ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL SESSİZLİĞE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN NİTEL BİR ARAŞTIRMA İLE İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 3, 1120 - 1143, 19.09.2017

Damla Ayduğ , Beyza Himmetoğlu , Esra Turhan

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.31178-338812

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmanın amacı,
okullarda öğretmenler arasında görülen sessizlik davranışlarına yönelik
öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda,
öğretmenlerin sessiz kalma nedenleri, sessizliğin sonuçları ile öğretmenlerin,
okullarda sessizliğin önlenmesine yönelik önerileri belirlenmeye çalışılmıştır.
Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden du­rum çalışması kullanılmıştır.
Araştırmanın verileri, standartlaştırılmış açık uçlu görüşme formu ile
toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, maksimum çeşitlilik örneklemesi ile
belirlenen 30 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre
öğretmenlerin sessiz kalma nedenleri arasında; olumsuz sonuçlardan korkma, bir
şeyleri değiştiremeyeceğini düşünme ve kişisel çıkar elde etme yer almaktadır. Sessizliğin sonuçları bağlamında demokratik yönetimin
engellenmesi, olumsuz bir okul iklimi oluşması ve verimliliğin düşmesine vurgu
yapılmıştır. Okullarda sessizliğin önlenmesine yönelik getirilen temel öneriler
ise demokratik bir ortam oluşturulması, bilgilendirme yapılması ve
öğretmenlerin görüşlerini açıkça ifade edebilecekleri ortamlar oluşturulması
yönündedir. 

Anahtar Kelimeler

Örgütsel sessizlik, öğretmenler

Kaynakça

• Amah, O. E. ve Okafar, C. A. (2008). Relationships among silence climate, employee silence behavior and work attitudes: The role of self-esteem and locus of control. Asian Journal of Scientific Research, 1(1), 1-11.
• Afşar, L. (2013). Örgütsel sessizlik ve örgütsel güven ilişkisi: konuya ilişkin bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Alioğulları, Z.D. (2012). Örgütsel sessizlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Altınkurt, Y. (2014). The relationship between school climate and teachers’organizational silence behaviors. Anthropologist, 18(2), 289-297.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Bayram, T. Y. (2010). Üniversitelerde örgütsel sessizlik. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Beatty, B. R. (2000). The emotions of educational leadership: Breaking the silence. International Journal of Leadership in Education, 3(4), 331-357.
• Bisel, R. S., Arterburn, E. N. (2012). Making sense of organizational members’ silence: A sensemaking-resource model. Communication Research Reports, 29(3), 217-226.
• Botero, I. C., Dyne, L. V. (2009). Employee voice behavior: Interactive effects of LMX and power distance in the United States and Colombia. Management Communication Quarterly, 23(1), 84-104.
• Bowen, F., Blackmon, K. (2003). Spirals of silence: The dynamic effects of diversity on organizational voice. Journal of Management Studies, 40(6), 1393-1417.
• Brinsfield, C. T. (2009). Employee silence: Investigatıon of dimensionality, development of measures, and examination of related factors. Yayınlanmamış Doktora Tezi, The Ohio State University, Columbus, USA.
• Bursalıoğlu, Z. (2010). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. (15. Basım). Ankara: Pegem Yayınları.
• Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik: Sessizliğin teorik temelleri ve dinamikleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 145-162.
• Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde sessiz kalınan konular, sessizliğin nedenleri ve algılanan sonuçları üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 117-134.
• Detert, J. R., Edmondson, A. C. (2005). No exit, no voice: The bind of risky voice opportunities in organizations. Academy of Management Proceedings, 1, 1-6.
• Dyne, L.V., Ang, S. ve Botero, I.C. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies, 40(6), 1359-1392.
• Ergin, İ., Akseki, B., Deniz, E. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 55-66.
• Fard, P.G., Karimi, F. (2015). The relationship between organizational trust and organizational silence with job satisfaction and organizational commitment of the employees of university. International Education Studies, 8(11), 219-227.
• Guba, E. G. (1981). ERIC/ECTJ annual review paper: Criteria for assessing the trustworthiness of naturalistic inquiries. Educational Communication and Technology, 29(2), 75-91.
• Harvey, J. B. (1988). The Abilene paradox: The management of agreement. Organizational Dynamics, 17(1), 17-43.
• Henriksen, K., Dayton, E. (2006). Organizational silence and hidden threats to patient safety. HSR: Health Services Research, 41(4), 1539-1554.
• Hofstede, G. (1991). Cultures and organizations: Software of the mind. London, UK: McGraw-Hill.
• Huang, X., Van de Vliert, E., Van der Vegt, G. (2005). Breaking the silence culture: Stimulation of participation and employee opinion withholding cross-nationally. Management and Organization Review, 1(3), 459-482.
• Jensen, J.V. (1973). Communicative functions of silence. ETC: A Review of General Semantics, 30, 249-257.
• Jones, R., Lusthaus, C., Adrien, M., Stanley, C. (2006). Organization assessment guide: Overcoming challenges, delivering results, meeting expectations, making a contribution. Canada: Canadian International Development Agency.
• Kahveci, G., Demirtaş, Z. (2013). Öğretmenler için örgütsel sessizlik ölçeği geliştirme çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 167-182.
• Karabağ-Köse, E. (2014). Dezavantajlı okullarda öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkiler. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 28-36.
• Kish-Gephart, J. J., Detert, J. R., Trevino, L. K., Edmondson, A. C. (2009). Silenced by fear: The nature, sources, and consequences of fear at work. Research in Organizational Behavior, 29, 163-193.
• Kutanis, R. Ö., Çetinel, E. (2014). Kadınların sessizliği: Devlet okullarındaki kadın öğretmenler üzerine bir araştırma. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 153-173.
• Lepak, D. P. ve Snell, S. A. (1998). Virtual HR: Strategic human resource management in the 21st century. Human Resource Management review, 8(3), 215-234.
• Lusthaus, C., Adrien, M., Anderson, G., Carden, C., Montalvan, G. P. (2002). Organizational assessment: A framewoek for improving performance. Canada: Interntaional developmen Research Center and USA: Inter-American Development Bank.
• Morrison, E. W., Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Academy of Management Review, 25(4), 706-725.
• Miles, B. M. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An extended sourcebook. (2nd Edition). Thousand Oaks, California: SAGE Publications.
• Milliken, F. J., Morrison, E. W. (2003). Shades of silence: Emerging themes and future directions for research on silence in organizations. Journal of Management Studies, 40(6), 1563-1568.
• Milliken, F. J., Morrison, E. W., Hewlin, P. F. (2003). An exploratory study of employee silence: Issues that employees don’t communicate upward and why. Journal of Management Studies, 40(6), 1453-1476.
• Noble, H. ve Smith, J. (2015). Issues of validity and reliability in qualitative research. Evidence-Based Nursing, 18(2), 34-35.
• Okur, F. (2016). Örgütsel sessizlik ve örgütsel güven arasındaki ilişkinin incelenmesi: tekstil sektöründe bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Park, C., Keil, M. (2009). Organizational Silence and Whistle‐Blowing on IT Projects: An Integrated Model. Decision Sciences, 40(4), 901-918.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (3. Baskıdan Çeviri). Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir (Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Perlow, L., Williams, S. (2003). Is silence killing your company?. Ieee Engineering Management Review, 31(4), 18-23.
• Pinder, C. C., Harlos, K. P. (2001). Employee silence: Quiescence and acquiescence as responses to perceived injustice. Research in Personnel and Human Resources Management, 20, 331-369.
• Premeaux, S.F. (2001). Breaking the silence: Toward an understanding of speaking up in the workplace. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Louisiana State University.
• Ruçlar, K. (2013). Örgüt kültürü ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki-Sakarya Üniversitesi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22(2), 63-75.
• Stake, R. E. (2000). Case studies. Norman K. Denzin ve Yvonna S. Lincoln. (Eds.), Handbook of qualitative research içinde, (ss. 17-25). Thousand Oaks, California: Sage Pub.
• Tangirala, S., Ramanujam, R. (2008). Employee silence on critical work issues: The cross level effects of procedural justice climate, Personnel Psychology, 61, 37-68.
• Taymaz, H. (2011). Okul yönetimi (10. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. Ankara. 15 Nisan 2015 tarihinde http://www.tdk.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Vakola, M., Bouradas, D. (2005). Antecedents and consequences of organisational silence: an empirical investigation. Employee Relations, 27(5), 441-458.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2003). Case study research. Design and methods (5th Edition). Thousand Oaks, California: Sage Pub.