Tüketime Sunulan Farklı Markalara Ait Krem (Üçgen) Peynirlerde Aflatoksin M1 Varlığı

Yıl 2024, Sayı: 8, 4 - 10, 31.10.2024

Recep Kara , Zeki Gürler , Duygu Uğurlu , Savaş Aslan

Öz

Gıdalarda uygun olmayan üretim, nakliye ve depolama sırasında mantar türleri mikotoksin üretebilirler. Mikotoksinlerin bağışıklık sistemini baskılama, çocuklarda büyüme bozukluğu, kilo kaybı ve akut toksikoz olmak üzere ciddi sağlık etkileri bildirilmiştir. Mikotoksinler içinde bulunan Aflatoksinler çeşitli Aspergillus türleri tarafından üretilen son derece toksik metabolitlerdir. Hayvan yemlerindeki bulunan aflatoksin B1 yemleri tüketen sığırların karaciğerinde aflatoksin M1’e dönüştürülür ve süt ile salgılanır. Krem peynir gıda endüstrisinde ekonomik önemi artan taze bir süt ürünüdür. Artan tüketici talebini karşılamak için genellikle kalitesiz süt kullanımı ya da süt ürünü olmayan bileşenlerin karıştırılarak üretimi tercih edilebilmektedir. Bu nedenle yapılan bu çalışmada Afyonkarahisar ile merkezinde satışa sunulan 46 adet krem (üçgen) peynir örneği toplanmıştır. Toplanan örnekler AFM1 ELISA kiti kullanılarak AFM1 varlığı yönünden analize alınmıştır. Yapılan çalışmada krem peynir örneklerinin altı tanesinde (0,025 – 0,039 µg/Kg) AFM1 tespit edilmiştir. Örneklerin hepsi AFM1 seviyesi yönünden Türk Gıda Kodeksinde verilen limitlerin (0,050 µg/Kg) altında tespit edilmiştir. Sonuç olarak krem peynirlerde AFM1 tespit edilmiş olması halk sağlığı açısından örneklerin riskli olabileceği, gerekli kontrollerin yapılması ve tüketicilerin bilgilendirilmesine yönelik çalışmaların yapılması önerilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Aflatoksin M1, Krem Peynir, Mikotoksin, Halk Sağlığı

Etik Beyan

Bu çalışma “Hayvan Deneyleri Etik Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik” Madde 8 (k) gereği HADYEK iznine tabi değildir. Ayrıca bu yazıda sunulan veri, bilgi ve belgeler akademik ve etik kurallar çerçevesinde elde edilmiştir.

Teşekkür

Bu çalışma 10. Veteriner Gıda Hijyeni Kongresi’nde (Nisan 2024, Diyarbakır/Türkiye) özet bildiri olarak sunulmuştur.

Presence of Aflatoxin M1 in Cream (Triangle) Cheese of Different Brands Offered for Consumption

Öz

Fungal species can produce mycotoxins during improper food production, transportation and storage. Severe health effects of mycotoxins have been reported, including immunosuppression, growth impairment in children, weight loss, and acute toxicosis. Aflatoxins, among mycotoxins, are highly toxic metabolites produced by various Aspergillus species. Aflatoxin B1, found in animal feed, is converted into aflatoxin M1 in the liver of cattle consuming feed and is secreted in milk. Cream cheese is a fresh dairy product of increasing economic importance in the food industry. To meet the increasing consumer demand, it is generally preferred to use poor-quality milk or to produce it by mixing non-dairy ingredients. For this reason, in this study, 46 cream (triangle) cheese samples offered for sale in Afonkarahisar and its centre were collected. The collected samples were analyzed for the presence of AFM1 using the AFM1-ELISA kit. In the study, AFM1 was detected in six samples (0,025 – 0,039 µg/Kg) of cream cheese samples. All samples were determined to be under the limits of the Turkish Food Codex (0,050 µg/Kg) regarding AFM1 level. As a result, the fact that AFM1 was detected in cream cheeses indicates that the samples may be risky in terms of public health, and it should be recommended that necessary controls be carried out. Studies should be carried out to inform consumers.

Anahtar Kelimeler

Aflatoxin M1, Cream Cheese, Mycotoxin, Public Health

Kaynakça

• Adejumo, O., Atanda, O. O., Raiola, A., Somorin, Y., Bandyopadhyay, R. ve Ritieni, A. (2013). Correlation between aflatoxin M1 content of breast milk, dietary exposure to aflatoxin B1 and socioeconomic status of lactating mothers in Ogun State, Nigeria. Food Chem. Toxicol., 56, 171–177.
• Ağaoğlu, S., Alemdar, S. ve Ercan, N. (2020). Presence of Aflatoxin M1 in Cube Cheeses Produced in Sivas Region. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 8(3), 520–525. https://doi.org/10.24925/turjaf.v8i3.520-525.2592
• Akgül, M. ve Kara, R. (2021). Tüketime sunulan Afyon tulum peynirlerinde aflatoksin M1 seviyesinin mevsimsel olarak araştırılması (Yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Aksoy, A. ve Sezer, Ç. (2019). Kars İlinde Tüketime Sunulan Çiğ Süt ve Bazı Peynir Çeşitlerinde Aflatoksin M1 Varlığının Değerlendirilmesi. Kocatepe Veterinary Journal, 12(1), 39–44. https://doi.org/10.30607/kvj.479157
• Atasever, M., Adıguzel, G. ve Ozturan, K. (2010). Determination of Aflatoxin M1 Levels in Some Cheese Types Consumed in Erzurum-Turkey. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16(A), S87-S91.
• Bakırdere, S., Yaroğlu, T., Tırık, N., Demiröz, M. ve Karaca, A. (2012). Determination of trace aflatoxin M1 levels in milk and milk products consumed in Turkey by using enzyme-linked immunosorbent assay. Food and Agricultural Immunology, 25(1), 61–69. https://doi.org/10.1080/09540105.2012.733354
• Benkerroum, N. ve Amir, I. (2022). Human Breast Milk Contamination with Aflatoxins, Impact on Children’s Health, and Possible Control Means: A Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(24), 16792, https://doi.org/10.3390/ijerph192416792
• Cankurt, H., Yüksel, R. ve Yetim, H. (2019). Diyet Blok Tip Eritme Peyniri Üretiminde Yumurta Kullanım Olanaklarının Araştırılması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (15), 579-590. https://doi.org/10.31590/ejosat.538858
• Doğan, E. (2012). Ardahan yöresinden toplanan süt ve kaşar peynirlerinde aflatoksin m1 düzeylerinin mevsimlere göre araştırılması (Doktora tezi). Kafkas Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kars.
• Doğan, E., Demir, P. ve Arslan, A. (2022). Peynir teknolojisinde modifiye atmosfer paketleme. Current Perspectives on Health Sciences, 3(1), 23-31.
• Doruk, İ. (2018). Farklı proses tekniklerinin eritme peyniri yapımında ürün kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Durlu Özkaya, F. ve Gün, İ. (2007). Anadolu’da peynir kültürü. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10(15), 485.
• Erol, İ. (2022). Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi. Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara.
• European Commission (EC). (2006) No 1881/2006 of 19 December 2006 setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs. Off. J. Eur. Union, 364, 5–24.
• Fallah, A. A., Jafari, T., Fallah, A. ve Rahnama, M. (2009). Determination of aflatoxin M1 levels in Iranian white and cream cheese. Food and Chemical Toxicology, 47(8), 1872-1875. https://doi.org/10.1016/j.fct.2009.04.042
• González-Peñas, E. (2022). Mycotoxins: Classification, Occurrence and Determination. Eds: In P. L. H. McSweeney & J. P. McNamara, Encyclopedia of Dairy Sciences, (3), 586-592. Oxford, Academic Press.
• Gunbeaj, E. E. M., Ashraf, S. A., El-Akary, N. B., Sherwani, S., Awadelkareem, A. M., Khan, W. A. ve Khan, M. W. A. (2018). Effect of storage on the level of aflatoxin M1 in milk and other dairy products sold at Tripoli Province, Libya. Journal of Pure Applied Microbiology, 12(4), 1959-1965.
• IARC. (2022). The International Agency for Research on Cancer. IARC Monographs on The Identification of Carcinogenic Hazards to Humans. Erişim adresi (5 Şubat 2024): https://monographs.iarc.who.int/list-of-classifications/
• Iqbal, S. Z. ve Asi, M. R. (2013). Assessment of aflatoxin M1 in milk and milk products from Punjab, Pakistan. Food Control, 30(1), 235-239.
• Karaoğlan, H., Yanık, E. D. ve Tunç, N. (2022). Ülkemizde ve Dünyada süt ve süt ürünlerinde aflatoksin M1 varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 53(1), 81-87. https://doi.org/10.54614/AUAF.2022.995228
• Kaya, S. (1995). Veteriner Klinik Toksikoloji Kitabı. Medisan Yayınevi, Ankara, 283-328.
• Kekik, G. ve Coşkun, H. (2023). Satışa sunulan bazı peynirlerde taklit ve tağşiş durumu. Akademik Gıda, 21(3), 301-311. https://doi.org/10.24323/akademik-gida.1382962
• Kireçci, E., Savaşçı, M. ve Ayyıldız, A. (2007). Sarıkamış’ta tüketilen süt ve peynir ürünlerinde aflatoksin M1 varlığının belirlenmesi. İnfeksiyon Dergisi, 21(2), 93–96.
• Li, H., Wang, D., Tang, X., Zhang, W., Zhang, Q. ve Li, P. (2020). Time-Resolved Fluorescence Immunochromatography Assay (TRFICA) for Aflatoxin: Aiming at Increasing Strip Method Sensitivity. Frontiers in Microbiology, 11. https://doi.org/10.3389/fmicb.2020.00676
• Mortaş, H., Köse, S. ve Bilici, S. (2022). Endüstriyel olarak üretilmiş eritme peynirlerde aflatoksin M1 kalıntılarının araştırılması: Ankara ili örneği. Beslenme ve Diyet Dergisi, 50(1), 45-52. https://doi.org/10.33076/2022.BDD.1573
• Nejad, A. S. M., Heshmati, A. ve Ghiasvand, T. (2020). The occurrence and risk assessment of aflatoxin M1 in Cheeses samples from Hamadan, Iran. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 19(4), 44.
• Peña-Rodas, O., Martinez-Lopez, R., Pineda-Rivas, M. ve Hernandez-Rauda, R. (2020). Aflatoxin M1 in Nicaraguan and Locally Made Hard White Cheeses Marketed in El Salvador. Toxicology Reports, 7, 1157–1163.
• Şimşek, G. ve Ağaoğlu, S. (2023). Sivas’ta tüketilen çiğ sütlerde aflatoksin M1 varlığı. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 142-148. https://doi.org/10.51754/cusbed.1220151
• Tekinşen, K. K. ve Uçar, G. (2008). Aflatoxin M1 levels in butter and cream cheese consumed in Turkey. Food Control, 19(1), 27-30.
• Terin, M. ve Yavuz, F. (2018). Türkiye peynir sektörünün uluslararası rekabetçiliğinin Avrupa birliği ülkeleriyle karşılaştırılmalı analizi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(9), 1243-1250. https://doi.org/10.24925/turjaf.v6i9.1243-1250.2023
• Tonbak, F. ve Demir, P. (2021). Yem ve gıdalarla hayatımıza giren aflatoksinleri önleme yöntemleri. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni, 12(2), 105-117. https://doi.org/10.38137/vftd.966325
• Toptaş, Ö. ve Erköse Genç, G. (2023). Yaygın Mikotoksinler: Aflatoksinler, Okratoksin A, Fumonisinler, Deoksinivalenol ve Zearalenon. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(1), 87-98. https://doi.org/10.46971/ausbid.1087818
• Türk Gıda Kodeksi. (TGK). (2015, 8 Şubat). Türk Gıda Kodeksi Peynir Tebliği (Tebliğ No: 2015/6). Resmî Gazete (Sayı: 29261). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/02/20150208-16.htm
• Ünsal, A. (2019). Beslenmenin önemi ve temel besin öğeleri. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 1-10.
• Xu, H., Wang, L., Sun, J., Wang, L., Guo, H., Ye, Y. ve Sun, X. (2021). Microbial detoxification of mycotoxins in food and feed. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 62(18), 4951–4969. https://doi.org/10.1080/10408398.2021.1879730
• Yasan Ataseven, Z. (2023). Durum ve Tahmin Süt ve Süt Ürünleri, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü.