T. P. & O’Brien, N. M. (2017). Nutritional Aspects of Cheese. Fundamentals of Cheese Science, 715-730.
• Güney, G. ve Gökmen, S. (2020). Süt ve Süt Ürünlerinde Bulunan Ağır Metallerin İnsan ve Çevre Sağlığı Üzerine Etkileri. In book: Mühendislik Alanında Akademik Çalışmalar (pp.153-173) Publisher: Gece Kitaplığı
• Gürsoy, O. ve Kınık, Ö. (2006). Peynir Üretiminde Probiyotik Bakterilerin Kullanımı: Probiyotik Peynir. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 12(1), 105-116.
• Güzeler, N. ve Koboyeva, F. (2020). Doğu Anadolu Bölgesi’nde Üretilen Peynir Çeşitleri. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 172-184.
• Hasler, C. M. (2002). Functional Foods: Benefits, Concerns and Challenges A Position paper from the American Council on Science and Health. the Journal of Nutrition, 132(12), 3772-3781.
• Hasler, C. M. (2002). Functional Foods: Benefits, Concerns and Challenges -A Position Paper From the American Council on Science and Health. the Journal of Nutrition, 132(12), 3772-3781.
• Hastaoğlu, E., Erdoğan, M. ve Işkın, M. (2021). Gastronomi Turizmi Kapsamında Türkiye Peynir Çeşitliliği Haritası. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 1084-1113.
• Hatipoğlu, A. ve Çelik, Ş. (2021). Diyarbakır Örgü Peyniri Üretiminde Kullanılan Sütün Bazı Özellikleri ile Peynir Üretim Prosesinin Değerlendirilmesi. Akademik Ziraat Dergisi 10(1): 185-194.
• Henry, C. J. (2010). Functional Foods. European Journal of Clinical Nutrition, 64(7), 657-659. İşleten, M., Uysal-Pala, Ç. ve Karagül Yüceer, Y. (2007). Ezine Peynirinin Mineral Madde İçeriği. Gıda, 32(4), 173-179.
• İşleyici, Ö., Sancak, Y. C. & Tuncay, R. M. (2018). Divle Tulum Cheese. Van Veterinary Journal, 29(2), 119-124.
• Kamath, R., Basak, S. & Gokhale, J. (2021). Recent Trends in the Development of Healthy and Functional Cheese Analogues-A Review. LWT, 112991.
• Kamber, U. & Terzi, G. (2007). the Traditional Cheeses of Turkey: Southeast Anatolia Region. Food Reviews International, 24(1), 62-73.
• Karaca, O. B. (2016). Geleneksel Peynirlerimizin Gastronomi Turizmindeki Önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2), 17-39.
• Kaur, S. & Das, M. (2011). Functional Foods: An Overview. Food Science and Biotechnology, 20(4), 861-875.
• Khanal, B. K. S., Pradhan, M. & Bansal, N. (2019). Cheese: İmportance and İntroduction To Basic Technologies. Journal of Food Science and Technology Nepal, 11, 14-24.
• Kiraz, Ş. (2018). Çorum Yöresinde Üretilen Geleneksel Kargı Tulum Peynirlerinin Bazı Bileşim Özelliklerinin Belirlenmesi. Hitit Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (2023). https://kudaka.ka.gov.tr/bolgemiz/erzurum/erzurum-yoresel-urunler/erzurumcivilpeyniri adresinden 27.01.2023 tarihinde alınmıştır.
• Kwak, N. S. & Jukes, D. J. (2001). Functional Foods, Part 1: the Development of a Regulatory Concept. Food Control, 12(2), 99-107.
• Mısır, G. B. (2012). Denizel Kaynaklı Bazı Fonksiyonel Gıdalar ve Gıda Bileşenleri. Aquaculture Studies, (1), 1-7.
• Morul, F. ve İşleyici, Ö. (2012). Divle Tulum Peynirinin Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 23(2), 71-76.
• O’Callaghan, Y. C., O’Connor, T. P. & O’Brien, N. M. (2017). Nutritional Aspects of Cheese, in Fundamentals of Cheese Science (pp. 715-730). Springer, Boston, MA.
• Ocak, E. ve Köse, Ş. (2015). Van Otlu Peynirinin Üretimi ve Mineral Madde İçeriği. Gıda, 40(6), 343-348.
• Öncebe, S. ve Demircan, V. (2019). Tüketicilerin Fonksiyonel Gıda Tüketimini Etkileyen Faktörler. Akademik Gıda, 17(4), 497-507.
• Özaltın, E. K. (2011). Yağsız Süte Katılan Peyniraltı Suyunun, Civil Peynirin Bazı Fiziksel, Kimyasal ve Mikrobiyolojik Kalitesi Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Özek, K. (2015). Süt Sığırlarında Süt Kompozisyonunu Etkileyen Faktörler ve Besleme-Süt Kompozisyonu İlişkisi. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 4(2), 37-45.
• Özkaya, Ş. Ö. (2021). Yaşam Kalitesi ve Fonksiyonel Besinler. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 62-68.
• Özsoy, N. (2012). Isıl İşlemin Ezine Peynirinin Özellikleri Üzerine Etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Özturan, K. ve Atasever, M. (2018). Süt ve Ürünlerinde Mineral Maddeler ve Ağır Metaller. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 13(2), 229-241.
• Perona, J. S. & Botham, K. M. (2013). Olive Oil As A Functional Food: Nutritional and Health Benefits, in Handbook of Olive Oil (Pp. 677-714). Springer, Boston, MA.
• Rashidinejad, A., Bremer, P., Birch, J. & Oey, I. (2017). Nutrients in Cheese and Their Effect on Health and Disease. In Nutrients in dairy and their implications on health and disease (pp. 177-192). Academic Press.
• Roberfroid, M. B. (2002). Functional foods: Concepts and Application to Inulin and Oligofructose. British Journal of Nutrition, 87(2), 139-143.
• Saygılı, D., Demirci, H. ve Samav, U. (2020). Coğrafi İşaretli Türkiye Peynirleri. Aydın Gastronomy, 4(1), 11-21. Stanton, C., Gardiner, G., Lynch, P. B., Collins, J. K., Fitzgerald, G. & Ross, R. P. (1998). Probiotic Cheese. International Dairy Journal, 8(5-6), 491-496.
• Subaşı, K. (2021). Coğrafi İşaretli Ezine ve Edirne Beyaz Peynirleri ile Malkara Eski Kaşar Peynirlerinin Bazı Fizikokimyasal Özelliklerinin ve Yağ Asidi Bileşimlerinin Belirlenmesi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Şahin, G. (2013). Coğrafi İşaretlerin Önemi ve Vize (Kırklareli)’nin Coğrafi İşaretleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 23-37.
• Tekinşen, K. K. ve Akar, D. (2017). Erzincan Tulum Peyniri. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg., 12(2), 218-226.
• Topcu, Y. (2012). Toplumsal Pazarlama Yaklaşımı ile Kırsal Kalkınmada Yerel Ürünlerin Etkileri: Erzurum Civil Peyniri Örneği. X. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Konya, Türkiye.
• Tulukoğlu, G. B. (2019). İzmir Tulum Peyniri Yapımında Peyniraltı Suyu (Pas) Kültürünün Kullanımı. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Süt Teknolojisi Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Tunçtürk Y., Ocak E. ve Zorba Ö. (2010). Farklı Homojenizasyon Basıncı Derecelerinin Kaşar Peynirinin Kimyasal, Biyokimyasal, Mikrobiyolojik ve Duyusal Özelliklerine Etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 20(2), 88- 99.
• Tunçtürk, M. ve Tunçtürk, R. (2020). Van Otlu Peyniri ve Yapımında Kullanılan Bitkiler ile İlgili Genel Bir Değerlendirme. Ziraat Fakültesi Dergisi, 238-244.
• Tunçtürk, M., Eryiğit, T. & Kaya, A. R. (2017). Nutritional Properties, Minerals, and Selected Heavy Metal Contents in Herby Cheese Plants of Lamiaceae. Applied Biological Chemistry, 60(1), 41-47.
• Tunçtürk, R. (2013). Fonksiyonel Gıda Olarak Tüketilen Semizotunun (Portuleca oleracea L.) Tıbbi Bitki Olarak Değerlendirilmesi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, (1), 101-103.
• Türkiye Kültür Portalı (2022). Malkara Eski Kaşar Peyniri, https://www.kulturportali.gov.tr/portal/malkara-eski-kasar-peyniri adresinden 21.04.2022 tarihinde alınmıştır.
• Türkiye Kültür Portalı (2022a). Antakya Künefesi, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/hatay/neyenir/kunefe adresinden 12.06.2022 tarihinde alınmıştır.
• Türkiye Kültür Portalı (2023). https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/van/neyenir/van-otlu-peyniri adresinden 27.01.2023 tarihinde alınmıştır.
• Türkpatent (2022). Erzurum Civil Peyniri, https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/d77bfcde-2cb4-4a80-9e0a-37cfc71c380f.pdf adresinden 12.06.2022 tarihinde alınmıştır.
• Türkpatent (2022). Gümüşhane Deleme Peyniri, https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/f914ceac-bdcf-4c78-8169-3373ea508446.pdf adresinden 20.04.2022 tarihinde alınmıştır.
• Türkpatent (2022). Tescil Almış Ürünler, https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/geographicalRegisteredList/ adresinden 18.04.2022 tarihinde alınmıştır.
• Türkpatent (2022). Urfa Peyniri, https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/2dae3e68-8c43-4c8f-b868-0026e135ed8a.pdf adresinden 21.04.2022 tarihinde alınmıştır.
• Vakfıkebir Belediyesi (2022). Vakfıkebir Külek Peyniri Tescillendi, https://www.vakfikebir.bel.tr/Guncel_Haberler_Vakfikebir-Kulek-Peyniri-tescillendi.html adresinden 21.04.2022 tarihinde alınmıştır.
• Walther, B., Schmid, A., Sieber, R. & Wehrmüller, K. (2008). Cheese in Nutrition and Health. Dairy Science and Technology, 88(4-5), 389-405.
• Wood, P. J. (1997). Functional Foods for Health, in Cereals (pp. 233-239). Springer, Boston, MA. Yalçın, S., Ardıç, M. ve Nizamlıoğlu, M. (2007). Urfa Peynirinin Bazı Kalite Nitelikleri. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 2(3), 90-95.
• Yenipınar, U., Köşker, H. ve Karacaoğlu, S. (2014). Turizmde Yerel Yiyeceklerin Önemi ve Coğrafi İşaretleme: Van Otlu Peyniri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 13-23.
• Yerli, Y., Şen, A. ve Özbay, M. (2018). Dolaz Peyniri Üzerine Nitel Bir Araştırma: Yalvaç Örneği. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek1), 630-636.
• Yerlikaya, O. (2018). Süt ve Geleneksel Süt Ürünlerinden Probiyotik Özellikteki Enterococcus Türlerinin İzolasyonu, Tanılanması ve İzmir Tulum Peyniri Üretiminde Destek Kültür Olarak Kullanım Olanaklarının Araştırılması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Süt Teknolojisi Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi.
• Yerlikaya, O., Meriç, Ş., Gücer, L., Akan, E. ve Kınık, Ö. (2016). Fonksiyonel Gıdaların İnsan Sağlığı Açısından Yeni Bir Bakış: Fonksiyonel Gıda Bileşenlerinin Oluşturabileceği Riskler. Türkiye 12. Gıda Kongresi, Edirne.
• Yılmaz Kısak, E. (2021). Koyun ve Keçi Sütlerinden Üretilen İzmir Tulum Peynirinin Biyoaktif Özelliklerinin ve Uçucu Bileşiklerinin Belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Yiğit, Y. ve Ay, E. (2016). Fonksiyonel Gıda Özelliğiyle Ceviz ve Kaman Cevizi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 1(2), 142-153.
• Yuvaşen, A. (2019). Kars Kaşarının Mikrobiyal Florasının Ön Olgunlaştırma Periyodu Boyunca Değişimi ve Gelişimi. Bayburt Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• YÜCİTA (2022).Yöresel ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı, http://yucita.org/uploads/tescilliurunler/172.pdf adresinden 21.04.2022 tarihinde alınmıştır.